Białka funkcjonalne: sterowanie proces.metabolicznymi(enzymy kom.), trawienie pokarmu(enzymy trawienne), przekazywanie informacji o stanie organizmu(hormony), zwalczanie bakterii i wirusów(przeciwciała), przenoszenie substancji chem. Do i z komórek(np. hemoglobina, lipoproteiny), umożliwia krzepnięcie krwi(fibryna), regulowanie bilansu płynów( albuminy krwi), utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej i stałego pH krwi( białka płynów ustrojowych). Wartość odżywcza białka: zależy od: ilości i wzajemnych proporcji aminokwasów egzogennych zawartych w danym białku, stopnia uwolnienia i wchłaniania aminokw.podczas trawienia w przewodzie pokamowym , czyli tzw. Strawność białka, białka produktów zwierzęcych takich jak mięso ryby mleko jaja mają wyższą wartość odżywczą( wyjątek stanowi żelatyna całkowicie pozbawiona tryptofanu), spośród bialek roślinnych do pełno wartość. Należy białko soi, roślin strączkowych lub orzechów, im wiecej wchłoniętego azotu pozostanie w ustroju tym wartośc białka jest większa. Objawy odwodnienia wewnątrzkomórkowego: pragnienie, upośledzenie wydzielania śliny i wysychanie jamy ustnej, rozdrażnienie, bezsennośc, utrata apetytu, osłabienie sił fizycznych oraz zaburzenia koordynacji ruchów, zmniejszenie ilości wydalanego moczu i produktów przemiany materi( mocznik, kreatynina),które powodują zatrucie organizmu, w dłuższym czasie zbyt mała działanie może prowadzić do kamicy nrkowej na skutek przepływu przez nerki bardzo zagęszczonego moczu. Stany chorobowe przy podaży H2O: przy zbyt niskiej podaży płynów zostaje takie ilości wydalanego potu co przy wysokiej temp otoczenia może być przyczyną przegrzania organizmu, odwodnienie w granicach 2-3% masy ciała obniża wydolność fizyczną, niedobór wody sięgający 5-8% masy ciała powoduje dalsze zaburzenia wydolności fizycznych i psychicznej natomiast utrata wody ustrojowej w iości ok. 20% prowadzi do śmierci. ŹRÓDŁA WĘGLOWODANÓW ZŁOŻONYCH: makarony z pełnoziarnistej mąki pszennej, chleb pszenny pełnoziarnisty, brązowy ryż, warzywa, rośliny strączkowe ( fasola, groch, soczewica, bób ), nasiona i orzechy, niskotłuszczowe produkty mleczne. SKŁADNIKI ODŻYWCZE WĘGLOWODANÓW: glukoza- napoje zawierające glukozę, owoce; fruktoza: owoce, miód; sacharoza: cukier trzcinowy i buraczany, syrop klonowy, soki owocowe, słodycze; laktoza- mleko, produkty mleczne; skrobia- nasiona zbóż i roślin strączkowych, kukurydza, pieczywo, makarony, ziemniaki; celuloza, pektyny- części strukturalne komórek i tkanek roślinnych. DZIAŁANIE I ROLA NNKT: w budowie błon komórkowych i zapewnieniu im prawidłowych funkcji; w prawidłowym transporcie i dystrybucji lipidów; zapobiegają zakrzepom krwi w naczyniach; zapobiegają nadciśnieniu tętniczemu; zwiększają stopień ukrwienia serca; udział w prawidłowej dystrybucji cholesterolu w organizmie; w produkcji prostaglandyn; w prawidłowym wzroście i rozwoju organizmu. CO WPŁYWA NA WARTOŚĆ TŁÓSZCZÓW- o wartości odżywczej tłuszczów decydują: strawność ( strawienie i wchłonięcie z przewodu pokarmowego do limfy lub krwi ), wartość energetyczną, zawartość NNKT i witamin ( A, D, E, K ), konfiguracja przestrzenna kwasów tłuszczowych ( cis, trans ).
