Beata Nowicka
Przedszkole Publiczne nr 36
im „U dzieci Neptuna”
ul. Podhalańska 5-6
Szczecin
Co zmieniła w mojej codziennej pracy metoda
Pani prof. Edyty Gruszczyk - Kolczyńskiej ?
Przeczytałam właśnie ponownie artykuł p. Marty Kasprzyk „W świecie matematyki” { Wychowanie w Przedszkolu nr 6 / 2002 } , który zainspirował mnie do napisania tego listu { lubię wracać do wcześniej przeczytanych artykułów, które w jakikolwiek sposób zapadły w mej pamięci }.
Uczestniczyłam w szkoleniach prowadzonych przez p. Ewę Zielińską i samą p. prof. Edytę Gruszczyk - Kolczyńską. Jednym tchem przeczytałam książki : Dziecięca matematyka, Jak nauczyć dzieci konstruowania gier, Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki, Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej rozwijających się .
Muszę przyznać , że od pierwszych dni mojej pracy , sytuacje edukacyjne służące rozwijaniu umiejętności matematycznych u dzieci, były moją „piętą Achillesową” . Sama nie lubiłam matematyki i chyba dlatego nie potrafiłam także u dzieci wykrzesać entuzjazmu. Zabawy matematyczne traktowałam jak „zło konieczne”. I nagle - EUREKA !!! Po wysłuchaniu p. Ewy Zielińskiej i p. prof. Edyty Gruszczyk - Kolczyńskiej odkryłam , że matematyka może być wesoła, ciekawa, interesująca. Wystarczy zastosować odpowiednie metody ! Wystarczy zgromadzić odpowiednie pomoce ! Po prostu - obydwie wspaniałe lektorki zaraziły mnie swoim entuzjazmem. Ich książki które niemal „połknęłam” w całości, stały się teraz moją lekturą codzienną, do której raz po raz zaglądam.
Zauważyłam, że mój entuzjazm udzielił się również moim dzieciom . Teraz nie mogą się doczekać co ciekawego i „innego” wymyślę , aby moje przedszkolaczki poznały coś nowego. Największą popularnością cieszą się wśród nich zabawy z kostkami matematycznymi. Udało mi się zakupić ich większą ilość po rewelacyjnie niskiej cenie i od tego dnia każda wolna chwila w przedszkolnej codzienności wypełniona jest stukotem kostek o stół czy podłogę . Pobudzone intelektualnie dzieci nie tylko poprzestają na moich pomysłach , ale starają się same wymyślać nowe gry, zabawy, ćwiczenia. Myślę , że to jest właśnie największa wartość w stosowaniu tej metody.
Nie tylko nauka pojęć matematycznych - arytmetycznych, ale też :
pobudzanie aktywności intelektualnej dzieci,
pobudzanie ich ciekawości świata,
mimowolna nauka współdziałania z innymi dziećmi bez konfliktów,
kształtowanie umiejętności bawienia się prostymi przedmiotami z pozoru nie przeznaczonymi do zabawy { guziki, szpulki, tasiemki różnej długości itp. } a w dzisiejszych „skomputeryzowanych” czasach zapomnianych,
kształtowanie umiejętności radzenia sobie z własnymi emocjami w sposób powszechnie akceptowany.
Drugą , ulubioną zabawą dzieci są manipulacje guzikami. Ile to radości w dotykaniu ich i zastanawianiu się : grube czy cienkie ? płaskie czy wypukłe ? kwadratowe, okrągłe, czy trójkątne ? , ile mają dziurek ? jaki mają kolor ? , w jaki sposób możemy je posegregować ? , jaki wzór możemy z nich ułożyć ? W domu nie każda mama pozwala na grzebaniu w szufladzie z przyborami do szycia. A pani ? Pani ma dużo guzików którymi można się bawić ! A jak znajdzie się pojedynczy guzik pełen złoceń i mieniący się - to jest dopiero szczęście !!
Co więcej, zauważyłam że dzieci które uczestniczą w sytuacjach edukacyjnych prowadzonych w sposób proponowany przez prof. Edytę Gruszczyk - Kolczyńską , i Ewę Zielińską , są pobudzone intelektualnie , ale nie tylko w sferze pojęć matematycznych. Przede wszystkim , dzieci odkryły przyjemność w poznawaniu czegoś nowego - nieznanego a ciekawego. Dzieci nauczyły się bawić tym, co powszechnie nie jest uważane za zabawkę. Popularne stały się : guziki, szpulki, kasztany, żołędzie, tasiemki różnej długości, różnego koloru, różnej faktury, kamyczki, muszelki, korale, karty do gry, centymetr krawiecki, i wiele , wiele innych przedmiotów. Teraz do wspaniałej zabawy nie potrzebują mieć do stałej dyspozycji błyszczących samochodów, czy mówiących lalek. Moje dzieci stały się energiczne i wesołe w każdym dniu przedszkolnym i już nie słyszę : „i tak mi się nie uda” , „nie wiem” , „ nie potrafię” , „nie chce mi się”. Nie wstydzą się odzywać i działać nawet wtedy , gdy są świadome swoich niedoskonałości.
Ciekawą metodą pracy jest samodzielne układanie i wykonywanie gier planszowych. Ileż to inwencji twórczej może to wyzwolić u dzieci ! Zauważyłam też, że bardzo często pomysły przychodzą do dziecięcych głów w czasie gry. Nie mogą się doczekać żeby wprowadzić modyfikacje lub ponownie ułożyć, narysować nową grę. Wszystkie arkusze papieru są przechowywane na specjalnej półeczce, ale od „intensywnego użytkowania” wyglądają okropnie - naddarte, pobrudzone. Dzieci jednak nie pozwalają ich odłożyć na makulaturę, „bo one są nasze”. Z każdą grą łączą się wspomnienia - „pamiętasz, jak ją rysowaliśmy to....”, „a pamiętasz ? wtedy....”. Jak szybko uczą się wtedy bezkonfliktowego współdziałania ! Jak szybko nawiązują się pierwsze przyjaźnie, i jak łatwo jest się wtedy nauczyć „przegrywania z twarzą”.
Ogarnęło mnie prawdziwe wzruszenie, kiedy pięcioletni Łukasz z bardzo poważną wadą wymowy i „chorobliwie” wręcz nieśmiały, w trakcie zabawy kostkami po prostu zaczął mówić , uśmiechać się , liczyć w swoim tempie. Po dwóch miesiącach spędzonych w przedszkolu poraz pierwszy okazał swoje zainteresowanie i wykazał się inicjatywą. Nie obawiał się śmiechu kolegów gdy wolniej liczył niż oni, nie wstydził się swojej mało zrozumiałej mowy. Z rumieńcami i błyszczącymi oczami manipulował kostkami - układał, przesuwał, grupował, przeliczał. Najważniejsze dla niego w tej chwili były kostki. I te słowa dzieci : „to już koniec proszę pani ?” „możemy jeszcze? prosimy”. Czy trzeba więcej żeby przyjść do pracy z radością? Czy trzeba więcej żeby czuć się dowartościowaną nauczycielką ? Teraz razem z moimi dziećmi czekam ze zniecierpliwieniem na następny dzień - czeka nas wspólna , wspaniała zabawa.
mgr Beata Nowicka