Zadłużenie międzynarodowe - wzrasta zadłużenie krajów peryferyjnych.. (bezrobocie musi wzrosnąć by się sprywatyzować a chcąc wejść do Unii musimy przeprowadzić proces prywatyzacji)
1 |
6. teoria podażowa - na świecie występuje ogromna nadwyżka towarów i usług. W celu sprzedania towaru należy dokonywać prognoz i analiz - w celu utrzymania się w konkurencji regionalnej i międzynarodowej. Uwzględnia kształtowanie rozmiarów produkcji i strukturę konsumpcji - ważną rolę odgrywa poznanie rynku kraju który importuje. Tworzy następujące podteorie:
HANDEL ZAGRANICZNY Handel zagraniczny - (jest tradycyjną i jednocześnie nowoczesną formą MSG) forma MSG związana z odpłatną wymianą towarów i usług np.: transportowych, ubezpieczeniowych, bankowych z partnerami mającymi stałą siedzibę poza granicami kraju.
Z biegiem czasu doszło do zrównania się obrotów towarowych z kapitałowymi. Udowodniono tezę, że każda forma eksportu kapitałowego promuje obroty towarowe. Naturalną podstawą handlu zagranicznego jest rozwój oraz podział pracy w wąskiej dziedzinie co wynika z omawianych teorii, od teorii kosztów komparatywnych przez HOS aż do teorii podażowej. Z rozwojem handlu zagranicznego ściśle związany jest rozwój transportu, telekomunikacji, finansów, przepływów informacji, internacjonalizacji, integracji i globalizacji. Wzrost znaczenia handlu zagranicznego zaczyna odgrywać coraz większą rolę w małych i średnich gospodarkach w stosunku do dominujących mocarstw ze względu na ograniczenie znaczenia takich elementów jak: surowce, materiały, a nawet specyficzne surowce występujące wyłącznie w niektórych regionach świata. 3 |
Bilans płatniczy składa się z trzech elementów:
III Parametr rozrachunkowy - różni się od poprzednich bilansów tym, że przedstawia wielkość, która pozostaje do rozliczenia względem pozostałego podmiotu. W tym bilansie aktywa nie równają się pasywom, tylko wynika ile jesteśmy winni a ile się nam należy. Na podstawie roku rozrachunkowego powstał bilans zadłużenia międzynarodowego gdzie przedstawia się po stronie aktywów i pasywów należności i zobowiązania.
Druga płaszczyzna po obrotach towarowych to migracja kapitału. TEZA: obrót kapitałem spełnia promocyjną rolę względem handlu zagranicznego czyli obrotów towarowych. Jeżeli nie ma np. inwestowania zagranicznego lub 2 form kredytów to w dłuższej perspektywie czasowej obroty towarowe między danymi krajami zaczną spadać. Taką sytuację mamy w przypadku stosunków polsko-niemieckich bo pierwszym partnerem w obrotach towarowych (import, eksport) są Niemcy ale w 5 |
Przeciwnicy uważają, że:
ZAGRANICZNE INWESTYCJE BEZPOŚREDNIE Najwięcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych mają stany w Europie Zachodniej. Bardzo szybko rosną ZIB-y Japończyków, którzy w proces internacjonalizacji włączyli się na przełomie lat 70 i 80 XX wieku. W Europie na podkreślenie zasługują inwestycje: francuskie, niemieckie i angielskie. Największą firmą w Polsce jest francuska Tele Com Franc, która wyprzedziła włoskiego Fiata. Jako kraj Włosi zajmują odległą pozycję. W pierwszej 10 do Polski napływa najwięcej:
7 |
