ZASADY TWORZENIA PRAWA
1. Zasady demokratycznego państwa prawnego jako przesłanki tworzenia prawa.
Dziennik Ustaw nr 100 poz. 908 z 2002 r.
Art. 2 Konstytucji RP stanowi demokratyczne państwo prawne urzeczywistniające zasady prawne.
Doktryna wyodrębnia 2 modele państwa prawnego:
1. formalny - związane zasadą formalnej praworządności - oznacza zgodność działania z prawem treści. Model formalny [polega na tym, że tworzy się instytucje, które mają tworzyć zabezpieczenia praw i wolności człowieka.
2. materialno - formalny - model państwa prawnego, w którym nie chodzi tylko o zabezpieczenie praw i wolności człowieka. W tym modelu jest wyrażona aksjologia państwa, jaka obowiązuje (czyli wolności państwa)
Zasady demokratycznego państwa prawnego termin znaczenia szukany w formie doktryny na gruncie orzecznictwa (orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego). Doktryna praw konstytucyjnego podnosi problem prawidłowego rozumienia zasad konstytucyjnych. Z pojęciem zasad konstytucyjnych utożsamia normy konstytucji i to jest pojęcie zbyt szerokie. Zasada prawa - szczególna norma prawna - wypowiedź ustawodawcy posiadająca doniosły charakter
z miejsca tej zasady w systemie norm prawnych biorąc pod uwagę hierarchiczną budowę źródeł prawa
znaczenie tej wypowiedzi dla funkcjonowania i stosowania innych instytucji prawnych
znaczenie tej wypowiedzi dla sfery stosunków społecznych
Podział zasad:
Normy prawne możemy podzielić na normy:
- dyrektywalne
- opisowe
- wartościujące
Zasady:
- dyrektywalne
- opisowe
- wartościujące
Norma dyrektywalna - to wzór powinnego zachowania się
Normy opisowe - charakteryzują (sprawozdają, opisują) treść pewnych instytucji prawnych
Instytucja prawna - to pewne powtarzające się elementy norm prawnych, których wyodrębnienie i nazwanie ma służyć uporządkowaniu, czyli egzegezie (porządkowanie treści akty prawnego)
Normy wartościujące - wypowiedzi ustawodawcy, które wprowadzają określony system wartości do systemu prawa, należy traktować jako materiał uzupełniający normy dyrektywalne albo normy opisowe.
Wg innego kryterium podziału, którym jest stopień abstrakcji mamy jeszcze zasady normy i zasady postulaty
Zasady normy - to normy obowiązujące
Zasady postulaty - to dorobek doktryny
Podział zasad z uwagi na treść:
- zasady materialno - prawne
- zasady ustrojowe
- zasady proceduralne
Materialne zasady państwa prawnego
Zasada sprawiedliwości społecznej - szczególne znaczenie tej zasady polega na tym, że jest to jedyna zasada w obrębie zasad państwa prawnego, której zastosowanie w konkretnej sprawie może wyeliminować pozostałe zasady państwa prawnego
Zasada równości wobec prawa i w prawie - nie jest ot zasada o wartości absolutnej. Zasada ta opiera się na umiejętności wskazania opartego na prawie, kryterium uzasadniającego nierówność wobec prawa
Zasada adekwatności czyli proporcjonalności działania władzy publicznej - w myśl tej zasady, jeżeli władza ma naruszyć sferę prawa i wolności człowieka
- musi rozważyć czy zamierzonego celu nie osiągnie się w inny sposób
- jeżeli zamierzonego celu nie da się osiągnąć w inny sposób ingerencja ma być adekwatna, proporcjonalna względem celu, a nie naruszająca te dobra w szerszym zakresie pod pretekstem realizacji celu
Zasada adekwatności ma znaczenie nie tylko dla stworzenia prawa, ale dla stworzenia i egzekucji prawa
Zasada ochrony praw dobrze nabytych - prawa dobrze nabyte stanowią trwałe poszerzenie sfery praw danego podmiotu. Mogą wynikać bezpośrednio z postanowień prawa (z mocy ustawy), a ostatecznego aktu administracyjnego jak również z prawomocnego orzeczenia sądowego. Prawodawca nie powinien ingerować w te prawa, a jeżeli jest zmuszony dokonać tej ingerencji w sposób zgodny z aksjologią prawa i powinien dać coś w zamian
Zasada ochrony prywatności
