kartografia nauka o przedstawianiu i badaniu rozmieszczenia przestrzennego
dyscyplina naukowo-techniczna zajmująca się graficznym, komunikacyjnym, wizualnym, technicznym opracowaniem informacji przestrzennej, przede wszystkim w postaci map
sztuka, nauka technika opracowania map
wizualizacja danych przestrzennych
GIS - system informacji geograficznej - komputerowy system informacji, służący do wprowadzania, gromadzenia, przetwarzania, przedstawiania danych przestrzennych
mapa - graficzny obraz powierzchni Ziemi, innego ciała niebieskiego lub nieba, przedstawiony w zmniejszeniu w sposób określony matematycznie, uogólniony, umowny
plan - zmniejszony obraz obiektów, przedmiotów na niewielkiej części powierzchni, wrysowany na płaszczyźnie w skali
plan miasta - topograficzny obraz, gdzie fragment kulistej powierzchni traktuje się jako powierzchnię płaską
ortofotomapa - kartometryczny obraz terenu powstały w wyniku przetworzenia zdjęcia lotniczego lub obrazu satelitarnego, przedstawiony w odpowiednim odwzorowaniu mapy topograficznej i kroju arkusza
digitalizacja (cyfrowanie) - proces przetwarzania mapy z postaci analogowej na numeryczną
skanowanie - proces przetwarzania mapy z postaci analogowej na rastrową
rasteryzacja - proces przetwarzania mapy z postaci wektorowej na rastrową
wektoryzacja - proces przetwarzania mapy z postaci rastrowej na wektorową
odwzorowanie kartograficzne - umowny, określony, matematyczny sposób przyporządkowania punktom powierzchni kuli (elipsoidy) punktów na płaszczyźnie
loksodroma (skośnobieżna) - linia stałego kierunku (azymutu); przecina wszystkie południki na elipsoidzie pod tym samym kątem, pozwala zachować stały azymut
ortodroma - łuk koła wielkiego, wyznacza najkrótszą odległość między punktami
skala - stosunek liczbowy, określający wielokrotność zmniejszenia odległości liniowych przedstawionych na mapie do rzeczywistych w terenie
skala główna - zachowana na mapie tylko w punktach zerowych zniekształceń odwzorowawczych
skala miejscowa - zmienna dla różnych części mapy, zależna od zniekształceń, charakterystyczna dla danego odwzorowania
ekwideformaty - linie równych zniekształceń
układ odniesienia - matematyczny model Ziemi stosowany do opracowania map topograficznych i obliczania współrzędnych w systemach pomiarowych
powierzchnia odniesienia - powierzchnia (figury) przedstawiająca w przybliżeniu Ziemię (jako elipsoidę obrotową)
georeferencja (geoodniesienie) - proces geometrycznego przekształcenia wewnętrznego rastrowego układu wierszy i kolumn lub wektorowego układu współrzędnych do układu współrzędnych mapy
topografia dział łączący geodezję i kartografię, zajmujący się wykorzystaniem pomiarów, szczegółów sytuacyjnych i rzeźby terenu w celu sporządzenia map topograficznych
zespół cech zewnętrznych terenu, mogących podlegać pomiarom geodezyjnym (rzeźba terenu i szczegóły sytuacyjne)
geodezja - nauka o pomiarach Ziemi, wykonywanych w celu:
- wyznaczenia kształtu i wymiarów Ziemi, jej części lub całości (geodezja wyższa)
- sporządzenia planów i map geodezyjnych oraz zastosowania do prac inżynierskich i gospodarczych (geodezja niższa)
geomatyka - ogół działań naukowo - technicznych, mających na celu pozyskiwanie, porządkowanie, planowanie, projektowanie, przechowywanie oraz prezentację informacji o obiektach przestrzennych znajdujących się na Ziemi
- zapis danych geograficznych w standardach informatycznych
szczegóły sytuacyjne - obiekty punktowe, liniowe, powierzchniowe w terenie, których położenie można przedstawić w skali mapy jako obiekty graficzne, np. drogi, zabudowa, las, pomnik, kaplica
orientacja topograficzna - porównywanie terenu z mapą, tj. dokładne zidentyfikowanie przedmiotów terenowych (osiedli, wód, punktów orientacyjnych) oraz form rzeźby terenu, które są widoczne w terenie z ich oznaczeniami na mapie
mapa topograficzna - szczegółowe przedstawienie terenu w skalach 1:10 000 - 1:200 000
generalizacja przeprowadzenie w sposób celowy wyboru uproszczenia i uogólnienia przedstawionych na mapie obiektów i zjawisk odpowiednio do jej przeznaczenia, tematyki i skali oraz właściwości przedstawianego obszaru
proces redukcji szczegółów na mapie w zamierzony sposób
dokładność geometryczna - zakłada, że każdy obiekt jest przedstawiony na mapie możliwie dokładnie - na swoim miejscu, w swoich rzeczywistych wymiarach, a mapa zachowuje odległości między nimi zgodnie ze skalą mapy
zgodność (wierność) geograficzna - wymaga oddania rzeczywistości w postaci głównych, typowych cech, odzwierciedlenie przestrzennych powiązań, zjawisk, zachowanie ich geograficznej specyfiki
krajobrazowy model danych - cyfrowy zapis geometrii i charakterystyki obiektów i zjawisk w bazie danych, na jego podstawie opracowuje się kartograficzny model danych
kartograficzny model danych - zapis graficzny wg ustalonych zasad redakcji kartograficznej - nadanie odpowiedniej symbolizacji obiektom punktowym, liniowym i powierzchniowym; efektem graficznego opracowania kartograficznego modelu danych jest MAPA
Wizualizacja kartograficzna jest procesem kartograficznych prezentacji relacji przestrzennych w technologii komputerowej w celu poznania i wyjaśnienia zachodzących zjawisk
Wizualizacja kartograficzna oznacza przede wszystkim proces interakcji z danymi cyfrowymi.
mapa analogowa - mapa wydrukowana np. na arkuszu papieru
mapa cyfrowa (numeryczna) - model przestrzeni geograficznej zapisany w postaci cyfrowej zachowujący informację o położeniu i cechach obiektów
mapa wektorowa - model przestrzeni geograficznej zapisany w postaci zbioru obiektów geometrycznych (punktów, linii i powierzchni)
Mapa rastrowa - model przestrzeni geograficznej zapisany w postaci macierzy pikseli, którym przypisuje się liczbę wyrażającą barwę
Kula - model Ziemi stosowany do odwzorowań w małych skalach do około 1: 2 000 000 (mapy atlasowe)
Elipsoida obrotowa - bryła powstała w wyniku obrotu elipsy dookoła małej osi model Ziemi stosowany do opracowania map topograficznych
Siatka geograficzna - układ południków i równoleżników na kuli ziemskiej (globusie)
Siatka kartograficzna - układ południków i równoleżników na mapie (płaszczyźnie)