INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY
KONSERWATOR URZĄDZEŃ MECHANICZNYCH
I. Postanowienia ogólne
Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:
Ukończone 18 lat (młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu tylko pod nadzorem instruktora).
Przejście odpowiedniego instruktażu zawodowego, zapoznanie się z instrukcją obsługi, przeszkolenie bhp i ppoż.
Stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza.
Posiadanie wymaganych predyspozycji psychicznych i fizycznych.
Ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej i rękawice robocze.
Przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźnymi (zwisającymi) częściami jak np. luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz bez nakryć głowy okrywających włosy.
II. Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy
Pracownik powinien:
Konserwator urządzeń mechanicznych powinien pracę rozpoczynać punktualnie, będąc wypoczętym, trzeźwym i właściwie ubranym (ubranie, buty i rękawice robocze, rękawice ochronne, nakrycie głowy, kask, okulary ochronne).
Wysłuchać instruktażu zawodowego, udzielonego przez swojego bezpośredniego przełożonego (mistrza) na temat zadań na bieżący dzień oraz właściwego, fachowego i bezpiecznego wykonania pracy.
Mieć na uwadze to, że konserwacja urządzeń mechanicznych (maszyn, agregatów, aparatury, przyrządów mechanicznych), to utrzymywanie tych obiektów w pełnej gotowości do pracy i sprawności ruchowej, poprzez zapobieganie nadmiernemu zużywaniu się ich części i zapewnieniu warunków użytkowania, określonych przepisami i wymogami technicznymi.
Być świadomym tego, że w zakres konserwacji urządzeń mechanicznych wchodzą bieżące czynności konserwacyjne i przeglądy okresowe.
Przygotować niezbędne narzędzia i pomoce warsztatowe do poprawnego dokonywania konserwacji urządzeń mechanicznych (m.in. klucze, młotek, cęgi, śrubokręty, lejki, pojemniki z olejem, wodą emulsyjną, różnego rodzaju smary, szmaty, pakuły itp.).
Ustalić harmonogram dokonywania konserwacji w danym dniu i na najbliższy okres, określając plan realizacji zadań.
Upewnić się, że nie ma zasadniczych przeciwwskazań do rozpoczęcia pracy i rozpocząć czynności konserwacyjne ustalonych urządzeń w zakładzie.
III. Zasadnicze czynności pracownika podczas realizowania pracy
Pracownik powinien:
Wykonywać tylko zadania powierzone przez swojego bezpośredniego przełożonego (mistrza).
Zawsze, podczas konserwacji urządzeń mechanicznych stosować bezpieczne metody pracy, nie stwarzając żadnych zagrożeń dla siebie i otoczenia.
Konserwacje przeprowadzać tylko, gdy urządzenie mechaniczne nie jest w ruchu.
Czynności konserwacyjne wykonywać m.in. poprzez:
Smarowanie łożysk.
Smarowanie części trących.
Wymianę oleju i smarów.
Dociąganie śrub i nakrętek.
Usuwanie drobnych uszkodzeń, usuwanie różnych nieczystości na i w urządzeniach mechanicznych, utrudniających właściwą pracę maszyny.
Utrzymywanie czystości urządzenia mechanicznego po zabiegach konserwacyjnych.
Kontrolować podległe urządzenia mechaniczne, czy zużycie ich zespołów mieści się jeszcze w dopuszczalnych granicach, określonych odpowiednimi normami technicznymi.
Konserwację urządzeń mechanicznych przeprowadzać tylko według schematu konserwacji podanych przez producenta maszyny dla danego urządzenia.
Prace konserwacyjne wykonywać rzetelnie, fachowo.
Wszystkie urządzenia mechaniczne systematycznie poddawać przeglądom, celem wykrycia ich usterek w działaniu, aby nie dopuścić do ich awarii (przeglądy okresowe).
Do konserwowania urządzeń mechanicznych używać tylko właściwych olejów i smarów, przewidzianych dla danego typu maszyny, gdyż w innym przypadku, urządzenie konserwowane może ulec zatarciu lub awarii.
Smary, oleje i płyny przechowywać tylko według odrębnie ustalonych przepisów i zasad (budynek murowany, oznakowany, o oświetleniu hermetycznym, skutecznej wentylacji, itp.).
Materiały do konserwacji przechowywać według obowiązujących zasad, ustalonych odrębnie (naczynia pełne i puste odpowiednio piętrzyć, składować poza budynkiem).
W przypadku rozlania oleju lub innego płynu na podłogę, miejsce to zasypać trocinami lub piaskiem.
W miejscu składowania materiałów do konserwacji utrzymywać czystość i porządek.
Nasiąknięte płynami szmaty, pakuły oraz inne zużyte materiały, przechowywać tylko w odpowiednich pojemnikach z pokrywami i na zewnątrz pomieszczenia.
Z chwilą zaistnienia pożaru, postępować zgodnie z obowiązującą instrukcją alarmową ppoż. umieszczoną w pomieszczeniu.
W przypadkach koniecznych, na przykład, gdy na danej hali produkcyjnej znajduje się wiele urządzeń mechanicznych, podlegających okresowym, systematycznym konserwacjom, zorganizować małe punkty składowania materiałów konserwujących zgodnie z procedurą i przepisami, obowiązującymi przy składowaniu takich materiałów.
Dla urządzeń mechanicznych chłodzonych olejem, przewidzieć i zabezpieczyć odpowiednią ich ilość i uzupełnić zapasy w zbiornikach.
