pd wykl pr 23, Organizacje międzynarodowe


Organizacje międzynarodowe (OI/OM).

1. Rozwój historyczny OI.

Na kongresie wiedeńskim (1815) przyjęto zasady organizowania żeglugi śródlądowej po rzekach przepływających przez kilka państw - zdecydowano o przyjęciu reguł umiędzynarodawiających korzystanie z tych szlaków wodnych - Renu, Menu, Skaldy, Mozy, Mozeli, Neckaru, Padu); mocą ustaleń kongresu paryskiego (1856) umiędzynarodowiono żeglugę po Dunaju - komisje rzeczne - pierwsze w istocie OI. Pierwsza przewidziana Aktem końcowym kongresu wiedeńskiego - traktatem z Mayence - Komisja rzeczna na Renie.

Akt końcowy Kongresu Wiedeńskiego (9.06.1815)

Art. CVIII „Mocarstwa, których kraj oddziela albo przecina ta sama rzeka żeglowna, zobowiązują się uporządkować za wspólną zgodą wszystko to, co się tyczy żeglugi na tej rzece. W tym celu zamianują one Komisarzy, którzy się zbiorą najpóźniej w sześć miesięcy po zakończeniu Kongresu i którzy wezmą za podstawy swoich prac zasady wyrażone w następujących artykułach”.

Art. CIX - CXV - stanowiły m. in., że:

„Żegluga... będzie zupełnie wolna w całym jej biegu”

„System... poboru opłat jak i co do utrzymania policji, będzie na całym biegu rzeki, o ile to się da zrobić, tenże sam.”

„Opłaty od żeglugi „ustanowione będą w sposób jednostajny, niezmienny i... niezawisły”...

„Nie będą nigdzie ustanowione prawa składu, portu lub przymusowego wypoczynku”

Art. CXVI „Wszystko, o czym wspominają artykuły poprzedzające, określi się przez regulamin wspólny, który obejmie wszystko co by wymagało dalszego określenia. Regulamin raz ustanowiony nie będzie mógł być zmieniony, jak tylko za przyzwoleniem wszystkich Państw nadrzecznych, których staraniem będzie obmyśleć środki do jego wykonania w sposób odpowiedni i stosowny do okoliczności i miejsca”.

Art. CXVII „Przepisy szczególne tyczące się żeglugi na Renie, Nekarze, Menie, Mozeli, Mozie i Skaldzie, tak jak się znajdują przyłączone do niniejszego akty, będą miały tę samą moc i ważność, jak gdyby były dosłownie tu zamieszczone'.

Komisarze pełnomocnicy państw;

Regulamin - umowa międzynarodowa;

Umowa ustanawia tzw. komisje rzeczne - pierwowzór OM.

Komunikacja umiędzynarodowionymi kanałami i rzekami nie wyczerpuje problemów komunikacyjnych.

Stosowne zatem regulacje wielostronne przyjmowane są kolejno, gdy mieć na uwadze:

A także kolejne organizacje międzynarodowe - przedmiotowo wyspecjalizowane zajmujące się organizowaniem pewnych typów komunikacji:

W XIX stuleciu - „(...) utworzono w tym stuleciu po Waterloo ponad 450 prywatnych lub pozarządowych (NGS') organizacji międzynarodowych i ponad 30 organizacji rządowych”.

Te OM (GO's) „nie były międzynarodowymi organizacjami jakie znamy dzisiaj, z szeroko określonymi kompetencjami i uprawnieniami, szeroko rozbudowanym członkostwem, powszechnie przyjętą i ukształtowaną strukturą, uznaną osobowością w rozumieniu prawa międzynarodowego, jak i prawa krajowego. Były one raczej administracyjnym forum służącym i stymulującym komunikowanie się zarówno państw jak i jednostek.” (Rosenne).

Wiek XX - OI obok technicznych, innego typu - mechanizmy (systemy zbiorowego bezpieczeństwa) w skali globalnej tj. Liga Narodów, ONZ, ale i organizacje wyspecjalizowane ONZ + organizacje regionalne różnego typu.

Jaka - ilościowo - skala zjawiska (różne szacunki) ?

Liczbowy rozwój organizacji międzynarodowych:

1909 - 37

1951 - 123

1964 - 179

1972 - 280

1985 - 378

1991 - 297

1995 - 266

1999 - 251

2002 - 238

2003 - 245

podaję za www.uia.org/statistics/statistics/organisations/ytb.299.php

2. Definicja OI.

KW (1986) - „Organizacja międzynarodowa jest związkiem państw opartym na fundamencie traktatowym, wyposażonym w statut i wspólne organy oraz posiadającym osobowość prawną różną od osobowości prawnej państw członkowskich.”

Podstawowe cechy charakterystyczne sygnalizowane definicją:

I. Powstanie i skład OI.

I.A. Narodziny OI - zawarcie wielostronnego traktatu.

1. Traktat wielostronny - przyjętą forma aktu konstytuującego.

Zgoda na utworzenie OI wyrażana w najbardziej solenny z możliwych sposób - w drodze ratyfikacji: traktat wielostronny; procedury właściwe dla wypracowania traktatów wielostronnych.

Art. 89. ust. 1 Konstytucji RP; Art. 90. ust. 1-3 Konstytucji

Od traktatowych narodzin OI, należy odróżnić (wyjątek od reguły) sporadyczne przypadki, gdy nie traktat jest zalążkiem OI. Przykłady - Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (1975), który nie był traktatem, a który dał początek regularnym spotkaniom kreującym podmiot zwany KBWE, który z kolei przekształcił się w `regularną' OI - Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE).

Inicjatywa powołania OI - czyja ?

  1. grupy zainteresowanych państw - np. inicjatywa 3 Mocarstw (konsultowana z rządem Chin i Tymczasowym rządem Francji) utworzenia ONZ - Jałta, 11 lutego 1945;

  2. państwa (indywidualnie) - Deklaracja Roberta Schumanna z 9 maja 1950 roku była aktem zwołującą konferencję na której wypracowano EWWiS (17.04.1951 roku);

  3. organizacja międzynarodowa - ONZ inicjatorem powołania przez NZ w 1956 - MAEA (Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej);

Traktat wielostronny powołujący Organizację - formalnie jak każdy inny - de facto traktat szczególny.

A. Znamiona `szczególności' reżimu.

1. zwierzchność statutu;

Traktat - statut - konstytucja - ustanawia zwierzchność statutu wobec innych traktatów; tzn. wszelkie traktatowe, jak i wszelkie inne zobowiązania państw członkowskich muszą być zgodne ze STATUTEM (np. art. 103 Karty NZ);

Statut ustanawia także swoją zwierzchność wobec wszelkich aktów unilateralnych organów OI;

2. całkowita akceptacja jego postanowień przez członków, tzn. akceptacja „bez reszty”; nie można do traktatu składać zastrzeżeń, jeżeli zaś istnieje taka możliwość przyjęcie zastrzeżenia wymaga zgody kompetentnego organu organizacji.

3. statuty - traktaty powołujące OI - zawierane są zazwyczaj na czas `nieokreślony' (art. 51 TUE i art. 312 TWE) - znamię jego istotnej „trwałości”;

4. wskazanie celów i zadań jakie OI ma osiągać i realizować, kto ma to czynić - jakie organy, o jakich kompetencjach;

B. Typowe elementy, które znajdują uregulowanie w statucie:

  1. nazwa organizacji;

  2. motywy utworzenia (preambuła);

  3. cel lub cele utworzenia;

  4. pierwotny skład członkowski (sygnatariusze statutu);

  5. warunki i tryb przyjmowania nowych członków;

  6. podstawowe zasady funkcjonowania;

  7. struktura organizacyjna;

  8. kompetencje uchwałodawcze (w tym tryb podejmowania uchwał);

  9. uprawnienia kontrolne;

  10. składki członkowskie, inne źródła finansowania;

  11. wskazanie sposobu lub sposobów rozstrzygania sporów interpretacyjnych;

  12. osobowość prawna organizacji;

2. Członkostwo w OI.

Mówimy o GO's - organizacje rządowe; a więc PAŃSTWA są członkami OI, ich rządowi przedstawiciele w OI je reprezentują. Mogą i inne podmioty, ale to zupełnie marginalne przypadki.

Istotę członkostwa w OI określają prawa i obowiązki członka Organizacji.

Prawa:

  1. czerpanie korzyści z członkostwa - prawo do bycia beneficjentem wszystkich form statutowej działalności organizacji;

  2. wykonywanie wszystkich statutowych i zwyczajowych uprawnień członkowskich);

  3. udział w procesie podejmowania decyzji;

  4. wybieranie i bycie wybieranym do organów OI;

  5. swoboda wypowiedzi i głosowania w OI;

  6. uczestniczenie w spotkaniach plenarnych OI;

  7. desygnowanie i udział w wybieraniu funkcjonariuszy OI, organów o składzie eksperckim;

Obowiązki:

  1. wykonywanie zobowiązań statutowych;

  2. wspieranie OI w realizacji celów i funkcji;

  3. powstrzymywanie się od działań sprzecznych z interesami OI;

  4. uczestniczenie w pracach (działalności) OI;

  5. ponoszenie części kosztów funkcjonowania OI;

2.1. Formuły uczestnictwa.

Gdy mowa o członkostwie to mowa o członkostwie państw.

Ale są członkami pewnych OI również, samodzielne obszary celne. I tak Chiny (ChRL), Hong-Kong (jako Specjalny Region Administracyjny Hong-Kong), Makao, a także Tajwan są pełnoprawnymi członkami Międzynarodowej Organizacji Handlu. Zarówno Chiny (ChRL) jak i SRA Hong-Kong są także pełnymi członkami Światowej Organizacji Turystycznej i Międzynarodowej Organizacji Meteorologicznej.

2.2. Przystąpienie do OI.

Problem nie dotyczy pierwotnych członków OI.

Suwerenność nie gwarantuje członkostwa w istniejących OI.

Pierwotni członkowie „mogą więcej”, i czynią to, kontrolując kto do nich ew. dołączy.

Niezależnie od szczegółowych rozwiązań (przyjętych kryteriów przystąpienia) twórcy OI decydują, czy organizacja będzie: otwartą; pół-zamkniętą czy też zamkniętą.

Kryteria przystąpienia - na ogół określają statuty - dwa rodzaje względów:

A. wola budowania poprzez OI szczególnych więzi solidarności pomiędzy członkami - budowanie szczególnych więzi oznacza intencję `ograniczania' dostępu do OI;

B. wola budowania poprzez OI rozległej struktury - istotna `otwartość' i `neutralność' w stawianiu warunków państwom deklarującym wolę przystąpienia;

A. Szczególne więzi: mogą być:

a. neutralne, obiektywne - kryteria geograficzne; w skali kontynentu (Unia Afrykańska, Organizacja Państw Amerykańskich); subregionalne (Rada Państw Morza Bałtyckiego, czy też Organizacja Czarnomorskiej Współpracy Gospodarczej); kryteria religijne (Organizacja Konferencji Państw Islamskich); funkcjonalne (Organizacja Państw Eksportujących Ropę Naftową);

b. aksjologicznie określone - gotowość dzielenia i realizowania pewnych (wartości) idei z członkami OI.

Art. 3 statutu Rady Europy - „Każdy członek RE obowiązany jest przyjąć zasady praworządności i korzystania przez wszystkich podlegających jego jurysdykcji ludzi z praw i podstawowych wolności człowieka (...)

art. 6.1. TUE „Unia opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego, które są wspólne dla Państw Członkowskich.”

B. dla bycia członkiem - „rozległej struktury” - np. organizacji wyspecjalizowanych ONZ „wystarczy być” członkiem ONZ - to wszystko.

Dla bycia członkiem samej ONZ - kryteria członkostwa określa art. 4.

„1. Do organizacji NZ mogą być przyjęte wszystkie (...) państwa miłujące pokój, które przyjmą zobowiązania zawarte w niniejszej Karcie i, zdaniem Organizacji, zdolne są i pragną zobowiązania te wykonywać.

2. Przyjęcie takiego państwa do Organizacji NZ nastąpi decyzją ZO, powziętą na zalecenie RB.”

Kandydat na członka ONZ musi zatem:

1). być państwem;

2). „miłować pokój”;

3). przyjąć zobowiązania zawarte w Karcie NZ;

4). być zdolnym do wykonywania wspomnianych zobowiązań;

5). pragnąć wykonywać te zobowiązania;

C. Czasami zdarza się, że samo opowiedzenie się za pewnym zbiorem wartości nie wystarczy. Twórcy OI wymagają więcej.

Przykładem tego Art. 49 TUE, a więc:

„Każde Państwo europejskie, które szanuje zasady określone w artykule 6 ustęp 1, może się ubiegać o członkostwo w Unii. W tym celu składa ono swój wniosek Radzie, która podejmuje decyzje, stanowiąc jednomyślnie po zasięgnięciu opinii Komisji oraz po otrzymaniu zgody Parlamentu Europejskiego, udzielonej bezwzględną większością głosów jego członków.

