Ściąga 1 z Fizjologii Roślin


Rozwój roślin- są to zmiany ilościowe i jakościowe prowadzące do zredukowania cyklu życiowego czyli ontogeneza. Bezpośrednią podstawą procesu stanowi zróżnicowanie się komórek niezbędne do tworzenia się tkanki i organów. Sposób realizacji rozwoju roślin jest cechą dziedziczną ukształtowaną w wyniku ewolucji. Rozwój roślin przebiega poprzez kolejne fazy uporządkowanymi i regularnymi czynnikami zewnętrznymi czyli genetycznymi i środowiskowymi. Rozwój roślin cechują takie zjawiska jak:- biegunowość i właściwa orientacja organizmów w przestrzeni. Zdolność odtwarzania organów lub całej rośliny z fragmentu organu, tkanki lub pojedynczej komórki zwane inaczej regeneracją. W ontogenezie wyższej można wyróżnić następujące fazy rozwojowe: 1.Embriogeneza- rozwój i dojrzewanie zarodka. Zaczyna się zapłodnieniem komórki jajowej w zalężni kwiatu i przebiega w prawie całości w roślinie macierzystej. 2.Kiełkowanie,3.wzrost wegetatywny,4.Tworzenie pąków kwiatowych i zakwitanie,5.Kwitnienie,6.Wytwarzanie owoców i nasion,7.Starzenie i śmierć organizmów. 1,2,3 są etapami rozwoju polegającego na wytworzeniu organów wegetatywnych (korzeń, łodyga i liście) należą one do fazy rozwoju wegetatywnego rośliny. Do fazy rozwoju generatywnego należą 4,5,6, faza ta prowadzi do ukształtowania zawiązków nowego pokolenia.

Mamy rośliny jednoroczne jare ( cykl rozw. 1h) i ozime (cykl rozw. 1 rok w 2 okres weget.)

Do czynników zew. Odgrywających szczególnie dużą rolę w regulacji procesów rozwojowych należy temp. i promieniowanie. Temp. obniżone o wartościach dodatnich umożliwiają przerywanie spoczynku nasion niektórych gatunków roślin tzw stratyfikacja. U wielu gatunków działanie temp. chodowych przez odpowiedni upływ czasu indykuje rozwój wegetatywny wywołując następczo zróżnicowanie wegetatywnie rozwój stożków werwanizacja. Promieniowanie wpływa na kiełkowanie nasion przyspieszając lub opóźniając. W reakcjach rozwojowych roślin wywołanych przez promieniowanie dużą rolę odgrywa duży system fitochromowy w skład wchodzi błękitny barwnik zwany fitochromem który występuje w 2 postaciach: 1.Fizjologicznie czynnej posiadającej zdolność max. absorpcję promieniowania w zakresie tzw dalekiej czerwieni. W ciemności fizjologicznie czynnie fitochrom samorzutnie przekształca się w samoczynnie nieczynny fitochrom. W ciągu dnia z uwagi na obecność promieniowania czerwonego jak i dalekiej czerwieni występują w roślinie obie formy fitochromu. System fitochromowy uczestniczy w kiełkowaniu niektórych nasion oraz wielu innych procesach zależnych od promieniowania, a oddziałujących na kształt i wygląd roślin np. wydłużenie pędu, rozwój chloroplastu.

