Metody oceny postawy ciała

Subiektywne i obiektywne

KRYTERIA I METODY BADANIA POSTAWY

Diagnozowanie jest pierwszym etapem procesu postępowania korekcyjnego.

Do tego, by postawić rozpoznanie wady, służą najrozmaitsze metody badania postawy.

Istnieje wiele metod oceny postawy ciała, które biorą one pod uwagę wiek, płeć, określają
co chcemy badać, lokalizację wady, przyczynę oraz rokowania.

Wzrokowa ocena sylwetki

polega na ogólnej ocenie sposobu trzymania się i pozwala na ocenę postawy nawykowej, czyli najczęstszej dla badanego.

Wzrokowa ocena wybranych elementów postawy

mówi ona o ułożeniu poszczególnych odcinków i punktów ciała.

Metoda sylwetek

zarejestrowanych za pomocą fotografii, cieniografii i konturografii - metoda pozwala kilkakrotnie ( po upływie dłuższego czasu) wracać do sylwetki badanego i ocenić zmiany jakie w niej zaszły.

Metody oceny poszczególnych elementów postawy ciała

przy użyciu różnego rodzaju aparatury pomiarowo - rejestrującej.

Metody oparte

na kryterium linii pionowych i poziomych, linii symetrycznych kątów, na zasadzie równowagi mechanicznej i symetrii ciała

Nowoczesne techniki badania postawy ciała

• Technika Mory

• Metoda ISIS

METODY SUBIEKTYWNE

są one mniej dokładne, opierają się na ocenie wzrokowej części lub całego ciała
i porównywane są z odpowiednimi wzorcami.

Typologia Stafella.

   Ocenia ona przednio - tylne krzywizny kręgosłupa i wyróżnia 5 typów postawy, tj.:

• normalna

• plecy okrągłe

• plecy płaskie

• plecy wklęsłe

• plecy okrągło - wklęsłe

Typologia Dudzińskiego:

• plecy wypukłe

• postawa pochylona -wklęsło-wypukła,

• postawa ze skrzywieniem bocznym kręgosłupa,

• postawa wskazująca kombinacje powyższych wad

Typologia Stafforda

• Analiza w przednio - tylnej płaszczyźnie kręgosłupa

Postawa zmęczona:

• barki opuszczone i wysunięte do przodu, górna część pleców wypukła,

• plecy okrągłe,

• plecy płaskie,

• plecy wklęsłe,

• plecy wypukło-wklęsłe

Typologia Stafforda c.d.

Postawa nadmiernie napięta

a) postawa „kogucia”,

Boczne skrzywienia kręgosłupa:

• postawowe (czynnościowe),

• strukturalne (organiczne)

Typologia według Lovetta:

• postawa normalna

• postawa zmęczona:

-zgarbiona

-zgarbiona z wklęśnięciem lędźwiowym,

• zgarbiona o wysuniętej do przodu głowie

• spłaszczona - plecy goryla

• postawa kogucia - hyperlordoza, barki ściągnięte

• postawa skoliotyczna

Typologia Haglunda i Falk

Typologia Browna

postawa doskonała - głowa wprost nad klatką piersiową, biodrami i stopami, klatka piersiowa wypukła, brzuch płaski, plecy łagodnie wygięte (excelent mechanical use of the body)

Typologia Browna c.d.

postawa dobra - głowa wysunięta nieco ku przodowi, klatka piersiowa mniej wypukła, brzuch nieco wypukły, plecy bardziej wygięte (good mechanical use of the body)

Typologia Browna c.d.

postawa wadliwa - głowa wysunieta przed klatkę piersiową, klatka piersiowa płaska, brzuch wypukły, plecy zgarbione (poor mechanical use of the body)

Typologia Browna c.d.

postawa zła - głowa bardzo wysunięta do przodu, klatka piersiowa bardzo płaska, brzuch zwiotczały, wiszący, plecy wybitnie zgarbione (very poor mechanical of the body)

Typologia Wilsona - Uniwersytet Południowej Kalifornii

Typologia Brownella -

Typologia Cook - dla dzieci przedszkolnych

Typologia wg Wolańskiego

• Postawa o przewadze krzywizny kifotycznej (piersiowej) nad lordotyczną (lędźwiową), którą nazwał „kifotyczną” - K ;

• Postawa o przewadze krzywizny lordotycznej nad kifotyczną - postawa „lordotyczna” - L ;

• Postawa niemal o jednakowo zaznaczonych krzywiznach piersiowej i lędźwiowej - postawa „równoważna” - R.