Warunki przyjęcia i wynikające z tego przyjęcia dostosowania w Traktatach stanowiących podstawę Unii są przedmiotem umowy między Państwami Członkowskimi a Państwem ubiegającym się o członkostwo. Umowa ta podlega ratyfikacji przez wszystkie umawiające się państwa, zgodnie z odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.”

2.3. Procedury przystąpienia.

Mniej lub bardziej złożone (rygorystyczne) - zob. klauzula pierwsza art. 49 TUE opisuje procedurę wymagającą, ale przewidywalną.

2.4. Wystąpienie z OI.

Zauważyć należy, że państwa w statutach często świadomie unikają regulowania kwestii wystąpienia z organizacji. Problem wystąpienia z organizacji - wycofania się z traktatu w istocie - rodzi konieczność odwołania się do reguł prawa traktatowego.

Zatem, jeżeli statut zawiera klauzulę wystąpienia z Organizacji nie ma problemu. W przypadku braku klauzuli wystąpienia problem bardziej skomplikowany. Spotkać wszakże można opinie wskazujące, że statuty organizacji międzynarodowych są traktatami objętymi domniemaniem prawa do wypowiedzenia (ze względu na charakter traktatu).

Ad. A - Wystąpienie z OI - klauzule przewidziane traktatem;

Klauzule te są różnie formułowane, najczęściej przewidują tryb wypowiedzenia umowy (w drodze notyfikacji aktu komunikującego decyzję stronom umowy lub depozytariuszowi umowy) i wyznaczają czas, który musi minąć, aby wypowiedzenie stało się skuteczne.

Nader łagodne warunki wystąpienia formułuje art. 1.5 Konstytucji MOP, poprzestając wyłącznie na określeniu - na 2 lata od złożenia - terminu skuteczności zawiadomienia Dyrektora Generalnego o wystąpieniu i zobowiązując występującego do uregulowania do dnia zawiadomienia zobowiązań finansowych.

Ad. B - Wystąpienie z OI - brak klauzuli wystąpienia;

Przykład ONZ - brak klauzuli wystąpienia.

W przyjętych w ONZ rezolucjach interpretacyjnych (1945/1946) potwierdzono prawo do wystąpienia z organizacji, podkreślając równocześnie iż potencjalnie akt ten zasługiwałby na potępienie, stwierdzając m.in.,

„(...) najwyższym obowiązkiem narodów, które staną się Członkami jest kontynuowanie współpracy w Organizacji dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Jeśliby jednak, Członek z powodów nadzwyczajnych okoliczności będzie zmuszony wystąpić i przenieść ciężar utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa na innych Członków, nie jest celem Organizacji zmuszać tego członka do kontynuowania współpracy w Organizacji.”

2.5. Wydalenie, wykluczenie (rozwiązania skrajne, ale spotykane) z Organizacji.

Wykluczenie z OI

Wykluczenie dotyczy przypadku członka uporczywie naruszającego zasady organizacji.

Art. 6 Karty NZ „Zgromadzenie Ogólne może, na zalecenie Rady Bezpieczeństwa, wykluczyć z organizacji Narodów Zjednoczonych członka, który uporczywie łamie zasady niniejszej karty.”

Powszechnie podawane przykłady wykluczenia RPA, w 1969, z: Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego i Powszechnego Związku Pocztowego.

2.6. Zawieszenie w prawach członka

Dość wyraźnie przyjętym standardem jest dopuszczenie możliwości zawieszenia państwa w prawach członka OI w konsekwencji nie wywiązywania się przez niego z zobowiązań finansowych wobec OI.

Zawieszenie materializuje się w pozbawieniu prawa głosu w organie plenarnym lub też innych.

Np. w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ jeśli państwo członkowskie Organizacji zalega ze składkami 2 lata, czy też organach Organizacji (WHO).

Art. 19 Karty NZ „Członek Narodów Zjednoczonych, który zalega z opłatą na rzecz Organizacji, nie ma prawa głosowania na Zgromadzeniu Ogólnym, jeżeli zaległość wynosi lub przekracza sumę składek należnych za ostatnie dwa lata. Zgromadzenie Ogólne może jednak zezwolić takiemu członkowi na glosowanie, jeżeli uzna, że zaległość wynika z przyczyn od danego członka niezależnych.”

W praktyce ONZ kwestie stosowania art. 19 stanowią stały punkt wstępny dorocznych sesji ZO; w konsekwencji około 10 % członków Organizacji jest pozbawionych prawa głosu na sesji (sic !).

Ale... obok uchybień finansowych może być i inna przyczyna zawieszenia...

W UE jeżeli państwo członkowskie narusza art. 6 ust. 1 [art. 6.1. TUE „Unia opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego, które są wspólne dla Państw Członkowskich.”] to zgodnie z art. 7 w następstwie uruchomienia skomplikowanych procedur organ UE tj. Rada „(...) może zdecydować o zawieszeniu niektórych praw wynikających ze stosowania niniejszego Traktatu dla tego Państwa Członkowskiego, łącznie z prawem do głosowania przedstawiciela tego Państwa Członkowskiego w Radzie. (...)”

„Przypadek Austrii”

Pewien odprysk limitowania praw państwa członkowskiego wywołanego naruszeniem (?) wartości opisanych art. 6.1. TUE, jakkolwiek nie chodziło o traktatową formułę zawieszenia.

Dnia 31 stycznia 2000 roku po wyborach w Austrii, które doprowadziły do powstania rządu z udziałem Wolnościowej Partii Austrii (partia której przewodniczył Georg Heider dość „oględnie” oceniała przeszłość nazistowską, sprzeciwiała się rozszerzeniu UE na wschód, lansowała ksenofobiczne postawy), 14 członków UE ostrzegło Austrię, że decyzja ta spowoduje podjęcie przez UE i przez nie sankcji wobec Austrii, obejmujących: zamrożenie kontaktów politycznych, blokadę nominacji austriackich w organizacjach międzynarodowych i nieprzyjmowanie ambasadorów. Sankcje zostały wprowadzone 1 lutego 2000 roku. Sankcje utrzymano do września 2000 roku. Jakkolwiek cała ta akcja państw członkowskich była bardziej polityczna, niźli prawnie, statutowo uzasadnioną - akcentuje potrzebę pełnej `materialnej' zgodności zachowań członka ze statutem, zaniechanie której prowadzić może do zawieszenia w prawach de facto, jeśli nie de iure.

2.7. Inne niż członkostwo statusy uczestnictwa w OI

2.7.1. Status obserwatora

Innymi słowy status uczestnika OI na niepełnych prawach.

Status ten jako pierwsze uzyskały Holandia i Tymczasowy Rząd Belgii na Konferencji londyńskiej w latach 1830-1832.

Rozwijała tę instytucje LN, gdzie status ten uzyskały przed uzyskaniem członkostwa państwa takie jak Węgry, Meksyk, Irlandia, ale też USA, które do LN nie przystąpiły.

Praktyka w ONZ.

Sformułowano kryteria jakie spełniać musi aspirujący o status obserwatora w ONZ. Aspirujący musi być członkiem w minimum jednej organizacji wyspecjalizowanej systemu NZ i być „powszechnie uznanym państwem”.

Z tej możliwości uczestnictwa w działalności ONZ korzystały państwa, które bądź same nie chciały do Organizacji przystąpić (np. Szwajcaria od 1946 roku), bądź których nie chciano do Organizacji przyjąć (Korea Południowa.).

Konwencja wiedeńska w sprawie reprezentacji państw w ich stosunkach z organizacjami międzynarodowymi o charakterze uniwersalnym z 14 marca 1975 roku stabilizuje instytucję (obserwatorzy) i dzieli misje obserwatorów na stałe i ad hoc.

Przedstawiciel obserwatora:

Prawa te przekładają się na uprawnienia do przebywania w pomieszczeniach organizacji niedostępnych dla stron trzecich, zabierania głosu w debatach na forach organizacji (bez prawa udziału w głosowaniach), otrzymywania dokumentów organizacyjnych, zgłaszania projektów i propozycji. Status obserwatora określa statut organizacji lub porozumienie pomiędzy obserwatorem a organizacją. Status obserwatorów jest zróżnicowany zależnie od woli organizacji, a także obserwatora.

Wyróżniamy:

2.7.2. Status członka stowarzyszonego

Pierwowzorem tej - `stowarzyszeniowej' - relacji był art. 8 konstytucji WHO, przewidujący ten typ relacji dla terytoriów nie będących państwami suwerennymi.

Art. 8 „Terytoria lub grupy terytoriów, które nie są odpowiedzialne za prowadzenie swych stosunków międzynarodowych mogą być przyjęte na członka stowarzyszonego przez Zgromadzenie Zdrowia na podstawie podania złożonego w imieniu takiego terytorium lub grupy terytoriów przez członka lub inną władzę odpowiedzialną za ich stosunki międzynarodowe.”

A więc, gdy mowa o członkostwie stowarzyszonym było (jest) ono rezerwowane dla zamorskich, niesamodzielnych terytoriów państw członkowskich ONZ - (rozdz. XI Karty ONZ).

Podstawową różnicę pomiędzy prawami członka i podmiotu uprawnionego z tytułu stowarzyszenia stanowi to, że członek stowarzyszony nie posiada prawa głosowania i prawa uczestniczenia w wyborach do organów organizacji.

2.7.3. Członkostwo częściowe

Ma miejsce, gdy członek organizacji uczestniczy w pracach wyłącznie wybranej instytucji w ramach organizacji.

Stan taki utrzymywany jest w NATO i określany jest też członkostwem a la carte.

Zróżnicowanie członkostwa polega w tym przypadku na nie uczestniczeniu w pewnych aktywnościach organizacji. I tak Francja wystąpiła w 1966 roku z tzw. struktur wojskowych NATO, podobnie Hiszpania. Wariantem takiego postępowania jest także to, że Norwegia i Dania nie wyrażają zgody na współpracę wojskową w ramach Paktu w odniesieniu do broni jądrowej - tzw. `zastrzeżenia nuklearne' obejmują niezgodę na wprowadzanie, magazynowanie lub przemieszczanie na swoim terytorium tej broni, wprowadzanie na uzbrojenie środków przenoszenia broni jądrowej) i na stacjonowanie w okresie pokoju obcych wojsk na swoim terytorium.

3. Finansowanie organizacji

Finansowanie, czyli tworzenie zasobów finansowych organizacji i rozdział tych zasobów.

Budżet organizacji

Formalnym przejawem istnienia zasobów finansowych organizacji jest decyzja organu plenarnego o przyjęciu budżetu organizacji. Uchwała wiążąca pro foro interno. Uchwała określa formuły wpływów finansowych i strukturę wydatków oraz sposób ich wydatkowania.

Regułą jest, że każda organizacja ma budżet autonomiczny.

Struktura budżetu

Wpływy do budżetu

    1. składki państw ustalane w określonej proporcji do jej wydatków; dobrowolne wpłaty członków;

    2. dochody własne organizacji: najczęściej pochodzące z podatków od płac funkcjonariuszy i pracowników: sprzedaży usług lub towarów (np. świąteczne kartki UNICEF); operacji finansowych lub kapitałowych; dobrowolnych donacji. Specyficznym i budzącym kontrowersje źródłem dochodów są opłaty za prawo posługiwania się przez podmioty prywatne nazwą lub znakiem organizacji.

Finansowanie organizacji następuje w przeważającym stopniu ze składek członkowskich.

3.1. Budżet ONZ (reguły jego tworzenia)

Były wielokrotnie zmieniane.

Budżet określa i przyjmuje Zgromadzenie Ogólne ONZ (większością 2/3 obecnych i głosujących). Uchwała określa jego wysokość, jak i składki.

Projekt budżetu opracowuje tzw. Komitet ds. Składek. Projekt jest dyskutowany w Komitecie V ZO - Komitet ds. Administracyjnych i Budżetowych.

