Ekonomia to n. o procesach gospodarowania. Bada
i opisuje prawidłowości rządzące nimi. Umożliwia
poznanie rzeczywistości i wprowadzenie do niej zmian.
Jest to nauka społeczna, teoretyczna i stosowana, ma
powiązanie z innymi naukami tj. hist., statystyka.
Dzieli się na dwa gł. działy: mikro- bada elementy
tworzące gospodarkę (odrębne rynki, zachowanie
podmiotów na rynku); makro - analizuje gospodarkę
jako całość i udziela odpowiedzi na pytanie, kiedy
gospodarką osiągnie równowagę. E wskazuje sposób
i narzędzia działania w sytuacji nierównej(bezrobocie)
Potrzeba to brak czegoś połączone z chęcią zaspokojenia.
Rodzaj potrzeb zależy od rozwoju społeczno-gospodarczego.
Potrzeby zaspakajamy dobrami i usługami. Nieograniczone
potrzeby napotykają na ograniczone zasoby, potrzebne do
wytwarzania dóbr. Zasoby to możliwości produkcyjne,
naturalne i kapitałowe. Koszt alternatywny to wybór, co
produkować a co nie, aby nie stracić, im mniejszy koszt
alternatywny tym lepiej.
Potrzeby:fizjologiczne,duchowe,jednorazowe,powtarzalne,
komplementarne,substytucyjne,użyteczne
Potrzeby zaspokajamy dobrami i usługami, to efekt działalności
produkcyjnej(firm)
Podział dóbr i usług:-konsumpcyjne(umowny),produkcyjne,
(umowny),ekonomiczne(człowiek) wolne (natura),prywatne
(dochody),publiczne(państwo),płatne,niepłatne,
komplementarne substytucyjne,materialne(produkcja),
niematerialne(nauczyciel,jp,sw)
Rynek to całokształt transakcji kupna i sprzedaży, czyli
popyt, podaż i cena.
PKB - produkt krajowy brutto:sektor: usług, rolniczy,
przemysłowy
Popyt to ilość dobra, jaką nabywcy są wstanie nabyć
po określonej i cenie i w określonym czasie. funkcja
ceny. Czynniki wpływające na popyt to: dochody, gusta,
ceny, wiek. Typowa krzywa popytu przedstawia ujemną
zależność popytu i ceny, (jeśli cena rośnie to popyt maleje
i odwrotnie) Nietypowe krzywe popytu to brak reakcji na
zmianę ceny, gdy dot. to dóbr podstawowych(paradoks
Gifferna: wzrost ceny dobra powoduje wzrost popytu
na nie) (paradoks Veblena: popyt rośnie wraz z ich ceną)
Dobra podstawowe maja wskaźnik „0” ( popyt na te
dobra jest sztywny i niewrażliwy na zmianę cen).
Mieszana elastyczność popytu informuje o reakcji popytu
na dobro, gdy zmienia się cena, wtedy dobra substytucyjne
moja wskaźnik „+” a dobra komplementarne „-„. Wraz ze
wzrostem dochodu zmienia się model konsumpcji - prawo Engla.
Podaż to ilość oferowanego dobra po danej cenie w
określonym czasie.funkcja ceny. Wzrost ceny prowadzi do
wzrostu podaży. Poza cenowe determinanty to: koszt
produkcji, czynniki naturalne, opłacalność produktu,
regulacje państwa. Reakcja podaży na zmianę czynników
cenowych i poza cenowych wymaga czasu. Cenową
elastyczność podaży mierzy wrażliwość na zmianę ceny,
dla krótkiego czasu wskaźnik wynosi, „0” czyli podaż jest
sztywna. Cena wyższa od ceny równowagi prowadzi do
nadwyżki rynkowej (przewaga podażem nad popytem).
Cena niższa od ceny równowagi spowoduje nadwyżkę
popytu nad podażem tzw. niedobór rynkowy.