Zasada jawności czyli transparentności działania władzy publicznej - osoba, która decyduje się na wykonywanie funkcji publicznych jednocześnie rezygnuje z ochrony danych osobowych w określonym zakresie
Zasada, że prawo nie działa wstecz - akt normatywny nie wywołuje skutków z mocą wsteczną, chyba że jest to zgodne z zasadami demokratycznego państwa prawnego. Ten wyjątek należy rozumieć w sposób zwężający przede wszystkim chodzi tu o sprawy związane z ustrojem władzy publicznej nie mające znaczenia bezpośredniego dla sfery praw i wolności lub też może chodzić o rozstrzygnięcie korzystne dla jednostki ale nie sprzeczne z zasadą sprawiedliwości i równości wobec prawa
Zasada nie zmieniania w trakcie trwania roku obrachunkowego zasad opodatkowania
Zasada prawa do sądu w rozsądnym czasie
Zasady o charakterze proceduralnym demokratyczne
Zasada prawa do sądu w rozsądnym czasie
zasada dwuinstancyjności postępowania administracyjnego
Zasada, że prawo nie działa wstecz
Zasady ustrojowe państwa prawnego
zasada podziału władzy
zasada decentralizacji władzy publicznej wraz z zasadą samorządu
Źródła prawa w Polsce przed i po wejściu Polski do UE
1. Źródła prawa przed wejściem do UE
dualizm prawa:
- prawo publiczne - które określa relacje pomiędzy interesem publicznym a opartym na prawie interesem jednostki
- prawo prywatne - dotyczy relacji pomiędzy osobami fizycznymi i prawnymi
Dualizm prawa - sądy administracyjne
hierarchiczna budowa źródeł prawa
zamknięty czy otwarty system źródeł prawa
1. hierarchiczna budowa źródeł prawa polega na tym, że źródła prawa, czyli akty normatywne możemy uporządkować na pewnej wysokości w systemie źródeł prawa. Podstawowym problemem jest kryterium miejsca aktu normatywnego w systemie aktów. Takie jest miejsce aktu normatywnego w systemie aktów jakie jest miejsce organu, który utworzył dany akt w systemie organów władzy publicznej.
Drugim problemem jest podporządkowanie aktów normatywnych pochodzących od tego samego organu
Kryteria prawidłowości osądzania normy w systemie
Norma znajdująca się na określonej wysokości w systemie źródeł prawa musi spełniać dwie przesłanki:
- przesłankę merytoryczną - polega na tym, że norma, która stoi niżej musi być zgodna z treścią normy, która stoi wyżej
- przesłankę formalno- prawną - polega na tym, że norma, która stoi niżej musi posiadać tzw. Zakotwiczenie kompetencyjne i proceduralne w normie, która stoi wyżej
Hierarchiczna budowa źródeł prawa a stosowanie prawa administracyjnego
W Polsce mamy zamknięty system źródeł prawa tzn. że w Konstytucji zostały nazwane formy aktów normatywnych, które można uznać za źródło prawa powszechnie obowiązującego.
1. konstytucja
2. ustawa
3. ratyfikowana umowa międzynarodowa za zgodą Sejmu
4. rozporządzenie
5. akty prawa miejscowego
Prawo powszechnie obowiązujące a prawo wewnętrznie obowiązujące art. 93 Konstytucji
- system prawa wewnętrznie obowiązującego jest otwarty.
Prawo wewnętrzne - całokształt przepisów prawnych wydanych przez organ nadrzędny w stosunku do podmiotów podporządkowanych na podstawie tzw. Generalnej klauzuli kompetencyjnej do sprawowania kierownictwa lub nadzoru. Prawo wewnętrzne jest ściśle związane z instytucją podległości hierarchicznej.
Problem otwartego charakteru przepisów prawnych powszechnie obowiązujących - problem ten dotyczy tzw. Przepisów administracyjnych i jest związany z tzw. Działalnością prawotwórczą typu stosowania prawa. Kwestia sprowadza się do rozgraniczenia działalności prawotwórczej administracji publicznej tzw legislacyjnej (wykonawczej do ustawy) od działalności prawotwórczej typu forma działania administracji publicznej. Zwolennicy koncepcji otwartego systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego podnoszą, że konstytucja nie zajmuje się formami działania administracji publicznej w związku z tym pominęła ten temat, co nie oznacza że źródła prawa typu forma działania nie mogą pojawiać się w ustawach zwykłych.
