Założenia i treści początkowego nauczania języka polskiego w programach nauczania. Treści nauczania języka polskiego w podstawie programowej i programach nauczania początkowego.
Cele kształcenia i wychowania wyznaczają kierunek i pożądane rezultaty działalności edukacyjnej, natomiast TREŚCI określają zakres wiedzy, umiejętności i postaw, które uczniowie powinni opanować. Treści podstawowe w każdej z klas zostały skupione w określonych dziedzinach i działach programowych.
Edukacja polonistyczna na szczeblu nauki wczesnoszkolnej skupia się w obrębie następujących działów programowych:
Czytanie i praca z tekstem.
Mówienie, słuchanie i pisanie.
Gramatyka i ortografia.
Słownictwo, frazeologia i wiadomości ze składni.
Tematyka i lektura.
Podstawowe treści edukacyjne zostały zaprezentowane w ramach trzech dziedzin kształcenia:
Nabywanie umiejętności
Dziecko:
Czyta głośno, płynnie, wyraziście słowa wyrazy, fragmenty tekstu,
Czyta cicho ze zrozumieniem,
Zrelacjonuje przeczytaną treść,
Chętnie sięga po książki,
Ujawnia zainteresowania czytelnicze itp…
Niezbędna wiedza
Ćwiczenia w analizie i syntezie słuchowej i wzrokowej wyrazów,
Różne techniki czytania,
Wzory pięknego mówienia i czytania,
Bogacenie słownictwa,
Znajomość części mowy, rodzajów zdań i wypowiedzi, zasad gramatycznych i ortograficznych
Kreowane cechy osobowości
Radość z samodzielnego czytania,
Ciekawość poznawcza,
Świadomość, że tekst jest jednym ze źródeł informacji,
Koncentracja uwagi,
Rozwijanie procesów myślenia,
Odpowiedzialność za słowa pisane,
Krytyczny stosunek do wytworu,
Działy programowe:
MÓWIENIE
SŁUCHANIE
CZYTANIE
PISANIE
KOMUNIKOWANIE SIĘ W JĘZYKU POZAWERBALNYM (mowa gestów i ruchu, barw i dźwięków)
Mówienie - Ćwiczenia w mówieniu wpływają na bogacenie słownictwa i związków frazeologicznych, uczą posługiwania się poprawnie zbudowanymi zdaniami pojedynczymi i złożonymi, kształtują wrażliwość na piękno ojczystego języka oraz kulturę mówienia.
Słuchanie - Proces mówienia wiąże się ze słuchaniem i rozumieniem przekazywanych treści, zapamiętywaniem ich sensu oraz umiejętnością odtwarzania sensu informacji. Ważna jest kultura słuchania wypowiedzi innych i szacunek dla ich poglądów, jak również krytyczna ich ocena i ewentualna weryfikacja.
Czytanie, pisanie - Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu mają na celu wypracowanie umiejętności płynnego, biegłego i wyrazistego czytania krótkich tekstów literackich, rozumienia oraz relacjonowania ich treści. Uczniowie kończący trzecią klasę powinni umieć odczytać tekst nie tylko w sposób poprawny, ale także wyrazisty, z uwzględnieniem pauz, znaków przystankowych i modulacji głosu. Sprawność i szybkość czytania umożliwia dziecku lekturę książek popularnonaukowych, czasopism oraz literatury pięknej. Jest to bardzo ważne źródło poznawania rzeczywistości i uczenia się. Czytane teksty poszerzają zakres wiedzy dziecka, pogłębiają jego zainteresowania i dostarczają emocji. Treść lektur oddziałuje również na postawy, system wartości i kształtuje poglądy młodych odbiorców. Czytanie wywiera znaczny wpływ na poziom słownictwa, struktury składniowe i formę całej wypowiedzi.
Dział ćwiczeń w mówieniu i pisaniu jest niezbędny do rozwoju funkcji komunikatywnej i poznawczej dziecka. Ćwiczenia w mówieniu i pisaniu mają wypracować sprawność wypowiada się na różne tematy. Trzecioklasiści powinni umieć napisać kilkuzdaniowe opowiadanie, krótki list, notatkę do kroniki, swobodny tekst, ogłoszenie, zawiadomienie, zaproszenie, ułożyć życzenia.