Klucz do ustalania składek jest skomplikowany. Wysokość składki wyliczana jest na podstawie tzw. zasady zdolności płatniczej. Ta zdolność określana jest w odwołaniu do PKB państwa członkowskiego, przy przyjęciu 6 letniego okresu bazowego. Tak ustalana wysokość jest zmieniania poprzez przyznawanie zniżek z wielu tytułów: m.in. niskiego PKB na głowę mieszkańca, wysokiego zadłużenia zagranicznego, klęsk żywiołowych i wydarzeń nadzwyczajnych (np. konflikty wewnętrzne). Summa sumarum to bardzo kontrowersyjne wyliczanie.

Lista płatników składek w ONZ - 2003 roku - budżet 2 625 mln. USD

1. US 22, 00% 10. Korea 1, 85%

2. Japonia 19, 52% 11. Holandia 1, 74%

3. Niemcy 9, 77% 12. Australia 1, 63%

4. Francja 6, 47% 13. Chiny 1, 53%

5. UK 5, 54% 14. Rosja 1, 20%

6. Włochy 5, 06% 15. Argentyna 1, 15%

7. Kanada 2, 56% 16. Belgia 1, 13%

8. Hiszpania 2, 52 % ....17. Meksyk 1, 09%

9. Brazylia 2, 39% 18. Szwecja 1, 03%

Zamiast komentarza:

... 15 członków Unii w 2003 = ponad 1/3 budżetu NZ; Członkowie Grupy G-7 (G-8) = ponad 70 % budżetu NZ, tj. dwa razy więcej niż pozostałe... 182 państwa.

... w roku 2000, poziom najniższej składki ustalony w 1998 roku na poziomie 0, 001 % budżetu był poziomem przekraczającym możliwości płatnicze 37 państw członkowskich. Na I sesji ZO ONZ przyjęto poziom najniższej składki - 0,4 % budżetu.

Interesująca jest poziom składki amerykańskiej. W latach Kongres US przyjął poprawkę Nancy Kassenbaum, domagającej się od ONZ albo obniżki składki USA z 25 do 20 % budżetu Organizacji, albo wprowadzenie systemu głosów ważonych w Organizacji. ONZ ustąpiła i stąd 22 % składki amerykańskiej.

Finansowanie operacji pokojowych ONZ.

Odbywa się na innej niż finansowanie regularnej działalności ONZ. Polega to na tym, że wyższe składki wnoszą kraje rozwinięte i stali członkowi Rady Bezpieczeństwa, natomiast wobec pozostałych zastosowano zniżki. Wyróżniono 10 grup płatników.

3.2. Budżet UE

Inny, w porównaniu z ONZ, czy też innymi OI, sposób finansowania Organizacji. Ma ono charakter parapodatkowego finansowania autonomicznego organizacji, różnego od typowego w organizacjach międzynarodowych ze składek członków.

Na system finansowy UE składają się: budżet ogólny i finansowanie poza budżetowe.

Dochody budżetu obejmują:

- zasoby własne (cła rolne i składki cukrowe, cła importowe na podstawie wspólnej taryfy celnej i inne, dochody z tytułu VAT i bezpośrednie wpłaty państw członkowskich powiązane z dochodem narodowym brutto, kompensacja obniżki składki brytyjskiej);

- inne dochody (podatki od wynagrodzeń funkcjonariuszy i urzędników, odsetki za zwłokę w przekazywaniu przez członków należności z tytułu zasobów własnych, odsetki od depozytów i pożyczek, dochody administracyjne m.in., z kar i grzywien.

Proporcja między tymi źródłami dochodów kształtuje się w skali 98 % do 2 %.

4. Zakończenie istnienia i sukcesja organizacji

Sukcesja OI

OI jest w swym źródle dokonaniem traktatowym. Przyszłość OI to w pewnym sensie los traktatu, a więc sam traktat może zawierać klauzule jego wygaśnięcia lub wskazywać na sposób jej rozwiązania.

Najczęściej jednak państwa tworzące traktatem OI tego nie czynią, pozostawiając kwestię zakończenia bytu OI późniejszym decyzjom.

Gdy przychodzi czas jej podejmowania rodzi się kwestia podjęcia politycznej decyzji bądź o zakończeniu `definitywnym' egzystencji OI bądź o zastąpieniu jej organizacji kolejną, obejmującą swoimi funkcjami i kompetencjami funkcje i kompetencje OI dotychczasowej.

Jeżeli ma miejsce akt zastępowania `odchodzącej' organizacji OI nową OI, a najczęściej ma to właśnie miejsce, mamy do czynienia z sukcesją organizacji.

Przypadków sukcesji OI bezpośrednio mamy po 1945 roku wiele.

Najbardziej spektakularne przykłady to przykład ONZ, który jest sukcesorem LN; Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, który jest sukcesorem Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej; Międzynarodowa Organizacja Zdrowia, która jest sukcesorem Międzynarodowego Biura Higieny Publicznej; Międzynarodowa Organizacja ds. Wyżywienia i Rolnictwa jest sukcesorem Instytutu Rolnictwa i Żywności.

Decyzje o sukcesji wywołują, w różnej konfiguracji, szereg złożonych problemów. Szczególnie, gdy krąg państwowych uczestników nowej OI różni się od kręgu uczestników organizacji `starej'. Rodzi to szereg kwestii:

Liga Narodów - ONZ - ONZ sukcesorem LN

Od strony faktycznej proces sukcesji został zainicjowany na ostatniej sesji LN (8-18.04.1946). W trakcie sesji podjęto decyzje o zakończeniu istnienia Ligi oraz decyzję o przekazaniu uprawnień powstałej ONZ. Nie towarzyszyły temu żadne formalne czynności.

Interesującym jest w związku z tym brakiem formalnego stwierdzenia sukcesji, odnotować fakt, że kwestie dotyczące zakresu dokonywanej sukcesji w relacji LN/ONZ były (musiały być) przedmiotem opinii doradczych organów sądowych ustanowionych przez sukcesora. Przykładem okoliczność kontynuacji porządku mandatowego w Afryce Pd-Zachodniej.

Współczesnym przypadkiem sukcesji OI może być zastąpienie Organizacji Jedności Afrykańskiej przez Unię Afrykańską. Unię Afrykańską powołano Aktem ustanawiającym z 11.07.2000. UA przejęła majątek, siedzibę i symbol OJA, nie kontynuując jednak formalnie jej działalności.

Zakończenie definitywne OI - bez sukcesji

Układ Warszawski - 25.02.1991 - rządy państw członkowskich uzgodniły w Budapeszcie Protokół o uchyleniu porozumień wojskowych zawartych w ramach Układu Warszawskiego oraz o rozwiązaniu jego organów i struktur wojskowych. Na mocy tego porozumienia rozwiązano 31.03.1991 wszystkie organy i struktury i zakończono działalność organizacji.

Analogiczną decyzje podjęto - 28.06.1991 w Budapeszcie - o rozwiązaniu Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej.

II. Status prawny OI.

1. Problem osobowości/podmiotowości prawnej OI.

Z definicji wynika, że OI posiada „ (...) osobowość prawną różną od osobowości prawnej państw członkowskich”.

Tę zdolność wynikającą z faktu bycia OI czasami, nie zawsze podkreślają twórcy OI, wprowadzając do traktatów-statutów stypulacje stwierdzające, że powołana traktatem OI tę osobowość prawną posiada.

Np. art. 281 TWE „Wspólnota ma osobowość prawną.”

Jak ta właściwość OI się `konstytuowała', innymi słowy w następstwie jakich zdarzeń została „odkryta” i „uznana” przez państwa, w tym państwa tworzące OI ?

Tak daleko posunięte usamodzielnienie OI nie było założone w chwili ustanawiania OI przez państwa.

Ilość i jakość celów, jak i ilość i jakość stawianych przed OI, ich organami, zadań wskazywała, że konstrukcja OI ma być znacząco trwała;

OI poprzez założenie jej stałości - stawała się - nie przelotną konferencją państw - lecz koniecznym aktorem, podmiotem, osobą na międzynarodowej scenie.

A jej rolę, tożsamość podmiotową, osobowość określała funkcja, rola jaką OI miała do spełnienia.

Tę funkcję określa (opisuje) zbiór norm statutu stanowiących o tym: co (cele i zadania), kto (prerogatywy i kompetencje prowadzące do ich spełnienia) i jak działał będzie (instrumenty, środki) ?

Jeśli ta funkcja miała być spełniona to OI musiała korzystać w relacji wobec swych kreatorów (państw członkowskich) z samodzielności - podmiotowej samodzielności - a także z tejże samodzielności w relacji wobec podmiotów fizycznych i prawnych w obrębie państw członkowskich. Inaczej statutowe założenia byłyby fikcją.

Jakie zdarzenia wywołały pytanie o podmiotowość OI i pozytywną odpowiedź tyczącą tej podmiotowej samodzielności ?

Opinia doradcza MTS w sprawie odszkodowań za szkody poniesione w służbie Narodów Zjednoczonych (1949).

Tło zdarzeń. W 1948 roku w pierwszej fazie konfliktu izraelsko-palestyńskiego, ONZ wysłało do Palestyny w roli mediatora swego funkcjonariusza, obywatela szwedzkiego, księcia Folke Bernadotte. Książe został pozbawiony życia (17.09.1948) przez formacje izraelskie. Niezależnie od niekwestionowanego prawa rodziny do wystąpienia o odszkodowanie wobec sprawców czynu, zdarzenie stało się przyczyną postawienia Trybunałowi dwóch pytań:

(1) czy ONZ mogłaby (może) wystąpić wobec państwa, które pozbawiło życia jej funkcjonariusza z roszczeniem odszkodowawczym ?

(2) a dalej, czy ONZ mogłaby (może) skutecznie takiego roszczenia dochodzić wobec państwa (Izrael - 14.05.1948), które w chwili zdarzenia nie było członkiem ONZ ?

MTS odpowiadając na te pytania dokonał szeregu istotnych stwierdzeń (w kwestii podmiotowości (osobowości) międzynarodowej ONZ, a więc i samych OI).

(i) Rozszerzając krąg głównych aktorów na międzynarodowej scenie MTS stwierdził:

„Podmioty prawa międzynarodowego nie są koniecznie identyczne co do swej istoty lub praw. Istota ich zależy od potrzeb społeczności międzynarodowej”

A więc z natury biegu spraw mogą być inne, niż państwa podmioty (osoby) na scenie rządzonej prawem międzynarodowym.

(ii) MTS zwracając uwagę na wachlarz celów i zadań, strukturę organizacyjną ONZ i dokonany w jej obrębie rozdział kompetencji, na praktykę zawierania umów międzynarodowych z państwami członkowskimi, podkreślając przewidzianą w rozdz. VII Karty kompetencję działania na rzecz utrzymania światowego pokoju i bezpieczeństwa, stwierdził ważąc te okoliczności, że

„Organizacja (NZ) została powołana do realizacji zadań i korzystania z uprawnień, które nie dają się wyjaśnić inaczej, jak tylko faktem posiadania szerokiego zakresu zdolności do działania w płaszczyźnie międzynarodowej. Organizacja nie mogłaby spełnić oczekiwań twórców, jeśli założyć, że byłaby pozbawiona osobowości międzynarodowej. Należy stwierdzić, że Członkowie, przyznając jej pewne funkcje, obowiązki i towarzysząca im odpowiedzialność, wyposażyli w konieczne kompetencje pozwalające efektywnie kompetencje te zrealizować.”

3. Odpowiadając zaś bezpośrednio na pytanie czy ONZ jest zdolna do kierowania pod adresem państw roszczeń odszkodowawczych w następstwie utraty życia funkcjonariusza NZ w służbie stwierdził, że ONZ w świetle tych ustaleń:

„(...) posiada zdolność ochrony swoich praw poprzez występowanie z roszczeniami międzynarodowymi.”

Ta pozytywna konstatacja istnienia zjawiska osobowości międzynarodowej ONZ daje podstawę, aby uogólniając ustalenia Trybunału stwierdzić, że OI - każda inna niż ONZ - posiada osobowość prawną, jeżeli spełnia następujące kryteria:

  1. jest do życia powołana traktatem (umową międzynarodową);

  2. stawia sobie konkretne cele i precyzuje szczegółowe zadania;

  3. umocowuje organy do działania, precyzuje ich kompetencje i wyposaża w stosowne procedury - środki działania;

  4. relacja OI wobec członków i vice versa jest relacją niezależności;

  5. realizuje zadania w płaszczyźnie międzynarodowej we własnym imieniu;

Osobowość OI jest w następstwie opinii doradczej MTS niekwestionowanym FAKTEM - w odróżnieniu wszakże od osobowości państw jest, w relacji do osobowości państw, ograniczona. Bowiem dotyczy osiągania celów i realizacji zadań, które jakkolwiek nie byłyby ważne i istotne, są cząstką, ułamkiem celów i zadań jakie ma do spełnienia suwerenne państwo.

