biografie, Puszkin Aleksandr Siergiejewicz, Puszkin Aleksandr Siergiejewicz (1799-1837), rosyjski poeta, prozaik i dramaturg, klasyk literatury rosyjskiej


0x08 graphic
PUSZKIN ALEKSANDER

Puszkin Aleksandr Siergiejewicz (1799-1837), rosyjski poeta, prozaik i dramaturg, klasyk literatury rosyjskiej. Pochodził ze szlachty, jego matka była wnuczką ulubieńca Piotra I, Abisyńczyka Ibrahima Hannibala. Wykształcenie domowe pobierał u guwernerów Francuzów. W 1811 umieszczony został w Liceum Carskosielskim w pobliżu Petersburga - ekskluzywnej szkole dla szlacheckiej młodzieży. Wczesna poezja Puszkina tzw. okresu licealnego (1813-1817) utrzymana była w stylu zachodnioeuropejskiego romantyzmu. W 1817 zamieszkał w Petersburgu, gdzie przyłączył się do kółka literackiego Zielonaja łampa związanego z dekabrystami i napisał szereg wierszy politycznych o wymowie wolnościowej, m.in. odę Wolność (1817, opublikowaną dopiero w 1856) oraz wiersz Do Czaadajewa (1818, opublikowany w 1829), a także satyryczne Bajki Noël wyszydzające Aleksandra I (1818, opublikowane 1858) i antypańszczyźnianą elegię Wieś (1819, opublikowana częściowo 1829, w całości 1856). Wiersze te stały się powodem pierwszego zesłania poety na południe Rosji. W 1820 powstał poemat Rusłan i Ludmiła, który zwrócił na siebie powszechną uwagę. Na zesłaniu Puszkin przebywał najpierw w Kiszyniowie, potem w Odessie, na Kaukazie i na Krymie, co spowodowało pojawienie się cech bajronicznego romantyzmu w jego poezji, np. w poematach Jeniec kaukaski (1822), Fontanna Bachczysaraju (1822), Cyganie (1824). Równocześnie rozpoczął pracę nad poematem Eugeniusz Oniegin, pisząc w 1823-1824 trzy pierwsze rozdziały. Jesienią 1824 pobyt Puszkina na południu zamieniony został na samotne zesłanie do majątku jego matki - wsi Michajłowskoje koło Pskowa. Tu w 1825 powstała tragedia Borys Godunow opublikowana w całości w 1831, a także trzy następne rozdziały Eugeniusza Oniegina oraz szereg wierszy lirycznych. W 1826 z rozkazu Mikołaja I Puszkin przybył do Moskwy. Ciężko przeżywał klęskę powstania dekabrystów, poświęcając im wiersze W głębinie syberyjskich rud (1827, opublikowany 1856) i Arion (1827, opublikowany 1830). Jesienią 1826 poznał bawiącego wówczas w Moskwie A. Mickiewicza, z którym spotykał się potem wielokrotnie w Moskwie i Petersburgu. W 1827 Puszkin napisał swój pierwszy, nie dokończony utwór prozatorski Murzyn Piotra Wielkiego. Piotrowi I poświęcił również poemat historyczny Połtawa (1829). Jesień 1831 spędził w rodzinnym majątku Bołdino, ukończył tam Eugeniusza Oniegina (całość poematu wydano w Rosji w 1833), napisał cykl tzw. małych tragedii: Skąpy rycerz, Mozart i Salieri, Gość kamienny i Uczta podczas dżumy, a ponadto Opowieści Biełkina składające się z 5 nowel. Po powrocie z Bołdina powstały powieści: Dubrowski (1832-1833) oraz Dama pikowa (1834), a także największy z utworów prozatorskich Puszkina - powieść o buncie J.I. Pugaczowa Córka kapitana (1833-1836). W lutym 1831 Puszkin ożenił się z Natalią Nikołajewną Gonczarową i zamieszkał na stałe w Petersburgu. W tymże roku napisane zostały wiersze Oszczercom Rosji i Rocznica Borodina, związane z powstaniem listopadowym w Polsce i rewolucją we Francji, które wywołały krytykę, m.in. ostro sprzeciwił się ich wymowie A. Mickiewicz w swym wierszu Do przyjaciół Moskali. Ostatni okres życia Puszkina naznaczony był zwrotem ku historii i tematyce ludowej, np. cykl bajek, obszerna Historia Pugaczowa (1834). Swoje rozważania historiozoficzne podsumował niejako w dużym poemacie Jeździec miedziany (1833), zainspirowanym przez Ustęp III części Dziadów A. Mickiewicza. W 1836 uzyskał zgodę na wydawanie pisma Sowriemiennik, ale poniósł klęskę materialną. Będąc w niełasce u dworu, stał się obiektem intryg i w 1837, broniąc honoru żony, zmuszony był wyzwać na pojedynek francuskiego emigranta G. D’ Anthčsa. Ciężko ranny poeta zmarł w dwa dni później, pochowano go bez rozgłosu na klasztornym cmentarzu w guberni pskowskiej. Na wieś. o jego śmierci A. Mickiewicz ogłosił w piśmie Le Globe artykuł pt. Puszkin i ruch literacki w Rosji podpisany: Przyjaciel Puszkina. Twórczość Puszkina zapoczątkowała nowy okres w dziejach literatury rosyjskiej. W Polsce ukazały się jego Dzieła wybrane (tom 1-6 1953-1954), a także liczne wydania poszczególnych utworów, w tym najnowsze przekłady Eugeniusza Oniegina (1993, 1995).



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Puszkin Aleksander Siergiejewicz Dubrowski
Puszkin Aleksander Siergiejewicz Dzienniki [Zapiski sekretne Fragmenty]
Aleksander Puszkin Biografia
Aleksander Puszkin Biografia
Puszkin Aleksander Domek w Kołomnie
Puszkin Aleksander Cyganie
Puszkin Aleksander Graf Nulin
Cork Kapitan Aleksander Puszkin
Puszkin Aleksander Fontanna Bakczysaraju
Aleksander Puszkin, Eugeniusz Oniegin
Aleksander Puszkin Dama Pikowa
Puszkin Aleksander Dama pikowa
Aleksander Puszkin Dama pikowa
Puszkin Aleksander Noc
aleksander puszkin dubrowski
Puszkin Aleksander Bajka o carze Sałtanie
otman Aleksander Puszkin
Puszkin Aleksander Cyganie

więcej podobnych podstron