Prawo malejącej użyteczności krańcowej - wraz ze
wzrostem zadowolenia z jednej rzeczy to zadowolenie
maleje
równowaga kontrahenta:, gdy k nabywa te dobra i usługi
, których chce nabyć i płaci za nie tyle ile jest gotów zapłacić
strata kontrahenta:, k płaci więcej niż był gotów zapłacić
nadwyżka kontrahenta:, k płaci mniej niż był gotów zapłacić
Gospodarstwo domowe spełnia dwie funkcje: konsumpcyjną
i produkcyjną. GD dokonuje wyboru struktury konsumpcji
bieżącej, wyboru pomiędzy czasem pracy a czasem wolnym,
oraz podejmuje decyzje o wielkości konsumpcji przyszłej
(oszczędność). Przedmiotem wyboru są dobra i usługi.
Wybory są nieograniczone, lecz ogranicza je dochód i ceny.
Krzywa obojętności obrazuje różne kombinacje dwóch
dóbr dające nam ten sam efekt, natomiast z jej przebiegu
wynika, że efekt dobra maleje wraz z jego ilością (im więcej
tym szybciej się nudzi i odwrotnie). Wybór miedzy czasem
pracy a czasem wolnym wpływa relacja między płacą a
dochodem. Poziom naszych oszczędności zależy od wielkości
dochodu i wysokości stopy procentowej.
Producent podmiot gospodarowania, nabywa czynniki
wytwórcze do produkcji dóbr na rynku, które powinny przenieść
mu zysk. Zysk jest podstawową kategorią gospodarki rynkowej.
Aby to osiągnąć trzeba założyć działalność produkcyjna,
handlową i usługową. Producent podejmuje decyzje, co do:
skali produkcji, lokalizacji firmy oraz wyboru techniki
wytwarzania dóbr. W analizach ekonomicznym zysk
ekonomiczny jest rzeczywistą miarą rentowności działalności.
Zysk ekonomiczny to różnica między przychodami a sumą
kosztów łącznie z kosztami domniemanymi i zyskiem normalnym
. Informuje również o tym czy należy utrzymywać zasoby
w danym zastosowaniu czy też je przenieść. Zysk normalny
to minimum zysku, jaki musi osiągnąć przedsiębiorca,
Nadwyżka ponad zysk normalny to zysk nadzwyczajny i
dążenie do jego osiągnięcia jest powodem do alokacji
zasobów w gospodarce rynkowej.
ex post - udokumentowany np. faktura
ex aute - przed zakupem
Zysk ekonomiczny = zysk nadzwyczajny
Ekonomia to n. o procesach gospodarowania. Bada
i opisuje prawidłowości rządzące nimi. Umożliwia
poznanie rzeczywistości i wprowadzenie do niej zmian.
Jest to nauka społeczna, teoretyczna i stosowana, ma
powiązanie z innymi naukami tj. hist., statystyka.
Dzieli się na dwa gł. działy: mikro- bada elementy
tworzące gospodarkę (odrębne rynki, zachowanie
podmiotów na rynku); makro - analizuje gospodarkę
jako całość i udziela odpowiedzi na pytanie, kiedy
gospodarką osiągnie równowagę. E wskazuje sposób
i narzędzia działania w sytuacji nierównej(bezrobocie)
Potrzeba to brak czegoś połączone z chęcią zaspokojenia.
Rodzaj potrzeb zależy od rozwoju społeczno-gospodarczego.
Potrzeby zaspakajamy dobrami i usługami. Nieograniczone
potrzeby napotykają na ograniczone zasoby, potrzebne do
wytwarzania dóbr. Zasoby to możliwości produkcyjne,
naturalne i kapitałowe. Koszt alternatywny to wybór, co
produkować a co nie, aby nie stracić, im mniejszy koszt
alternatywny tym lepiej.
Potrzeby:fizjologiczne,duchowe,jednorazowe,powtarzalne,
komplementarne,substytucyjne,użyteczne
Potrzeby zaspokajamy dobrami i usługami, to efekt działalności
produkcyjnej(firm)
Podział dóbr i usług:-konsumpcyjne(umowny),produkcyjne,
(umowny),ekonomiczne(człowiek) wolne (natura),prywatne
(dochody),publiczne(państwo),płatne,niepłatne,
komplementarne substytucyjne,materialne(produkcja),
niematerialne(nauczyciel,jp,sw)
Rynek to całokształt transakcji kupna i sprzedaży, czyli
popyt, podaż i cena.