4. Potwierdzenia współczesne samodzielności podmiotowej OI odnajdujemy w następujących współczesnych przykładach:

Projekt tzw. traktatu konstytucyjnego UE stwierdza w art. 6 „Unia ma osobowość prawną.”

Zaś konwencja o prawie morza (1982) w części stanowiącej o statusie Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego stwierdza w art. 176, że „Organizacja ma osobowość międzynarodową i taką zdolność prawną, jaka może się okazać niezbędna do wykonywania jej funkcji i osiągania jej celów.”

Na szczególną uwagę, akcentującą podmiotową samodzielność organizacji międzynarodowych, wskazuje postępowania sądowe, które dotyczyło następującej organizacji międzynarodowych: Międzynarodowej Rady Cyny (International Tin Council).

W przypadku tym Rady Cyny, stała się ona niewypłacalną w 1985 roku. Jej wierzyciele wystąpili do sądu brytyjskiego przeciwko państwom członkowskim. W jednej ze spraw Maclean Watson & Co Ltd. V. Department of Trade and Industry Izba Lordów odrzuciła pozew, uznając że Rada jest oddzielnym podmiotem prawnym. Rada była zdaniem Izby samodzielną, pełnoprawną stroną umów i nie występowała jako przedstawiciel prawny państw powołujących do życia ITC.

1.2. Problem ochrony osobowości/podmiotowości prawnej OI.

Konstatacja samodzielności podmiotowej OM implikuje pytanie jak jest ona chroniona w relacjach i interakcjach z państwem członkowskim ?

Sama organizacja jak i jej funkcjonariusze korzystają w przestrzeni państwa członkowskiego z przywilejów i immunitetów

Precedensowym wydarzeniem zapowiadającym przyszłą niekwestionowaną osobowością/podmiotowością OI, jak również objęcie aktywności OI w przestrzeni państwa immunitetem była umowa zawarta 18 września 1926 roku pomiędzy Ligą Narodów i Międzynarodowym Biurem Pracy (MOP) a rządem szwajcarskim.

W art. 1 umowa ta rozróżniała osobowość prawa międzynarodowego OI od osobowości prawa szwajcarskiego OI. Uznawała tym samym te dwa wymiary osobowości/podmiotowości i uznawała ich immunitet jurysdykcyjny przed sądami szwajcarskimi.

1. Standard powszechny immunitetu OI wyznacza (odzwierciedla) norma art. 105 Karty NZ.

Art. 105 Karty NZ stanowi:

„(1) Organizacja korzysta na terytorium każdego swojego członka z przywilejów i immunitetów, koniecznych do osiągania swych celów.

(2) Przedstawiciele członków organizacji NZ i funkcjonariusze Organizacji również korzystają z przywilejów i immunitetów, koniecznych do niezależnego wykonywania swych funkcji związanych z Organizacją.”

Powiedzieć możemy zatem, że postanowienie to (art. 105 Karty NZ) nie tylko przyznaje przywileje i immunitety dyplomatyczne (funkcjonalne funkcjonariuszy i placówki OI), lecz również obejmuje immunitet OI jako takiej. Immunitet w założeniu swym porównywalny z konstrukcją immunitetu państwa.

Powiedzieć możemy także, że szczegółowa konfiguracja immunitetów i przywilejów OI (dyplomatycznych funkcjonariuszy jak i samej OI oraz objętych immunitetem OI) jest często przedmiotem dodatkowych porozumień, w tym w relacji OM a państwo, w której posiada swą siedzibę.

Reprezentatywną „mieszankę” - przywilejów i immunitetów dyplomatycznych tyczących OI jak i immunitetu samej OI odnajdujemy w:

Ta pierwsza z konwencji stanowi w kolejnych swych częściach o:

2. Zakres osobowości prawnej OI; zakres kompetencji OM

Powiedzieliśmy, że osobowość OI jest determinowana funkcją, celami jakie ma osiągnąć i zadaniami jakie w związku z tym ma realizować.

Te cele i zadania określają alokowanie kompetencji wśród organów OI, które mają „działać”.

Zatem zakres podmiotowej aktywności, aktywności OI - zakres osobowości/podmiotowości OM - opisują ujęte w statucie OI kompetencje organów.

Czy oznacza to, że tylko statutowe zapisy osobowość tę określają ?

Trybunał w powoływanej opinii doradczej stwierdził, że:

(...) Wg prawa międzynarodowego, Organizacja musi być uważana za posiadającą uprawnienia, [chodziło o ochronę funkcjonariusza Organizacji i występowanie z roszczeniami i skompensowanie uszczerbku poniesionego przez ONZ] które nie są wyraźnie wzmiankowane w Karcie, a które są, z koniecznej przyczyny, przyznane Organizacji jako zasadnicze dla wykonania jej funkcji (...)

A więc obok wyraźnie opisanych kompetencji, istnieją też kompetencje, których można dorozumiewać (domniemywać).

Konstrukcja kompetencji domniemanych nie jest `odkryciem' MTS-u

Jej genezę odnajdujemy w amerykańskiej praktyce sądowej wywołanej uściślaniem rozdziału kompetencji pomiędzy władzą federalną a władzą stanową. Orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjęło, że na poziomie federalnym, władza federalna ma kompetencję stanowienia aktów, do których nie jest wyraźnie umocowana postanowieniami Konstytucji. Sąd stwierdził, że akty takie „jeżeli tylko ich cele są uprawnione, dotyczą materii Konstytucji, wszelkie podjęte środki są zgodne z tymi celami, nie są zabronione, a są zgodne z literą i duchem Konstytucji, są aktami konstytucyjnymi.” (US Supreme Court, Mc Culloc v. Maryland (1819))

Słuszne są opinie, które wskazują na to, że konstrukcja kompetencji domniemanych jest niczym innym jak tylko pewną regułą interpretacyjną, regułą wykładni statutów OM.

Rodzą się jednak obawy, że konstrukcja kompetencji domniemanych może prowadzić do nadużyć - OI, jej organy, mogą pretendować do podejmowania aktywności do których nie zostały umocowane przez traktat konstytucyjny. To rodzi napięcia na linii OI a Państwa Członkowskie.

Ew. zagrożeniom przed nadużyciem konstrukcji - kompetencji domniemanych - sam statut OI może zapobiegać w dwojaki sposób:

  1. albo poprzez wyraźne podkreślenie granic działania OM w samym statucie;

  2. albo, gdy kompetencje OM krzyżują się z kompetencjami Państw Członkowskich - konstytucja może rozstrzygać kto będzie miał kompetencje działania w odwołaniu do zasady subsydiarności.

3. Jakie aktywności na międzynarodowej scenie są refleksem osobowościowego spełnienia OI ?

OI „spełnia się” osobowo, realizując swe kompetencje poprzez czynności i działania analogiczne do tych, które podejmuje państwo na arenie międzynarodowej.

A więc poprzez:

  1. zawieranie umów;

  2. wydawanie aktów jednostronnych;

  3. wysyłanie i przyjmowanie przedstawicieli dyplomatycznych;

  4. występowanie z roszczeniami i ponoszenie odpowiedzialności;

  5. sprawowanie opieki dyplomatycznej nad swoimi funkcjonariuszami; OI i jej funkcjonariusze korzystają z przywilejów służących poszanowaniu jej osobowości prawnej i wymogów sprawnego funkcjonowania

ad 1 Zawieranie umów

Dwa przykłady - ONZ i WE

ONZ

Prawo do zawierania umów przyznaje ONZ Karta - art. 43 - umowy wojskowe (rozdz. VII); art. 57 w związku z art. 63 - umowy z organizacjami wyspecjalizowanymi; art. 77 - umowy powiernicze;

Prawo do zawierania umów ONZ wykorzystuje szeroko, aczkolwiek w innych niż wskazane wyżej sferach. Przykładem - umowy z państwem przyjmującym operacje pokojowe.

Wspólnota Europejska

Umowy zawierane z państwami trzecimi przez Wspólnotę samodzielnie lub razem z państwami członkowskimi w granicach kompetencji wspólnotowych i w trybie przewidzianym traktatem - TWE.

Umowy zawierane samodzielnie - przykłady:

Umowy zawierane razem z państwami członkowskimi - materia regulowana nie podlega wyłącznie kompetencji Wspólnoty - przykłady:

Umowy z innymi organizacjami międzynarodowymi

Ad 3 - prawo legacji

Początek - praktyka w LN; początek dało ustanowienie w 1920 roku przez Polskę jako pierwszą stałego przedstawicielstwa przy Lidze Narodów.

Z prawa legacji OI korzystają w szerokim zakresie, choć głównie z prawa biernego.

Reżim ustanawiania przedstawicielstw przy OI - reżim zwyczajowy.

4. Osobowość prawna w prawie wewnętrznym Państw Członkowskich.

OM nie ma swojego terytorium. Operuje (ma siedzibę, czy też podejmuje aktywności) w istocie na terytorium państw członkowskich. W jakim zakresie jest swobodna w podejmowaniu działań w tej `członkowskiej' przestrzeni - takich działań „codziennych” jak zawieranie umów cywilnoprawnych, w tym także nabywanie, zbywanie ruchomości i nieruchomości, czy też dochodzenia w następstwie podejmowania takich działań swoich racji przed sądem krajowym państwa członkowskiego ?

Wzorzec prawny w tym zakresie przyniosła umowa zawarta przez LN a Szwajcarią. Ten wzorzec był powielany .

I jego refleksem jest zarówno art. 104 Karty NZ, konwencja dotycząca przywilejów i immunitetów Narodów Zjednoczonych z 1946 roku, jak i art. 282 TWE.

Art. 104 Karty NZ „Organizacja posiada na terytorium każdego swojego członka zdolność prawną, konieczną do wykonywania swych funkcji i osiągnięcia swych celów.”

A konwencja dotycząca przywilejów i immunitetów Narodów Zjednoczonych z 13.02.1946 roku przyznawała ONZ „zdolność a) do zawierania umów; b) do nabywania i zbywania majątku nieruchomego i ruchomego; c) do występowania przed sądem.”

Art. 282 TWE „W każdym z Państw Członkowskich Wspólnota posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznanym przez ustawodawstwa krajowe osobom prawnym; może ona zwłaszcza nabywać lub zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz stawić się przed sądem. W tym zakresie jest ona reprezentowana przez Komisję.”

Te generalne, jak i bardziej szczegółowe klauzule uściślane są jeszcze przez umowy jakie zawiera OM z państwem jej siedziby, ale także przez umowy umożliwiające podejmowanie np. działań pomocowych (w tym operacji pokojowych) na terytorium państwa członkowskiego, czy też organizowania prac jej organów poza siedzibą.

Kto reprezentuje OM w tych „wewnętrznych” kontraktowych relacjach - to organ (funkcjonariusz) najwyższy w hierarchii administracyjnej, wykonawczej Organizacji (zatem np. Sekretarz Generalny ONZ, czy też Komisja WE. Kontrakty na ogół są zawierane w reżimie prawa lokalnego.

5. Treść, materia kompetencji OI;

Dotychczasowa klasyfikacja kompetencji OI (wyraźne/dorozumiane; formuły ich uprawiania), nie wyczerpuje wszystkich możliwych wariantów ich klasyfikacji. Czyniona być może nadto:

  1. z uwagi na przypisane OM funkcje;

  2. z uwagi na ich charakter (normatywny i operacyjny);

  3. z uwagi na ich kontekst terytorialny (przestrzenny);

  4. z uwagi na ich kontekst personalny;

5.1. Organizacje współpracy i organizacje integracyjne.

Jeśli mieć na uwadze identyfikowanie treści kompetencji OM z uwagi na funkcje OM, to wskazać trzeba na organizacje realizujące:

(i). O ile pierwsze są OM zbliżania polityk, za realizację których odpowiedzialny jest każdy z członków samodzielnie, o tyle drugie OM są formułami ustanawiania i rozwijania polityk wspólnych, w zarządzaniu i kontrolowaniu późniejszej ich realizacji sama OM odgrywa istotną rolę;

Jedną z istotnych, różnicującą, praktykę zbliżania polityk w procesach współpracy w łonie OM od praktyki ustanawiania i rozwijania polityk wspólnych w obrębie OM, jest co do zasady, formuła i efekt prowadzonych w ich obrębie procesów stanowienia prawa („hard law”). Pierwsza z nich polega na wypracowywaniu (w łonie Organizacji lub na zwoływanych konferencjach międzynarodowych pod jej auspicjami) klasycznych traktatowych regulacji, o definitywnym przyjęciu których decyduje każde z państw członkowskich w pełni samodzielnie. Druga zaś polega na wypracowaniu w łonie organizacji, w dialogu Organizacji z Państwami Członkowskimi norm prawa (ujmowanych w formę uchwał organów Organizacji) wiążących strony dialogu od chwili ich przyjęcia (ściślej od chwili opublikowania ich w stosownym Dzienniku Urzędowym OM np. Dz. U. Wspólnot Europejskich).