Materia ustawowa - pojęcie materii ustawowej w wąskim i szerokim tego słowa znaczeniu.
Materia ustawowa - sprawy, które z uwagi na znaczenie i rangę powinny być regulowane w drodze ustawy.
W wąskim znaczeniu - oznacza te kwestie i sprawy, które nie mogą być delegowane do regulacji w drodze innej niż ustawa - ta materia znajduje wyraz w Konstytucji, to te sprawy, które ustrojodawca wskazuje w których jeśli ma być zawarta umowa międzynarodowa ratyfikowana to musi być zgoda Sejmu i Senatu. Rada Ministrów ma kompetencje projektów do przygotowania ustaw i wnoszenia przed obrady Sejmu. W sprawach zewnętrznych - ratyfikowane umowy wiąże państwo. Jeżeli prezydent ma dokonać ratyfikowanej umowy międzynarodowej, żeby mógł podpisać (ratyfikować) i opublikować to wcześniej w drodze ustawy Sejm musi wyrazić zgodę - to jest ot materia w wąskim znaczeniu tj. że da się wyliczyć pewien zasięg spraw.
Jeżeli jakaś kwestia jest uregulowana w drodze ustawy to zmiana jej wymaga ustawy.
Akty prawa miejscowego - są to przepisy prawne powszechnie obowiązujące na terenie lub części danej jednostki podziału terytorialnego kraju np. mogą obowiązywać na części lub całym województwie, gminie, tworzone przez organy administracji publicznej o charakterze terenowym.
Podmioty mające kompetencje prawotwórcze. Prawo miejscowe jest tworzone przez:
-wojewodę, kierowników nie zespolonych służb inspekcji i straży
- w systemie samorządu terytorialnego Rada Gminy, Rada Powiatu, Samorząd Województwa, w wyjątkowych sytuacjach organy wykonawcze np. przepisy porządkowe, gdy nie obraduje Rada Gminy czy wójt, burmistrz, prezydent; Rada Powiatu lub Zarząd Powiatu.
Przepisy porządkowe nie są wydawane przez Samorząd Województwa.
Klasyfikacja aktów prawa miejscowego z uwagi na rodzaj podstawy prawnej
Prawo miejscowe powszechnie obowiązujące wiąże każdego adresata
Rodzaje podstaw prawnych:
przepisy ustrojowo - organizacyjne, statuty jednostek samorządu terytorialnego, regulaminy korzystania z obiektów użyteczności publicznej i statuty jednostek pomocniczych.
Administracja Rządowa nie tworzy prawa rządowego o charakterze ustrojowo-organizacyjnym. Statut urzędu wojewódzkiego jest aktem prawa wewnętrznego z uwagi na to, że tworzy je wojewoda który jako podmiot nie posiada osobowości prawnej.
Generalna klauzula kompetencyjna - podstawa prawna do tworzenia norm ustrojowo-organizacyjnych.
Rodzaje organów ustanowił ustawodawca. Gmina nie może kreować organów nieprzewidzianych przez ustawy i wydaje akty prawa miejscowego na podstawie ustaw.
Walor prawa miejscowego:
Statut jest szczególną formą regulującą działalność tylko podmiotów posiadających osobowość prawną. Wówczas statut jest aktem prawa miejscowego. Ustrój określa się w drodze statusu lub ustawy.
Kolejny rodzaj aktu prawa miejscowego:
Przepisy wykonawcze w stosunku do ustawy. Podstawa prawna powinna wyglądać tak samo jak do wydania rozporządzenia
- przedmiot regulacji
- zakres regulacji
- kierunek regulacji
- organ właściwy do wydawania aktu
Przepisy wykonawcze do ustaw są tworzone na podstawie szczegółowych upoważnień ustawowych zawartych w ustawach materialnych prawa administracyjnego. jeśli nie ma konkretnej ustawy nie można wydać przepisu wykonawczego.
