Cel ćwiczenia

Wykonanie ćwiczenia miało na celu zapoznanie się z właściwościami tyrystora i triaka oraz ich charakterystykami i parametrami, oraz poznanie ich praktycznych zastosowań.

Przebieg ćwiczenia

1. Zdejmowanie charakterystyki tyrystora

Wartości Θ, U_D oraz U_RM zostały odczytane, zmieniając kolejno wartości kąta Θ, zaś I_RM, P_D oraz P_RM obliczone z poniższych wzorów:

I_RM = U_RM/R_M , gdzie R_M=10 Ω

P_D = U_D* I_RM

P_RM = U_RM*I_RM

Θ [º]	96	84	72	60	48	36	24	12	0
UD [V]	20	20	20	18	15	13	8	4	0
URM [V]	3,2	3,2	3	2,8	2,4	1,8	1	0,2	0
IRM [A]	0,32	0,32	0,3	0,28	0,24	0,18	0,1	0,02	0
PD [W]	6,4	6,4	6	5,04	3,6	2,34	0,8	0,08	0
PRM [W]	1,024	1,024	0,9	0,784	0,576	0,324	0,1	0,004	0

2. Zdejmowanie charakterystyki triaka

Wartości Θ, U_D oraz U_RM zostały odczytane, zmieniając kolejno wartości kąta Θ, zaś I_RM, P_D oraz P_RM obliczone z poniższych wzorów (oddzielnie dla kątów Θ₁ i Θ₂) :

I_RM = U_RM/R_M

P_D = U_D* I_RM

P_RM = U_RM*I_RM

Θ1 [º]	72	60	48	36	30	24	12	0
UD1 [V]	22	20	16	13	12	9	5	0
URM1 [V]	3,4	2,8	2	1,2	1	0,8	0,2	0
IRM1 [A]	0,34	0,28	0,2	0,12	0,1	0,08	0,02	0
PD1 [W]	7,48	5,6	3,2	1,56	1,2	0,72	0,1	0
PRM1 [W]	1,156	0,784	0,4	0,144	0,1	0,064	0,004	0
Θ2 [º]	-	-	-	-	64	48	30	10
UD2 [V]	-	-	-	-	20	16	9	2
URM2 [V]	-	-	-	-	2	1,8	0,8	0
IRM2 [A]	-	-	-	-	0,2	0,18	0,08	0
PD2 [W]	-	-	-	-	4	2,88	0,72	0
PRM2 [W]	-	-	-	-	0,4	0,324	0,064	0

Wnioski

Rodzina charakterystyk U=f(Θ) pokazuje nam, że do kąta wynoszącego około 72º napięcie na tyrystorze stale liniowo rośnie, by ustabilizować się dla wartości U=20 V. Napięcie na odbiorniku rośnie cały czas bardzo powoli, lecz dla większych katów osiąga ono wartość 3-3,2 V i dalej już nie rośnie. Wszystkie wykresy są obarczone dosyć sporymi błędami, gdyż trudno było dokładnie równo ustalić odpowiedni kąt, przez co pomiary również są obarczone sporym błędem.

Wykres mocy tyrystora pokazuje podobne zależności. Moc wydzielana na tyrystorze również najpierw gwałtownie rośnie, by ustabilizować się na poziomie U=6,4 V. Moc na rezystancji powoli rośnie, by osiągnąć maksymalna wartość w granicach U=1V.

Przebiegi charakterystyk napięcia dla triaka dla kątów Θ₁ oraz Θ₂ rosną liniowo, nawet pomimo znaczących błędów pomiaru.

Charakterystyki mocy triaka nie wykazują się już tak dużą liniowością jak powyższe wykresy, przypominają zaś łagodne parabole. Moce wydzielane na triaku są kilkakrotnie większe niż moce wydzielane na rezystancji, dotyczy to obydwu kątów Θ₁ oraz Θ₂.

---