(ii). O ile w przypadku pierwszych OM elementem dominującym jest koordynacja polityk narodowych, o tyle w drugim przypadku ma miejsce ustanawianie polityk wspólnych polegających na „poszukiwaniu interesu wspólnego, który nie jest prostą matematyczna sumą interesów państw członkowskich”;

(iii). Ryzyko limitacji zakresu wykonywanej suwerenności państw członkowskich jest daleko bardziej ograniczone w organizacjach współpracy, niźli w organizacjach integracji.

Dlaczego ? Dlatego, że...

W pierwszych prace determinuje cień „sfery zastrzeżonej” (sfery kompetencji wyłącznych); polegają one na debatach prowadzonych w celu poszukiwaniu i analizie informacji, przyjmowaniu zaleceń, rzadziej wiążących decyzji;

W drugich zaś OM podejmuje konkurencyjne lub równoległe wobec państw członkowskich działania, które w tradycji były podejmowane wyłącznie przez państwa (działania jurysdykcyjne we wszystkich ich wymiarach; prawodawcze, wykonawcze i sądowe);

(iv). Ten rozdział w praktyce jest modyfikowany o tyle, o ile OM mogą w różnej proporcji wykonywać funkcje koordynacyjne i integracyjne;

5.2. Jeśli mieć na uwadze identyfikowanie treści kompetencji OM z uwagi na ich podział na normatywne i operacyjne:

Te pierwsze (normatywne) polegają na przyjmowaniu i stanowieniu „norm” tzn., reguł prawnych lub innych (np. finansowych) o charakterze ogólnym lub indywidualnym, a drugie (operacyjne) na aktach zarządzania (lub doradztwa) w dziedzinie administracyjnej, ekonomicznej, technicznej lub finansowej.

Kompetencje normatywne, to innymi słowy udział i współudział OM w tworzeniu prawa międzynarodowego - tak w drodze stanowionych uchwał, jak i w drodze traktatowej - w skali w jakiej OM w obrocie traktatowym mogą uczestniczyć. Zob. akty jednostronne OI.

Kompetencje operacyjne polegają na:

Z natury swojej te operacyjne kompetencje są realizowane w politycznie zorganizowanej przestrzeni i są kierowane wobec osób, jednostek. Ponieważ dokonując ich oglądu powiedzieć możemy, że dają się one porównać z kompetencyjnymi działaniami państwa, które je wykonuje w obrębie swojej jurysdykcji z tytułu swojej suwerenności - zatem wobec faktu braku znamienia suwerenności OM, braku własnego terytorium i ludności, trzeba te działania kompetencyjne OM uzasadniać w inny sposób. Polega to na wskazaniu wyraźnego tytułu prawnego do działania.

Wśród działań operacyjnych najczęściej jako przykład podawane są tzw. `operacje pokojowe”, innymi słowy `operacje utrzymania pokoju' realizowane przez ONZ.

5.3. Podejmując próbę wskazania przykładów tytułów prawnych do działania wyróżnijmy:

1. Kompetencje OM związane z terytorium („kompetencję terytorialną”);

a. kompetencje wykonywane w miejscu siedziby OM; określa je porozumienie między OM a państwem na terenie którego siedziba zostaje ustanowiona

W porozumieniu dotyczącym siedziby ONZ, zawartym między ONZ a US 26.06.1947 roku znajdujemy, że „okręg administracyjny będzie pod kontrolą ONZ zgodnie z jego postanowieniami.” Ponadto, „ONZ ma prawo wydawania regulacji wykonawczych w okręgu administracyjnym i jest powołana do ustanowienia w nim, we wszystkich zakresach, warunków koniecznych dla pełnego wykonywania jej kompetencji (...) Ustawy lub regulacje federalne, stanowe lub lokalne nie mają zastosowania w obrębie okręgu administracyjnego w zakresie w jakim są one nie do pogodzenia z unormowaniami do wydania których ONZ ma prawo.”

Przykład konfliktu kompetencji - niekorzystnie, w danej dobie, rozstrzygniętego dla OI - był przykład konfliktu między US a ONZ w 1987 roku.

Na podstawie umowy o ustanowieniu siedziby ONZ w USA - Headquarters Agreement, misje stałych obserwatorów przy Organizacji korzystają z przywilejów obejmujących prawo wjazdu, wyjazdu i ustanowienia misji w siedzibie Organizacji, która jest niezbędna dla wykonywania funkcji - polega to na prawie ustanowienia jej biura w pobliżu siedziby Organizacji w Nowym Jorku. To prawo zostało zakwestionowane przez rząd US na podstawie ustawy antyterrorystycznej (Anti-Terrorism Act), a decyzja ta była w praktyce skierowana przeciwko misji obserwatora przy ONZ, realizowanej przez Organizację Wyzwolenia Palestyny. W odpowiedzi na te decyzję, tak Zgromadzenie Ogólne, jak i Rada Bezpieczeństwa wskazały, że przedstawiciele OWP zostali zaproszeni przez ZO (w 1974 roku) „aby uczestniczyć w sesji i pracach Zgromadzenia jako obserwatorzy' (rez. ZO nr 3237 (XXIX) z 1974), i w przekonaniu obu organów działalność misji OWP jest normowana postanowieniami 11-13 umowy o ustanowieniu siedziby. Oba organy wskazały także, że ONZ ma prawo żądania od USA, aby misji obserwatorów OWP „umożliwione zostało stworzenie wszelkich niezbędnych warunków dla wykonywania ich funkcji, a także możliwość wjazdu i wyjazdu z terytorium USA, konieczna dla ich wykonywania.”

To samo zdanie wyraził US District Court, Southern District of New York w sprawie United States v. Palestine Liberation Organisation et al. (29.06.1988) stwierdzając, że “język umowy o ustanowieniu siedziby, długotrwała praktyka jej aplikowania i interpretacja jej postanowień przez strony, nie pozostawia wątpliwości, że nakłada ona zobowiązanie na USA powstrzymania się od osłabiania możliwości wykonywania swej funkcji przez misję obserwatorów OWP w ONZ”, stwierdzając także że pozostaje to w pełnej zgodzie z linią postępowania państw goszczących Narody jednoczone w Genewie i Wiedniu.

Mimo ustaleń sądu okręgowego w Nowym Jorku, Departament Stanu odmówił w roku 1988 prawa wjazdu delegacji OWP (m.in., Jaserowi Arafatowi - o jego osobę w istocie chodziło) i udziału jej w 43 sesji ZO. Argumentował, że korzysta z „prawa zapobiegania wjazdu na terytorium USA osobom, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych.”. W odpowiedzi ZO przyjęło rezolucje, stwierdzająca że odmowa wizy przewodniczącemu OWP stanowi naruszenie zobowiązań prawnych nałożonych na US umową o ustanowieniu siedziby, zgodnie z którą OWP działając w charakterze obserwatora ma pełna swobodę w określaniu, kto będzie członkiem jej delegacji i kto będzie brał udział w pracach ONZ.”

Wobec kontynuowania odmowy przez US prawa wjazdu delegacji OWP na terytorium US, ZO zdecydowało, że „pod presją istniejących okoliczności” kwestia Palestyny omawiana będzie w siedzibie ONZ w Genewie.

b. kompetencje wykonywane na terytorium wskazanym umową międzynarodową

To przypadek terytoriów mandatowych, powierniczych i niesamodzielnych.

ONZ w przypadku tych ostatnich kontrolowała nie bezpośrednio wykonywanie przez państwa powiernicze (władza zarządzająca) ich obowiązków.

Kontrola ta bowiem polegała przede wszystkim na (zgodnie z Art. 87 Karty NZ): a. badaniu sprawozdań składanych przez władzę zarządzającą;

b. przyjmowaniu petycji (od mieszkańców terytoriów powierzonych władzy zarządzającej) i ich badaniu wraz z administrującym bezpośrednio terytorium;

c. przeprowadzaniu wizytacji uzgodnionych z władzą zarządzającą;

Gdy mieć na uwadze bezpośrednią aktywność w tych przestrzeniach ONZ była umocowana do pomocy w zorganizowaniu wyborów wstępnych lub wręcz wyborów, referendów, których wyniki, poprzedzać musiały, i warunkowały de facto uzyskanie (przez obszary powiernicze) niepodległości.

Podawane są także nieliczne (przeszłe) przykłady traktatowej autoryzacji:

Jak stwierdza art. 157

(1) Organizacja jest organem, za pośrednictwem którego Państwa Strony (...) organizują i kontrolują działalność w Obszarze, głównie w celu zarządzania zasobami Obszaru

„Obszar” oznacza dno mórz i oceanów i jego podziemie poza granicami jurysdykcji państwowej;

c. kompetencje wykonywane na podstawie decyzji organizacji międzynarodowej

Przykładów takiej aktywności ONZ jest kilka w przeszłości. Najbardziej spektakularny w przeszłości to przykład aktywności NZ w Afryce Pd-Zachodniej (później Namibii); podjęcie przez Zgromadzenie Ogólne w roku 1966 decyzji o wygaśnięciu mandatu RPA i przejęciu (teoretycznym) administracji przez Radę NZ ds. Namibii. Faktycznie od 1988 roku ustanowiona decyzją RB Grupa pomocy NZ ds. okresu przejściowego uruchomiła 8 000 grupę funkcjonariuszy administrujących obszarem i pomagającym przygotować wybory prowadzące do niepodległości.

Najbardziej spektakularny przykład współczesny to: przyjęcie 10.06.1999 roku przez RB rezolucji nr 1244 (1999); na podstawie tej rezolucji zdecydowano, w celu przywrócenia stanu pokoju w Kosowie, m.in. o, „(...) ustanowieniu w Kosowie efektywnej międzynarodowej cywilnej i wojskowej administracji, aprobowanej przez Narody Zjednoczone, zdolnej do zagwarantowania osiągnięcia założonych celów”.

2. Kompetencje nad jednostkami („kompetencję personalną”);

Tej kompetencji nie określają więzy obywatelstwa, lecz swoiste więzy, więzy administracyjne, jakie muszą wystąpić między OM a jednostką.

Problem ma dwa wymiary:

Z jednej strony... administrując przestrzenią powstaje problem administrowania na rzecz ludności zamieszkującej ją - całość spraw bardzo różnorodnych. Z punktu widzenia prawa międzynarodowego sprawą szczególnie interesującą jest problem skuteczności aktów władzy OM ustanawiających dokumenty podróży i sprawowania przez nią opieki dyplomatycznej nad przemieszczającą się w międzynarodowej przestrzeni ludnością administrowanego obszaru.

Z drugiej... kompetencja personalna dotyczy funkcjonariuszy OM. Osoby te mimo, że pozostają obywatelami swoich państw, są zatrudniani przez OM i wykonują dla niej pewne zadania. Wobec nich OM sprawuje opiekę dyplomatyczną `funkcjonalną”, a więc w zakresie realizowanych przez funkcjonariuszy zadań.

W opinii doradczej z 1949 ten wymiar kompetencji „personalnej” OM został jasno podkreślony „Mając na uwadze swe cele i funkcje do spełnienia, organizacja może uznać jako konieczne (...) powierzenie swoim funkcjonariuszom ważnych misji, które wykonywane będą w różnych regionach świata w trudnych warunkach... Szkody ponoszone przez tych funkcjonariuszy następują czasami w takich okolicznościach, że ich państwo narodowe nie będzie mogło skutecznie oprzeć i wnosić żądań kompensacyjnych powołując się na opiekę dyplomatyczną, lub nie będzie w stanie praktycznie aktu opieki podjąć. Zatem aby zapewnić wykonywanie przez funkcjonariuszy w sposób skuteczny i niezależny ich funkcji, jak i dostarczyć swoim funkcjonariuszom efektywnego wsparcia, organizacja musi ich objąć właściwą opieką.”

III. Struktura i funkcjonowanie OI.

1. Akt kreacji OI to także powołanie organów przez twórców. Ustanowienie tych organów jest często postrzegane jako akt definitywnego ukonstytuowania OI. Najbardziej spektakularny akt powoływania do życia, różnego od twórców, autonomicznego podmiotu.

