1. Wykład z językoznawstwa ogólnego - 14.10.2014, Językoznawstwo ogólne


1. Wykład z językoznawstwa ogólnego - 14.10.2014

Egzamin: 6.02.2015

1. Język

1) Język/ języki są mentalne, są w umysłach ludzkich, są częścią umysłu ludzkiego. To co jest w umyśle ludzkim ma wartość abstrakcyjną.

2) Z jednej strony język jest indywidualny, z drugiej abstrakcyjny - świadczy o tym fakt, że języki są własnością poszczególnych narodów/ różnych innych zborowości ludzkich (zawody, rody, epoki).

3) Ludzie mogą porozumiewać się ze sobą, jest to komunikatywne.

4) Istniały 2 całkowicie różne odmienne płaszczyzny języka:

a) język jako obiekt mentalny, który jest w umysłach ludzi

b)użycie języka, fakt, że znajomość języka i świadomość językowa ujawnia się w komunikacji, która może być rozpatrywana w 2 aspektach:

5) Język ma swoje liczne funkcje.

6) Językoznawstwo może się zajmować wymiarem indywidualnym

Badania w wymiarze społecznym są na poziomie słabo zaawansowanym.

7) Językoznawstwo języka i mówienia

Mówienia - przez 100 lat zostały zrobione małe kroki umożliwiające odpowiedź na niewielką liczbę pytań

Zasadniczo badania odnosiły się do badania języka.

8) Język jest obiektem badań - w tym sensie jest rozumiany jako przedmiotowy.

Język może być także narzędziem badań (bo nie da się tego robić w inny sposób jak przy użyciu języka) - jest to metajęzyk.

np. [a] jest samogłoską

a- obiekt badań

Stwierdzenie, że [a] jest samogłoską - jest użyciem języka jako narzędzia - metajęzyk

9) Pytanie jak opisywać język jest trudniejsze niż pytanie o to, co należy do przedmiotu

10) Czym się różni mówienie o języku laików i profesjonalistów?

Zasadnicza różnica polega na tym, że laik może powiedzieć o języku wszystko to, co chce. To nie musi być obiektem ocen. (Można mówić o tym, że pewne wulgaryzmy są brzydkie - bzdura- słowa jak każde inne)

Temu trzeba przeciwstawić taki sposób mówienia o języku, który służy wygłaszaniu pewnych sądów właściwych.

2. Modelowanie

Stwierdza się istnienie pewnych różnic między tym, co się słyszy, a tym, co się na ten temat mówi.

Np. ktoś chce zdać sprawę z czyjejś intonacji

Punktem wyjścia jest obserwacja melodii mowy przy stwierdzaniu i zadawaniu pytania. Ta obserwacja pozwala na wydanie sądu, że intonacja zdania pytającego jest intonacją wznoszącą, a twierdzącego - intonacją opadającą.

Nie każdy tak samo słyszy, nie każdy potrafi to od siebie odróżnić.

Nie dokładnie zew wszystkimi pytaniami i twierdzeniami jest tak samo. Sąd, że w zdaniach pytających intonacja jest wznosząca, a w twierdzących opadająca jest przybliżeniem.

Tak jest ze wszystkim, co dotyczy języka.

Pytanie o to, czym się obiekt a różni od obiektu b (można na nie konkretnie odpowiedzieć, wymienić elementy różniące) nie jest tym samym pytaniem, co pytanie o to na czym to polega, że rzecz a i rzecz b są do siebie podobne (to pytanie niebezpieczne - subiektywizm). Między tymi pytaniami nie można postawić znaku równości!

3. Cechy języka

1) Dwuklasowość/ podwójne rozczłonkowanie mowy/ podwójna artykulacja

Ten fakt został opisany przez Karla Bühlera (1934), a także przez francuskiego językoznawcę A. Martinet'a (1949)

Nie da się tego robić ze znakami jednoklasowymi.

2) Języki są zbiorami fonemów/ są fonemowe

To stwierdzenie nie wystarcza jeśli się weźmie pod uwagę fakt, że istnieją także języki prozodyczne - gdzie ważna jest opozycja długość-krótkość samogłoski, czy że akcent musi padać na daną sylabę lub padać nie może. Te cechy określa się mianem cech suprasegmentalnych.

segmentacja: o|k|n|o

Istnieją dwa rosyjskie słowa, które się różnią miejscem akcentu: mu'k|a, muk|a' - taka sama różnica jak p|as-b|as

Fonem obejmuje cechy ponadsegmentalne.

3) Konsekwencją dwuklasowości jednostek języka jest możliwość dokonywania nieustannych zmian w samym języka, przede wszystkim w jego słowniku, pochodną tej cechy jest otwartość języka.