PKB - produkt krajowy brutto:sektor: usług, rolniczy,
przemysłowy
Popyt to ilość dobra, jaką nabywcy są wstanie nabyć
po określonej i cenie i w określonym czasie. funkcja
ceny. Czynniki wpływające na popyt to: dochody, gusta,
ceny, wiek. Typowa krzywa popytu przedstawia ujemną
zależność popytu i ceny, (jeśli cena rośnie to popyt maleje
i odwrotnie) Nietypowe krzywe popytu to brak reakcji na
zmianę ceny, gdy dot. to dóbr podstawowych(paradoks
Gifferna: wzrost ceny dobra powoduje wzrost popytu
na nie) (paradoks Veblena: popyt rośnie wraz z ich ceną)
Dobra podstawowe maja wskaźnik „0” ( popyt na te
dobra jest sztywny i niewrażliwy na zmianę cen).
Mieszana elastyczność popytu informuje o reakcji popytu
na dobro, gdy zmienia się cena, wtedy dobra substytucyjne
moja wskaźnik „+” a dobra komplementarne „-„. Wraz ze
wzrostem dochodu zmienia się model konsumpcji - prawo Engla.
Podaż to ilość oferowanego dobra po danej cenie w
określonym czasie.funkcja ceny. Wzrost ceny prowadzi do
wzrostu podaży. Poza cenowe determinanty to: koszt
produkcji, czynniki naturalne, opłacalność produktu,
regulacje państwa. Reakcja podaży na zmianę czynników
cenowych i poza cenowych wymaga czasu. Cenową
elastyczność podaży mierzy wrażliwość na zmianę ceny,
dla krótkiego czasu wskaźnik wynosi, „0” czyli podaż jest
sztywna. Cena wyższa od ceny równowagi prowadzi do
nadwyżki rynkowej (przewaga podażem nad popytem).
Cena niższa od ceny równowagi spowoduje nadwyżkę
popytu nad podażem tzw. niedobór rynkowy.
Prawo malejącej użyteczności krańcowej - wraz ze
wzrostem zadowolenia z jednej rzeczy to zadowolenie
maleje
równowaga kontrahenta:, gdy k nabywa te dobra i usługi
, których chce nabyć i płaci za nie tyle ile jest gotów zapłacić
strata kontrahenta:, k płaci więcej niż był gotów zapłacić
nadwyżka kontrahenta:, k płaci mniej niż był gotów zapłacić
Gospodarstwo domowe spełnia dwie funkcje: konsumpcyjną
i produkcyjną. GD dokonuje wyboru struktury konsumpcji
bieżącej, wyboru pomiędzy czasem pracy a czasem wolnym,
oraz podejmuje decyzje o wielkości konsumpcji przyszłej
(oszczędność). Przedmiotem wyboru są dobra i usługi.
Wybory są nieograniczone, lecz ogranicza je dochód i ceny.
Krzywa obojętności obrazuje różne kombinacje dwóch
dóbr dające nam ten sam efekt, natomiast z jej przebiegu
wynika, że efekt dobra maleje wraz z jego ilością (im więcej
tym szybciej się nudzi i odwrotnie). Wybór miedzy czasem
pracy a czasem wolnym wpływa relacja między płacą a
dochodem. Poziom naszych oszczędności zależy od wielkości
dochodu i wysokości stopy procentowej.
Producent podmiot gospodarowania, nabywa czynniki
wytwórcze do produkcji dóbr na rynku, które powinny przenieść
mu zysk. Zysk jest podstawową kategorią gospodarki rynkowej.
Aby to osiągnąć trzeba założyć działalność produkcyjna,
handlową i usługową. Producent podejmuje decyzje, co do:
skali produkcji, lokalizacji firmy oraz wyboru techniki
wytwarzania dóbr. W analizach ekonomicznym zysk
ekonomiczny jest rzeczywistą miarą rentowności działalności.
Zysk ekonomiczny to różnica między przychodami a sumą
kosztów łącznie z kosztami domniemanymi i zyskiem normalnym
. Informuje również o tym czy należy utrzymywać zasoby
w danym zastosowaniu czy też je przenieść. Zysk normalny
to minimum zysku, jaki musi osiągnąć przedsiębiorca,
Nadwyżka ponad zysk normalny to zysk nadzwyczajny i
dążenie do jego osiągnięcia jest powodem do alokacji
zasobów w gospodarce rynkowej.
ex post - udokumentowany np. faktura
ex aute - przed zakupem
Zysk ekonomiczny = zysk nadzwyczajny
Ekonomia to n. o procesach gospodarowania. Bada
i opisuje prawidłowości rządzące nimi. Umożliwia
poznanie rzeczywistości i wprowadzenie do niej zmian.