2-gi model - Vernona, który traktuje inwestycje zagraniczne jako etap technologicznego cyklu życia produktu. Jego zdaniem jego pierwszy etap cyklu to produkcja krajowa, drugim etapem jest eksport, natomiast kiedy zaczyna się produkować zagranicą dany produkt, firma powinna się zdecydować na otwarcie za granicą filii lub oddziału. Z badań ankietowych niemiecki ekonomista Heidheus upatruje przyczyny przepływów kapitałowych w naturze przedsiębiorstwa ponadnarodowego. Jego zdaniem przyczyny lokowania kapitału za granicami państwa i powstawanie przedsiębiorstwa międzynarodowego jest wynikiem coraz wyższego poziomu techniki i technologii. Nakłady na badanie i rozwój, nowoczesną technikę i technologię są bardzo potrzebne dlatego pojedyncze firmy nie są w stanie pokryć tych wydatków. Przedsiębiorstwo międzynarodowe, które prowadzi odpowiednią strategię międzynarodową uwzględnia konkurencyjność podmiotów krajowych i międzynarodowych, nie sugeruje się wyłącznie samym zyskiem lecz analizą rynkową, marketingiem, który w dobie produkcji, handlu odgrywa bardzo ważną rolę. Każde przedsiębiorstwo ponadnarodowe otwiera poza granicami kraju macierzystego filie i oddziały (różnica między filią a oddziałem to: filia posiada osobowość prawną a oddział nie) Korporacja - firma kapitalistyczna o statusie prawnym S.A. posiadająca przedsiębiorstwa, prowadząca interesy w co najmniej 2 krajach. Podobne określenie przedstawia grupa ekspertów ONZ . zdaniem prezesa handlu światowego i WTO, przedsiębiorstwo powinno odpowiadać 5 kryteriom:
posiadać kompletna organizację przemysłową 9 |
ZADŁUŻENIE MIĘDZYNARODOWE Jest to zjawisko bardzo szybko się rozwijające, ostatnio nawet przerodziło się w stałe. Wyróżniamy wew. i zew. Czynniki wpływające na zadłużenie międzynarodowe: Czynniki wew. to zła polityka inwestycyjna, nadmierny liberalizm importowy, polityka finansowo-budżetowa i walutowa, a także ucieczka kapitału krajowego. Czynniki zew. to niekorzystne kształtowanie się „terms of trade”, polityczny protekcjonalizm, zmiany w środkach i przepisach kredytowych. Dwie instytucje - MFW i BŚ były punktem wyjścia które decydowały o programach dostosowawczych i łagodzeniu zadłużenia ale współczesne metody łagodzenia są podejmowane inaczej. Sprecyzowano kilka kierunków i działów które miały łagodzić zadłużenie, gdyż nie wypracowano takiej strategii na świecie aby sytuacja jakiegoś kraju pod względem zadłużenia poprawiła się. Pierwszym i najbardziej skutecznym sposobem jest przeniesienie długów w terminie, „ restrukturyzacja płatnicza” zadłużenie przesuwa się w czasie. Inną koncepcją była wprowadzona przez senatora USA Beckera koncepcja aby 15-stka najbardziej zadłużonych państw oddawana była do dyspozycji specjalnej instytucji finansowej. Kraje te miały dostawać 30 mld.$ do dyspozycji na 3 lata pod warunkiem spełnienia kilku warunków:
Tych warunków Polska w 80r. nie mogła spełnić. Dlatego bardziej interesującą koncepcją była koncepcja opracowana przez zespół OKITO profesora Sapalskiego. Główna teza polegała na tym, że występujące w niektórych krajach zapasy 11 |
Zadłużenie międzynarodowe - wzrasta zadłużenie krajów peryferyjnych.. (bezrobocie musi wzrosnąć by się sprywatyzować a chcąc wejść do Unii musimy przeprowadzić proces prywatyzacji)
1 |
6. teoria podażowa - na świecie występuje ogromna nadwyżka towarów i usług. W celu sprzedania towaru należy dokonywać prognoz i analiz - w celu utrzymania się w konkurencji regionalnej i międzynarodowej. Uwzględnia kształtowanie rozmiarów produkcji i strukturę konsumpcji - ważną rolę odgrywa poznanie rynku kraju który importuje. Tworzy następujące podteorie:
HANDEL ZAGRANICZNY Handel zagraniczny - (jest tradycyjną i jednocześnie nowoczesną formą MSG) forma MSG związana z odpłatną wymianą towarów i usług np.: transportowych, ubezpieczeniowych, bankowych z partnerami mającymi stałą siedzibę poza granicami kraju.