Komunikacja pozawerbalna - Obejmuje rozumienie i wyrażanie przez uczniów stanów uczuciowych, emocji za pomocą gestów rąk, mimiki twarzy, wyrazu oczu, dynamiki i ruchu.
EDUKACJA POLONISTYCZNA w NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA (to jest tylko do poczytania, do zaznajomienia się)
Uczeń klasy I:
1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:
a) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce zrozumieć, co przekazują; komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia,
b) w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, mówi na temat, zadaje pytania i odpowiada na pytania innych osób, dostosowuje ton głosu do sytuacji, np. nie mówi zbyt głośno,
c) uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym, także inspirowane literaturą;
2) w zakresie umiejętności czytania i pisania:
a) rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy,
b) zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty,
c) pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii),
d) posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie,
e) interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela,
f) korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela;
3) w zakresie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych:
a) uczestniczy w zabawie teatralnej, ilustruje mimiką, gestem, ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego,
b) rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w odgrywanej scence,
c) odtwarza z pamięci teksty dla dzieci, np. wiersze, piosenki, fragmenty prozy.
Uczeń klasy III:
1) korzysta z informacji:
a) uważnie słucha wypowiedzi i korzysta z przekazywanych informacji,
b) czyta i rozumie teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym i wyciąga z nich wnioski,
c) wyszukuje w tekście potrzebne informacje i w miarę możliwości korzysta ze słowników i encyklopedii przeznaczonych dla dzieci na I etapie edukacyjnym,
d) zna formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; potrafi z nich korzystać;
2) analizuje i interpretuje teksty kultury:
a) przejawia wrażliwość estetyczną, rozszerza zasób słownictwa poprzez kontakt z dziełami literackimi,
b) w tekście literackim zaznacza wybrane fragmenty, określa czas i miejsce akcji, wskazuje głównych bohaterów,
c) czyta teksty i recytuje wiersze, z uwzględnieniem interpunkcji i intonacji,
d) ma potrzebę kontaktu z literaturą i sztuką dla dzieci, czyta wybrane przez siebie i wskazane przez nauczyciela książki, wypowiada się na ich temat,
e) pod kierunkiem nauczyciela korzysta z podręczników i zeszytów ćwiczeń oraz innych środków dydaktycznych;
3) tworzy wypowiedzi:
a) w formie ustnej i pisemnej: kilkuzdaniową wypowiedź, krótkie opowiadanie i opis, list prywatny, życzenia, zaproszenie,
b) dobiera właściwe formy komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych,
c) uczestniczy w rozmowach: zadaje pytania, udziela odpowiedzi i prezentuje własne zdanie; poszerza zakres słownictwa i struktur składniowych,
d) dba o kulturę wypowiadania się; poprawnie artykułuje głoski, akcentuje wyrazy, stosuje pauzy i właściwą intonację w zdaniu oznajmującym, pytającym i rozkazującym; stosuje formuły grzecznościowe,
e) dostrzega różnicę pomiędzy literą i głoską; dzieli wyrazy na sylaby; oddziela wyrazy w zdaniu, zdania w tekście,
f) pisze czytelnie i estetycznie (przestrzega zasad kaligrafii), dba o poprawność gramatyczną, ortograficzną oraz interpunkcyjną,
g) przepisuje teksty, pisze z pamięci i ze słuchu; w miarę swoich możliwości samodzielnie realizuje pisemne zadania domowe.
Dziecięca ekspresja jako forma zabawy wprowadzającej czytanie globalne i ułatwiającej opanowywanie umiejętności czytania. Wykorzystanie ekspresji werbalnej, plastycznej, muzycznej i ruchowej w przygotowaniu dzieci do nauki czytania. Z książki Krystyna Kamińska: Nauka czytania dzieci w wieku przedszkolnym.
Ekspresja w nauce czytania pozwala na odkrywanie przez dziecko własnych możliwości w tym zakresie, pobudza i rozwija różnorodne sprawności oraz procesy intelektualne. Dziecięce pomysły mogą stanowić podstawę do tworzenia „nowych ćwiczeń”, które przy okazji będą przybliżać opanowywanie nauki czytania. Najważniejsze są wrażenia i pomysły ułatwiające w sposób niezamierzony tę naukę.