Jest to nauka społeczna, teoretyczna i stosowana, ma
powiązanie z innymi naukami tj. hist., statystyka.
Dzieli się na dwa gł. działy: mikro- bada elementy
tworzące gospodarkę (odrębne rynki, zachowanie
podmiotów na rynku); makro - analizuje gospodarkę
jako całość i udziela odpowiedzi na pytanie, kiedy
gospodarką osiągnie równowagę. E wskazuje sposób
i narzędzia działania w sytuacji nierównej(bezrobocie)
Potrzeba to brak czegoś połączone z chęcią zaspokojenia.
Rodzaj potrzeb zależy od rozwoju społeczno-gospodarczego.
Potrzeby zaspakajamy dobrami i usługami. Nieograniczone
potrzeby napotykają na ograniczone zasoby, potrzebne do
wytwarzania dóbr. Zasoby to możliwości produkcyjne,
naturalne i kapitałowe. Koszt alternatywny to wybór, co
produkować a co nie, aby nie stracić, im mniejszy koszt
alternatywny tym lepiej.
Potrzeby:fizjologiczne,duchowe,jednorazowe,powtarzalne,
komplementarne,substytucyjne,użyteczne
Potrzeby zaspokajamy dobrami i usługami, to efekt działalności
produkcyjnej(firm)
Podział dóbr i usług:-konsumpcyjne(umowny),produkcyjne,
(umowny),ekonomiczne(człowiek) wolne (natura),prywatne
(dochody),publiczne(państwo),płatne,niepłatne,
komplementarne substytucyjne,materialne(produkcja),
niematerialne(nauczyciel,jp,sw)
Rynek to całokształt transakcji kupna i sprzedaży, czyli
popyt, podaż i cena.
PKB - produkt krajowy brutto:sektor: usług, rolniczy,
przemysłowy
Popyt to ilość dobra, jaką nabywcy są wstanie nabyć
po określonej i cenie i w określonym czasie. funkcja
ceny. Czynniki wpływające na popyt to: dochody, gusta,
ceny, wiek. Typowa krzywa popytu przedstawia ujemną
zależność popytu i ceny, (jeśli cena rośnie to popyt maleje
i odwrotnie) Nietypowe krzywe popytu to brak reakcji na
zmianę ceny, gdy dot. to dóbr podstawowych(paradoks
Gifferna: wzrost ceny dobra powoduje wzrost popytu
na nie) (paradoks Veblena: popyt rośnie wraz z ich ceną)
Dobra podstawowe maja wskaźnik „0” ( popyt na te
dobra jest sztywny i niewrażliwy na zmianę cen).
Mieszana elastyczność popytu informuje o reakcji popytu
na dobro, gdy zmienia się cena, wtedy dobra substytucyjne
moja wskaźnik „+” a dobra komplementarne „-„. Wraz ze
wzrostem dochodu zmienia się model konsumpcji - prawo Engla.
Podaż to ilość oferowanego dobra po danej cenie w
określonym czasie.funkcja ceny. Wzrost ceny prowadzi do
wzrostu podaży. Poza cenowe determinanty to: koszt
produkcji, czynniki naturalne, opłacalność produktu,
regulacje państwa. Reakcja podaży na zmianę czynników
cenowych i poza cenowych wymaga czasu. Cenową
elastyczność podaży mierzy wrażliwość na zmianę ceny,
dla krótkiego czasu wskaźnik wynosi, „0” czyli podaż jest
sztywna. Cena wyższa od ceny równowagi prowadzi do
nadwyżki rynkowej (przewaga podażem nad popytem).
Cena niższa od ceny równowagi spowoduje nadwyżkę
popytu nad podażem tzw. niedobór rynkowy.