Z biegiem czasu doszło do zrównania się obrotów towarowych z kapitałowymi. Udowodniono tezę, że każda forma eksportu kapitałowego promuje obroty towarowe. Naturalną podstawą handlu zagranicznego jest rozwój oraz podział pracy w wąskiej dziedzinie co wynika z omawianych teorii, od teorii kosztów komparatywnych przez HOS aż do teorii podażowej. Z rozwojem handlu zagranicznego ściśle związany jest rozwój transportu, telekomunikacji, finansów, przepływów informacji, internacjonalizacji, integracji i globalizacji. Wzrost znaczenia handlu zagranicznego zaczyna odgrywać coraz większą rolę w małych i średnich gospodarkach w stosunku do dominujących mocarstw ze względu na ograniczenie znaczenia takich elementów jak: surowce, materiały, a nawet specyficzne surowce występujące wyłącznie w niektórych regionach świata. 3 |
Bilans płatniczy składa się z trzech elementów:
III Parametr rozrachunkowy - różni się od poprzednich bilansów tym, że przedstawia wielkość, która pozostaje do rozliczenia względem pozostałego podmiotu. W tym bilansie aktywa nie równają się pasywom, tylko wynika ile jesteśmy winni a ile się nam należy. Na podstawie roku rozrachunkowego powstał bilans zadłużenia międzynarodowego gdzie przedstawia się po stronie aktywów i pasywów należności i zobowiązania.
Druga płaszczyzna po obrotach towarowych to migracja kapitału. TEZA: obrót kapitałem spełnia promocyjną rolę względem handlu zagranicznego czyli obrotów towarowych. Jeżeli nie ma np. inwestowania zagranicznego lub 2 form kredytów to w dłuższej perspektywie czasowej obroty towarowe między danymi krajami zaczną spadać. Taką sytuację mamy w przypadku stosunków polsko-niemieckich bo pierwszym partnerem w obrotach towarowych (import, eksport) są Niemcy ale w 5 |
Przeciwnicy uważają, że:
ZAGRANICZNE INWESTYCJE BEZPOŚREDNIE Najwięcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych mają stany w Europie Zachodniej. Bardzo szybko rosną ZIB-y Japończyków, którzy w proces internacjonalizacji włączyli się na przełomie lat 70 i 80 XX wieku. W Europie na podkreślenie zasługują inwestycje: francuskie, niemieckie i angielskie. Największą firmą w Polsce jest francuska Tele Com Franc, która wyprzedziła włoskiego Fiata. Jako kraj Włosi zajmują odległą pozycję. W pierwszej 10 do Polski napływa najwięcej:
7 |
2-gi model - Vernona, który traktuje inwestycje zagraniczne jako etap technologicznego cyklu życia produktu. Jego zdaniem jego pierwszy etap cyklu to produkcja krajowa, drugim etapem jest eksport, natomiast kiedy zaczyna się produkować zagranicą dany produkt, firma powinna się zdecydować na otwarcie za granicą filii lub oddziału. Z badań ankietowych niemiecki ekonomista Heidheus upatruje przyczyny przepływów kapitałowych w naturze przedsiębiorstwa ponadnarodowego. Jego zdaniem przyczyny lokowania kapitału za granicami państwa i powstawanie przedsiębiorstwa międzynarodowego jest wynikiem coraz wyższego poziomu techniki i technologii. Nakłady na badanie i rozwój, nowoczesną technikę i technologię są bardzo potrzebne dlatego pojedyncze firmy nie są w stanie pokryć tych wydatków. Przedsiębiorstwo międzynarodowe, które prowadzi odpowiednią strategię międzynarodową uwzględnia konkurencyjność podmiotów krajowych i międzynarodowych, nie sugeruje się wyłącznie samym zyskiem lecz analizą rynkową, marketingiem, który w dobie produkcji, handlu odgrywa bardzo ważną rolę. Każde przedsiębiorstwo ponadnarodowe otwiera poza granicami kraju macierzystego filie i oddziały (różnica między filią a oddziałem to: filia posiada osobowość prawną a oddział nie) Korporacja - firma kapitalistyczna o statusie prawnym S.A. posiadająca przedsiębiorstwa, prowadząca interesy w co najmniej 2 krajach. Podobne określenie przedstawia grupa ekspertów ONZ . zdaniem prezesa handlu światowego i WTO, przedsiębiorstwo powinno odpowiadać 5 kryteriom:
posiadać kompletna organizację przemysłową 9 |