Aktywność twórcza (wyrażana w postaci ekspresji werbalnej, plastycznej, muzycznej, czy ruchowej), w trakcie której dziecko opanowuje umiejętność czytania i pisania w sposób nieusystematyzowany i niespójny pozwala mu na osiągnięcie wielu korzyści poznawczych:
pobudza zainteresowanie pismem, drukiem, znakami graficznymi,
pozwala na wykorzystanie zdobytych umiejętności w zakresie czytania, w jakim została ona opanowana,
daje poczucie zadowolenia, sukcesu,
Istotne jest niwelowanie poprzez twórczość barier poznawczo- motywacyjnych, ponieważ nie ma w niej miejsca na zewnętrzny przymus i sankcje.
Ekspresja werbalna: Dziecięca twórczość związana jest z konkretnym doświadczeniem. Ekspresja werbalna to przede wszystkim nadawanie emocjonalnego znaczenia słowom0 symbolom, za pomocą których dziecko wyraża odpowiednie treści. Dziecko wyraża swoje emocje, wykorzystując modulację głosu, jego barwę i dynamikę: krzyk, płacz, śmiech.
Przykładowe zabawy:
Łańcuch skojarzeń: dzieci tworzą łańcuch słów na zasadzie skojarzeń: patyk, drzewo, las
Nasze opowiadanie: dzieci tworzą wspólne opowiadanie z wykorzystaniem słów wcześniej podanych przez osobę dorosłą i zapisanych przez nią na dużych arkuszach papieru. Każde dziecko opowiada swój wątek dopóki nie użyje jednego z podanych wyrazów. Wszystkie zdania muszą stanowić ciąg logiczny. Zabawa zostaje nagrana na taśmę po czym następuje jej odtworzenie. Na koniec dzieci nadają tytuł opowiadaniu, który zostanie zapisany na przygotowanych kartonikach. Po zakończeniu zabawy każde dziecko otrzymuje swój karton i nagranie zawierające wspólnie stworzone opowiadanie.
Malowanie opowiadania: dzieci wykonują dowolną pracę plastyczną jedną techniką np. farbami. Potem układają prace tak, by tworzyły ciąg logiczny. Następnie opowiadają o tym co widzą na rysunkach i tworzą własną historyjkę na podstawie skojarzeń.
Ekspresja plastyczna: Heppening, performance, bricolage lub akcja plastyczna to formy zabawy dające możliwość wprowadzenia czytania globalnego. Twórczość plastyczna dziecka pozwala na wykorzystanie w nauce czytania wszystkich zmysłów poprzez zastosowanie różnorodnych technik plastycznych. Do technik niekonwencjonalnych zaliczane są te z użyciem np.: plasteliny, piasku czy gliny ( materiał nieustrukturyzowany) dają one dziecku szansę na rozwój niczym nie ograniczonej własnej twórczości. Następnie nadawana jest pracą nazwa, a dopełnieniem działań plastycznych jest komentarz, tytuł lub opowiadanie o tym co powstało. Zakończenie działalności plastycznej to podpis złożony samodzielnie lub z pomocą nauczyciela. Działalność plastyczna może dotyczyć poszczególnych liter alfabetu, określonych zapisów graficznych. Dzieci mogą je malować, wyklejać, kopiować. prowokuje to dzieci do pierwszych prób dekodowania stworzonych napisów, inicjuje naukę czytania, ułatwia zapamiętanie kształtów liter.
Przykładowe zabawy
Ukryte litery: pojedyncze arkusze białego papieru, na których świecą zostały nakreślone zapisy graficzne liter, pozwalamy dzieciom zamalować dowolnym kolorem kredkami lub farbami.
Wersja trudniejsza- Bricolage- tworzenie „nowej rzeczy”(bricolage) z elementów składowych. Elementy tworzą różnokolorowe plamy, ślady stóp, figury geometryczne wykonane dowolną techniką plastyczną na arkuszach papieru. Dzieci na podstawie skojarzenia i poprzez dorysowanie brakujących elementów odczytują pojedyncze litery lub krótkie zdania.