4) Produktywność języka - pochodna dwuklasowości i otwartości

5) Arbitralność jednostek języka

* Są takie sposoby podejścia do języka, że przyjmuje się, że jednostki są unilateralne - że mają tylko formę, kształt.

Podejście ludyczne, bo język nie jest dla języka.

Według takiego podejścia, z przywiązywaniem zbyt dużej uwagi do kształtu „po omacku” byłoby uważane za dwa słowa, a nie ma czegoś takiego jak „omacek” (Trzeba widzieć dwie strony kartki papieru)

* Argument naturalistów o onomatopejach - bajki

Nie istnieje żaden umotywowany związek między formą a funkcją jednostek języka! - konwencjonalność języka

Istota konwencjonalności polega na braku motywacji, na braku uzasadnienia związku między formą a funkcją jednostek języka.

Tzw. onomatopeje w poszczególnych językach etnicznych mają różną postać, używane są do celów zabawowych (z małymi dziećmi). Onomatopeje nie mają swoje postaci uniwersalnej we wszystkich językach świata, są dostosowane do systemu fonologicznego poszczególnych języków etnicznych.

Argumenty przemawiające za konwencjonalnością języka:

Istnieją dokładne ekwiwalenty przekładowe polskiego „okna” w różnych innych językach.

Inne istotne cechy języka:

6) Dyskretność/ nieciągłość - możliwość dokonywania podziałów (od gr. discretus - dający się rozdzielić)

o|k|n|o

Skąd wiemy, że te dwa okazy reprezentują ten sam typ- możliwość dostrzeżenia identyczności, tożsamości.

Jeśli tej tożsamości stwierdzić się nie da, to znaczy, że te dwa obiekty są różne.

Wielkości przejściowe mają czysto indywidualny charakter. Indywidualnymi zachowaniami użytkownika języka nie zajmuje się nauka, to nie stanowi przedmiotu sensownych tez na temat języka.

7) Istnieją dwie możliwości odnoszenia jednostek języka

a) Albo odnosimy je do czegoś poza nimi

b) Albo do nich samych

np. Jeżeli ktoś powie „To okno jest brudne” - używa słowa okno w odniesieniu do czegoś poza

np. „Okno jest na o” - odnosi ten sąd do obiektu, który jest wewnątrz języka

* Przezroczystość i nieprzezroczystość semantyczna

Gołąb jest ptakiem.

- może chodzić o stworzenie - użycie przezroczyste

- albo o słowo, o zaliczenie słowa do klasy - użycie nieprzezroczyste



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
[14.10.2014] Pytania z Geotechniki z wykładów, KONSTRUKCJE BUDOWLANE I INŻYNIERSKIE, [INŻ] SEMESTR
[14 10 2014] Ceynowa test
PISMO ŚWIĘTE O RODZINI w 14 10 2014
3. Wykład z teorii literatury - 20.10.2014, Teoria literatury, Notatki z wykładu dr hab. Skubaczewsk
[14 10 2014] Pytania Mechanika Budowli
wyklad12tt20, aaa, studia 22.10.2014, Materiały od Piotra cukrownika, materialy Kamil, Szkoła, Elekt
wyklad07tt08, aaa, studia 22.10.2014, Materiały od Piotra cukrownika, materialy Kamil, Szkoła, Elekt
wyklad15tt24, aaa, studia 22.10.2014, Materiały od Piotra cukrownika, materialy Kamil, Szkoła, Elekt
wyklad03tt02, aaa, studia 22.10.2014, Materiały od Piotra cukrownika, materialy Kamil, Szkoła, Elekt
[14.10.2014] Aparat skrzynkowy, Ćwiczenie 10, Politechnika Koszalińska
[14.10.2014] Aparat skrzynkowy, ĆWICZENIE 4a, Politechnika Koszalińska
[14 10 2014] MGiF W 08 03
[14.10.2014] Kud, KONSTRUKCJE BUDOWLANE I INŻYNIERSKIE, [INŻ] SEMESTR [9], BUDOWNICTWO KOMUNIKACYJ
[14.10.2014] Aparat skrzynkowy, Ścinanie - aparat skrzynkowy
[14.10.2014] grunty sem V EGZAMIN, KONSTRUKCJE BUDOWLANE I INŻYNIERSKIE, [INŻ] SEMESTR [5], MECHA
[14 10 2014] ĆW1
1. i 2. Wykład z teorii literatury - 6 i 13.10.2014, Teoria literatury, Notatki z wykładu dr hab. Sk
wyklad10tt15i17, aaa, studia 22.10.2014, Materiały od Piotra cukrownika, materialy Kamil, Szkoła, El

więcej podobnych podstron