Zadanie 1/16
Wydział produkcyjny fabryki zasilany jest ze stacji dwutransformatorowej SN/0,4kV. Produkcja prowadzona jest na dwie zmiany. Uproszczony wykres obciążeń pokazano dla dnia roboczego - w skali względnej mt = Pt/Ps pokazano na rysunku.
Dla dnia wolnego można przyjąć obciążenie praktycznie niezmienne, w przybliżeniu równe mt = 0,2 obciążenia szczytowego w dniu roboczym, przy praktycznie stałym cosφt = 0,94.
Obciążenie szczytowe wynosi Ps = 1000 kW, napięcie sieci zasilającej transformatory 15kV. Należy:
Wybrać dwa jednakowe transformatory przyjmując, że minimalna rezerwa ma wynosić 55% Ps i obydwa transformatory zawsze pracują.
Dokonać porównania techniczno-ekonomicznego ze stacja złożoną z dwóch jednakowych transformatorów, z których każdy jest w stanie pokryć pełne obciążenie wydziału fabryki. Wybrać najlepszy układ stacji transformatorowej.
Określić korzyści z okresowego wyłączenia transformatora - dla najlepszego rozwiązania. Jak zmieniłyby się warunki gdyby jeden z transformatorów miał napięcie zwarcia wieksze o 20% od drugiego.
Wykreślić wykres sprawności η = f(P, cosφ) wybranego transformatora przy następujących wartościach cosφ = 0,6; 0,7; 0,8; 0,9; 1,0
Rozwiązanie
Na podstawie danych z wykresu obliczam średni stopień obciążenia dla dnia roboczego m.
mt |
Δt |
0,7 |
6 |
0,6 |
2 |
0,8 |
1 |
0,9 |
1 |
1 |
3 |
0,8 |
1 |
0,6 |
2 |
0,5 |
4 |
0,6 |
2 |
0,9 |
2 |
mt = 0,2
Ps = 500 kW
Us = 6 kV
T = 24 h
Ad 1.
Rezerwa mocy dla trafo
Pr = 0,55⋅Ps = 275 kW
Każdy z trafo powinien zapewnić połowę rezerwy mocy
(Pr/2) = 137,5 kW
Dobieram dwa jednakowe trafo. Moc każdego z nich nie powinna być mniejsza niż:
Wg tablicy transformatorów TNOSB i TNOSI są to transformatory TNOSI 400/15 o danych:
S1 = S = 400 kVA
ΔPj1 = ΔPj = 780 W
ΔPobc1 = ΔPobc = 4 kW
Un1 = Un = 6,3 kV
uz%1 = uz% = 4,5
P1 = S1/ cosφt = 425,53 kW
Straty energii wynoszą
ΔA = ΔPj⋅T + ΔPobc⋅τ
Straty energii dla dnia roboczego:
ΔA1r = ΔPj1⋅T + ΔPobc1⋅τ = 69,96 kWh
Straty energii dla dnia wolnego:
ΔA1w = (ΔPj1 + ΔPobc1⋅mw2)⋅T = 22,56 kWh
Straty energii w ciągu roku:
da = 365 - ilość dni w roku,
dr = 255 - ilość dni roboczych,
dw = 110 - ilość dni wolnych
- dla jednego trafo
ΔA1a = dr⋅ΔA1r + dw⋅ΔA1w = 20,32 kWh
- dla dwóch
2⋅ΔA1a = 40,64 kWh
Ad 2.
Zapotrzebowanie wydziału produkcyjnego wynosi:
2⋅Ptr1 = 775 kW
Moc transformatora, który jest w stanie pokryć zapotrzebowanie nie powinny być mniejsza niż 775kW. Pierwszym trafo z szeregu jest TNOSI 1000/15 o danych:
S2 = S = 1000 kVA
ΔPj2 = ΔPj = 1,65 kW
ΔPobc2 = ΔPobc = 9 kW
Un2 = Un = 6,3 kV
uz%2 = uz% = 6
P2 = S2/ cosφt = 670,21 kW
Straty energii dla dnia roboczego:
ΔA2r = ΔPj2⋅T + ΔPobc1⋅τ = 115,82 kWh
Straty energii dla dnia wolnego:
ΔA2w = (ΔPj2 + ΔPobc2⋅mw2)⋅T = 48,24 kWh
Straty energii w ciągu roku:
- dla jednego trafo
ΔA2a = dr⋅ΔA2r + dw⋅ΔA2w = 34,5 kWh
- dla dwóch
2⋅ΔA2a = 69 kWh
Porównanie techniczno-ekonomiczne dla dwóch rozwiązań
- straty w ciągu roku ΔA1a = 40,64 kWh
- koszt jednego tyrafo TNOSI 400/15
Kntr1 = 18760 zł
- koszt dwóch trafo
Kn2tr1 = 37144,8 zł |
- straty w ciągu roku ΔA2a = 69 kWh
- koszt jednego tyrafo TNOSI 400/15
Kntr1 = 42950 zł
- koszt dwóch trafo
Kn2tr1 = 85041 zł |
Stopień strat obciążenia θs = 0,92⋅m2 + 0,11⋅m
- dla dnia roboczego (m = 0,713 )
θsr = 0,92⋅m2 + 0,11⋅m = 0,545
- dla dnia wolnego (mw = 0,2)
θsw = 0,92⋅mw2 + 0,11⋅mw = 0,059
- dla całego roku
Założenie: inwestycja zaplanowana na rok.
