POZYSKIWANIE WIEDZY NIEZBĘDNEJ DO NAPISANIA PRACY PRZEJŚCIOWEJ
„Tworzywem” stanowiącym treść pracy przejściowej jest wiedza, która student musi pozyskać z różnych źródeł. Są to materiały pierwotne (źródłowe) i materiały wtórne (opracowania naukowe).
Pozyskiwanie wiedzy poprzedzone jest jej poszukiwaniem
Poszukiwanie wiedzy powinno być postępowaniem dobrze zorganizowanym a przesłanką dobrej organizacji wszelkich działań jest plan.
Działania poszukiwawcze powinny rozpocząć się od ustalenia źródeł (instytucji), w których student spodziewa się pozyskać stosowne materiały. Są to: biblioteki, archiwa, wydawnictwa, instytuty naukowo badawcze, księgarnie, Internet, przedsiębiorstwa gospodarcze i szereg innych.
Źródłem cennych informacji są ludzie już zawodowo nie aktywni, którzy przechowują w swej pamięci duży bagaż doświadczeń i koncepcji potencjalnie możliwych do wykorzystania przez studenta.
Niektóre działania poszukiwawcze mogą być realizowane bez większego wkładu intelektualnego, czyli wymagają prostych zabiegów takich jak: nawiązanie kontaktu z instytucjami, komunikowanie się w celu ich pozyskania itp., szczególnie jeżeli ukierunkowane sa na poszukiwanie materiałów źródłowych.
Działania proste można, więc zlecić innym osobom, zyskując tym samym więcej czasu potrzebnego na działania intelektualnie trudniejsze i wymagające własnego zaangażowania.
Poszukiwanie materiałów wtórnych wymaga jednak posiadania pewnej wiedzy po to aby w możliwie krótkim okresie ustalić, które pozycje do realizacji tematu są przydatne, które zaś nie.
Jednym z najbardziej nowoczesnych narzędzi poszukiwawczych, ponieważ umożliwia skorzystanie ze źródeł pierwotnych i naukowych bez potrzeby osobistego dotarcia do nich jest INTERNET. Wiele bibliotek, i instytucji naukowo badawczych udostępnia wyniki swoich badań (do odpłatnego lub nieodpłatnego wykorzystania) eksponując je na swoich witrynach i portalach.
Popularnym źródłem wiedzy internetowej jest Wikipedia. Należy jednak być ostrożnym przy korzystaniu z niej, ponieważ możliwość dokonywania zapisów przez członków społeczności portalowej nie zawsze jest poddana naukowym analizom i może prowadzić do pozyskiwania informacji błędnych albo nie sprawdzonych.
Wiedza naukowa zawarta w książkach, które można nabyć w księgarniach jest na ogół kosztowna. Książki są drogie, korzystanie więc ze źródeł bibliotecznych jest wskazane ze względów zarówno czasowych jak i ekonomicznych. Można poświęcić czas w bibliotece nie tyle na przeczytanie niedostępnej na rynku książki, ile na przestudiowanie orientacyjne jej treści i zlecenie skopiowania potrzebnych jej fragmentów. Te skopiowane fragmenty można szczegółowo studiować w wolnych okresach, które wynikają z rozkładu naszych różnych zajęć
Przy korzystaniu z książki powinno się w pierwszym rzędzie przestudiować spis treści i koniecznie przeczytać wstęp.
Wstęp to bardzo zwarta (lecz nie szczegółowa) forma pokazania zawartości książki.
W każdym wstępie powinny być lakonicznie przedstawione takie zagadnienia jak: cel pracy i zamiary autora, opis problematyki i tezy, zagadnienia terminologiczne, zastosowane metody badawcze i szereg innych. Przestudiowanie spisów treści wstępów da studentowi pogląd na temat przydatności danej książki, wykorzystanie jej lub odrzucenie.
W zależności od sformułowanej w temacie problematyki student może się znaleźć w sytuacji, która charakteryzuje się dużym stopniem rozproszenia fragmentów wiedzy w różnych pozycjach literaturowych, a także w czasie (opracowania klasyczne) i w przestrzeni (w różnych miastach). Ważnym działaniem w takiej sytuacji jest utworzenie planu-mapy korzystania z literatury. Taki plan powinien zawierać spis pozycji, które należy przeanalizować, ich wiek, oraz miejsce , w którym dana pozycja fizycznie się znajduje.
Plan - mapa pozwoli na racjonalne zorganizowanie sobie działań (terminów i sposobów dotarcia) umożliwiających zdobycie wiedzy.
Jak zaznaczono w punkcie traktującym o formułowaniu tematu, szereg prac przejściowych swą treścią obejmuje problematykę ocen, analiz i projektowania zmian technicznych i organizacyjnych w przedsiębiorstwach gospodarczych. Przedsiębiorstwa takie są więc jednym z podstawowych źródeł wiedzy i nierzadko korzystanie z nich jest obarczone koniecznością przeprowadzenia stosownych prac (sortowanie, wybieranie, porządkowanie) zmierzających do ich pozyskania.
Jednym z działań przeprowadzanych w miejscach, z których czerpie się wiedzę jest kopiowanie z oryginałów lub innych dokumentów. Nasycenie przedsiębiorstw i instytucji sprzętem komputerowym (bazy danych, komputery, skanery itp.) sprzyja pozyskaniu wiedzy, jednak dobrze jest być wyposażonym w odpowiednie środki przenoszenia informacji w postaci FLASH DISK, nie zapisane płyty CD, zewnętrzne twarde dyski, lub przenośne komputery. Posiadanie takich środków nie wyklucza korzystania z tradycyjnych narzędzi takich jak: papierowe xerokopie lub zwykłe fotografie, które można poddać obróbce przy użyciu prostych programów.
Ciekawym rozwiązaniem jest także tzw. ABBY Fine Leader 5.0. Sprint lub RECOGNITA, czyli programy pozwalające na przekształcenie drukowanej treści z formy graficznej na formę tekstową.
1