• Wśród nich wyróżnił 3 podtypy postaw, w zależności od stopnia zaawansowania zmian w obrebie danej krzywizny - typ I, II, III - typologia 9 wzorców postawy

Metoda Stobieckiej i Szczygła

• Ustawienie głowy 0-2pkt.

• Ustawienie barków 0-2pkt.

• zarys kifozy piersiowej 0-3

• Odstawanie łopatek 0-2pkt.

• Kształt klatki piersiowej 0-2pkt.

• Zarys lordozy lędźwiowej 0-3pkt.

• Uwypuklenie brzucha 0-3pkt.

Metoda Stobieckiej i Szczygła

• Boczne krzywizny kręgosłupa 0-2pkt.

• Proste ustawienie lub torsja uda 0-1pkt.

• kształt kolan - Kolana proste , szpotawe , koślawe 0-2pkt

• Ustawienie stępu 0-1pkt.

• Występowanie płaskostopia 0-1pkt.

• Jakość palców u nóg 0-1pkt.

• rozłożenie ciężaru ciała 0-1pkt.

Metoda punktowa Kasperczyka

• ocena postawy ciała w dwóch płaszczyznach

• płaszczyzna strzałkowa - głowa, barki, łopatki, klatka piersiowa, brzuch, plecy

• płaszczyzna czołowa przodem - barki, klatka piersiowa, kolana

• płaszczyzna czołowa tyłem - barki, łopatki kręgosłup

Za każdy element przypisuje określoną liczbę punktów

• 0pkt - prawidłowy układ ocenianego elementu

• 1pkt - niewielkie odchylenie od stanu prawidłowego

• 2 lub 3 pkt - znaczne odchylenie od stanu prawidłowego

• 3 lub 5 pkt - zniekształcenie dużego stopnia, zmiany o charakterze strukturalnym - stan patologiczny

Schemat Klappa

• Kontury ramion i bocznej linii karku

• Ustawienie barków,

• Ustawienie łopatek,

• Ustawienie grzebieni kości biodrowych,

• Ułożenie kończyn górnych i trójkątów talii,

• Linia wyrostków kolczystych,

Schemat Klappa

• Zakres ruchów kręgosłupa,

• Skrzywienie kręgosłupa

• Ocena korekcji skrzywień

• Wysklepienie i symetria klatki piersiowej

• Sklepienie stóp

• Kształt kończyn dolnych,

• Stan układu mięśniowego

Metody obiektywne wg Żuk i Dziak

• fotografię,

• rentgenografię,

• dynamometrię.

Posturometr-S

• nieinwazyjne urządzenie pomiarowo-diagnostyczne pozwala opisać i przedstawić dowolny punkt lub krzywiznę w trójprzestrzennym kartezjańskim układzie współrzędnych (XYZ).
  

W skład urządzenia wchodzą sprzężone ze sobą układy:

• mechaniczny - służący do wskazania wodzikiem pomiarowym położenia mierzonego punktu,
• elektroniczny - obliczający położenie wodzika pomiarowego w przestrzeni trójwymiarowej,
• informatyczny - analizujący wyniki pomiarowe.

Urządzenie to pozwala na:

• opis sylwetki w trzech płaszczyznach (czołowa, strzałkowa i poprzeczna)
  

• określenie punktów antropometrycznych, pomiar odległości między punktami, wyznaczanie kątów
  

• pomiar krzywizn kręgosłupa: przednio-tylnych i bocznych
  

• pomiar w różnych pozycjach ciała (np. stojącej, leżącej, w skłonie)

Urządzenie to pozwala na c.d.:

• pomiar w różnych pozycjach ciała (np. stojącej, leżącej, w skłonie)

• pomiary specjalistyczne: pomiar postawy z obciążeniem zewnętrznych, pomiar ruchomości w stawach biodrowych, pomiar kąta pochylenia miednicy, i inne
  

• pomiary antropometryczne
  

• kontrola procesu korekcji i diagnozowania wad postawy ciała.

