BANKOMATY cd.

Funkcje realizowane w bankomatach ATM

• Sprawdzanie bieżącego stanu rachunku

• Zmiana numeru pin karty

• Dystrybucja reklam i ogłoszeń

• Przyjmowanie wpłat gotówkowych

• Wydruk i wydawanie czeków

• Realizacja czeków

• Polecenia przelewu

• Wymiana walut

• Obsługa czeków podróżniczych

• Zamawianie dodatkowych produktów bankowych

Nadużycia związane z kartami płatniczymi:

• Wykorzystanie kart kradzionej lub zagubionej przed jej zastrzeżeniem

• Podrobienie karty

• Dwu (wielokrotne) zrealizowanie transakcji

• Wystawienie fałszywych dowodów zawarcia transakcji

• Wymuszenie oddania karty oraz ujawnienia pin kodu

• Zmuszenie posiadacza karty do wybrania gotówki przy pomocy karty i odebranie mu jej

• Podstawienie fałszywego bankomatu

• Nadużywanie kart przez dzieci

Karty płatnicze - oszustwa

• Podszycie

• Podrobienie karty

• Fałszerstwo elektroniczne

• Posługiwanie się kartami

• Nielegalne wykorzystanie numeru karty

• Skimming - klonowanie pasków na karcie

• Manipulowanie bankomatami

• Phishing - przesyłanie informacji nakłaniającej do odwiedzenia spreparowanych stron internetowych

• Pharming - przekierowanie do spreparowanych stron internetowych

15.10.2007

Korzyści stosowania kart płatniczych:

1. Dla posiadacza karty

2. Dla banku

3. Dla akceptantów

1.) Korzyści dla posiadacza karty:

• Wiarygodność

• Prestiż

• Bezpieczeństwo

• Dostęp do kredytu

• Możliwość realizowania transakcji na cały świecie

• Płatność w walucie kraju realizacji transakcji

• 24-godzinny dostęp do gotówki

• Dodatkowe usługi (ubezpieczenie OC itp.)

2.) Korzyści dla banku:

• Prowizja od:

1. Akceptantów

2. Za używanie karty( od posiadacza)

3. Od wypłat gotówkowych

4. Z tytułu wymiany ( różnice kursowe i transakcyjne)

• Odsetki od kredytów

• Odsetki przeterminowane

4. Korzyści dla akceptantów:

• Pozyskanie nowych klientów

• Wzrost prestiżu placówki

• Wzrost liczby kupowanych towarów i usług

• Ograniczenie ryzyka fałszerstw i napadów

• Szybszy obrót pieniądza niż w przypadku czeków

Mankamenty-wysokość prowizji może być porównywalna z marżą sprzedawcy

Uczestnicy transakcji:

1. Posiadacz karty

2. Emitent karty

3. Akceptant

4. Bank obsługujący placówki usługowo-handlowe

5. Centrum VISA

Przygotowanie do zapłaty kartą odbywa się przy pomocy:

- imprintera (karty wypukłe)

• Terminala elektronicznego POS ( karty płaskie)

• Terminala elektronicznego POS z PIN-padem

Elementy bezpieczeństwa przy realizacji transakcji:

• Sprawdzanie całości karty ( czy nie jest sklejona, uszkodzona)

• Sprawdzanie czy karta jest podpisana

• Sprawdzenie czy pasek na karcie nie został zaklejony lub nie nastąpiła próba jego wytarcia

• Sprawdzenie czy numer karty nie został zastrzeżony

• Autoryzacja transakcji dla wyższych kwot

• Autoryzacja transakcji, gdy klient zachowuje się podejrzanie

• Limitowanie transakcji

• System nagród dla pracowników, którzy wykryli skradzioną lub sfałszowaną kartę

• PIN- kod na karcie

USTAWA O ELEKTRONICZNYCH INSTRUMENTACH PŁATNICZYCH z dnia 12.09.2002 r.

Ustawa zawiera:

• Rodzaj i wysokość opłat i prowizji

• Zasady naliczania odsetek i rozliczenia transakcji w transakcjach walutowych

• Sposób, powody oraz termin wypowiedzenia

• Sposób postępowania w przypadku utraty karty

• Termin wykonania przez posiadacza zobowiązań wynikających z transakcji

• Zasady zatrzymywania karty przez akceptanta

• Posiadacza obciążają transakcje dokonane przez osoby, którym ujawnił kod pin

• Transakcje dokonane przez osoby nieuprawnione do momentu zastrzeżenia karty, do kwoty nie większej niż 150 euro

• Posiadacza nie obciążają transakcje, jeśli nie doszło do fizycznego przedstawienia elektronicznej identyfikacji posiadacza lub złożenia przez niego podpisu