Organizacyjne wybory są bardzo znaczące. Ogląd struktury organów przypisane im kompetencje - opisują ambicje państw powołujących do życia OI i określają `z góry' jej dynamizm.

Oczywiście określona traktatem założycielskim struktura organów może być zmieniana - ale to sprawa bardzo skomplikowana. Przykładem wielokrotne próby zmiany Karty NZ, które poza szczegółami, nie wprowadziły do wersji pierwotnej zasadniczych zmian.

2. Na jakie typy organów OI wskazać możemy. Systematyzujemy organy w odwołaniu do różnych kryteriów.

Pierwszym z nich jest sposób ich tworzenia.

Drugim ich funkcja i skład

2.1. Organy OI - sposób ich tworzenia.

    1. organy powoływane do życia przez sam statut;

    2. organy powoływane decyzją samych organów;

Statut:

Organy główne / organy pomocnicze (pomocnicze oczywiście podporządkowane organom głównym).

Statuty bądź wyraźnie upoważniają organy główne do tworzenia, jeśli to konieczne, organów pomocniczych.

Art. 7 Karty NZ (1) „Jako główne organy organizacji Narodów Zjednoczonych ustanawia się: Zgromadzenie Ogólne, Rade Bezpieczeństwa, Radę Gospodarczo-Społeczną, Radę Powierniczą, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości oraz Sekretariat.

(2) Wolno tworzyć, zgodnie z niniejszą Kartą, organa pomocnicze, jakie okażą się konieczne.”

Jeżeli statut wyraźnie o tworzeniu organów pomocniczych nie stanowi - to kompetencji takiej należy domniemywać.

Organy pomocnicze powołane na podstawie wyraźnego lub domniemanego statutowego upoważnienia mogą powoływać z kolei dalsze, podporządkowane sobie organy pomocnicze.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że faktycznie organ pomocniczy staje się centrum zdarzeń dotyczących danej problematyki, a jego pomocniczy charakter jest bardziej formalny niż faktyczny. Takim organem była Członkowskich Komisja Praw Człowieka ONZ (organ pomocniczy Rady Gospodarczo-Społecznej; skład: 53 Państw Członkowskich) działająca do 16.06.2006 roku. Została zastąpiona (od 19.06.2006 roku) Radą Praw Człowieka, która jest organem pomocniczym Zgromadzenia Ogólnego ONZ (skład: 47 Państw Członkowskich). Podobnie jak Komisja Rada jest głównym architektem ONZ-owskiej debaty nt. praw człowieka i ich ochrony.

2.2. Funkcje i skład organów.

W OI swoiście `ścierają się' interesy OI i państw członkowskich. OM jest samodzielnym podmiotem, ale w jej łonie państwa członkowskie chcą i starają się zabezpieczać swoje indywidualne interesy. To ścieranie się indywidualnych państwowych interesów z interesem wspólnoty, Organizacji odzwierciedla w znaczącej skali struktura i skład organów.

Odnajdujemy w każdej organizacji międzynarodowej, organy składające się z:

W obrębie tego podziału odnajdujemy:

2.1. Organy składające się z reprezentantów państw członkowskich - reprezentantów rządów (oczywiste) - organizacje międzyrządowe;

Zauważmy, że co do zasady - podstawowe problemy OI są rozstrzygane przez organy o takim właśnie składzie.

Jeśli tak się dzieje, to warto zapytać, o metody pracy, przesłanki skutecznego działania, o gwarancje równego udziału Państw Członkowskich. w procesach podejmowania decyzji ?

Te kwestie można rozpatrywać z dwóch punktów widzenia:

I. stopnia `otwartości' organów;

II. formuł funkcjonowania;

I. Organy plenarne a organy o ograniczonym składzie.

Gdyby przyjąć zasadę suwerennej równości za zasadę wymagającą bezwzględnego uszanowania w kształtowaniu struktury organów OI i ich składu, oznaczałoby to, iż państwa członkowskie reprezentowane musiałyby być we wszystkich organach.

Organizacje regionalne - to możliwe i ma najczęściej miejsce;

Organizacje powszechne - `pełnia reprezentacji' możliwa tylko na poziomie organu plenarnego;

Zatem istotną rolę w sprawnym funkcjonowaniu OM (szczególnie zaś organizacji powszechnych) odgrywają organy o ograniczonym składzie. Jeśli tak jest, to nie reprezentowane w nich państwa członkowskie mogą postrzegać swoją pozycję jako stan nie-równoprawnego traktowania w obrębie OM.

Jak eliminować ten stan, nie hamując dynamiki działania OM ?

Jest wiele mechanizmów, które temu służą:

  1. podporządkowywanie organów o ograniczonym składzie organom plenarnym;

  2. desygnowanie przez organ plenarny członków organów o ograniczonym składzie (uwzględniając `sprawiedliwy podział geograficzny');

  3. limitacja kompetencji organów o ograniczonym składzie;

  4. proces poszerzania składu organów (powodowane zwiększaniem się kręgu państw członkowskich bądź przyczynami politycznymi);

II. Formuły funkcjonowania organów składających się z reprezentantów państw członkowskich.

1. Ścieranie się formuły uprawiania `klasycznej dyplomacji' - determinowanej indywidualnym interesem, uściślanym i zabezpieczanym postanowieniami negocjacyjnych instrukcji z formułą pożądanego, koniecznego wypracowania przez Państwa Członkowskie wspólnego stanowiska (tzw., „dedoublement fonctionelle”) to uroda debaty prowadzonej w łonie OM.

Metody postępowania Państw Członkowskich przypominają zachowania uczestników gry parlamentarnej, w parlamencie frakcyjnie zróżnicowanym. Koalicje, alianse, sojusze są zawierane w toku wypracowywania stanowiska OM w danej sprawie.

2. Istotnym zagadnieniem - gdy mieć na uwadze funkcjonowanie organów, realność prowadzenia gry o wpływy Państw Członkowskich w obrębie organu w imię wspólnego interesu, interesu Organizacji - są procedury podejmowania decyzji, techniki głosowania.

Gdy o nich mowa należy kolejno powiedzieć o:

Zasadzie jednomyślności.

Zasada ta była przyjęta za oczywistą, w pierwszych i nawet później tworzonych OI. Np. w Zgromadzeniu i Radzie LN.

Zasada jednomyślności jest utrzymywana w głosowaniach nad sprawami kluczowymi dla funkcjonowania OI - tak regionalnych, jak i powszechnych. Katalog tych `spraw kluczowych' jest ograniczony. To może być np. zmiana statutu OI.

Zasada jednomyślności - jako technika głosowania w OI oceniana jest w sumie negatywnie. Jakkolwiek w sposób optymalny zabezpiecza interes państwa członkowskiego i poszerza krąg państw członkowskich (bowiem przystąpienie do OM nie niesie z sobą „ryzyka” bycia przegłosowanym), to „nie posuwa” spraw do przodu. W zróżnicowanym i podzielonym świecie większą dynamikę gwarantują głosowania większościowe.

Zasady większościowe.

Głosowania większościowe nie są postrzegane jako uchybiające zasadzie suwerennej równości państw. Powszechna akceptacja głosowania większościowego jest postrzegana jako świadectwo demokratyzacji stosunków międzynarodowych.

Mówiąc o głosowaniu większościowym mówimy o dwóch wariantach głosowania:

Jednak ta, w istocie swojej, niewątpliwie dynamizująca proces podejmowania decyzji formuła głosowania jest w praktyce funkcjonowania OI dalej korygowana.

Przyjęta w głosowaniu większościowym (większość zwykła / absolutna), jak również zasada „jedno państwo jeden głos” jest uznawana, w pewnych sytuacjach, jako nierealistyczna.

Wszyscy są równi, ale niektórzy są równiejsi - i taka swoiście `orwellowska' korekta suwerennej równości jest uznana.

Ta korekta jest wprowadzane najnaturalniej poprzez:

mniej naturalnie, poprzez

System głosów ważonych na przykładzie Rady (EWG) WE i podejmowanych w niej decyzji większością kwalifikowaną.

Kryteria ustanawiania większości kwalifikowanej w tym organie ewoluują.

Kwalifikowaną większość ustanawiają głosy państw reprezentowanych w Radzie.

Było ich kolejno - 6, 9, 10, 12, 15, 25. Jest aktualnie 27.

Liczba przynależnych poszczególnym państwom członkowskim jest (ciągle jeszcze) zróżnicowana i zależy od siły politycznej państwa, mierzonej

      1. jego potencjałem ekonomicznym,

      2. terytorialnym

      3. i demograficznym.

Od 1.05.1995 do 30.10.1995 ogólna liczba głosów w Radzie (złożonej od tej chwili już z 15 państw) wynosiła 87 i była podzielona w następujący sposób:

Francja, Niemcy, Włochy i UK - po 10 głosów;

Hiszpania - 8 głosów;

Belgia, Grecja, Holandia i Portugalia - po 5 głosów;

Austria i Szwecja - po 4 głosy;

Dania, Irlandia i Finlandia - po 3 głosy;

Luksemburg - 1 głos;

Przy zastosowaniu procedury kwalifikowanej większości głosów:

W Traktacie z Nicei 2000/2001 - modyfikacje - nowy podział głosów ważonych w obrębie 15 - tki, antycypujący przyszłe rozszerzenie i modyfikacja wymogów nieodzownych dla podjęcia decyzji kwalifikowaną większością wyglądała od 1.11.2004 następująco:

Francja, Niemcy, Włochy i UK - po 29 głosów;

Hiszpania - 27 głosów;

Holandia - 13 głosów

Belgia, Grecja, Portugalia - po 12 głosów;

Austria i Szwecja - po 10 głosów;

Dania, Irlandia i Finlandia - po 7 głosów;

Luksemburg - 4 głosy;

Traktat z Nicei wprowadziła nowy - dodatkowy - warunek podejmowania decyzji - każdy członek Rady będzie miał prawo żądać weryfikacji podjętej decyzji w odwołaniu do kryterium demograficznego. Mianowicie ludność państw głosujących za przyjęciem decyzji stanowić musi co najmniej 62 % ogółu populacji (Wspólnoty) Unii.

Ten nowy warunek w sposób pośredni wzmacnia pozycję dużych państw, w szczególności Niemiec (82,5 mln ludności).

Przyjęta w Nicei „Deklaracja w sprawie rozszerzenia UE” zawierała tabelę dotyczącą podziału głosów w Radzie pomiędzy „15-kę” i 12 państw kandydujących (w Kopenhadze „przeszło” 10 nowych państw).

W tej z kolei „rozpisce”:

Francja, Niemcy, Włochy i UK - po 29 głosów;

Hiszpania, Polska - 27 głosów;

Rumunia 14 głosów

Holandia - 13 głosów

Belgia, Grecja, Portugalia, Węgry, Czechy - po 12 głosów;

Austria, Szwecja, Bułgaria - po 10 głosów;

Dania, Irlandia, Finlandia, Litwa i Słowacja - po 7 głosów;

Łotwa, Słowenia, Estonia, Cypr i Luksemburg - 4 głosy;

Malta - 3 głosy

Większość kwalifikowana została ustalona na poziomie 258 głosów, natomiast mniejszość blokująca stanowi 88 głosów.

Projekt kolejnego traktatu - tzw. konstytucji - przewidywał, że kwalifikowana większość będzie pochodną spełnienia jedynie dwóch, a nie trzech jak dotąd warunków.

Dotąd zatem:

    1. większość;

    2. określony minimalny pułap głosów;

    3. i większość reprezentująca - 62 % ogółu populacji unijnej.

Teraz tylko dwa warunki:

      1. większość (13);

      2. większość reprezentująca 3/5 (60 % populacji)

Wyrażał to zapis art. 24 ust. 1 i 2 projektu, zatytułowany „Kwalifikowana większość” (z rozdz. I - zatytułowanego „Ramy instytucjonalne”).

„1 Jeżeli RE i RM podejmuje decyzje większością kwalifikowaną, taką większość stanowi większość Państw Członkowskich, reprezentująca co najmniej 3/5 ludności Unii.

2. Jeżeli Konstytucja nie wymaga, aby RE lub RM stanowiły na wniosek Komisji, lub jeżeli RE lub RM nie stanowi z inicjatywy Ministra Spraw Zagranicznych Unii, wymaganą większość kwalifikowaną stanowi 2/3 Państw Członkowskich, reprezentujących co najmniej 3/5 ludności Unii.”

Czynnik demograficzny zatem staje się niezwykle istotny i preferuje członków najbardziej ludnych, a więc głownie Niemcy i Francję, lecz również UK i Włochy.