Kolorowe litery: na kartkach na których zostały naklejone zapisy graficzne liter pozwalamy wyklejać dzieciom dowolnie wybranymi kawałkami kolorowych papierów, kolorową włóczką. Następnie dzieci odczytują wybrane przez nie litery za pomocą dłoni ze zawiązanymi oczami.
Poznaję swoje ciało: Jedno z dzieci w wybranej przez nie pozie odrysowujemy z pozostałymi dziećmi na dużym arkuszu papieru. Potem wspólnie nazywamy określone części ciała, pokazując ich miejsce na rysunku. Umieszczamy w odpowiednich miejscach rysunku kartki z wypisanymi nazwami. Prosimy dzieci o ich odczytanie np. noga, głowa, plecy, palec.
Kamień jako wizytówka: Prosimy dzieci o przyniesienie dosyć dużego kamienie. Prowokujemy tym ich zaciekawienie. Na kamieniu wykonujemy flamastrem zapis graficzny imienia dziecka lub innej nazwy. Kamień stanowi rodzaj przewodnika dla dziecka poszukującego podobnego zapisu ukrytego w sali.
Ekspresja muzyczna: W nauce czytania wykorzystujemy rytm i melodię czytanych wyrazów i zdań. Wprowadzamy atmosferę radosnego działania w okrywaniu melodii i rytmu w słowach, zwrotkach, wierszykach i krótkich tekstach. Dzieci śpiewając indywidualnie i zbiorowo łączą poszczególne dźwięki w całość i w ten sposób odczytują wyraz. Prostota w łączeniu poszczególnych dźwięków w czasie śpiewania ułatwia opanowanie techniki czytania. Przeżycia emocjonalne zwiększają dziecięcą fascynację umiejętnością czytania nabywaną w ten sposób.
Przykładowe zabawy:
Śpiewam swoje imię: śpiewanie imion poszczególnych dzieci- wyśpiewanie pojedynczych dźwięków imienia np.: M-a-r-t-a. Przy każdym kolejnym powtórzeniu dzieci coraz bardziej je scalają.
Własna kompozycja: Wykorzystujemy znane dzieciom popularne przysłowia, zagadki, wyliczanki, fragmenty wierszy, prozy z prostym zapisem graficznym. Proponujemy tworzenie własnych kompozycji do wybranych tematów. Dzieci śpiewają, wystukują rytm, graj ą na wybranym instrumencie, ilustrują odpowiednie fragmenty tekstu zapisem występującego wyrazu. Na przykład wykorzystując w zabawie fragmenty wiersza J. Tuwima „Dwa wiatry” dzieci posługują się planszą z napisem „wiatr”.
Ekspresja ruchowa: Podstawową forma aktywności dziecka jest ruch. Ekspresja wyrażona ruchem może przybierać różne formy: język ciała, gest, mimikę. Im doświadczenia dzieci są bogatsze, tym autoprezentacja przeżyj jest bardziej spontaniczna i zaskakująca. Ekspresja ruchowa może przybierać różną postać w odniesieniu do nauki czytania. Najważniejsze jest utrwalenie przez dziecko zapisu graficznego poszczególnych liter za pomocą własnego ciała, dłoni oraz przestrzeni wokół dziecka. W trakcie zabawy możemy wykorzystać odpowiednią pozę ciała, spontaniczny lub zamierzony ruch.
Przykładowe zabawy:
Jestem literą: Tworzenie wybranych liter np.: O,T,I- przez pojedyncze dzieci lub kilkoro jednocześnie.
Żywe wyrazy: Tworzenie poszczególnych liter, a potem krótkich wyrazów (3literowych) przez kilkoro dzieci, które w odpowiedni sposób układają własne ciała na podłodze, np.: TAK, OKO
Zapis, którego nie ma: Kreślenie zapisu graficznego litery w powietrzu palcem, dłonią, wybraną kończyną, rekwizytem trzymanym w dłoni.
Potrafię czytać z zamkniętymi oczami: Próby odczytywania liter ciałem, gdy Nauczyciel dokonuje zapisu na plecach dziecka.