Budowa anatomiczna blaszki liścia- cech anato. Liścia zależą od typu rośliny i od warunków środowiska. Większość roślin lądowych wytrąca liście o symetrii grzbieto brzusznej. Co znaczy że górna część blaszki różni się budową anato. od części dolnej. Od strony górnej i dolnej blaszka jest pokryta warstwą komórek epidermalnych. Jednowarstwowa epiderma występuje u mezofitów i higrofitów a kilkuwarstwowa u kserofitów. Komórki epidermalne przylegają ściśle do siebie , nie łącza się plazmodezmami z komórkami miękiszu asymilacyjnego.. Często maja silnie zgrubiałe ściany zew. W liściach bezpośrednio pod skórką znajduje się 1 lub kilkuwarstwowe komórki miękiszu palisadowego. Mają one kształt cylindryczny i zawierają chloroplasty. Budowa warstwy zależy od warunków świetlnych środowiska. U światłolubnych jest gruba, u cieniolubnych mogą być pozbawione typowej warstwy. Duża część powierzchni ścian komórkowych graniczy bezpośrednio ze ściana przestworów międzykomórkowych. Ściany te są cienkie i łatwo przepuszczalne dla gazów. Przestwory komórkowe tworzą system połączonych kanałów. Ten system jest lepiej rozbudowany u roślin światłolubnych. Powierzchnia blaszki liścia pokryta jest warstwą włosków lub nalotem woskowym.

Transpiracja (parowanie roślin). Ewaporacja (parowanie wody z wilgotnych przedmiotów). Typy transpiracji: kutykularna i szparkowa. Parowanie kutykularne stanowi niewielki procent ogólnego parowania liści. W liściach wyróżnia się wew. i zew. powierzchnie parowania. Powierzchnia zew. to ściany komórkowe graniczące bezpośrednio otaczającą atmosferą , powierzchnia wew. to ściany komórkowe kontaktujące się z atmosferą przestworów międzykomórkowych.. Natężenie transpiracji zależy od czynników regulujących stopień rozwarcia szparek . Nadmierna transpiracja liści w suchej atmosferze może doprowadzić do ujemnego bilansu wodnego i do zamknięcia szparek czyli do ograniczenia transpiracji. Przy ujemnym bilansie wodnym w komórkach mezofilu obniża się całkowity potencjał wody i osmotyczny, roślina traci turgor . Może doprowadzić do śmierci.

Gospodarka wodna roślin-pobieranie, przewodzenie i wykorzystanie wody. Obejmuje ona całość zagadnień związanych z ruchem wody w układzie gleba, roślina, atmosfera. W okresie wegetatywnym pobierają dużo wody. Woda w glebie występuje w postaci mikroskopijnej, grawitacyjnej, gruntowej, para wodna i kapilarna.. Proces pobierania wody glebowej jest wypadkową takich czynników jak zawartości wody w glebie, stężenia i ph roztworu glebowego, temp, natlenienia gleby i intensywności transpiracji. Woda zaczyna być dostępna dla roślin jeżeli jej wartość przekroczy tzw wilgotność trwałego więdnięcia. Obserwuje się usychanie roślin nie z braku wody w glebie lecz inne czynniki utrudniaja jej pobieranie zjawisko to nosi nazwę suszy fizjologicznej. Dużą rolę w kształtowaniu komórek i całych roślin odgrywają takie zjawiska jak pęcznienie i osmoza. Właściwości wody: dipolowy charakter cząsteczek, mała lepkość, znaczne napięcie powierzchniowe, wysokie ciepło parowania.

Asymetria ułatwia połączenie się ze sobą większe zespoły, dodatni biegun jednej cząsteczki może być przyciągany przez ujemny biegun drugiej, atomy wodoru są protonami o bardzo małych rozmiarach , mogą zbliżyć się do atomów silnie elektroujemnych pierwiastków ten rodzaj wiązania nosi nazwę mostka wodorowego.

Pęcznienie jest to uwolnienie wielkocząsteczkowych substancji polegający na zmianie masy i objętości tych substancji, mają one również charakter odwracalny. Na szybkość pęcznienia mają wpływ: ph środowiska, stężenie roztworu z którego koloid pobiera wodę, hydrofilność danego koloidu. W komórce roślinnej elementem pobierającym wodę drogą pęcznienia są ściany komórkowe. Osmoza jest procesem fizycznym polegającym na swobodnym przenikaniu cząsteczek rozpuszczalnika na zasadzie dyfuzji przez przegrody półprzepuszczalne. W układach biologicznych rozpuszczalnikiem jest woda.



Wyszukiwarka