Budowa atomu, a układ okresowy - powtórzenie.

1. Wyjaśnij pojęcia: atom, elektron, proton, neutron, nukleony, jądro atomowe, powłoka elektronowa, liczba atomowa, liczba masowa, izotopy, promieniotwórczość, pierwiastek, promieniowanie alfa, promieniowanie beta, promieniowanie gamma, okres połowicznego rozpadu,

2. Ile elektronów i ile protonów ma atom pierwiastka, którego liczba atomowa wynosi:

1. 30 b. 18 c. 7 d. 4

3. Odpowiedz, jakie to pierwiastki:

1. Jego atom ma dwa razy więcej elektronów niż atom tlenu,

2. Jego atom ma trzy razy mniej protonów niż atom cynku,

3. Jego atom ma w sumie 24 protony i elektrony,

4. Jego atom ma tyle protonów, ile neutronów jest w jądrze izotopu węgla 13C,

5. Jego atom ma tyle elektronów ile nukleonów jest w jądrze izotopu węgla ¹⁴C.

4. Oblicz liczby cząstek elementarnych dla pierwiastka o:

a. liczbie Z = 13 i liczbie A =27,

b. liczbie Z = 26 i liczbie A = 56

5. W jakich grupach układu okresowego znajdują się:

a. aktywne metale,

b. aktywne niemetale,

c. gazy szlachetne (nieaktywne niemetale).

6. Ile powłok elektronowych maja pierwiastki należące do:

a. drugiego okresu, b. piątego okresu

7. Ile elektronów walencyjnych mają pierwiastki należące do:

a. drugiej grupy, b. szesnastej grupy.

8. Podaj liczby cząstek elementarnych, narysuj modele i określ położenie następujących pierwiastków:

a. ¹²₆C b. ²⁸₁₄Si

9. Z podanego zbioru atomów pierwiastków chemicznych utwórz zbiory izotopów trzech pierwiastków i podaj ich nazwy: ²⁸₁₄X, ²⁹₁₄X, ³¹₁₅X, ³²₁₅X, ³²₁₆X, ³³₁₆X, ³⁰₁₄X, ³³₁₅X, ³⁴₁₆X.

10. Podaj 4 przykłady zastosowania izotopów promieniotwórczych.

11. Uzupełnij tabelę.

nazwa pierwiastka	symbol	grupa	okres	liczba atomowa	liczba masowa	liczba protonów	liczba elek- tronów	liczba neut- ronów	liczba powłok elektro- nowych	liczba elektronów walencyj- nych
Fosfor
		2	4

12. Oblicz liczby protonów, elektronów i neutronów w atomie pierwiastka X o liczbie atomowej Z=7 i liczbie masowej A=14. Narysuj model atomu pierwiastka X i określ jego położenie w układzie okresowym.

Liczba protonów - ………… model atomu:

Liczba elektronów -……………

Liczba neutronów- ……………

Grupa - …..........

Okres - ………...

13. Na podstawie położenia w układzie okresowym pierwiastków chemicznych określ czy wymienione pary pierwiastków maja podobne właściwości chemiczne. Odpowiedź uzasadnij.

a. beryl i stront b. sód i jod c. magnez i siarka d. hel i argon

14. Określ, które zdanie jest prawdziwe, a które fałszywe.

a. Symbole pierwiastków są jednakowe we wszystkich językach.

b. Pierwiastek chemiczny jest to substancja zbudowana z atomów o takiej samej liczbie atomowej.

c. Atom jest najmniejszą kulistą niepodzielną cząstką pierwiastka.

d. W środku atomu ułożone są na przemian protony i elektrony.

e. W każdym atomie znajduje się jednakowa liczba elektronów i protonów.

f. Elektrony walencyjne to elektrony z ostatniej powłoki elektronowej pierwiastka.

g. Izotopy są to atomy tego samego pierwiastka różniące się liczbą neutronów.

h. W pierwszej i drugiej grupie układu okresowego pierwiastków chemicznych znajdują się niemetale.

i. Największy zasięg ma promieniowanie beta.

j. Izotopy promieniotwórcze nie występują w przyrodzie.

k. Promieniowanie alfa przenika przez kartkę papieru.

l. Gazy szlachetne są nieaktywne chemicznie.

---