Pantomima: odzwierciedlenie ruchem treści wybranego utworu przy akompaniamencie różnych źródeł dźwięki.
Inscenizacje. Pojęcie inscenizacji. Rola inscenizacji w procesie dydaktycznym. Rodzaje inscenizacji. Tok metodycznego postępowania w opracowywaniu inscenizacji.
Inscenizacja - to forma pracy dydaktycznej, przez którą nauczyciel może realizować zarówno zadania nauczania wynikające z programu, jak i zadania wychowawcze w stosunku do dziecka.
Rola inscenizacji w procesie dydaktycznych.
Inscenizacja należy do zabawowych i twórczych form pracy.
Dla dzieci inscenizacja stanowi wielką radość, daje im głębokie przeżycia i bogactwo różnorodnych form ekspresji związanych z aktywnym udziałem w inscenizacji.
Jest ona środkiem ułatwiającym realizację celów wychowawczo- dydaktycznych, ponieważ uatrakcyjnia zajęcia dzieci, podsyca zainteresowania, wywołuje pożądane przeżycia emocjonalne.
Sprzyja wydobywaniu i rozwijaniu najbardziej pożądanych cech osobowości człowieka.
Inscenizacja umożliwia wykorzystanie naturalnej skłonności dziecka do naśladowania i zabawy.
Jej stosowanie sprzyja rozwijaniu się nie tylko aktywności intelektualnej dzieci, ale także emocjonalnej i ruchowej.
Zabawy inscenizowane mają stać się naturalną drogą kształtowania postaw społeczno- moralnych dzieci, gdyż odtwarzane role ułatwiają zrozumienie stosunków międzyludzkich, a często znajdują odbicie w realnym życiu dziecka.
Organizując pracę nad inscenizacją nauczyciel stwarza sytuację, w której w sposób bezpośredni dzieci przeżywają najróżniejsze nastroje, uczucia i podejmują określone decyzje.
Rola inscenizacji w skrócie:
kształcenie uczuć, kształcenie postaw,
kształtowanie wrażliwości estetycznej,
kształtowanie świadomej dyscypliny,
rozwijanie mowy i twórczego myślenia,
ćwiczenie pamięci,
rozwijanie zainteresowań czytaniem i teatrem,
kształtowanie spostrzegawczości i umiejętności koncentracji.
Rodzaje inscenizacji:
teatr wycinanek (sylwety),
teatr lalek (kukiełki, pacynki, marionetki),
teatr chiński - cieni,
spontaniczne zabawy taneczne.
Tok metodyczny - inscenizacja
Wybór utworu.
Kilkakrotne czytanie w celu zrozumienia treści.
Ćwiczenia w mówieniu z wyodrębnieniem wydarzeń.
Ćwiczenia z podziałem na role.
Podział ról z uwzględnieniem cech charakterystycznych przedstawionych postaci.
Zapamiętanie ról poprzez ćwiczeń (ćwiczenia emisji głosu - magnetofon, płyta z nagraniami).
Samodzielny wybór rodzaju inscenizacji.
Zaprojektowanie dekoracji i wykonanie jej.
Dobór odpowiednich rekwizytów.
Przygotowanie piosenek i tańców.
Ostateczne opracowanie scenariusza i wykonanie inscenizacji przez dzieci.
Ćwiczenia redakcyjne wstępne. Formy wypowiedzi ustnych i pisemnych. Tematyka ćwiczeń w mówieniu i pisaniu. Źródło ćwiczeń w mówieniu i pisaniu. Podstawowe formy wypowiedzi.
Ćwiczenia redakcyjne- są wypracowaniami zbiorowymi prowadzonymi pod kierunkiem nauczyciela. Ich szczególne znacznie wiąże się z rozwoje mowy dziecka i potrzebą przyswajania poprawnych wzorców wypowiedzi w zależności od sytuacji komunikacyjnej. Tematem ćwiczeń redakcyjnych powinny być wspólne przeżycia i doświadczenia, ponieważ stanowią przedmiot zainteresowania całej klasy. Redagowanie dłuższych wypowiedzi polega najczęściej na zgłaszaniu przez uczniów propozycji zdań, które są wspólnie notowane( w czasie zapisywania jest możliwość korygowania błędów i przypominania zasad pisowni).
