Psychologia rozwoju człowieka

mgr Małgorzata Sicińska

Katedra Psychologii Rozwoju i Wychowania

ćwiczenia - 30 godzin

II rok - studia stacjonarne

Dyżur dla studentów: piątek 8.50-9.50

CEL ZAJĘĆ

Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze zjawiskami i procesami rozwojowymi pojawiającymi się na kolejnych etapach życia człowieka.

PROBLEMATYKA

Wprowadzenie do zajęć

• Organizacja zajęć

• Pojęcie rozwoju, filogenezy, antropogenezy, ontogenezy

• Okresy rozwojowe

1. Rozwój prenatalny, poród i okres noworodkowy

• Ciąża: czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży

• Rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem

• Poród: czas trwania, etapy

• Odruchy bezwarunkowe

• Krzyk jako sposób komunikacji

• Film: „W łonie matki”.

Literatura obowiązkowa:

Turner, J. S., Helms, D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 4, str. 122-160.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 1 (Okres prenatalny, s. 17-46).

2. Okres niemowlęcy i poniemowlęcy (od urodzenia do 3-go roku życia)

• Rozwój fizyczny

• Osiągnięcia i ograniczenia rozwoju poznawczego

• Rozwój mowy: specyfika mowy małego dziecka

• Rozwój emocjonalny, wpływ zabawy na rozwój dziecka

• Przywiązanie w relacji matka - dziecko

• Film: „Cudowna podróż w głąb ludzkiego ciała. Pierwsze kroki”.

Literatura obowiązkowa: Turner, J. S., Helms, D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 5 str. 162-214.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 2 (Wczesne dzieciństwo, s. 47-78).

3. Wczesne dzieciństwo - okres przedszkolny (3-6 lat).

• Rozwój fizyczny i umysłowy

• Osiągnięcia i ograniczenia rozwoju poznawczego

• Wpływ zabawy na rozwijające się dziecko

• Rozwój emocjonalny

Film: „Mały człowiek - emocje“.

Literatura obowiązkowa: Turner, J. S., Helms D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 6, str. 216-277.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju

człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka.

Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 3 (Średnie

dzieciństwo. Wiek przedszkolny, s. 83-123).

4. Średnie i późne dzieciństwo - młodszy wiek szkolny (6-12 lat).

• Rozwój fizyczny i umysłowy

• Rozwój pojęć

• Rozwój moralny

• Dojrzałość szkolna, specyficzne trudności w uczeniu się

• Osobowość i rozwój społeczny

Film: „Mały człowiek - myślenie”.

Literatura obowiązkowa: Turner, J. S., Helms D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 7 str. 280-335.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 4 (Późne dzieciństwo. Młodszy wiek szkolny, s. 130-156).

5. Adolescencja (12-20 lat).

• Pokwitanie

• Osiągnięcia rozwoju poznawczego w okresie dorastania

• Bunt młodzieńczy

• Osobowość i rozwój społeczny

• Zaburzenia okresu dorastania

Film: „Cudowna podróż w głąb ludzkiego ciała. Szalejące nastolatki”.

Literatura obowiązkowa: Turner, J. S., Helms D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 8, str. 340-395.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 5 (Adolescencja,

s. 163-199).

6. W kierunku psychologii biegu życia - rozwój w dorosłości. Wczesna dorosłość (19-35 lat)

• Rozwój fizyczny i umysłowy

• Dojrzałość człowieka dorosłego

• Teorie rozwoju osobowości

• Zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości: małżeństwo, rodzicielstwo, praca

• Style życia

• Kariera

Film: „Cudowna podróż w głąb ludzkiego ciała. Potęga mózgu”.

Literatura obowiązkowa: Turner, J. S., Helms D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 9, str. 397-458.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 6 (Wczesna dorosłość, s. 202-230).

7. Średnia dorosłość (35-60 lat).

• Starzenie się wewnętrzne i zewnętrzne

• Kryzys wieku średniego

• Samorealizacja osobowości

• Rodzina

• Rozwój zawodowy

Film: „Cudowna podróż w głąb ludzkiego ciała. Z biegiem lat”.

Literatura obowiązkowa: Turner, J. S., Helms D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 10, str. 459-524.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 7 (Średnia dorosłość, s. 234-258).

8. Późna dorosłość (60lat - ….)

• Wewnętrzne i zewnętrzne przejawy starzenia się

• Zmiany w zakresie pamięci

• Formy pomyślnego starzenia się

• Relacje z rodziną

• Emerytura

FILM: „Cudowna podróż w głąb ludzkiego ciała. U schyłku życia”.

Literatura obowiązkowa: Turner, J. S., Helms D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Spółka Akcyjna, rozdział 11, str. 525-590.

Harwas-Napierała, B,. Trempała, J. (red.) (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN - rozdz. 8 (Późna dorosłość).

9. Śmierć i żałoba

• Proces odejścia

• Przebieg żałoby

Literatura obowiązkowa: Bee, H. (2004). Umieranie, śmierć i utrata bliskiej osoby, s. 615-647, w: Psychologia rozwoju człowieka, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

• Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka, Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

• Maurer, D. ,Maurer S. (1994). Świat noworodka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

• Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2002). Psychologia rozwoju człowieka. t.3., Rozwój funkcji psychicznych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

• Przetacznik-Gierowska, M., Tyszkowa, M. (1996). Psychologia rozwoju człowieka. t.1., Zagadnienia ogólne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

• Schaffer, H.R. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

• Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A. (1995). Psychologia dziecka, Warszawa: WSiP.

• Oleszkowicz, A. (2006). Bunt młodzieńczy. Uwarunkowania. Formy. Skutki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

• Elizabeth Kubler-Ross. (2010). Koło życia. Wydawnictwo: Laurum.

Warunki zaliczenia ćwiczeń

Zaliczenie zajęć odbędzie się na podstawie trzech kolokwium, prezentacji oraz sprawozdania z badań przygotowanego przez studenta.

---