Do zalet tego nowoczesnego, sprzężonego z komputerem urządzenia należy:

• duży zakres pomiarowy,

• nieinwazyjny sposób pomiaru,

• pomiar dowolnych krzywizn i obliczenia wybranych pomiarów,

• powtarzalność pomiaru,

• wykorzystywanie nowoczesnych metod archiwizacji danych,

Do zalet tego nowoczesnego, sprzężonego z komputerem urządzenia należy c.d:

• krótki czas badania pacjenta,

• własne zweryfikowane oprogramowanie komputerowe do pomiaru i analizy

• możliwość łatwego i szybkiego montażu demontażu i transportu urządzenia

• możliwość tworzenia własnych programów pomiarowych

• Płaszczyzna czołowa

• odcinek piersiowy kręgosłupa - c7 - th12 - długość liniowa

• odcinek lędźwiowy kręgosłupa - th12 - l5 - długość liniowa

• szerokość barkowa

• kąty dolne łopatek

• ułożenie miednicy

• wysokość ciała 

• Płaszczyzna strzałkowa określenie krzywizny kręgosłupa c7 - l5

• wyznaczenie kątów alfa, beta, gamma,

• określenie zależności w przesunięciu dowolnych punktów pomiarowych względem siebie lub punktu bazowego.

• 
  

• Płaszczyzna poprzeczna

• określenie rotacji i przesunięcia dowolnego odcinka kręgosłupa,

• określenie przesunięcia w ramach barków, łopatek, ustawienia miednicy - rotacje,

Metodyka

• badanie przeprowadza się w pozycji stojącej

• badany stoi tyłem do aparatu w odległości 3,2 m na tle jasnego ekranu

Zasady pomiarowe

• podczas badań mierzący ma ścisły nadzór nad pacjentem,

• na ekranie komputera w trakcie pomiaru widoczne są zaznaczane punkty, dzięki czemu możliwa jest kontrola ich położenia w odniesieniu do układu współrzędnych,

• podczas pomiaru postawy ciała badany znajduje się w pozycji swobodnej z głową w pozycji „frankfurdzkiej”,

• stabilizator nie wymusza pozycji i pozwala utrzymać trzy punkty podparcia zapobiegając wychwianiom.

Zasady pomiarowe c.d.

• w razie pomyłki w każdym momencie można przerwać pomiar i wykonać go od nowa.

• aparat umożliwia pomiar dowolnej liczby punktów pomiarowych oraz krzywych pomiarowych np. pomiar ruchomości w stawach biodrowych (podanie zależności kątowych) pomiar długość względnej i bezwzględnej kończyn, pomiary obwodowe, pomiar kąta pochylenia miednicy i inne

Fotogrametria lub fototopografia

• jest działem techniki zajmującej się odtwarzaniem kształtu i położenia oraz mierzeniem obiektów przestrzennych na podstawie fotogramów - specjalnych zdjęć fotograficznych

Technika Mory

• polega na załamywaniu się wiązki światła, do czego służy tzw. raster, w rezultacie czego uzyskuje się obraz w układzie warstwicowym, który może być następnie poddany odpowiedniej analizie, obecnie technika Mory jest skomputeryzowana.

Metoda Mory

Metoda Mory

Metoda Mory

Metoda Mory

Metoda fotometryczna Yale

Sposób określania asymetrii horyzontalnej

Metoda ISIS

• wykorzystywana jest głównie do diagnostyki kręgosłupa, a w szczególności do wykrywania skolioz.

• można ją również zastosować do badania krzywizn przednio-tylnych kręgosłupa

• jest to metoda zautomatyzowana oparta na fotogrametrii

Metoda ISIS

Metoda ISIS

Metoda ISIS

Antropostereometr Jachowicza

Przyrząd Howlanda

---