Polska polityka zagraniczna, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych


12/1 Polska polityka zagraniczna (Roman Kuźniar). (alyn)

Po 1989 roku doszło do transformacji polskiej polityki zagranicznej:

I. Transformacja polskiej polityki zagranicznej po 1989 roku.

Pola polityki zagranicznej (kategoria politologiczna)- kompleks wzajemnie uwarunkowanych czynników, które kształtują politykę zagraniczną, do ich podstawowych składników zalicza się:

Słabość tej kategorii:

Zalety:

Po 1989r. w ramach demokratycznego ustroju państwowego mamy do czynienia z pluralizmem politycznym, który umożliwia odzwierciedlenie interesów i przekonań różnych grup społecznych w polityce.

Do 1989r. polska reprezentowała typ gospodarki planowej, centralnie sterowanej a udział własności państwowej w produkcji sięgał 90%. Była to gospodarka o postępującym stopniu zacofania. Jej międzynarodowym wyrazem był udział polski w RWPG. Po 1989r. Polska zwróciła się gospodarczo ku Zachodowi (rezultat zmiany ustroju ekonomicznego). W 1995 roku Polska stała się członkiem założycielem WTO (z przekształcenia GATT). W 1995 roku polska stała się członkiem OECD, Niemcy znów stały się głównym partnerem gospodarczym. Jesteśmy uzależnieni energetycznie od dostaw surowców energetycznych z Rosji a inwestycji kapitałowych z Zachodu. Do największych inwestorów w Polsce należą: USA, Niemcy, Włochy i Francja.

Polska utrzymuje i rozwija najbliższe stosunki z demokratycznymi krajami europy i Ameryki Północnej- stosunki dwustronne, przynależność do instytucji międzynarodowych. W okresie 1945-1989 Polska prowadziła politykę zagraniczną ściśle odzwierciedlającą ustrój wewnętrzny i tkwiła w związkach międzynarodowych podkreślających satelicki i nie suwerenny charakter jej państwa( sojusz z ZSRR, przynależność do UW).

Do 1989r. społeczeństwo pozbawione było wpływu na politykę zagraniczną, której założenia były zresztą przedmiotem zasadniczej kontestacji społeczeństwa, pragnącego odnaleźć swe naturalne miejsce w Europie.

Wewnętrzne uwarunkowania polityki zagranicznej przez pryzmat jej pola:

II. zasady i kierunki polskiej polityki zagranicznej.

Odzyskanie suwerenności:

Państwo polskie znajdowało się w głębokim kryzysie polityczno- instytucjonalnym, ekonomicznym i społecznym. Polska polityka zagraniczna była pozbawiona zaplecza i poważniejszych środków działania.

Po pierwsze suwerenność (imperatyw od którego rząd T. Mazowieckiego rozpoczął budowę podstaw nowej polskiej polityki zagranicznej. Postanowiono by polską politykę zagraniczną mocno opierać na podstawach zewnętrznej suwerenności i wewnętrznej niepodległości (Skubiszewski).

Konieczność stworzenia całkowicie nowych podstaw dla stosunków Polski z jej wschodnim sąsiadem oraz należytej traktatowej regulacji stosunków ze zjednoczonymi Niemcami:

Niemcy:

ZSRR:

Równolegle podpisywano i negocjowano traktaty dwustronne z nowymi wschodnimi sąsiadami. W sumie w latach 1991-1994 udało się wynegocjować i zawrzeć siedem traktatów o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy ze wszystkimi sąsiadami.

Powrót do Europy, czyli na Zachód.

Określanie głównego kierunku polskiej polityki zagranicznej po 1989 roku- w pierwszym okresie hasło „powrót do Europy”.

Pierwsze ekspose ministra spraw zagranicznych ( prof. Skubiszewski), wygłoszone w Sejmie 26 kwietnia 1990 roku 9 priorytetów polskiej polityki zagranicznej:

  1. współtworzenie systemu bezpieczeństwa europejskiego, przede wszystkim przy użyciu KBWE, powiązania ze Wspólnotami Europejskimi i Radą Europy,

  2. współpraca z potężnymi sąsiadami YSRR i Niemcami,

  3. rozwijanie nowych powiązań regionalnych,

  4. rozszerzenie powiązań z krajami cywilizacji zachodniej, USA i Europy Zachodniej,

  5. rozbudowa stosunków z państwami innych kontynentów,

  6. rekonstrukcja stosunków gospodarczych polski z zagranicą (redukcja zadłużenia, wykorzystanie pomocy gospodarczej),

  7. współpraca z organizacjami międzynarodowymi,'

  8. umacnianie podstawowych zasad prawa i stosunków międzynarodowych, w tym ochrony praw człowieka,

  9. znoszenie barier w ruchu osobowym oraz łączność z Polonią.