O rozporządzeniach wydawanych przez organy wskazane w Konstytucji jest mowa, że są one wydawane w celu wykonania ustaw. Nie można przekroczyć granic uprawnień ustawowych.
Przepisy porządkowe - wydawane na podstawie generalnej klauzuli kompetencyjnej. W przypadkach i w zakresie nie uregulowanym przepisami prawnymi powszechnie obowiązującymi jeżeli jest to niezbędne dla ochrony zagrożonego bezpieczeństwa obywateli porządku i spokoju publicznego a także ochrony środowiska, właściwy organ wydaje przepisy porządkowe.
Przesłanki wydawania przepisów porządkowych:
- wydawane na podstawie generalnej klauzuli kompetencyjnej, mogą być wydawane w przeróżnych stanach faktycznych tj. jedna podstawa prawna może znaleźć zastosowanie w różnych sytuacjach
- upoważnienie do wydawania w ustawie o administracji rządowej w województwie,
- wojewoda
- mogą też wydawać organy nie zespolone z wojewodą
- przepisy porządkowe nie są wydawane przez samorząd województwa
- wydawane przez Radę Gminy, Radę Powiatu
chodzi tu o sytuację, gdzie jest ustawa lub inny akt obowiązujący a nie ma regulacji na danym terenie, musi istnieć bezpośrednie zagrożenie.
POJĘCIA
bezpieczeństwo publiczne - stan w którym nie jest zagrożony byt organów władzy publicznej a jednostka (człowiek) może korzystać bez zakłóceń ze swoich praw i wolności. Bezpieczeństwo publiczne nie decentralizuje się.
porządek publiczny - to stan w którym jednostka może korzystać ze swojej wolności
spokój publiczny - stan który nie przekracza odporności ludzkiego organizmu
Jeżeli jest wydawany przepis porządkowy to muszą te przesłanki zaistnieć. Przepis porządkowy RG musi zawierać te kryteria na podstawie, których wydano: warunek zagrożenia dla życia i zdrowia bo muszą być zamieszczone i odwołane.
Źródła prawa obowiązujące w Polsce i jego stosowanie po wejściu Polski do UE.
Prawo wspólnotowe - z dniem wejścia Polski do UE, w Polsce obok prawa krajowego zaczął obowiązywać w oparciu o specyficzne zasady porządek prawa wspólnotowego.
Zasada prymatu odnosi się tylko do prawa wspólnotowego.
Unia Europejska składa się z 3 filarów:
I filar tworzy wspólnotę europejską
II filar wspólne strategie i polityki
III filar współpraca policji i sądowa w sprawach kryminalnych
II i III filar działa na podstawie umów międzynarodowych, które znajdują się na wysokości umów ratyfikowanych.
Klasyfikacja źródeł prawa wspólnotowego:
- prawo pierwotne - w jego skład wchodzą traktaty założycielskie oraz ogólne zasady orzecznictwa ETS (Europejski Trybunał Sprawiedliwości)
- prawo wtórne - to rozporządzenia, dyrektywy i decyzji oraz nie wiążące zlecenia i opinie
Nazwa prawa pierwotnego i wtórnego
Wspólnoty są organizacjami ponadnarodowymi, co oznacza, że posiadają międzynarodową podmiotowość publiczno - prawną.
Organizacja ponadnarodowa charakteryzuje się tym, że na podstawie traktatu założycielskiego, który stanowi jej konstytucję (prawo pierwotne) może tworzyć przepisy prawne obowiązujące bezpośrednio nie tylko organy i instytucje wspólnoty ale i państwa, a także obywateli państw członkowskich (prawo wtórne).
W przeciwieństwie do porządku państwowego trudno mówić o hierarchicznej budowie prawa wspólnotowego.
Charakterystyka prawa wtórnego:
- rozporządzenie - źródło prawa o charakterze unijnym, prawo ujednolica. Może być adresowane do państwa, ale adresatem może być osoba fizyczna, prawna
- dyrektywa - adresatem jest tylko państwo. Wypowiada się co do celu pozostawiając państwu wybór formy i środków realizacji tego celu. Jest zwana środkiem harmonizującym prawo ponieważ wymaga implementacji do porządku krajowego, a przyjęte przez ustawodawców rozwiązania mogą się różnić
- decyzja - może mieć charakter ogólny, z zasady posiada charakter aktu administracyjnego. Są adresowane do państwa, do organów instytucji wspólnoty, do osób fizycznych i prawnych. Decyzje są wiążące.