ZADŁUŻENIE MIĘDZYNARODOWE Jest to zjawisko bardzo szybko się rozwijające, ostatnio nawet przerodziło się w stałe. Wyróżniamy wew. i zew. Czynniki wpływające na zadłużenie międzynarodowe: Czynniki wew. to zła polityka inwestycyjna, nadmierny liberalizm importowy, polityka finansowo-budżetowa i walutowa, a także ucieczka kapitału krajowego. Czynniki zew. to niekorzystne kształtowanie się „terms of trade”, polityczny protekcjonalizm, zmiany w środkach i przepisach kredytowych. Dwie instytucje - MFW i BŚ były punktem wyjścia które decydowały o programach dostosowawczych i łagodzeniu zadłużenia ale współczesne metody łagodzenia są podejmowane inaczej. Sprecyzowano kilka kierunków i działów które miały łagodzić zadłużenie, gdyż nie wypracowano takiej strategii na świecie aby sytuacja jakiegoś kraju pod względem zadłużenia poprawiła się. Pierwszym i najbardziej skutecznym sposobem jest przeniesienie długów w terminie, „ restrukturyzacja płatnicza” zadłużenie przesuwa się w czasie. Inną koncepcją była wprowadzona przez senatora USA Beckera koncepcja aby 15-stka najbardziej zadłużonych państw oddawana była do dyspozycji specjalnej instytucji finansowej. Kraje te miały dostawać 30 mld.$ do dyspozycji na 3 lata pod warunkiem spełnienia kilku warunków:
Tych warunków Polska w 80r. nie mogła spełnić. Dlatego bardziej interesującą koncepcją była koncepcja opracowana przez zespół OKITO profesora Sapalskiego. Główna teza polegała na tym, że występujące w niektórych krajach zapasy 11 |
napływie kapitału sytuacja zaczyna się komplikować. Niemcy zaczynają odczuwać brak kapitału. Do 1989 roku byli na pierwszym miejscu lokowania kapitału w Polsce obecnie największym inwestorem jest Francja, Niemcy zaś spadły na IV pozycje.
PRZEPŁYWY KAPITAŁOWE Bez przepływów kapitałowych na dłuższą metę funkcjonowanie handlu międzynarodowego nie jest możliwe. Przepływy kapitałowe:
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne - stanowią główną strategię korporacji ponadnarodowych przedsiębiorstw. Współczesną gospodarkę światową nazywa się Pajęczyną Zintegrowanych Elementów korporacji macierzystej z filią i oddziałem. Światem rządzą przedsiębiorstwa ponadnarodowe. Występują ich zwolennicy i przeciwnicy. Zwolennicy uważają, że :
|
Drugim elementem, który zaczyna odgrywać ważną rolę jest chłonność rynku wewnętrznego danego kraju ściśle związana z rozwojem produkcji określonej grupy towarów na rynek krajowy oraz możliwość sprzedaży tego samego towaru zagranicą. Wynika to z tzw. Pojemności rynku wewnętrznego, ale barierą jest w tej sytuacji taka kategoria jak dochody realne ludności. Dla większości krajów eksport towarów jest głównym warunkiem importu równorzędnych dóbr i usług np. transportowych, zagranicznego ruchu turystycznego, nowoczesnej techniki i technologii. Handel zagraniczny umożliwia specjalizację poszczególnego kraju w wybranych dziedzinach, zwiększa skalę produkcji, rozszerza pojemność rynku zbytu, zapewnia produkcję na większą skalę co obniża koszt jednostkowy a w sumie podwyższa to ekonomiczną efektywność gospodarczą. Obroty handlu zagranicznego to suma wartości importu i eksportu w cenach bieżących. Informuje o rzeczywistych wpływach i wydatkach. W tym sensie mają podstawowe znaczenie w kształtowaniu się bilansu handlowego i płatniczego. Obecnie szczególne znaczenie odgrywają obroty artykułów nasyconych postępem naukowo - technicznym czy o wysokim standardzie technologicznym. W grupie tej znajdują się też obroty związane z ze sprzedażą informacji patentowej, licencji, informacji i doświadczeń uzyskanych w wyniku wymiany kadry naukowo - technicznej. Pierwszą kategorią związaną z obrotami zagranicznymi jest bilans handlowy: Bilans handlowy - zestawienie obrotów towarowych sporządzone na jeden rok, obejmujących wartość importu i eksportu. Jeżeli wartość eksportu przewyższy wartość importu saldo obrotów handlowych jest dodatnie a bilans handlowy określany jest jako czynny, aktywny i dodatni. Jeżeli wartość eksportu jest mniejsza od wartości importu saldo obrotów handlowych jest ujemne a bilans handlowy ujemny, bierny i pasywny. 4 |
MIĘDZYNARODOWA WYMIANA DÓBR I USŁUG Wg aspektów metodologicznych 1. teoria kosztów komparatywnych 2. Dwie podteorie:
