 | Pobierz cały dokument gf.w2.14.10.geologia.gzmiw.uam.2010.2013.i.rok.doc Rozmiar 38 KB |
Własności chemiczne minerałów
Każdy minerał posiada charakterystyczny skład chemiczny. Gdy mamy kłopot z identyfikacją danego minerału, można wykonać analizę chemiczna całej skały bądź określonego minerału. Urządzeniem do badania składu chemicznego są analizy spektralne za pomocą sondy. Wynik pokazywany w formie tlenkowej - większość minerałów zawiera pewna ilość SiO2, Al2O3, CaO, MgO, K2O, Na podstawie tego wyniku ustalany jest wzór chemiczny minerału. Można go przedstawić w postaci empirycznej (prostej, wzór stechiometryczny), gdzie podaje się prostą listę atomów wchodzących w skład danego związku wraz z ich krotnościami. W tym wypadku możemy uzyskać wzór np. skalenia KalSi3O8 (ortoklaz). Często w praktyce, gdy robimy analizę chemiczną, przeliczane są procentowe udziały poszczególnych atomów w stosunku do tlenu, tu: na 8 tlenów przypadają 3 krzemy, 1 glin i 1 potas. Jeśli proporcja jest taka, mam pewność, że to skaleń. Ten sam wzór można zapisać w formie tlenkowej: K2O * Al2O3 * 6SiO2. Np. magnetyt Fe3O4 = Fe2O3 * FeO. Widać, że magnetyt od hematytu różni się Fe3O4 = Fe2O3 *FeO
magnetyt to mieszanka hematytu z pewna ilością tlenku żelaza, który jest na +II stopniu utlenienia> hematyt to tylko żelazo trójwartościowe, magnetyt to także żelazo dwuwartościowa (co daje czarną a nie czerwoną rysę minerału).
CuFeS2 (halkopiryt) = CuS * FeS (siarczek miedzi * siarczek żelaza).
Jons Jakob Berzelius (1779 - 1848) - w 1819 zaproponował podział minerałów ze względu na ich skład chemiczny. Obowiązuje on do dziś, z lekkimi modyfikacjami.
Podstawowe klasy minerałów tworzą (Berzelius 1819, podział zmodyfikowany):
pierwiastki w stanie wolnym, czyli pierwiastki rodzime; nie pochodzą z procesu wytwórczości fabrycznej, powstały w procesach geologicznych - rtęć rodzima, siarka rodzima, miedź rodzima
siarczki (związki metalu z siarką) (proste i złożone) oraz analogiczne związki metali z selenem, tellurem, arsenem i bizmutem, tj. selenki, tellurki, arsenki i bizmutki
halogenki (haloidy), będące połączeniami metali z chlorem, bromem, jodem i fluorem, tj. chlorki (sól kamienna), bromki,jodki i fluorki
tlenki i wodorotlenki
sole kwasów tlenowych:
a) azotany, węglany, borany
b) siarczany, chromiany, molibdeniany, wolframiany
c) fosforany, arseniany, wanadany
d) krzemiany i glinokrzemiany (jest to najliczniejsza klasa minerałów, która podzielono na 7 grup na podstawie ich budowy wewnętrznej)
e) pozostałe sole kwasów tlenowych
Związki organiczne i pokrewne
Wzory strukturalne
w przyrodzie znany jest Fe2SiO4 (tajalit) i Mg2SiO4 (forsteryt). Trudno spotkać je w czystej postaci, ponieważ
 | Pobierz cały dokument gf.w2.14.10.geologia.gzmiw.uam.2010.2013.i.rok.doc rozmiar 38 KB |