Materiały na sprawdzian z prawa:]
Osoba fizyczna -to określenie w języku prawa człowieka od momentu jego narodzin do śmierci. Cechą osoby fizycznej jest zdolność prawna. Zdolność do czynności prawnej człowiek ma przez całe życie. Wyjątkiem jest poczęte, ale nie narodzone.
Osoba prawna to jednostka organizacyjna, która może wytępiać jako samodzielny podmiot prawa. Osobami prawnymy są m.in. stowarzyszenia, partie polityczne itp.
Zdolność do czynności prawnych:
Zdolność do możliwości prawnych to możliwość nabywania praw i obowiązków w wyniku własnek działalności. W wypadku osoby fizycznej występują trzy zakresy zdolności do czynności prawnych:
Pełna zdolność do czynności prawnych mają osoby, które ukończyły 18 lat (oraz kobiety, które zawarły małżeństwo od 16 roku życia) i nie sa ubezwłasnowolnione.
Ograniczona zdolność do czynności prawnych - mają osoby nieletnie, które ukończły 13lat, a także osoby częściowo ubezwłasnowolnione. Mogą one samodzielnie wykonywać niektóre czynności z zakresu prawa cywilnego np. wydawać zarobione pieniądze. Na wykonanie niektórych czynności muszą mieć zgodę przedstawicieli nieletni - rodzice, częściowo ubezwłasnowolnieni - kuratora.
Brak czynności prawnych - charakteryzuje się osoby po niżej 13 roku zycia i osoby ubezwłasnowolnione. W wypadku większości czynności prawnocywilnych wykonywać muszą za zgodą rodziców - małoletni, osoby ubezwłasnowolnione - kuratorów.
Ubezwłasnowolnieniem określa się częściowe lub całkowite pozbawienie możliwości do pełnienia czynności prawnych. O ubezwłasnowolnieniu orzeka tylko sąd na podstawie opinii biegłych. Wyróżnia się dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia:
Całkowite - orzeka się w sytuacji, gdy osoba nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.
Częściowe - Orzeka się gdy osoba potrzebuje pomocy w prowadzeniu spraw życiowych, czego przyczyną może być choroba psychiczna.
Prawo spadkowe- reguluje skutki prawne po śmierci człowieka, określając sposoby przenoszenia praw i obowiązków po zmarłym na inne osoby. Dziedziczenie testamentowe - musi być ręczne napisane przez zmarłego w obecności swiatków Lu w obecności notariusza akt notarialny, ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawodawczym. Dziedziczenie ustawodawcze prawo spadkowe ustala kolejność dziedziczenia: w pierwszej koleności dziedziczą dzieci i małżonek zmarłej os. , w następnie gdy nie mieli dzieci dziedziczy małżonek i szersza grupa osób. Gdy nie ma krewnych dziedziczy skarb państwa.
Prawo karne - zadaniem prawa karnego jest zaspokajanie poczucia sprawiedliwości za doznanie krzywdy. Jest on jednym z najważniejszych czynników zapewniających ład społeczny w państwie.
- zbrodnie - czynny zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3.
-występek czyn zagrożony grzywną 30 stawek dziennych wynagrodzenia sprawcy, karą pozbawienia lub ograniczenia wolności przekraczająca 30 dni (np. zniesławienie).
Rodzaje kar:
Pozbawienie wolności - polski kodeks karny przewiduje od miesiąca do 15 lat pozbawienia wolności, 25 lat oraz dożywocie. Kary te są odbywane w wiezieniach.
Ograniczenie wolności - może trwać od miesiąca do 12 miesięcy i polega na wykonywaniu pracy nakazanej przez sąd. Skazany nie może bez zgody sądu zmienić miejsca zamieszkania.
Grzywna - kara o charakterze majątkowym polegająca na pomniejszeniu majątku skazanego. Jest wymierzona w wysokości od 10 do 360 stawek dziennych. Stawkę dzienną ustala się na podstawie m. In. Dochodów sprawcy, warunków majątkowych i rodzinnych.
Kara krzywdy może występwac samoistnie lub w połączeniu pozbawienia wolności w zawieszeniu.
Środki karne:
Środki karne to środki to dodatkowe dolegliwości przewidziane przez prawo za dokonanie określonych przestępstw. Najważniejsze śodki karne:
Pozbawienie praw publicznych - definiuje utratę praw wyborczych, zakaz pełnienia funkcji
Publicznych, utratę odznaczeń i i stopni wojskowych.
Zakaz wykonywania zawodu, zakaz zajmowania określonego stanowiska, oraz prowadzenia określonej działalności gospodarczej - wynika z tego ze osoba, którrs e trakcie popełniania przestępstwa nadużyła uprawnień wynikających z pełnienia określonych funkcji, wykonywanego zawodu, lub związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Nawiązka - świadczenie pieniężne orzeczone przez sąd na określony cel. Zalezy od rodzaju przestępstwa i nie może przetaczać 20- krotnego najwyższego wynagrodzenia.
Publiczne ogłoszenie wyroku - jego celem jest napiętnowanie spawcy i wychowawcze oddziaływanie na społeczeństwo.