Przykładowe pytania otwarte
1. Zdefiniuj pojęcie odchylenie
2. Przedstaw klasyfikację odchyleń
3. Zdefiniuj pojęcia odchylenia zależne i niezależne. Podaj przykłady
4. Zdefiniuj pojęcia odchylenia korzystne i odchylenia niekorzystne
5. Czego dotyczy zakres przedmiotowy analizy odchyleń
6. Na czym polega analiza odchyleń kosztów bezpośrednich
7. Na czym polega analiza odchyleń kosztów pośrednich
Przykładowe pytania testowe
Korzystne odchylenie budżetowe kosztów bezpośrednich to:
a) obniżka kosztów w stosunku do roku ubiegłego
b) niższy wzrost kosztów niż przyrost produkcji
c) obniżka kosztów w stosunku do ustaleń budżetowych
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Niekorzystne odchylenie budżetowe kosztów bezpośrednich świadczy o:
a) wzroście kosztów w stosunku do ustaleń w budżecie
b) szybszym wzroście kosztów niż wzroście produkcji
c) wzroście kosztów w porównaniu do roku ubiegłego
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Na odchylenie łączne kosztów bezpośrednich składa się:
a) odchylenie cenowe
b) odchylenie z tytułu produkcji
c) odchylenie cenowe i odchylenie zużycia
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Odchylenie cenowe jest różnicą:
a) między ceną faktyczną a ceną planowaną
b) między kosztami faktycznymi a kosztami faktycznymi według planowanej ceny
c) między ceną faktyczną a ceną planowaną pomnożoną przez sprzedaż faktyczną
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Odchylenie zużycia jest różnicą:
a) między zużyciem faktycznym a ustalonym w budżecie,
b) między zużyciem faktycznym a planowanym pomnożonym przez planowaną cenę,
c) między zużyciem faktycznym roku bieżącego i poprzedniego
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Odchylenie wspólne jest:
a) sumą odchylenia cenowego i odchylenia zużycia
b) iloczynem różnicy cen i zużycia
c) sumą wszystkich odchyleń cząstkowych
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Odchylenie budżetowe zmiennych kosztów pośrednich ustala się jako różnicę:
a) między kosztami faktycznymi a kosztami planowanymi
b) między kosztami planowanymi a kosztami faktycznymi
c) między faktycznymi kosztami zmiennymi a faktycznymi kosztami zmiennymi według stawki planowanej
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Odchylenie wydajności zmiennych kosztów pośrednich jest różnicą między:
a) kosztami faktycznymi według stawki planowanej a kosztami planowanymi
b) kosztami zmiennymi faktycznymi a kosztami planowanymi
c) kosztami zmiennymi planowanymi a kosztami faktycznymi
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Odchylenie stałych kosztów pośrednich jest uzależnione od:
a) stopnia wykorzystania zdolności produkcyjnej
b) kosztów płac pracowników biurowych
c) wzrostu wielkości zapasów
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa
Zadania do rozwiązania
Zadanie 1. Przedsiębiorstwo stosuje rachunek kosztów standardowych. Informacje dotyczące kosztów materiałów bezpośrednich i robocizny bezpośredniej przedstawiono w tabeli 1
Tabela 1. Dane wyjściowe do analizy odchyleń kosztów bezpośrednich
Wyszczególnienie |
Dane standardowe |
Dane faktyczne |
1. Zużycie materiału (kg/szt.) |
2 |
2,5 |
2. Cena 1 kg materiału (zł) |
5 |
6,0 |
3. Pracochłonność wyrobu (godz./szt.) |
5 |
4,0 |
4. Stawka płac za 1 godz. (zł) |
8 |
9,0 |
Przedsiębiorstwo wytwarza jeden rodzaj wyrobu. Planowana i faktyczna wielkość produkcji tego wyrobu wynosiła 5000 szt.
Na podstawie danych zawartych w tabeli 1 oraz danych uzupełniających należy:
1) obliczyć odchylenia w zakresie kosztów materiałów bezpośrednich z uwzględnieniem zmian cen i wielkości zużycia materiałów (wariant I i II),
2) obliczyć odchylenia w zakresie kosztów robocizny bezpośredniej z uwzględnieniem zmiany stawek płac i pracochłonności (wariant I i II),
3) dokonać interpretacji tych obliczeń.
Zadanie 2.Przedsiębiorstwo stosuje rachunek kosztów pełnych. Dane do analizy odchyleń zmiennych pośrednich kosztów wydziałowych ujęto w tabeli 2.
Tabela 2. Dane do analizy odchyleń zmiennych pośrednich kosztów wydziałowych
Wyszczególnienie |
Plan |
Wykonanie |
Czynniki wpływające na zmienne koszty pośrednie: |
|
|
liczba roboczogodzin na 1 wyrób |
4 |
5 |
stawka za 1 roboczogodzinę (zł) |
5 |
6 |
Przedsiębiorstwo wytwarza jeden rodzaj wyrobu. Planowana i faktyczna wielkość produkcji tego wyrobu wynosiła 2000 szt. Na podstawie powyższych danych należy:
1) ustalić odchylenie zmiennych kosztów wydziałowych,
2) obliczyć czynniki wpływające na poszczególny rodzaj odchylenia,
3) dokonać interpretacji otrzymanych obliczeń.
Zadanie 3. W budżecie wydziałowych kosztów stałych zostały ustalone miesięczne koszty stałe w kwocie 108 000 zł. Standardowe koszty stałe dotyczą normalnej miesięcznej produkcji, wynoszącej 7200 szt. Faktyczne koszty stałe wynoszą 114 000 zł, a koszty planowane 99 000 zł. Faktyczna liczba roboczogodzin jest równa 21 120, planowana 19 800, a planowana według zdolności produkcyjnej 21 600. Planowana stawka kosztów stałych na l godzinę wynosi 5 zł. Na podstawie powyższych danych należy:
1) obliczyć odchylenie pośrednich kosztów stałych,
2) ustalić odchylenia z tytułu:
• rozmiarów produkcji,
• niewykorzystania zdolności produkcyjnej,
• wydajności,
3) ustalić odchylenie łączne i zinterpretować wyniki obliczeń.
2