OBOWIĄZKI STRON:

1. Emitent

• Wydanie karty

• Umożliwienie korzystania z niej

• Zobowiązanie do zapłaty akceptowanej ceny sprzedaży towaru

2. Akceptant

• Nie wolno mu odmówić przyjęcia zapłaty kartą

• Uiszcza prowizję od transakcji

1. Posiadacz karty

10. Używanie karty zgodnie z jej przeznaczeniem

11. Starannie przechowuje kartę

12. Nie ujawnia osobom trzecim pinu

13. Utrzymanie środków na rachunku

14. Ponosi odpowiedzialność za dokonane operacje

15. Ponosi opłaty za użytkowanie karty

BANKOMATY

Rodzaje według kryterium funkcji:

1. Typu ATM ( bankomaty wielofunkcyjne)

2. Typu CD

Rodzaje wg. kryterium dostępności:

1. Stand alone- pracuje poza siecią, brak możliwości weryfikacji transakcji

2. Off-line- podłączenie do lokalnego komputera oddziału banku, wypłata jest ograniczona limitami

3. On-line- bezpośredni dostęp do sieci informatycznej banku- możliwość natychmiastowej autoryzacji transakcji.

Rodzaje wg. kryterium dostępności bankomatu:

1. Wewnętrzne

2. Zewnętrzne

• Lobby (wejście przy użyciu karty)

- Przez ścianę - Poza bankiem

2007-11-26

System kursu walutowego (ze względu na liczebność

• Kurs jednolity - wszystkie transakcje handlowe i niehandlowe z zagranicą odbywają się według tego samego kursu

• Kurs dualny -występują dwa różne rodzaje: dla transakcji handlowych i pozostałych

( najprostsze postaci kursu różnicowanego)

• Kurs różnicowany - polega na stosowaniu wielu różnych kursów dla poszczególnych płatności związanych z transakcjami zagranicznymi z jednoczesnym stosowaniem kursów stałych lub zmiennych.

DEWALUACJA - polega na obniżeniu kursu danej waluty w stosunku do innych walut, aby zrealizować określony cel i utrzymać system kursu stałego, obronić kurs i politykę kursową w systemie kursu zmiennego itd.

REWALUACJA - polega na podwyższeniu kursu danej waluty w stosunku do innych walut przez organy państwowe.

DEPRECJACJA - gdy na rynku krajowym pojawia się nadwyżka popytu na walutę obca w stosunku do jej podaży, wówczas kurs waluty krajowej się obniża.

APRECJACJA - zjawisko odwrotne do deprecjacji wzrost kursu waluty krajowej powstały w wyniku przewagi popytu nad podażą.

Banki Narodowe:

1668 - Bank Szwecji - pierwszy bank emisyjny

1814 - Bank Holandii

1817 - Bank Hiszpanii

1860 - Państwowy Bank Rosji

1875 - Niemiecki Bank Rzeszy

1882 - Bank Japonii

1913 - Bank Centralny Stanów Zjednoczonych

NARODOWY BANK POLSKI:

Bankowość centralnie wiążę się z koniecznością realizowania funkcji:

-

-

-

-

1828r. - powstał Bank Polski, który zajmował się:

• Obsługą długu publicznego

• Emisją pożyczek zaciąganych przez Skarb Królestwa

• Prowadzenie tzw. interesu depozytowego

• Prowadzenie tzw. interesu dyskontowego

• Prowadzenie interesu lombardowego

• Bank angażował się również w projekty inwestycyjne własne i rządu.

1886r. - wciągnięty do Banku Rosji

1916r. - Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa - utworzona przez niemieckie władze okupacyjne w generalnym Gubernatorstwie Warszawskim

1924r. - Bank Polski S.A. - Głównym zadaniem było utrzymanie wartości pieniądza- złotego oraz regulowanie obiegu pieniężnego i kredytu.

15 stycznia 1945r. - Narodowy Bank Polski

• Bank emisyjny

• Tworzenie planów kredytowych podporządkowanych centralnemu planowi gospodarczemu

• Obsługa budżetu państwa

• Nadzorowanie banków specjalistycznych ( Bank Handlowy w Warszawie, PeKaO S.A., PKO bp., BGŻ)

1982r. - Uniezależnienie NBP od Ministerstwa Finansów.