- nie wiążące zlecenia i opinie - adresowane do organów instytucji wspólnot, państw członkowskich, osób fizycznych i prawnych. Mają znaczenie dla przewidywalności sposobu przewidywania prawa.
Zasady rządzące prawem wspólnotowym w relacjach z prawem krajowym
1. zasada prymatu - pierwszeństwa prawa wspólnotowego - w przypadku kiedy organ władzy publicznej podczas stosowania prawa nie może pogodzić normy praw krajowego z normą prawa wspólnotowego przechodzi na normę prawa wspólnotowego. Obowiązuje bez względu na datę wejścia w życie normy prawa krajowego. Sprzeczne z prawem wspólnotowym akty administracyjne powinny być umorzone po stwierdzeniu nieważności.
2. zasada bezpośredniego obowiązywania prawa wspólnotowego - porządek prawa wspólnotowego obowiązuje w państwie członkowskim bez dodatkowych działań władzy tego państwa.
3. zasada bezpośredniego obowiązywania umów ratyfikowanych - obowiązują w Polsce z dniem publikacji
4. zasada bezpośredniego skutku w prawie podmiotowym - czy prawo wspólnotowe może kształtować bezpośrednio sytuację prawną jednostki: osób fizycznych + osób prawnych. Odpowiedź : tak ale przy pewnych założeniach
- norma bezwarunkowa
- o bardzo jasnej konstrukcji
Horyzontalne i wertykalne aspekty zasady bezpośredniego skutku
Dyrektywa - określa pewne cele, które mają być zrealizowane pozostawiając możliwość wyboru formy. Państwo może pozorować, że realizuje dyrektywę, że implementuje dyrektywę
Wertykalne aspekty wywoływania bezpośrednich skutków polegają na tym, że jednostka w odniesieniu do władzy publicznej może powoływać się skutecznie na treść implementowanej lub źle implementowanej dyrektywy. To zasada wywoływania bezpośredniego skutku nie ma zastosowania w układach horyzontalnych czyli poziomych tj. miedzy osobami fizycznymi a osobami prawnymi. Nie ma zastosowania cywilno - prawnych. Jeżeli dokonujemy wykładni prawa krajowego to badamy czy nie zachodzi sprzeczność z prawem wspólnotowym. Prawo wspólnotowe wykładamy na tle wykładni wspólnotowych.
Zasada efektywności - prezentuje, że prawo wspólnotowe jest skuteczne poprzez wyżej omawiane
Zasada lojalności (solidarności) - kierowana do państw członkowskich, zobowiązuje do przestrzegania zasad prawa wspólnotowego
Rozporządzenie Prezesa RM z 20.06.2002r. w sprawie techniki prawodawczej
Analiza rozporządzenia:
- budowa rozporządzenia podstawowa treść zwarta jest w załączniku do rozporządzenia
- dorobek teorii prawnej
1. Projekt ustawy
I. Metodologia podjęcia decyzji o przygotowaniu projektu ustawy
Istotne kwestie:
- teoria prawna opracowała metodologię opracowania ustawy czy potrzebna jest ustawa, najpierw metodologia przygotowania projektu:
1. wyznaczenie i opisanie stanu stosunków społecznych w dziedzinie wymagającej interpretacji ze wskazaniem pożądanych zmian
2. ustalenie potencjalnych prawnych i innych niż prawne środków oddziaływania umożliwiających realizację celu
3. określenie skutków społecznych, gospodarczych, organizacyjnych, prawnych i finansowych. Każdego z proponowanych rozwiązań.
4. zasięgnięcie opinii podmiotów zainteresowanych rozstrzygnięć
5. wybór sposobu interwencji.
Jeżeli jakaś sfera stosunków nie domaga to wcale nie jest dobrym rozwiązaniem uchwalić ustawę, bo im więcej ustaw tym bardziej zawęża się sferę jednostki, dlatego najpierw potrzebna jest analiza.