Białka funkcjonalne: sterowanie proces.metabolicznymi(enzymy kom.), trawienie pokarmu(enzymy trawienne), przekazywanie informacji o stanie organizmu(hormony), zwalczanie bakterii i wirusów(przeciwciała), przenoszenie substancji chem. Do i z komórek(np. hemoglobina, lipoproteiny), umożliwia krzepnięcie krwi(fibryna), regulowanie bilansu płynów( albuminy krwi), utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej i stałego pH krwi( białka płynów ustrojowych). Wartość odżywcza białka: zależy od: ilości i wzajemnych proporcji aminokwasów egzogennych zawartych w danym białku, stopnia uwolnienia i wchłaniania aminokw.podczas trawienia w przewodzie pokamowym , czyli tzw. Strawność białka, białka produktów zwierzęcych takich jak mięso ryby mleko jaja mają wyższą wartość odżywczą( wyjątek stanowi żelatyna całkowicie pozbawiona tryptofanu), spośród bialek roślinnych do pełno wartość. Należy białko soi, roślin strączkowych lub orzechów, im wiecej wchłoniętego azotu pozostanie w ustroju tym wartośc białka jest większa. Objawy odwodnienia wewnątrzkomórkowego: pragnienie, upośledzenie wydzielania śliny i wysychanie jamy ustnej, rozdrażnienie, bezsennośc, utrata apetytu, osłabienie sił fizycznych oraz zaburzenia koordynacji ruchów, zmniejszenie ilości wydalanego moczu i produktów przemiany materi( mocznik, kreatynina),które powodują zatrucie organizmu, w dłuższym czasie zbyt mała działanie może prowadzić do kamicy nrkowej na skutek przepływu przez nerki bardzo zagęszczonego moczu. Stany chorobowe przy podaży H2O: przy zbyt niskiej podaży płynów zostaje takie ilości wydalanego potu co przy wysokiej temp otoczenia może być przyczyną przegrzania organizmu, odwodnienie w granicach 2-3% masy ciała obniża wydolność fizyczną, niedobór wody sięgający 5-8% masy ciała powoduje dalsze zaburzenia wydolności fizycznych i psychicznej natomiast utrata wody ustrojowej w iości ok. 20% prowadzi do śmierci. ŹRÓDŁA WĘGLOWODANÓW ZŁOŻONYCH: makarony z pełnoziarnistej mąki pszennej, chleb pszenny pełnoziarnisty, brązowy ryż, warzywa, rośliny strączkowe ( fasola, groch, soczewica, bób ), nasiona i orzechy, niskotłuszczowe produkty mleczne. SKŁADNIKI ODŻYWCZE WĘGLOWODANÓW: glukoza- napoje zawierające glukozę, owoce; fruktoza: owoce, miód; sacharoza: cukier trzcinowy i buraczany, syrop klonowy, soki owocowe, słodycze; laktoza- mleko, produkty mleczne; skrobia- nasiona zbóż i roślin strączkowych, kukurydza, pieczywo, makarony, ziemniaki; celuloza, pektyny- części strukturalne komórek i tkanek roślinnych. DZIAŁANIE I ROLA NNKT: w budowie błon komórkowych i zapewnieniu im prawidłowych funkcji; w prawidłowym transporcie i dystrybucji lipidów; zapobiegają zakrzepom krwi w naczyniach; zapobiegają nadciśnieniu tętniczemu; zwiększają stopień ukrwienia serca; udział w prawidłowej dystrybucji cholesterolu w organizmie; w produkcji prostaglandyn; w prawidłowym wzroście i rozwoju organizmu. CO WPŁYWA NA WARTOŚĆ TŁÓSZCZÓW- o wartości odżywczej tłuszczów decydują: strawność ( strawienie i wchłonięcie z przewodu pokarmowego do limfy lub krwi ), wartość energetyczną, zawartość NNKT i witamin ( A, D, E, K ), konfiguracja przestrzenna kwasów tłuszczowych ( cis, trans ).