W UE (379 mln osób) po wstąpieniu dziesięciu nowych państw będzie ich ponad 453 mln (po dodaniu jeszcze dwóch = 484 mln.) Na „wielką czwórkę” przypada niemal 54 % całej ludności aktualnie poszerzonej UE.

Zatem 3/5 z 453 mln = 272 mln osób - w F i N jedynie ponad 50 % 3/5 (sic !).

Ostatecznie przyjęto w przedłożonym do ratyfikacji `konstytucyjnym' traktacie, że kwalifikowaną większość stanowić będzie:

Jeżeli traktat lizboński podąża ta drogą - a podąża - i zostanie przyjęty przez 27 państw to tak będzie konstruowana kwalifikowana większość.

Przeniesienie akcentów z państw na ludność Wspólnoty (Unii).

Prezentowanym wobec w/w (przez Polskę) alternatywnym sposobem podejmowania decyzji w Radzie, był system pierwiastkowy tzw. pierwiastek polegający na wyprowadzeniu pierwiastka z liczby ludności każdego z państw członkowskich UE.

Ten wariant głosowania został odrzucony. Utrzymano do 2014/17 system nicejski.

Po upływie tego terminu ma nastąpić przyjęcie wariantu dwóch kryteriów (55% państw + 65 % ludności Unii).

Konsensus - jest formułą podejmowania decyzji bez poddawania jej pod głosowanie. Podjęcie pozytywnej decyzji jest konsekwencją ”utarcia” treści decyzji w kuluarowych negocjacjach i stwierdzeniu faktu jej przyjęcia tą droga na posiedzeniu z udziałem zainteresowanych.

2.2. Organy składające się z osób „agentów organizacji” - a więc funkcjonariuszy lub ekspertów - niezależnych od państw członkowskich. Wszystkie OI mają takie organy.

Gdy mowa o funkcjonariuszach OI mowa o international civil service.

Ten termin `międzynarodowa służba cywilna' czerpie oczywiście z terminu `służba cywilna', który to po raz pierwszy użyty został w 1854 roku w Anglii na określenie brytyjskiej administracji w Indiach i miał podkreślać rozdział struktury administracji (służby) cywilnej od administracji (służby) wojskowej.

Służba cywilna tak jak ją współcześnie rozumiemy - to profesjonalna formacja urzędnicza (wyłaniana w drodze konkursów) - niezależna od polityków i politycznych prognoz pogody - kształtowała się od połowy XIX wieku - w zachodniej części świata (UK, US).

W pełni rozwinięte służby cywilne służyły zatem za wzór powstającym w narastającej skali (I poł. XX w) organizacjom międzynarodowym. Realizacja zadań OI wymagała stworzenia przez nie wewnętrznej administracji, w tym jednostek o określonych kompetencjach, tworzących zamknięty układ organizacyjny.

Łączy się kształtowanie się international civil service z Ligą Narodów i działaniami pierwszego Sekretarza Generalnego LN sir Eric Drummond (1991-1931). Budował on sekretariat-instytucję, jako organ wykonujący funkcje ściśle administracyjne. Sekretariat miał być i był administracyjnym organem pomocniczym dla organów głównych LN (a więc organów złożonych z przedstawicieli państw członkowskich). Nie realizował niezależnych funkcji. Sekretariat LN dał nazwę `sekretariat' strukturom administracyjnym innych OI.

Funkcjonowanie Sekretariatu LN ukształtowało regułę, zgodnie z którą nominowani urzędnicy sekretariatu przestawali być „obywatelami swojego państwa, stawali się funkcjonariuszami LN”, gdyż regulamin urzędniczy zabronił im „żądania lub otrzymywania jakichkolwiek instrukcji ze strony rządów lub władz innych niż LN”, a ich zatrudnienie było trwałe.

Dalszy impuls krystalizacji autonomii Sekretariatu wynikał z przestrzeganego obiektywizmu rekrutacji, rozszerzenia geograficznej bazy rekrutacji, gwarancji bezpieczeństwa zatrudnienia i wysokiego wynagrodzenia.

Jest rzeczą ciekawą, że w 1925 roku miał miejsce pierwszy spór pomiędzy funkcjonariuszem a Ligą, co spowodowało powołaniem 26.09.1927 roku pierwszego trybunału administracyjnego uprawnionego do rozpatrywania sporów związanych z zatrudnieniem w administracji międzynarodowej.

Warto zauważyć, z kolei że pierwszy Sekretarz Generalny MOP Albert Thomas (1919-1932) budował instytucje sekretariatu, który nieograniczał się jedynie do wykonywania funkcji ściśle administracyjnych, pomocniczych wobec organów głównych OI. Był zdania, że administracja OI powinna mieć bardziej rozbudowane kompetencje, w tym kompetencje inicjujące procesy podejmowania decyzji przez Organizację.

Te dwa różne podejścia odkładają się pozytywnym cieniem na przyjmowane w statutach i w praktyce rozwiązania.

Gdy mowa o ekspertach mowa o osobach, które nie mają statusu funkcjonariuszy.

Obie grupy - funkcjonariuszy i ekspertów - obejmuje termin „agent organizacji”.

MTS zaliczył do kręgu „agentów organizacji” - „osobę wynagradzaną, zatrudnioną na stałe lub na czas określony lub też nie pobierającą wynagrodzenia, upoważnioną przez OI do wykonywania lub pomagania w wykonywaniu jednej z funkcji OI.”

Innymi słowy każdą osobę, która przez którą organizacja działa.

Organy składające się z „agentów organizacji” - z funkcjonariuszy i niezależnych ekspertów:

Aby rolę te spełniły, organy te posiadają dwie cechy:

Umocowanie do działania to przede wszystkim, z pełnym szacunkiem dla ekspertów, kwestia zatrudnienia funkcjonariuszy...

Zatrudnienie funkcjonariuszy może mieć różną podstawę - może ją stanowić zarówno mianowanie, wybór lub umowa (umowy krótkoterminowe, na czas określony, na czas próbny i na czas nieokreślony).

Standardem jest decydujący wpływ na stan i konfigurację zatrudnienia szefa międzynarodowej służby cywilnej, którym jest - Sekretarz OI. Kwestie zatrudnienia (reguły zatrudnienia) regulują statuty OI i wydane na ich podstawie Regulaminy Służby.

Wzorcowe rozwiązanie odnajdujemy w Karcie NZ.

Art. 101. 1 Karty „Sekretarz Generalny mianuje personel na podstawie regulaminu uchwalonego przez Zgromadzenie Ogólne. (...)”

Art. 101. 3 Karty „Przy mianowaniu personelu i ustalaniu warunków służby należy przede wszystkim mieć na uwadze konieczność zapewnienia najwyższego poziomu sprawności, kwalifikacji zawodowych i nieskazitelności. Należy również w należytym stopniu uwzględnić znaczenie doboru personelu na możliwie najszerszej podstawie geograficznej.”

Gdy poszukujemy zatem szczegółowych przepisów na podstawie których SG ONZ prowadzi w Organizacji politykę zatrudnienia znajdujemy je

Polityka zatrudnienia winna odwoływać się do dwóch podstawowych kryteriów, są nimi:

- „najwyższy poziom sprawności, kwalifikacji zawodowych i nieskazitelności”;

- i „możliwie najszersza podstawa geograficzna”;

Rzetelne aplikowanie obu kryteriów jest warunkiem bezstronności i uniwersalności `personelu' Organizacji, jak o zabezpieczenia wspólnego interesu Organizacji.

Praktyka aplikowania kryterium „możliwie najszerszej (adekwatnej) podstawy geograficznej” w ONZ ?

W początkach ONZ prawie 80 % personelu stanowili funkcjonariusze pochodzący z Stanów Zjednoczonych, Kanady i państw Europy Zachodniej. To należało zmienić.

W 1947 roku rezolucja ZO przewidywała, że udział % państwa w składzie personelu nie powinien naruszać proporcji wyznaczonej poziomem przekroczenia o 25 % poziomu dokonywanej wpłaty (składki) do Organizacji. Tej decyzji towarzyszyła decyzja unormowanie struktury rang funkcjonariuszy w rozdziale których uczestniczą państwa członkowskie.

International Civil Service Advisory Board (organ pomocniczy ZO) mając na uwadze te ustalenia zalecał, aby decyzje personalne z jednej strony zapewniały „właściwą relację pomiędzy profesjonalizmem a adekwatnym podziałem geograficznym stanowisk”, z drugiej jednak strony wskazywał, „aby żadnych sztywnych wielkości a priori nie uznawać.” Stąd w praktyce rozdziału stanowisk także inne jeszcze kryteria były brane pod uwagę, takie jak liczba ludności państwa w regionie (czynnik ludnościowy) i minimalna (dla państwa) liczba stanowisk (czynnik członkostwa).

Do 1962 roku finansowy udział państw członkowskich był decydującym o rozdziale stanowisk kryterium. To prowadziło do zachwiania proporcji w „geograficznej” reprezentacji na rzecz „fachowości” funkcjonariuszy. Taki stan rzeczy jednak groził pogłębieniem się `nad-reprezentacji' i `braku-reprezentacji', co stało się stanem nie do przyjęcia od chwili poszerzenia kręgu państw członkowskich po roku 1960-tym.

Uchwalenie nowej struktury stanowisk (w 1980) i presja Trzeciego Świata sprawiły, że od tej chwili w procesie rozdziału stanowisk, przyczyniającym się do czynienia tego w ściślejszym odwołaniu do kryterium najszerszej podstawy geograficznej, istotne znaczenie odgrywa czynnik ludnościowy i czynnik członkostwa.

Jak wskazuje się (Simma) na rok 1990 - w praktyce obsadzania stanowisk funkcjonariuszy czynniki decydujące o obsadzie stanowisk miały następujący udział procentowy: 55 % udział finansowy; 40 % czynnik członkostwa; 5 % czynnik ludnościowy.

Gdy mowa o personelu ONZ rozróżnić należy:

Struktura - kategorie funkcjonariuszy OI - zatrudnionych.

Podstawowe ich rozróżnienie wskazuje, że obejmuje ona:

Obowiązki funkcjonariuszy OI na przykładzie ONZ

Sygnalizowany ideał bezstronności - potencjalny konflikt lojalności (lojalność wobec państwa obywatelstwa / lojalność wobec OI) ma miejsce - lojalność wobec Organizacji absolutnie konieczna;

„Art. 100 Karty NZ

1. Przy wykonywaniu swych obowiązków SG i jego personel nie mogą żądać ani przyjmować instrukcji od żadnego rządu ani żadnej innej władzy poza Organizacją. Nie podejmują oni żadnych czynności, które mogłyby rzucić cień na ich stanowisko jako funkcjonariuszy międzynarodowych, odpowiedzialnych tylko przed Organizacją.

2. Członkowie NZ zobowiązują się szanować wyłącznie międzynarodowy charakter funkcji SG i personelu oraz nie starać się o wywieranie na nich wpływu w zakresie powierzonej im pracy.”

Ta zasada bezstronności niezwykle mocno podkreślana jest w Staff Regulation. M.in., w następujących stwierdzeniach:

„Postanowienie 1.1

Status personelu

(a) Członkowie personelu są międzynarodową służbą cywilną. Ich odpowiedzialność jak członków personelu nie jest narodowa lecz wyłącznie międzynarodowa;

(b) Członkowie personelu złożą następującą pisemną deklarację poświadczona przez SG lub jego upoważnionego przedstawiciela:

„Uroczyście deklaruję i przyrzekam wykonywać całkowicie lojalnie, poufnie i świadomie funkcje powierzone mi jako funkcjonariuszowi międzynarodowej służby Narodów Zjednoczonych, wykonywać te funkcje jak i postępować mając jedynie na względzie interes Narodów Zjednoczonych, nie żądać ani przyjmować żadnych instrukcji tyczących wykonywania mych obowiązków od żadnego rządu ani żadnej innej władzy poza Organizacją.”

Postanowienie 1.2.

Podstawowe prawa i obowiązki personelu

(...) (c) członkowie personelu są poddani władzy Sekretarza Generalnego i wykonują wyznaczone przez niego działania lub służbę Narodów Zjednoczonych. (...)

(d) w wykonaniu swoich obowiązków, członkowie personelu nie będą żądać ani przyjmować instrukcji od żadnego rządu ani żadnej innej władzy poza Organizacją;

(e) w następstwie przyjęci nominacji, członkowie personelu zobowiązują się do wykonywania swoich obowiązków i kierowania swoim postępowaniem mając na uwadze wyłącznie interes Organizacji. Lojalność wobec celów i zasad Narodów Zjednoczonych stanowionych Kartą, jest podstawowym obowiązkiem wszystkich członków personelu wynikającym ze statusu międzynarodowej służby cywilnej.”