Stosować określone ochrony osobiste, w zależności od rodzaju wykonywanych operacji konserwacyjnych.
Posiadać pełne rozeznanie, co do rodzaju i gatunków używanych smarów, olejów lub innych płynów niezbędnych do konserwacji urządzeń mechanicznych.
Do przechowywania i przenoszenia olejów i smarów do konserwacji, używać tylko odpowiednich nieuszkodzonych pojemników.
Każdy zaistniały wypadek przy pracy natychmiast zgłosić swojemu bezpośredniemu przełożonemu (mistrzowi).
Z chwilą zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić miejsce jego powstania w takim stanie, w jakim on się wydarzył, aż do czasu przybycia zespołu powypadkowego.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, co do bezpiecznego realizowania czynności konserwowania urządzeń mechanicznych, zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego (mistrza) o wytyczne i wskazówki do właściwego, bezpiecznego postępowania i zastosować się do uzyskanych poleceń.
IV. Czynności zakazane konserwatorowi
Konserwatorowi urządzeń mechanicznych zabrania się:
Używania do konserwacji zużytych lub przeterminowanych olejów, smarów czy innych płynów.
Stosowania niebezpiecznych systemów i operacji oraz metod przy konserwowaniu urządzeń mechanicznych.
Nieprawidłowego składowania olejów, smarów, płynów, tak w wydzielonym pomieszczeniu, jak też na wydziałach mechanicznych.
Nieprzestrzegania zasad i przepisów ppoż. obowiązujących przy korzystaniu lub przechowywaniu materiałów do konserwacji.
Smarowania i konserwowania urządzeń mechanicznych, gdy są one w ruchu.
Nie usuwania drobnych usterek przy konserwowanych urządzeniach mechanicznych narażając je na ewentualność awarii.
Lekceważenia sytuacji, kiedy na podłogę został rozlany olej lub płyn i nie usuwania go lub nie zasypywania plam piaskiem czy trocinami.
Przeprowadzania konserwacji urządzeń mechanicznych bez znajomości określonych rodzajów środków do konserwowania (olejów, smarów, płynów).
Niestosowania ochron osobistych podczas wykonywania niebezpiecznych operacji konserwowania urządzeń mechanicznych.
Zdejmowania jakichkolwiek zabezpieczeń i osłon podczas ruchu konserwowanej maszyny.
Dotykania bez potrzeby urządzeń i instalacji elektrycznej, będącej aktualnie pod napięciem, podczas operacji konserwowania maszyn.
Nieprzestrzegania norm przenoszenia ręcznie ciężarów.
Pozostawiania konserwowanych urządzeń mechanicznych w stanie niezabezpieczonym i stwarzającym zagrożenia.
Nieprawidłowego stosowania materiałów konserwacyjnych, niezgodnie z ich przeznaczeniem.
Wykonywania drobnych napraw w sposób niedbały, lekceważący, niedokładny, nierzetelny lub nie wykonywania ich w ogóle.
Picia alkoholu podczas wykonywania pracy, brania udział w niebezpiecznych „zabawach” czy żartach, stwarzając zagrożenia dla siebie i otoczenia.
V. Czynności pracownika po zakończeniu pracy
Pracownik powinien:
Uporządkować pomieszczenie, w którym przechowywane są materiały do konserwowania urządzeń mechanicznych.
Oczyścić używane ochrony osobiste oraz ułożyć je na miejsce ich stałego przechowywania.
Zabezpieczyć materiały do konserwacji nie wykorzystane wdanym dniu roboczym do ich dalszego wykorzystania w dniach następnych.
Przygotować wszystkie zużyte materiały (oleje, smary) do ich regeneracji lub zniszczenia,
Odnotować użyte w danym dniu materiały do konserwowania urządzeń mechanicznych, celem możliwości rozliczenia się z wykonanej pracy.
Sprawdzić i upewnić się, że pozostawione pomieszczenie z materiałami do konserwacji, nie stworzy żadnych zagrożeń.
Zakończyć pracę zgodnie z regułami dyscypliny pracy.
VI. Uwagi dodatkowe
Konserwator urządzeń mechanicznych powinien:
Zawsze dbać o higienę osobistą i schludny wygląd.
Z uwagi na to, że operacje konserwatorskie urządzeń mechanicznych w zasadniczy sposób rzutują na właściwą ich sprawność techniczną, pracę swoją wykonywać rzetelnie i sumiennie, aby nie powodować, by maszyny były poddawane przyśpieszonym remontom (np. średnim czy kapitalnym).
Przestrzegać wszystkie zasady i przepis) podane wyżej, gdyż można być pociągniętym do odpowiedzialności.
Wiedzieć, że w razie zaistnienia sytuacji nie wymienionych w wyżej podanej instrukcji zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego (mistrza) o dodatkowy instruktaż, dla kontynuowania bezpiecznego realizowania operacji konserwowania urządzeń mechanicznych w zakładzie.
W przypadku powstania pożaru należy
Ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia.
Wyłączyć zasilanie budynku w energię elektryczną i odciąć dopływ gazu.
Zaalarmować straż pożarną.
Powiadomić przełożonych o pożarze.
Podjąć decyzję o ewakuacji ludzi.
Przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.
Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą.
W razie zaistnienia wypadku
Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.
Powiadomić przełożonych.
Miejsce pracy, gdzie doszło do wypadku, zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych
W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).
Specjalista ds. BHP
................................
5