Skutki projektów ustawy
przewidywalne - - korzystne i uboczne, niekorzystne ale z którym się godzimy
nieprzewidywalne - np. ruch drogowy, wprowadzenie zmiany typu pojazdów
II. Metodologia przygotowania projektu ustawy
zapoznanie się z dotychczasowym stanem prawnym, w tym z prawem UE + umowy ratyfikowane
ustalenie skutków dotychczasowych obowiązującej regulacji
cele nowej regulacji
ustalenie alternatywnych rozwiązań prawnych
prognoza podstawowych i ubocznych skutków rozwiązań alternatywnych
ocena skutków finansowych
wybór optymalnego rozwiązania
Zasady odnoszące się do treści ustawy
zasada wyczerpującej regulacji z danej dziedziny spraw
zasada nie wprowadzania licznych wyjątków
zasada nie zamieszczania przepisów regulujących sprawy wykraczające poza przedmiotowy zakres ustawy
ustawa nie może powtarzać przepisów zamieszczonych w innych ustawach, zakaz ten dotyczy też umów ratyfikowanych i aktów prawa wspólnotowego
zasada dotycząca instytucji odesłania: może odsyłać do przepisów tej samej ustawy lub innych ustaw i aktów zrównanych z ustawami, nie może odsyłać do aktów podstawowych
zasada zwięzłej i systematycznej redakcji
zasada zrozumiałego wyrażania intencji prawodawcy
zasada redakcji zgodnie ze składnią j. polskiego przy unikaniu zadań wielokrotnie złożonych
względny zakaz posługiwania się profesjonalizmami, zwrotami obcojęzycznymi lub nowoutworzonymi pojęciami
zasada posługiwania się określeniami tzw. Wiodącej ustawy zwanej kodeksem lub prawem (np. prawo budowlane lub KC)
względny zakaz zamieszczania apeli, postulatów zaleceń i uzasadnienień projektowanych norm
wraz z projektem ustawy przygotowuje się projekty najważniejszych aktów wykonawczych
Budowa ustawy
I ustawa zawiera
- tytuł
- przepisy merytoryczne
- przepisy o wejściu w życie
II ustawa nowelizująca: dodatkowo:
- przepisy przejściowe
- przepisy dostosowujące
- przepisy uchwalające
III ustawa dodatkowo może zawierać
- przepisy wprowadzające zmiany w innych ustawach
- przepisy o wygaśnięciu jej mocy obowiązującej
Kolejność elementów składnych ustawy!
(jeśli wszystkie elementy wystąpią)
tytuł
przepisy merytoryczne ogólne i szczegółowe
przepisy zmieniające
przepisy przejściowe i dostosowujące
przepisy uchylające
przepisy o wejściu ustawy w życie
przepisy o wygaśnięciu mocy obowiązującej ustawy
przepisy końcowe
Ad.1. tytuł
- może mieć charakter opisowy np. ustawa o cudzoziemcach
- charakter rzeczowy np. kodeks, prawo, ordynacja
Klasyfikacja przepisów merytorycznych:
Przepisy merytoryczne dzielimy:
przepisy ogólne
przepisy szczegółowe
Ad.1 Przedmiot przepisów ogólnych:
- zakres regulowanych spraw + ewentualne wyłączenia
- słowniczek pojęć
- postanowienia wspólne dla wszystkich albo dla większości przepisów merytorycznych
- ewentualne odesłanie do innych ustaw
Ad.2 przepisy szczegółowe nie regulują spraw wyczerpująco unormowanych w przepisach ogólnych
Rodzaj i kolejność przepisów szczegółowych (dotyczy przepisów merytorycznych)
przepisy prawa materialnego
przepisy o organach (ustrojowe)
przepisy o postępowaniu przed organami (proceduralne)
przepisy o odpowiedzialności karnej (karne)
Prawo materialne wskazuje kto w jakich okolicznościach i jak powinien się zachować (przepis podstawowy)
Przepis podstawowy może nie mieć adresata, każdy adresat jest wskazany w innej ustawie, jest wskazany w przepisach szczególnych tej samej ustawy, powszechność adresata jest oczywista
Przepisy ustrojowe zawierają postanowienia o utworzeniu organów albo instytucji w zadaniach albo kompetencjach ich organizacji, sposobie obsadzania, o tym jakim podmiotom podlegają i kto nad mini sprawuje nadzór
Przepisy proceduralne określają sposób postępowania przed organami albo instytucjami, strony i innych uczestników postępowania, ich prawa i obowiązki, rodzaje rozstrzygnięć i tryb ich wzruszenia czyli środki zaskarżenia
Przepisy merytoryczne mogą zawierać odesłania do załączników do ustawy. Załączniki zawierają wykazy, wykresy, wzory, tabele
Przepisy przejściowe i dostosowujące
Przejściowe określają relacje prawa nowego w odniesieniu do starego wpływ nowego na dotychczasowe regulacje.