3. teoria obfitych zasobów (HOS) - ma następującą tezę: kraj wyposażony w kapitał powinien eksportować towary kapitałochłonne, zasobny w siłę roboczą pracochłonne itp. 4. teoria neoczynnikowa wprowadza 3 podteorie:
5. teoria neotechnologiczna - wspólną cechą jest eksponowanie postępu technicznego jako specjalizację wymiany międzynarodowej. Tworzy ona następujące podteorie:
|
dewizowe powinny być wykorzystywane do tworzenia specjalnego funduszu pomocy kredytowej dla państw dłużniczych. Wtedy jest możliwe uruchomienie niskoprocentowych kredytów dla krajów zadłużonych. Największe zapasy dewizowe - Japonia, RFN. Japonia przeznaczyła swój zapas dla krajów Azji Płd-wsch (Azjatyckim Tygrysom), a nadwyżka zapasów RFN poszła do NRD, nawet jej brakło. Koncepcja ta zdała egzamin w obrębie tych dwóch obszarów. Kolejna koncepcja - senator USA Bradley, koncepcja ulżenia dłużnikom przez coroczne obniżanie stopy % o 3 punkty procentowe oraz zmniejszanie o taki sam procent spłaty rat amortyzacyjnych. Jest to koncepcja najbardziej skuteczna, ale ma charakter regionalny (nie wszystkie na tą koncepcję stać). Najbardziej interesującą koncepcją - grupa Kartagena, która na przykładzie krajów Ameryki Łacińskiej proponuje aby zadłużenie było oprawą polityczną, a nie tylko ekonomiczną i rozwiązanie zależy nie od woli państw wierzycielskich ale wierzycielskich i dłużniczych; podejście jednostkowe do rozwiązywania kryzysu jest wtedy zasadne, jeżeli obydwie strony zgadzają się na zabezpieczenie własnego rozwoju gosp. Oznacza to, że należy dążyć do symetrycznego charakteru polityki dostosowawczej. Wierzyciele nie powinni utrudniać dostępu na rynki krajów towarów dla producentów z krajów dłużniczych. Na uwagę zasługuje raport watykańskich, który opracowała grupa ekspertów na specjalne zlecenie Jana Pawła II. Przyczyną było zagrożenie dla świata jako całości, aspektów finansowych. Każdy kraj ma w zespole swojego przedstawiciela, objęte jest tajemnicą kto reprezentuje nasz kraj. Komisja ocenia sytuację gospodarczą danego kraju i odpowiada na pytanie czy ta pomoc jest potrzebna i czy coś da. Dokument ten formułuje bardzo liberalne podejście banków prywatnych, które rozpatrują i badają sytuację czy kraj proszący o pomoc potrzebuje jej. Inne koncepcje regionalne są charakt. dla konkr. regionów świata. 12 |
Korporacja międzynarodowa - przedsiębiorstwo, które traktuje cały świat jako rynek i mobilizuje swoje zasoby, czyli kapitał, kadrę kierowniczą i technologię do zapewnienia sobie optymalnych korzyści i pozycji na wszystkich terenach. Jej kierownictwo zagraniczne i krajowe interesy może widzieć jako " pajęczynę " zintegrowanych elementów. Przyczyny określające powstanie i działalność korporacji międzynarodowych przedstawia się na podstawie modeli i strumieni kapitału.
Ad tego, że przepływy kapitału spełniają promocyjną rolę wobec obrotów towarowych. GOSPODARKA ŚWIATOWA Trzecia płaszczyzna po przepływach kapitałowych to gospodarka światowa którą do niedawna dzieliło się na kraje wysoko rozwinięte i tzw. Kraje trzeciego świata. Teraz podział ten jest już nieaktualny i używa się określeń „centra” i „peryferia” „centra” to najważniejsze gospodarki i podmioty a nawet ugrupowania regionalne. Centra to USA+Kanada+Meksyk(NAFTA), Japonia i otoczenie, Europejska 15 Wyróżniamy też „semiperyferia” które oderwały się od peryferii. Ponadto istnieje możliwość przejścia z danego poziomu na wyższy lub niższy poziom. „Peryferia” to Afryka z wyjątkiem RPA i wybrzeża basenu morza śródziemnego. W niektórych krajach azji pd-wsch dochód narodowy na 1 mieszkańca jest niższy niż 10$. ONZ, WTO, OBWE, MFW, BŚ (nie mylić z bankiem śląskim) odpowiadają za ład i porządek w ramach struktury centrum. 10 |
Po latach inwestycje z Polski zaczynają odpływać do sąsiednich krajów (Czechy, Węgry, Słowacja) Największą ilość kapitału per capito :
Czechy i Węgry zachęcają inwestorów przez:
W przypadku inwestycji zagranicznych rozróżniamy następujące modele:
Model mówi o tym, że warunkiem inwestycji zagranicznych jest posiadanie przez daną firmę przewagi monopolistycznej, która musi zneutralizować takie koszty jak: kierowanie na odległość, koszty transportu a nawet ryzyko polityczne.