Prawo malejącej użyteczności krańcowej - wraz ze
wzrostem zadowolenia z jednej rzeczy to zadowolenie
maleje
równowaga kontrahenta:, gdy k nabywa te dobra i usługi
, których chce nabyć i płaci za nie tyle ile jest gotów zapłacić
strata kontrahenta:, k płaci więcej niż był gotów zapłacić
nadwyżka kontrahenta:, k płaci mniej niż był gotów zapłacić
Gospodarstwo domowe spełnia dwie funkcje: konsumpcyjną
i produkcyjną. GD dokonuje wyboru struktury konsumpcji
bieżącej, wyboru pomiędzy czasem pracy a czasem wolnym,
oraz podejmuje decyzje o wielkości konsumpcji przyszłej
(oszczędność). Przedmiotem wyboru są dobra i usługi.
Wybory są nieograniczone, lecz ogranicza je dochód i ceny.
Krzywa obojętności obrazuje różne kombinacje dwóch
dóbr dające nam ten sam efekt, natomiast z jej przebiegu
wynika, że efekt dobra maleje wraz z jego ilością (im więcej
tym szybciej się nudzi i odwrotnie). Wybór miedzy czasem
pracy a czasem wolnym wpływa relacja między płacą a
dochodem. Poziom naszych oszczędności zależy od wielkości
dochodu i wysokości stopy procentowej.
Producent podmiot gospodarowania, nabywa czynniki
wytwórcze do produkcji dóbr na rynku, które powinny przenieść
mu zysk. Zysk jest podstawową kategorią gospodarki rynkowej.
Aby to osiągnąć trzeba założyć działalność produkcyjna,
handlową i usługową. Producent podejmuje decyzje, co do:
skali produkcji, lokalizacji firmy oraz wyboru techniki
wytwarzania dóbr. W analizach ekonomicznym zysk
ekonomiczny jest rzeczywistą miarą rentowności działalności.
Zysk ekonomiczny to różnica między przychodami a sumą
kosztów łącznie z kosztami domniemanymi i zyskiem normalnym
. Informuje również o tym czy należy utrzymywać zasoby
w danym zastosowaniu czy też je przenieść. Zysk normalny
to minimum zysku, jaki musi osiągnąć przedsiębiorca,
Nadwyżka ponad zysk normalny to zysk nadzwyczajny i
dążenie do jego osiągnięcia jest powodem do alokacji
zasobów w gospodarce rynkowej.
ex post - udokumentowany np. faktura
ex aute - przed zakupem
Zysk ekonomiczny = zysk nadzwyczajny
Ekonomia to n. o procesach gospodarowania. Bada
i opisuje prawidłowości rządzące nimi. Umożliwia
poznanie rzeczywistości i wprowadzenie do niej zmian.
Jest to nauka społeczna, teoretyczna i stosowana, ma
powiązanie z innymi naukami tj. hist., statystyka.
Dzieli się na dwa gł. działy: mikro- bada elementy
tworzące gospodarkę (odrębne rynki, zachowanie
podmiotów na rynku); makro - analizuje gospodarkę
jako całość i udziela odpowiedzi na pytanie, kiedy
gospodarką osiągnie równowagę. E wskazuje sposób
i narzędzia działania w sytuacji nierównej(bezrobocie)
Potrzeba to brak czegoś połączone z chęcią zaspokojenia.
Rodzaj potrzeb zależy od rozwoju społeczno-gospodarczego.
Potrzeby zaspakajamy dobrami i usługami. Nieograniczone
potrzeby napotykają na ograniczone zasoby, potrzebne do
wytwarzania dóbr. Zasoby to możliwości produkcyjne,
naturalne i kapitałowe. Koszt alternatywny to wybór, co
produkować a co nie, aby nie stracić, im mniejszy koszt
alternatywny tym lepiej.
Potrzeby:fizjologiczne,duchowe,jednorazowe,powtarzalne,
komplementarne,substytucyjne,użyteczne
Potrzeby zaspokajamy dobrami i usługami, to efekt działalności
produkcyjnej(firm)
Podział dóbr i usług:-konsumpcyjne(umowny),produkcyjne,
(umowny),ekonomiczne(człowiek) wolne (natura),prywatne
(dochody),publiczne(państwo),płatne,niepłatne,
komplementarne substytucyjne,materialne(produkcja),
niematerialne(nauczyciel,jp,sw)
Rynek to całokształt transakcji kupna i sprzedaży, czyli
popyt, podaż i cena.