p = 0,03 - 30% odsetek kredytu bankowego,
N = 1 ilość lat
kA = 0,5 zł/kWh
TNOSI 400/15 |
TNOSI 1000/15 |
Straty obciążenia
|
|
ΔPobcs1 = ΔPobc1⋅ (Ps/nT⋅cosφt⋅S1)2 = 1,77 kW |
ΔPobcs2 = ΔPobc2⋅ (Ps/nT⋅cosφt⋅S2)2 = 0,77 kW |
Straty mocy czynnej w ciągu roku
|
|
ΔPa1 = 4,64 kW |
ΔPa2 = 7,88 kW |
Jednostkowy koszt strat mocy czynnej kp
|
|
kp1 = 400 zł/kW⋅a (0,046 zł/kWh) |
kp2 = 1000 zł/kW⋅a (0,114 zł/kWh) |
Współczynniki bj, bobc
|
|
bj = 2⋅kp1 + kA = 5,19⋅103 zł/kW⋅a bobc1 = nT⋅kp1 + kA⋅θsa = 2,55⋅103 zł/kW⋅a |
bj2 = 2⋅kp2 + kA = 6,38⋅103 zł/kW⋅a bobc2 = nT⋅kp2 + kA⋅θsa = 3,72⋅103 zł/kW⋅a |
Koszty inwestycyjne
|
|
r⋅Kn2tr1 = 38,26⋅103 zł ΔPj1⋅bj1 = 4,05⋅103 zł/a ΔPobcs1⋅bobc1 = 4,51⋅103 zł/a |
r⋅Kn2tr2 = 88,48⋅103 zł ΔPj2⋅bj2 = 1,05⋅103 zł/a ΔPobcs2⋅bobc2 = 2,86⋅103 zł/a |
Koszty roczne wynoszą
|
|
Kr1 = r⋅(Kn2tr1/a) + ΔPj1⋅bj1 + ΔPobc1⋅bobc1 = 52,51⋅103 zł/a |
Kr2 = r⋅(Kn2tr2/a) + ΔPj2⋅bj2 + ΔPobc2⋅bobc2 = 132,5⋅103 zł/a |
Koszty po spłaceniu kredytu
|
|
Krc1 = ΔPj1⋅bj1 + ΔPobc1⋅bobc1 = 14,25⋅103 zł/a |
Krc2 = ΔPj2⋅bj2 + ΔPobc2⋅bobc2 = 43,98⋅103 zł/a |
Ze względów ekonomicznych opłacalne jest zastosowanie 2 mniejszych trafo. Jednak
w przypadku awarii jednego z trafo, ten drugi nie będzie wstanie pokryć zapotrzebowania fabryki, co może być przyczyną dużych strat. Również w przypadku rozbudowy fabryki mniejsze mocowo transformatory nie będą mogły pokryć jej zapotrzebowania.
Ad 3.
Obciążenie szczytowe stacji trafo:
Ss = Ps/cosφ = 531,91 kVA
Graniczny punkt opłacalności wyłączenia:
Stacja składa się z dwóch trafo TNOSI 400/15 o danych jw. Z czego jeden ma o 20% większe napięcie zwarcia.
Obciążenie poszczególnych trafo:
Praca transformatorów przy takim rozkładzie obciążenia w rzeczywistym układzie jest niemożliwa. Jeden z trafo można wyłączyć, jeżeli obciążenie nie przekracza obciążenia granicznego.
Ad 4.
Charakterystyka sprawności ηtr1 = f(P, cosφ) trafo TNOSI 400/15
cosφ |
0,6 |
0,7 |
0,8 |
0,9 |
1,0 |
ΔPj = ΔPj1 = 780 W
ΔPobc = ΔPobc1 = 4 kW
P2 = S1⋅ cosφ
ηtr1 |
0,982 |
0,984 |
0,986 |
0,988 |
0,989 |