8 |
napływie kapitału sytuacja zaczyna się komplikować. Niemcy zaczynają odczuwać brak kapitału. Do 1989 roku byli na pierwszym miejscu lokowania kapitału w Polsce obecnie największym inwestorem jest Francja, Niemcy zaś spadły na IV pozycje.
PRZEPŁYWY KAPITAŁOWE Bez przepływów kapitałowych na dłuższą metę funkcjonowanie handlu międzynarodowego nie jest możliwe. Przepływy kapitałowe:
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne - stanowią główną strategię korporacji ponadnarodowych przedsiębiorstw. Współczesną gospodarkę światową nazywa się Pajęczyną Zintegrowanych Elementów korporacji macierzystej z filią i oddziałem. Światem rządzą przedsiębiorstwa ponadnarodowe. Występują ich zwolennicy i przeciwnicy. Zwolennicy uważają, że :
|
Drugim elementem, który zaczyna odgrywać ważną rolę jest chłonność rynku wewnętrznego danego kraju ściśle związana z rozwojem produkcji określonej grupy towarów na rynek krajowy oraz możliwość sprzedaży tego samego towaru zagranicą. Wynika to z tzw. Pojemności rynku wewnętrznego, ale barierą jest w tej sytuacji taka kategoria jak dochody realne ludności. Dla większości krajów eksport towarów jest głównym warunkiem importu równorzędnych dóbr i usług np. transportowych, zagranicznego ruchu turystycznego, nowoczesnej techniki i technologii. Handel zagraniczny umożliwia specjalizację poszczególnego kraju w wybranych dziedzinach, zwiększa skalę produkcji, rozszerza pojemność rynku zbytu, zapewnia produkcję na większą skalę co obniża koszt jednostkowy a w sumie podwyższa to ekonomiczną efektywność gospodarczą. Obroty handlu zagranicznego to suma wartości importu i eksportu w cenach bieżących. Informuje o rzeczywistych wpływach i wydatkach. W tym sensie mają podstawowe znaczenie w kształtowaniu się bilansu handlowego i płatniczego. Obecnie szczególne znaczenie odgrywają obroty artykułów nasyconych postępem naukowo - technicznym czy o wysokim standardzie technologicznym. W grupie tej znajdują się też obroty związane z ze sprzedażą informacji patentowej, licencji, informacji i doświadczeń uzyskanych w wyniku wymiany kadry naukowo - technicznej. Pierwszą kategorią związaną z obrotami zagranicznymi jest bilans handlowy: Bilans handlowy - zestawienie obrotów towarowych sporządzone na jeden rok, obejmujących wartość importu i eksportu. Jeżeli wartość eksportu przewyższy wartość importu saldo obrotów handlowych jest dodatnie a bilans handlowy określany jest jako czynny, aktywny i dodatni. Jeżeli wartość eksportu jest mniejsza od wartości importu saldo obrotów handlowych jest ujemne a bilans handlowy ujemny, bierny i pasywny. 4 |
MIĘDZYNARODOWA WYMIANA DÓBR I USŁUG Wg aspektów metodologicznych 1. teoria kosztów komparatywnych 2. Dwie podteorie:
3. teoria obfitych zasobów (HOS) - ma następującą tezę: kraj wyposażony w kapitał powinien eksportować towary kapitałochłonne, zasobny w siłę roboczą pracochłonne itp. 4. teoria neoczynnikowa wprowadza 3 podteorie:
5. teoria neotechnologiczna - wspólną cechą jest eksponowanie postępu technicznego jako specjalizację wymiany międzynarodowej. Tworzy ona następujące podteorie:
|
