 | Pobierz cały dokument necka.r.6.ii.rok.semestr.ii.psychologia.roznic.doc Rozmiar 51 KB |
Relacje między obszarami występowania różnic indywidualnych
Nęcka: Schemat opisu różnic indywidualnych odwołujący się do dwóch niezależnych wymiarów:
a) rodzaju czynników odpowiedzialnych za rozwój danej cechy - kontinuum wyznaczone przez uwarunkowania genetyczne lub środowiskowe
b) charakteru samej cechy lub grupy cech - może ona być preferencją (wymiar dwubiegunowy, z natury nie jest zła ani dobra) lub zdolnością (która przyjmuje wartości od minimalnej do maksymalnej, przy czym „mniej” znaczy gorzej”).
środowisko style myślenia sprawności specyficzne
osobowość inteligencja skrystalizowana
biologia temperament inteligencja płynna
preferencje sprawności
Temperament
Cechy zachowania, wywodzące się z elementarnych, w dużym stopniu genetycznie uwarunkowanych właściwości układu nerwowego.
Dawniej uważano, że cechy temperamentu są niezależne od cech intelektualnych. Badania korelacyjne zwykle to potwierdzają, chyba, że się bada grupy skrajne.
Zuckerman: korelacja między inteligencją (zarówno płynną jak i skrystalizowaną) a poziomem poszukiwania doznań (5% wspólnej wariancji).
Wytłumaczenie regulacyjne Strelaua: wysokie potrzebowanie na stymulację wysoka aktywność nabywanie i kumulowanie doświadczeń wzrost poziomu inteligencji. ALE: dlaczego płynna też?
Potrzeba nowości u noworodków wykazuje istotny związek z późniejszą inteligencją.
3 hipotezy Nęcki dot. Charakteru relacji między temperamentem a inteligencją:
- hipoteza energetyczna - temperament ułatwia mobilizację energii potrzebnej do wykonania trudnych zadań intelektualnych. Nieważne czy inteligentniejsi mają większą pulę energii czy umieją ją lepiej wykorzystywać. Wodniecka: wykonywanie trudnej wersji testu uwagi wymagało łącznego, interakcyjnego działania inteligencji i ekstrawersji.
- hipoteza kompensacyjna - w pewnych warunkach niedobór cech intelektualnych może być kompensowany przez niektóre cechy temperamentalne i odwrotnie. Czy skoro opanowanie nowości zależy od inteligencji jak i od osobowości, to możliwe jest zastąpienie jednego drugim? Nęcka: tak, badanie ze strzałką, joystickiem i reakcjami spójnymi i niespójnymi ze strzałką. Bycie osobą inteligentną lub poszukującą doznań było najkorzystniejsze - jedna z cech kompensowała drugą, a ich łączny wpływ nie przynosił lepszych efektów.
 | Pobierz cały dokument necka.r.6.ii.rok.semestr.ii.psychologia.roznic.doc rozmiar 51 KB |