PKB - produkt krajowy brutto:sektor: usług, rolniczy,
przemysłowy
Popyt to ilość dobra, jaką nabywcy są wstanie nabyć
po określonej i cenie i w określonym czasie. funkcja
ceny. Czynniki wpływające na popyt to: dochody, gusta,
ceny, wiek. Typowa krzywa popytu przedstawia ujemną
zależność popytu i ceny, (jeśli cena rośnie to popyt maleje
i odwrotnie) Nietypowe krzywe popytu to brak reakcji na
zmianę ceny, gdy dot. to dóbr podstawowych(paradoks
Gifferna: wzrost ceny dobra powoduje wzrost popytu
na nie) (paradoks Veblena: popyt rośnie wraz z ich ceną)
Dobra podstawowe maja wskaźnik „0” ( popyt na te
dobra jest sztywny i niewrażliwy na zmianę cen).
Mieszana elastyczność popytu informuje o reakcji popytu
na dobro, gdy zmienia się cena, wtedy dobra substytucyjne
moja wskaźnik „+” a dobra komplementarne „-„. Wraz ze
wzrostem dochodu zmienia się model konsumpcji - prawo Engla.
Podaż to ilość oferowanego dobra po danej cenie w
określonym czasie.funkcja ceny. Wzrost ceny prowadzi do
wzrostu podaży. Poza cenowe determinanty to: koszt
produkcji, czynniki naturalne, opłacalność produktu,
regulacje państwa. Reakcja podaży na zmianę czynników
cenowych i poza cenowych wymaga czasu. Cenową
elastyczność podaży mierzy wrażliwość na zmianę ceny,
dla krótkiego czasu wskaźnik wynosi, „0” czyli podaż jest
sztywna. Cena wyższa od ceny równowagi prowadzi do
nadwyżki rynkowej (przewaga podażem nad popytem).
Cena niższa od ceny równowagi spowoduje nadwyżkę
popytu nad podażem tzw. niedobór rynkowy.
Prawo malejącej użyteczności krańcowej - wraz ze
wzrostem zadowolenia z jednej rzeczy to zadowolenie
maleje
równowaga kontrahenta:, gdy k nabywa te dobra i usługi
, których chce nabyć i płaci za nie tyle ile jest gotów zapłacić
strata kontrahenta:, k płaci więcej niż był gotów zapłacić
nadwyżka kontrahenta:, k płaci mniej niż był gotów zapłacić
Gospodarstwo domowe spełnia dwie funkcje: konsumpcyjną
i produkcyjną. GD dokonuje wyboru struktury konsumpcji
bieżącej, wyboru pomiędzy czasem pracy a czasem wolnym,
oraz podejmuje decyzje o wielkości konsumpcji przyszłej
(oszczędność). Przedmiotem wyboru są dobra i usługi.
Wybory są nieograniczone, lecz ogranicza je dochód i ceny.
Krzywa obojętności obrazuje różne kombinacje dwóch
dóbr dające nam ten sam efekt, natomiast z jej przebiegu
wynika, że efekt dobra maleje wraz z jego ilością (im więcej
tym szybciej się nudzi i odwrotnie). Wybór miedzy czasem
pracy a czasem wolnym wpływa relacja między płacą a
dochodem. Poziom naszych oszczędności zależy od wielkości
dochodu i wysokości stopy procentowej.
Producent podmiot gospodarowania, nabywa czynniki
wytwórcze do produkcji dóbr na rynku, które powinny przenieść
mu zysk. Zysk jest podstawową kategorią gospodarki rynkowej.
Aby to osiągnąć trzeba założyć działalność produkcyjna,
handlową i usługową. Producent podejmuje decyzje, co do:
skali produkcji, lokalizacji firmy oraz wyboru techniki
wytwarzania dóbr. W analizach ekonomicznym zysk
ekonomiczny jest rzeczywistą miarą rentowności działalności.
Zysk ekonomiczny to różnica między przychodami a sumą
kosztów łącznie z kosztami domniemanymi i zyskiem normalnym
. Informuje również o tym czy należy utrzymywać zasoby
w danym zastosowaniu czy też je przenieść. Zysk normalny
to minimum zysku, jaki musi osiągnąć przedsiębiorca,
Nadwyżka ponad zysk normalny to zysk nadzwyczajny i
dążenie do jego osiągnięcia jest powodem do alokacji
zasobów w gospodarce rynkowej.
ex post - udokumentowany np. faktura
ex aute - przed zakupem
Zysk ekonomiczny = zysk nadzwyczajny