dewizowe powinny być wykorzystywane do tworzenia specjalnego funduszu pomocy kredytowej dla państw dłużniczych. Wtedy jest możliwe uruchomienie niskoprocentowych kredytów dla krajów zadłużonych. Największe zapasy dewizowe - Japonia, RFN. Japonia przeznaczyła swój zapas dla krajów Azji Płd-wsch (Azjatyckim Tygrysom), a nadwyżka zapasów RFN poszła do NRD, nawet jej brakło. Koncepcja ta zdała egzamin w obrębie tych dwóch obszarów. Kolejna koncepcja - senator USA Bradley, koncepcja ulżenia dłużnikom przez coroczne obniżanie stopy % o 3 punkty procentowe oraz zmniejszanie o taki sam procent spłaty rat amortyzacyjnych. Jest to koncepcja najbardziej skuteczna, ale ma charakter regionalny (nie wszystkie na tą koncepcję stać). Najbardziej interesującą koncepcją - grupa Kartagena, która na przykładzie krajów Ameryki Łacińskiej proponuje aby zadłużenie było oprawą polityczną, a nie tylko ekonomiczną i rozwiązanie zależy nie od woli państw wierzycielskich ale wierzycielskich i dłużniczych; podejście jednostkowe do rozwiązywania kryzysu jest wtedy zasadne, jeżeli obydwie strony zgadzają się na zabezpieczenie własnego rozwoju gosp. Oznacza to, że należy dążyć do symetrycznego charakteru polityki dostosowawczej. Wierzyciele nie powinni utrudniać dostępu na rynki krajów towarów dla producentów z krajów dłużniczych. Na uwagę zasługuje raport watykańskich, który opracowała grupa ekspertów na specjalne zlecenie Jana Pawła II. Przyczyną było zagrożenie dla świata jako całości, aspektów finansowych. Każdy kraj ma w zespole swojego przedstawiciela, objęte jest tajemnicą kto reprezentuje nasz kraj. Komisja ocenia sytuację gospodarczą danego kraju i odpowiada na pytanie czy ta pomoc jest potrzebna i czy coś da. Dokument ten formułuje bardzo liberalne podejście banków prywatnych, które rozpatrują i badają sytuację czy kraj proszący o pomoc potrzebuje jej. Inne koncepcje regionalne są charakt. dla konkr. regionów świata. 12 |
Korporacja międzynarodowa - przedsiębiorstwo, które traktuje cały świat jako rynek i mobilizuje swoje zasoby, czyli kapitał, kadrę kierowniczą i technologię do zapewnienia sobie optymalnych korzyści i pozycji na wszystkich terenach. Jej kierownictwo zagraniczne i krajowe interesy może widzieć jako " pajęczynę " zintegrowanych elementów. Przyczyny określające powstanie i działalność korporacji międzynarodowych przedstawia się na podstawie modeli i strumieni kapitału.
Ad tego, że przepływy kapitału spełniają promocyjną rolę wobec obrotów towarowych. GOSPODARKA ŚWIATOWA Trzecia płaszczyzna po przepływach kapitałowych to gospodarka światowa którą do niedawna dzieliło się na kraje wysoko rozwinięte i tzw. Kraje trzeciego świata. Teraz podział ten jest już nieaktualny i używa się określeń „centra” i „peryferia” „centra” to najważniejsze gospodarki i podmioty a nawet ugrupowania regionalne. Centra to USA+Kanada+Meksyk(NAFTA), Japonia i otoczenie, Europejska 15 Wyróżniamy też „semiperyferia” które oderwały się od peryferii. Ponadto istnieje możliwość przejścia z danego poziomu na wyższy lub niższy poziom. „Peryferia” to Afryka z wyjątkiem RPA i wybrzeża basenu morza śródziemnego. W niektórych krajach azji pd-wsch dochód narodowy na 1 mieszkańca jest niższy niż 10$. ONZ, WTO, OBWE, MFW, BŚ (nie mylić z bankiem śląskim) odpowiadają za ład i porządek w ramach struktury centrum. 10 |
Po latach inwestycje z Polski zaczynają odpływać do sąsiednich krajów (Czechy, Węgry, Słowacja) Największą ilość kapitału per capito :
Czechy i Węgry zachęcają inwestorów przez:
W przypadku inwestycji zagranicznych rozróżniamy następujące modele:
Model mówi o tym, że warunkiem inwestycji zagranicznych jest posiadanie przez daną firmę przewagi monopolistycznej, która musi zneutralizować takie koszty jak: kierowanie na odległość, koszty transportu a nawet ryzyko polityczne.
8 |