Przedmiot regulacji przepisów przejściowych:
sposób zakończenia postępowań będących w toku w tym: skuteczność czynności procesowych, organy właściwe do zakończenia postępowania i terminy przekazania spraw
czy i w jakim zakresie utrzymuje się czasowo w mocy instytucje prawne zniesione przez nowe przepisy
problem praw i obowiązków nabytych pod rządami starego prawa, zmiany mogą nastąpić gdy wyraźnie o tym mówią przepisy przejściowe
kwestia czy i w jakim zakresie nowe prawo zachowuje przepisy wykonawcze starego prawa
Zasady do przepisów wykonawczych starego prawa
uchylenie ustawy bądź podstawy prawnej na podstawie których wydano przepis wykonawczy powoduje, że przepis wykonawczy traci moc wiążącą z dniem wejścia w życie nowego prawa
jeżeli zmiana przepisu upoważniającego do wydania aktu wykonawczego polega na tym, że zmienia się rodzaj aktu wykonawczego, zakres praw, wytyczne: powoduje to utratę mocy wiążącej aktu wykonawczego z dniem wejścia w życie przepisu zmieniającego
jeżeli zmiana w podstawie prawnej do przepisu wykonawczego polega na tym, że zmienia się organ właściwy do wydania aktu wykonawczego to akt wykonawczy obowiązuje dopóki nowy organ nie skorzysta z kompetencji prawodawczej
jeżeli przepisy wykonawcze do starego prawa nie kolidują z zasadami nowego prawa prawodawca może czasowo zachować w mocy stare przepisy wykonawcze
Przepisy dostosowujące
regulują sposób kreowania po raz pierwszy organów lub instytucji wprowadzających nową ustawę
sposób przekształcenia starych organów i instytucji w nowe organy, instytucje
sposób likwidacji organów lub instytucji znoszonych nowym prawem, zasady zagospodarowania ich mienia, uprawnienia i obowiązki dotychczasowych pracowników
Przepisy końcowe
przepisy uchylające
przepisy o wejściu ustawy w życie
przepisy o wygaśnięciu mocy ustawy
Nie można domniemywać uchylenia starego prawa poprzez uchwalenie nowego prawa. Wynika stąd, że w postanowieniach nowego prawa muszą być wyrażone postanowienia o wcześniej uchylonym starym prawie
Przedmiot ustawy wprowadzającej:
przepisy o wejściu w życie ustawy głównej
przepisy zmieniające
przepisy uchylające
przepisy przejściowe
przepisy dostosowujące
PRZECZYTAĆ DO EGZAMINU:
- rozporządzenie: przeczytać rozdział 54 i następne
- art. Dzieli się na ustępy
- zamiast ustępów paragrafy
-przeczytać paragraf 66 - przedmiot wytyczne
- paragraf 74 - formy współdziałania organów przy wydawaniu rozporządzeń
- nie trzeba przepisów karnych
- paragraf 87
- teksty jednolite
- instytucje stosowania błędu - w dzienniku urzędowym w formie sprostowania
- paragraf 111 - 114
- projekt rozporządzenia - zgodnie z ustawami
- zmiana rozporządzenia paragraf 129
- projekty aktów wewnętrznych paragraf 134
- projekty prawa miejscowego
- dział 8 - typowe środki techniki prawodawczej
- os. Fizyczne - sposób określania adresata
- os. Prawne - nazwa rodzajowa albo własna
- paragraf 146 - jak budujemy definicje- opisowa, zakresowa - wyliczamy elementy składowe
- skróty w przepisach ogólnych po słowniku pojęć
- zakres ustawy o publikacji art.5
- rodzaje dzienników urzędowych art.8
- art.9
- zasady ogłaszania przepisów porządkowych
- błędy w ogłoszonych aktach prawnych