Ćwiczenia redakcyjne uczą dzieci:
właściwej kompozycji i logiczności wypowiedzi
adekwatności oraz precyzji językowej
unikania powtórzeń i błędów językowych
poprawności stylistycznej.
Formy wypowiedzi ustnych i pisemnych:
Podstawowe:
budowa poprawnych zdań pojedynczych i złożonych,
krótka wypowiedź w formie dwóch, trzech logicznie powiązanych ze sobą zdań
swobodne wypowiedzi- poruszanie jednego zagadnienia
Opowiadanie- jest to przedstawienie akcji, czyli zespołu czynności i zdarzeń występujących w stosunkach przyczynowo- skutkowych i następstwie czasowym.( Struktura opowiadania: wstęp- co było najpierw?, rozwinięcie- o się stało?, zakończenie: jak to się skończyło). Temat opowiadania nie może być zbyt obszerny, lecz ograniczony w czasie i przestrzeni, np. opowiadanie na bazie lektury, odwołujące się do przeżyć dzieci. Ważne jest uświadomienie możliwości stosowania odpowiednich środków stylistycznych ożywiających akcję(proste epitety, przymiotniki).
Opis- Opis wymaga od dzieci wnikliwej obserwacji opisywanych przedmiotów oraz uporządkowania poszczególnych cech wg pewnej logicznej kolejności. Dlatego należy do najtrudniejszych form wypowiedzi na szczeblu edukacji wczesnoszkolnej.
- Pracę nad opisem należy zaczynać od indywidualnych wypowiedzi uczniów na temat oglądanego przedmiotu.
ważne jest wdrażanie do konstruowania opisu wg pewnego planu i logicznej kolejności: nazwa, wielkość, kształt, barwa, zapach, fakturę i inne właściwości, stosunek do opisywanego przedmiotu oraz uwagi osobiste.
Plan opisu powinien zawierać po kolei poszczególne części przedmiotu lub zwierzęcia.
Wytworzenie właściwej motywacji do pracy- stosunek ucznia do opisywanego przedmiotu i konkretnym celem jego wypowiedzi.
Sprawozdanie- polega na zebraniu w zwięzłą całość głównych momentów jakiegoś zdarzenie zaprezentowanego w porządku chronologicznym. W sprawozdaniu mogą wystąpić elementy opowiadania i opisu.
Typy sprawozdań wg M. Nagajowej:
sprawozdanie typu reportaż- wydarzenia życia codziennego, wycieczki
sprawozdanie typu recenzja- z lektury, przestawienia, wystawy itp.
sprawozdanie typu protokół- z życia szkoły i organizacji, zebrań, zbiórek
Inne typy: kronikarskie notatki z życia szkoły, streszczenia( krótsza forma relacjonowania przeczytanej lektury).
List i inne pisma użytkowe
List- forma pisemnego porozumiewania się na odległość, forma podawcza- monolog, występują elementy opowiadania, opisy sprawozdania.
Przed tworzeniem listu nauczyciel powinien wyjaśnić jego strukturę i zasady budowy. Uczniowie muszą wiedzieć, że list ma budowę trójdzielną, czyli powinien zawierać krótkie wprowadzenie, rozwinięcie i zakończenie wraz z podpisem. U góry, nad wstępem, należy umieścić nagłówek oraz informację o dacie napisania listu i nazwie miejscowości. Z prawej strony pod zakończonym listem powinien się znaleźć podpis nadawcy.
Inne pisma użytkowe:
życzenia- można składać w formie ustnej bądź pisemnej z jakiejś okazji. Uczniowie powinni zapoznać się z:
wyrażeniami i zwrotami frazeologicznymi, np. najlepsze życzenia.
Życzenia: składamy, przesyłamy, zasyłamy
Życzymy, np. szczęścia
Powinny być zajęcia realizowane w sposób twórczy, oryginalny
zaproszenia i zawiadomienia- mogą być redagowane w związku z uroczystością lub innymi wydarzeniami szkolnymi i klasowymi. Sposób przekazu: jasny, pełny, logiczny i uzasadniony.