Tzw. gratis personnel - problem ?

Ograniczenia finansowe na jakie napotykają OI, w tym ONZ, z jednej strony, a potrzeba urzędniczego wsparcia z drugiej prowadzą do zatrudniania tzw. personelu gratis. W tej praktyce, państwa członkowskie finansują swoich obywateli i „oddają” osoby te do służby w organizacji. Ta praktyka rozwinęła się w związku z realizacją operacji pokojowych, ale także w związku z działalnością Trybunałów Karnych ds. Jugosławii i Rwandy.

Personel gratis kreuje dla OI liczne problemy - chodzi o kwestię bezstronności i niezależności takich funkcjonariuszy od rządów, którzy ich opłacają. Ich nominowanie narusza siłą faktu adekwatną reprezentatywność geograficzną, jak i fachowość zaangażowanych (przez państwa) w służbę ONZ. Istotnym jest pytanie, czyimi de facto funkcjonariuszami osoby te pozostają. Trochę zmniejsza jego moc, praktyka angażowania osób w wykonywanie służby ogólnej (stricte administracyjnej, technicznej).

Wynagrodzenie funkcjonariuszy ONZ (i innych OI ?)

Poziom wynagrodzenia określa SG.

Poziom wynagrodzenia dla personelu służby ogólnej określa się do najwyższego poziomu wynagrodzeń takiej kategorii pracowników w miejscu w którym OI funkcjonuje (tzw. „Fleming Principle”).

Natomiast dla Professional Staff and Higher Categories, decyzja należy do SG, który określa poziom wynagrodzenia w odwołaniu do tzw. „Noblemaire Principle”. Tej Zasady nigdy nie przywoływano, lecz w praktyce określania wysokości wynagrodzenia stosowano. Zakłada ona, że personel o najwyższych kwalifikacjach może być pozyskany, jeżeli warunki zatrudnienia będą atrakcyjne dla osób z państw o najwyższym poziomie wynagrodzenia.

W czasach Ligi Narodów ten poziom wynagrodzenia dla tej kategorii pracowników OI szacowała brytyjska Służba Cywilna (the British Civil Service), dla ONZ szacunki czyni amerykańska Służba Cywilna (The American Civil Service).

Funkcje organów składających się z osób niezależnych od P. Cz.,:

Zgodzić się można z tezą, że funkcji organizacji międzynarodowych nie da się wyczerpująco przedstawić wg jednolitych, wyłączających kryteriów. Można zarysować funkcje szczególnie charakterystyczne.

Wskazujemy zatem na funkcje:

1. organy administracyjne - każda OI ma swój „Sekretariat'. Nazwa szczegółowa jest rzeczą wtórną.

Funkcje administracyjne - działania/zadania organizacyjne, logistyczne, dokumentacyjne, archiwalne, porządkujące, informacyjne.

W gamie współcześnie podejmowanych zadań będą zadania tyczące ochrony delegatów, budynków, mienia przed zamachami terrorystycznymi.

Gdyby uściślić listę podstawowych zadań administracyjnych należałyby wskazać m.in.,

Na czele `Sekretariatu' - Sekretarz.

Jego rola różna, od bycia zwykłym `Dyrektorem administracyjnym' Biura po role bardziej znaczące politycznie - np. Sekretarz Generalny ONZ.

Przypadek Sekretariatu ONZ i Sekretarza Generalnego ONZ

Zacząć trzeba od stwierdzenia, że Sekretariat został wypromowany do rangi organu głównego ONZ, a nie podporządkowanego organom OI administracyjnego biura, z uwagi na przypisane Kartą SG funkcje (art. 98 i 99).

Art. 97 „Sekretariat składa się z SG i personelu, jaki może być Organizacji potrzebny. SG wybiera ZO na zlecenie RB. Jest on najwyższym funkcjonariuszem administracyjnym Organizacji.

Art. 98 „SG działa w tym charakterze na wszystkich posiedzeniach ZO, RB, RG-S i RP oraz pełni funkcje zlecone mu przez te organy. SG składa ZO roczne sprawozdania z działalności Organizacji.

Art. 99 „SG może zwrócić uwagę RP na każda sprawę, która jego zdaniem może zagrażać utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.”

Z jednej zatem strony Sekretariat jest organem głównym, z drugiej zaś co wynika z Karty, prawnie i faktycznie to SG animuje rytm pracy Sekretariatu i wykonuje w praktyce wykraczające poza administracyjne funkcje polityczne aktywności.

Możemy powiedzieć, że Sekretariat wykonuje wszystkie podstawowe funkcje jakie wyżej wymieniono: organizacyjne, dokumentacyjne i informacyjne.

Z drugiej zaś, gdy identyfikujemy obowiązki SG znajdujemy obowiązki, które pokrywają się z zadaniami Sekretariatu, lecz które SG wykonuje `samodzielnie' tzn. SG:

Do tych administracyjnych obowiązków dochodzą „dalsze” polityczne zadania. Tzn.,

W tym kontekście pytanie: dlaczego Sekretariat a nie SG jest głównym organem ONZ staje się rzeczywiści tzw. `dobrym pytaniem' ?

2. organy wykonawcze.

Przykład Komisji WE - jej najważniejsze `wykonawcze' kompetencje to;

- uczestnictwo w procesie wypracowania i podejmowania prawotwórczych decyzji; Komisja jest inicjatorem procesów legislacyjnych, przedkłada projekty aktów prawnych (porównajmy to z inicjowaniem regulacji prawnych przez rządy narodowe);

- bycie strażnikiem traktatów konstytucyjnych i prawa powstałego na ich gruncie (prawa wtórnego). Komisja kontroluje przestrzeganie prawa wspólnotowego przez organy Wspólnoty, państwa członkowskie, jak i inne podmioty prawne poddane jego reżimowi i inicjuje postępowanie przed TS;

3. organy sądowe - złożone z niezależnych nie tylko wobec P. Cz., ale wobec kogokolwiek z pozostałych funkcjonariuszy OI; sędziowie oczywiście niezawiśli i bezstronni w działaniu (stosowne gwarancje); MTS, ale i Trybunał Sprawiedliwości WE;

4. organy konsultatywne - chodzi o organy dostarczające niezależnych opinii i ekspertyz OI - chodzi o organy złożone z osób niezależnych zarówno wobec P. Cz., jak i samej organizacji; eksperckie opracowanie wydawane są przez zainteresowane organy OI; nie mają oczywiście mocy wiążącej. Np. Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ - organ pomocniczy ZO ONZ;

Ilustruje to przykład Komisji Prawa Międzynarodowego, organu pomocniczego - konsultatywnego - właśnie Zgromadzenia Ogólnego ONZ.

Organy „inne” - niezbędne dla realizacji prowadzonych w obrębie OI zadań.

Debata w OI to nie tylko prezentacja `rządowego' (organy złożone z przedstawicieli PCz) i `organizacyjnego' punktu widzenia (organy złożone z niezależnych od PCz. Funkcjonariuszy).

Fenomenu OI nie wyczerpuje zatem dwuwymiarowa, biegunowa relacja (OI - rządy P. Cz.,).

Próba sprowadzenia aktywności OI do takiej tylko - bilateralnej - relacji poddają w wątpliwość możliwość osiągania celów przez OI.

I właśnie, u zarania, potrzeba `równoważenia' wpływów rządów przez innych przedstawicieli narodowych społeczności, przeciwdziałania praktyce uprawiania tajnej dyplomacji przez przedstawicieli rządów, a później oczywiste poszerzenie dziedzin współpracy międzynarodowej i rozbudowanie misji samych OI sprawiło, że OI musi i chce ustanawiać fora dialogu OI z innymi, niż rządy, grupami społecznymi P. Cz.

Stąd też uczestnikami tego dialogu stają się stopniowo - toutes proportions gardees - organy reprezentujące krajowe formacje polityczne, ekonomiczne, społeczne.

Przedstawiciele tych grup:

Jakie to organy ?

1. Reprezentacje społeczno-zawodowe.

1.1. MOP - różni się od innych OI tym, że nie ma organu, który byłby wyłącznie złożony z przedstawicieli rządów państw członkowskich.

W jego dwóch organach - organie plenarnym „Konferencji” i organie o składzie ograniczonym „Radzie Administracyjnej” - delegaci rządowi i delegaci nierządowi dzielą swe uczestnictwo w delegacji państwa członka MOP na zasadach równości. Delegaci nierządowi są reprezentowani przez reprezentantów organizacji pracodawców i pracowników (ZZ). Ta praktyka trwa od 1920 roku, czyli od chwili ustanowienia MOP. W praktyce 2/1/1.

Oczywiście jedną z kompetencji `Konferencji” jest podejmowanie decyzji prawotwórczych. Nie ma dyscypliny głosowania.

1.2. Organy WE - główne - rządowe (Rada) i złożone z funkcjonariuszy OI (Komisja) mają i realizują aktywność prawotwórczą, ale...

Wykonywanie tych kompetencji legislacyjnych nie odbywa się w społecznej próżni - w procesie tym ujawniają się i kumulują także wpływy rozmaitych organizacji i grup nacisku, działających zarówno na szczeblu wspólnotowym, jak i wewnątrz państw.

Te wpływy, oddziaływania zostały częściowo sformalizowane.

Na podstawie TWE powołano zatem do życia doradzające tworzącym prawo organy.

Są nimi:

- Komitet Społeczno-Gospodarczy - art. 257.2. „Komitet składa się z przedstawicieli różnych gospodarczych i społecznych grup zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza przedstawicieli producentów, rolników, przewoźników, pracowników, kupców, rzemieślników, wolnych zawodów, konsumentów i przedstawicieli interesu ogólnego.” Grupy wymienione przykładowo. Parytet narodowy - póki jest ich 350.

- Komitet Regionów - art. 263 „(...) składający się z przedstawicieli wspólnot regionalnych i lokalnych, posiadających mandat wyborczy społeczności regionalnej lub lokalnej, bądź odpowiedzialnych politycznie przed zgromadzeniem.” Parytet narodowy - póki jest ich podobnie jak w K S-G, 350.

Gdy zaglądniemy do Traktatu znajdziemy, ze przynajmniej w kilkudziesięciu przypadkach nakazane jest przeprowadzenie z organami tymi (jednym lub obu) konsultacji (zasięgnięcia opinii).

2. Reprezentacje parlamentarne.

2.1. Zgromadzenie konsultatywne Rady Europy, jak sama nazwa wskazuje jest organem doradczym, w relacji wobec organu grającego `pierwszą' rolę - tj. Komitetu Ministrów RE.

2.2. Parlament Europejski WE (UE) - uczestniczy m.in. w procesie stanowienia prawa rządzącego procesem integracji gospodarczej. Jest obok Rady (organu rządowego), Komisji (organu złożonego z niezależnych od P. Cz., komisarzy) trzecim głównym udziałowcem procesu stanowienia prawa.

Istotnym jest dostrzec potrzebę osiągania tego szczegółowego celu poprzez prowadzenie debaty z udziałem przedstawicieli formacji politycznych państw członkowskich, którzy transmitują polityczne emocje człowieka europejskiej ulicy.

W MFW najważniejsze decyzje podejmowane są większością 85 % głosów, przy czym tę większość tworzyć musi 3/5 państw członkowskich.

Kompromis luksemburski - „Jeżeli decyzje, które mogą być podejmowane większością głosów na wniosek Komisji, dotyczą ważnych interesów jednego lub więcej partnerów, to członkowie Rady będą dążyć, w rozsądnym terminie, do wypracowania rozwiązań, które będą mogły być przyjęte przez wszystkich członków Rady z poszanowaniem ich wzajemnych interesów oraz interesów Wspólnoty, zgodnie z art. 2 Traktatu.

  1. W odniesieniu do poprzedniego ustępu francuska delegacja jest zdania, że przy bardzo ważnych interesach dyskusja musi być kontynuowana aż do uzyskania jednomyślności.”

Kompromis z Ioaniny - postanowiono, że jeżeli któreś z państw powoła się na swój „bardzo ważny interes” i mniejszości uda się zebrać od 23 do 26 głosów, należy zrobić wszystko, aby w rozsądnym terminie i bez uszczerbku terminów przewidzianych w procedurach współpracy i współdecydowania doprowadzić do porozumienia, które zapewni uchwale co najmniej 68 głosów.


Wyszukiwarka