1989r. - Przełom w bankowości:

• Wydzielono 9 banków państwowych

• Bank centralny stał się bankiem banków

• Podstawowym celem NBP jest umocnienie polskiego pieniądza

ORGANY NBP:

1. Prezes NBP - powoływany przez sejm na wniosek prezydenta RP na okres 6 lat ( reprezentuje NBP na zewnątrz, przewodniczący RPP, zarządca NBP) - S. Skrzypek

2. Rada Polityki Pieniężnej (RPP) - coroczne ustalanie założeń i realizacja polityki pieniężnej państwa, składanie sejmowi sprawozdań z założeń polityki pieniężnej.

3. Zarząd NBP - kieruje bieżącą działalnością NBP

4. Komisja Nadzoru Bankowego - instytucja sprawująca nadzór nad działalnością polskich banków:

33. Określa zasady działania banków zapewniające bezpieczeństwo zgromadzonych w banku środków

5.)Generalny inspektor Nadzoru Bankowego - jest organem wykonawczym KNB, nadzoruje działalność banków i realizuje decyzje wytyczone przez KNB.

POJĘCIE BANKU

• Pojęcie banku nie było jednoznacznie definiowane.

• Dopiero Ustawa o Prawie Bankowym z 1989r. zdefiniowała pojęcie banku jako samodzielną i samo finansującą się jednostkę posiadającą osobowość prawną oraz własny statut ( wada jest ogólnikowość)

• Definicja z 1997r. mówi, że bank to osoba prawna , która działa na podstawie zezwolenia uprawniającego ją do świadczenia czynności bankowych, które obciążają ryzykiem powierzone bankowi środki

RODZAJE BANKÓW:

1. Banki uniwersalne

2. Banki specjalistyczne

3. Banki hipoteczne - zajmują się udzieleniem kredytów hipotecznych na cele budownictwa mieszkaniowego i przemysłowego, zabezpieczają hipotekę.

4. Banki Inwestycyjne - specjalizują się w transakcjach inwestycyjnych związanych z emisja i handlem papierami wartościowymi

CZYNNOŚCI BANKOWE:

1. Sensu stricto - czynności zastrzeżone wyłącznie dla banków

• Tworzenie i prowadzenie rachunków bankowych

• Przyjmowanie wkładów pieniężnych

• Udzielanie kredytów i gwarancji bankowych

• Emitowanie bankowych papierów wartościowych

• Przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych

1. Sensu largo - czynności dozwolone również niektórym podmiotom niebankowym

• Udzielanie pożyczek pieniężnych

• Operacje czekowe i wekslowe

• Nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych

• Udzielanie poręczeń

• Terminowe operacje finansowe

Podstawowym kryterium klasyfikacji czynności, jako czynność bankową, jest kryterium podmiotu - wyjątkiem jest wydawanie kart płatniczych i wykonywanie operacji przy ich użyciu przez podmioty niebankowe, ale ma zlecenie banku.

RACHUNKI BANKOWE:

• Rachunki bieżące

• Rachunki pomocnicze

• Rachunki lokat terminowych

• Rachunki oszczędnościowe

ZASADY PROWADZENIA RACHUNKU:

• Swobodny wybór banku

• Prawo do otwierania dowolnej liczby rachunków

• Prawo do pełnej swobody dysponowania zgromadzonymi środkami

• Możliwość oprocentowania środków na rachunku

KREDYT BANKOWY

1. Oprocentowanie kredytu - stałe lub zmienne

2. Prowizje kredytowe - czynności związane z udzieleniem kredytu, funkcje

55. Prowizje przygotowawcze (naliczane od kwoty całego kredytu za czynności związane z rozpatrzeniem wniosku kredytowego, przygotowanie i uruchomienie kredytu

56. Prowizje od zaangażowania ( naliczane od niewykorzystanej kwoty kredytu0

57. Prowizje za gotowość (naliczane w ustalonych okresach, za finansową gotowość banku do uruchomienia środków

58. Prowizja od uruchomienia ( część kredytu)

RODZAJE KREDYTÓW:

1. Kredyt w rachunku kredytowym - umożliwia precyzyjne monitorowanie uruchomień i spłat kredytu, rozdzielenie obsługi kredytu od działalności bieżącej

2. Kredyt rewolwingowy ( odnawialny ) - daje możliwość wielokrotnego uruchamiania i spłacania w ramach przyznanego limitu

3. Kredyt w rachunku bieżącym ( overdreft) - krótkoterminowy kredyt odnawialny, udzielany z reguły najlepszym klientom banku

GWARANCJE BANKOWE:

• Jednostronne zobowiązanie banku, że po spłaceniu przez podmiot określonych warunków umowy, bank dokona świadczenia pieniężnego na rzecz tego podmiotu

• Gwarancja przetargowa

• Gwarancja dobrego wykonanego konkretu

• Gwarancja zwrotu zaliczki

---