Ogłoszenia- najczęściej redagowane w związku z zaginięciem osobistych rzeczy dzieci, ważny jest: opis zaginionego przedmiotu, podanie miejsca, czasu jego zaginięcia i adresu nadawcy, numeru telefonu kontaktowego.
Tematyka i źródła ćwiczeń w mówieniu i pisaniu:
przeżycia prywatne dziecka
wycieczki i zorganizowane obserwacje oraz związane z nimi przeżycia dzieci
obrazki, fotografie, dzieła sztuki
opowiadania, wiersze, dzieła literackie
Ćwiczenia gramatyczne. Metody nauczania gramatyki. Rodzaje ćwiczeń gramatycznych.??????????????
Cele nauczania gramatyki:
kształtowanie u dzieci umiejętności wyrażania myśli w poprawnej formie językowej oraz uświadomienie roli tego narzędzia w procesie porozumiewania się ludzi miedzy sobą
rozbudzanie zainteresowania słowem
realizacja umiejętności praktycznych
Etapy pracy nad pojęciami gramatycznymi:
zgromadzenie materiału językowego
obserwacja zebranego materiału
uczniowie wyciągają wnioski, formułują sądy
ćwiczenia w zastosowaniu poznanej wiadomości na nowym materiale
Ćwiczenia ortograficzne. Rodzaje ćwiczeń ortograficznych. Metody nauczania ortografii. Sprawdzanie, analiza i ocena prac pisemnych.
Cele nauczania ortografii w klasach od I - III
Opanowanie reguł ortograficznych i ich właściwe stosowanie,
Wyrabianie poczucia odpowiedzialności za napisane słowo,
Wykształcenie spostrzegawczości ortograficznej,
Zapobieganie błędom w zapisie wyrazów o trudnej pisowni,
Wdrażanie do czujności ortograficznej,
Metody nauczania ortografii
Metoda indukcji - polega na obserwacji nowego materiału językowego, a następnie na stopniowym dochodzeniu do uogólnień w postaci reguły ortograficznej.
Metoda dedukcji - podajemy regułę ortograficzną, a następnie z dziećmi wyszukujemy wyrazy, których pisownie określa ta reguła.
Metoda analogii - polega na przenoszeniu reguł jednego materiału językowego na inny na podstawie zachodzących między nimi podobieństw.
Rodzaje ćwiczeń językowych w klasie I - III w obrębie ćwiczeń ortograficznych.
Ćwiczenia poprawnej wymowy
Analizowanie i dostrzeganie trudności ortograficznych,
Wyjaśnienie pisowni wyrazów za pomocą reguły ortograficznej lub przez poszukanie odpowiedniej formy gramatycznej,
Pamięciowe ćwiczenie zapisów wyrazów,
Różne gry i zabawy ortograficzne,
Kontrola własnego tekstu (sprawdzenie ze wzorem),
Etapy opracowania reguły ortograficznej.
Zgromadzenie materiału językowego zwierającego określoną trudność ortograficzną.
Analiza wyodrębnionego zjawiska ortograficznego.
Sformułowanie wniosku wypływającego z analizy (wniosek formułują dzieci).
Wyrabianie nawyku poprawnej pisowni.
Sprawdzenie stopnia opanowania materiału.
Rodzaje ćwiczeń ortograficznych.
Ćwiczenia ortograficzno-artykulacyjne - polegają na analizowaniu materiału
ortograficznego z równoczesnym korygowaniem i ćwiczeniem poprawnej wymowy.
Ćwiczenia ortograficzne związane z czytaniem - doskonalą umiejętność poprawnej pisowni i technikę czytania.
Ćwiczenia ortograficzno-gramtyczne - ułatwiają uzasadnienie pisowni
i formułowanie zasad z wykorzystaniem umiejętności gramatycznych.
Ćwiczenia ortograficzno-słownikowowe - kojarzą poprawny zapis wyrazów z ich znaczeniem i przyczyniają się do bogacenia słownika dziecka.
Ćwiczenia ortograficzno-stylistyczne - utrwalają pisownię określonego materiału ortograficznego w związku z układaniem różnych form wypowiedzi
Sprawdzanie, analiza i ocena prac pisemnych.
Kontrola i ocena prac pisemnych. |
|