Były one odzwierciedleniem wielości zadań, które trzeba było podjąć jednocześnie a zarazem odpowiadało wynikającej z ówczesnych uwarunkowań międzynarodowych metodzie działania. Polegała ona na „osiąganiu swych celów we właściwym czasie, wyczuciu momentu działania.

Polityka europejska była rozwijana konsekwentnie i wielokierunkowo:

W wymiarze wielostronnym polegała na możliwie najszybszym i najdalej idącym włączeniu się w zachodnioeuropejskie organizacje międzynarodowe:

I 1990 r. - wniosek o przyjęcie do Rady Europy (pełne członkostwo od XI 1991r.),

XII 1991r.- układ o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi (intencja uzyskania członkostwa,

IV 1994r. -polska składa formalny wniosek o przyjęcie do UE,

III 1998r.- negocjacje akcesyjne, zakończone sukcesem w 2002r.

1 V 2004r.- Polska członkiem UE,

Jesień 1993r.- wniosek o uzyskanie statusu stowarzyszenia w Unii Zachodnioeuropejskiej (status 1994r.

Stosunki dwustronne:

Kierunek europejski (zachodni) wiązał się z bezpieczeństwem:

Region:

Rozwój stosunków z Ukrainą i Białorusią:

Po uzyskaniu przez Polskę członkostwa w UE i NATO, celem stało się zapobieżenie utrwaleniu podziału Europy wzdłuż zachodniej granicy Unii.

Stosunki polski ze Stolicą Apostolską:

Kierunek pozaeuropejski:

Sfera euroatlantycka - kolejne główne cele polityki zagranicznej RP, zarzut nadmiernego europocentryzmu polskiej PZ, był on funkcją: rzeczywistego pola interesów, potencjału i skali możliwości Polski, obiektywnego procesu, jakim była pewna fragmentacja świata i jego organizowanie się w regionie „bloki” polityczne i gospodarcze.

Pierwsze lata po 1989r.:

Słowa kluczowe polskiej polityki zagranicznej po 1989 roku: SUWERENNOŚĆ- BEZPIECZEŃSTWO- ROZWÓJ. Trzy etapy jej ewolucji, na każdym z nich zabiegano o urzeczywistnienie wszystkich trzech kategorii interesu narodowego- polskiej racji stanu.

ETAP „SUWERENNOŚĆ”:

ETAP „BEZPIECZEŃSTWO”:

ETAP „ROZWÓJ”:

Sukcesy polskiej polityki zagranicznej w odniesieniu do egzystencjalnej triady (suwerenność, bezpieczeństwo, rozwój) podniosły pozycję międzynarodową Polski: inicjatywa wspólnie z USA na rzecz „Wspólnoty Demokratyzacji”, projekt reformy ONZ, III szczyt Rady Europy w Warszawie w maju 2005 r., staranie o zbudowanie uprzywilejowanych stosunków z USA <podniesienie prestiżu Polski>.

III. Instytucjonalne podstawy polityki zagranicznej RP.

Ustrojowe fundamenty polskiej polityki zagranicznej znajdują się w:

  1. Konstytucji RP z 6 IV 1997r.:



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Bezpieczeństwo, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
27 stycznia 2009, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
13, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Zagadnienia stosunków międzynarodowych po 1945 roku, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy st
17 XII 2008, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
25 XI 2008, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Przestrzeganie, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Oddziaływania politycznę międzynarodowe, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międ
Konwencja wiedenska, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Podmiotowość międzynarodowa, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
9 XII 2008, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Wojny w Europie, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
6 I 2009, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Skrypt semestr I, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Bezpieczeństwo - stosunki międzynarodowe, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków mię
Bezpieczeństwo, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
27 stycznia 2009, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
13, ۩۩۩ Edukacja ۩۩۩, Polityka i prawo, Podstawy stosunków międzynarodowych
Państwo jako uczestnik stosunków międzynarodowych, Politologia UMCS 2011-2014 Samorzad i polityka lo

więcej podobnych podstron