Rafał Polak 12k2 lab3, Inżynieria Oprogramowania - Informatyka, Semestr III, Systemy Operacyjne, Sprawozdania


Systemy operacyjne

Rafał Polak 12k2

Laboratorium Komputerowe nr.3

TEMAT: Środowisko Linux - prawa dostępu

W systemie Centos bezpieczeństwo plików uwarunkowane jest prawami dostępu do podstawowych funkcji jakie możemy wykonać na plikach. W ich skład wchodzi tworzenie, usuwanie, uruchamianie oraz czytanie i pisanie.

  1. INFORMACJE DOSTĘPU

Prawa dostępu podzielone są na trzy sekcje:

- właściciel pliku lub katalogu

- grupa użytkowników

- indywidualni użytkownicy systemu nie należący do w/w sekcji

Szczegółowe informacje o plikach i katalogach można uzyskać poleceniem „ls -l” lub jeżeli chcemy zobaczyć także ukryte pliki i foldery, także systemowe komenda „ls -la pokaże szczegółową listę.

W informacji o pliku uzyskamy 10 znakowy kod oznaczający prawa dostępu oraz informacje o rodzaju pliku. Pierwszy znak odpowiada za typ:

- „ - ” zwykły plik

- b specjalny plik blokowy

- c specjalny plik znakowy

- d katalog

- l link symboliczny

- p potok

- s gniazdo

Pozostałe 9 znaków podzielone jest na 3 równe części w której znajduje się informacja dotycząca kolejno:

„ u ” właściciela,

g ” grup

„ a ” indywidualnych użytkowników

A zapisywane są za pomocą liter rwx, które stanowią opis praw dostępu dla każdej sekcji użytkowników systemu.

„ r „ czytanie zawartości / przeszukania zawartości

„ w „ zmiana zawartości / zmiany zawartości

„ x „ uruchamianie pliku / przejścia do tego katalogu

PRZYKŁAD:

-rw-r--r-- 1 root root 101 paź 31 16:28 moj_plik

Przykład pliku w którym właściciel pliku ma prawo do czytania i edycji pliku, natomiast inne osoby tylko do odczytu.

  1. EDYCJA PRAW DOSTĘPU

Prawa dostępu do pliku możemy edytować za pomocą polecenia „chmod” . Na edycję składają się dwie możliwości, cyfrowa od 1-7 i za pomocą liter oznaczających grupy użytkowników oraz ich prawa dostępu.

Prawa dostępu

Zapis numeryczny

Zapis znakowy

Tylko do czytania

4

r - -

Tylko do pisania

2

- w -

Tylko do uruchamiania

1

- - x

Do czytania i pisania

6

rw -

Do czytania i uruchamiania

5

r - x

Czytania, pisania i uruchamiania

7

rwx

Tak więc ustawić prawo dostępu dla grupy możemy w ten sposób:

chmod g+rx nazwa_pliku -co oznacza ustawienie praw czytania i uruchamiania

0x01 graphic

Możemy także ustawić domyślne prawa, które nadawane są podczas tworzenia plików. Służy do tego polecenie „umask” . Wartość podawana przy wywoływaniu komendy jest każdorazowo odejmowana od pełnych uprawnień (777) . W ten sposób każdy nowy plik może być dostępny tylko dla właściciela. Uzyskujemy ten efekt odejmując od maksymalnej wartości 077.

// 777- 077 = 700

Poniżej przedstawione jest tworzenie pliku tekstowego na domyślnych i zmienionych uprawnieniach:

0x01 graphic

0x01 graphic

  1. WYSZUKIWANIE PLIKÓW

W systemie tym udostępnione mamy polecenie przeszukujące drzewa katalogów w poszukiwaniu plików według zadanych kryteriów, które opisane zostały poniżej:

Do określenia parametru podaję się liczbę całkowitą dodatnią. Możemy także łączyć opcje polecenia wyszukiwania poprzez operatory logiczne.

0x01 graphic

0x01 graphic

Jeżeli wyniki wyszukiwania są duże i nie mieszczą się na ekranie monitora, możemy zażyczyć sobie możliwość przewijania ekranu dodatkową opcją do polecenia | less ”.

  1. WYSZUKIWANIE CIĄGU ZNAKÓW

W celu odnalezienia jakiegoś ciągu znaków w jego nazwie lub w zawartości pliku należy skorzystać z polecenia „grep”, które umożliwia nam przeszukanie wybranego pojedynczego katalogu plików. Poniżej znajduje się przykład wyszukania ciągu „praw” we wszystkich plikach katalogu w którym polecenie zostało wywołane, czyli home. Oznaczenie wszystkich plików zostało za pomocą symbolu gwiazdki „ * ”.

0x01 graphic

Do polecenia grep dostępne są 4 dodatkowe opcję oznaczające kolejno :

-i ignorowanie wielkości liter

-n poprzedzenie każdego wyprowadzonego wiersza jego numerem w pliku

-l wyprowadzenie tylko nazw plików

-v wyprowadzenie wierszy, które nie zawierają szukanego ciągu znaków

  1. KOMPRESJA PLIKÓW

Pliki możemy kompresować za pomocą programu gzip , który ma do swojej dyspozycji kilka bardzo przydatnych opcji. Domyślnie po skompresowaniu oryginalny plik zostaje usunięty a moc kompresji ustawiona w skali od 1-9 jest po środku. Możemy opcje te modyfikować poprzez dodanie podczas wywoływania polecenia odpowiedniej komendy:

-c zachowuje oryginalne pliki

-r rekurencyjne kompresowanie katalogów i podkatalogów

-v raport kompresji i dekompresji wizualizowany na monitorze

-d dekompresja

-h wyświetlenie pomocy

-l wyświetlenie szczegółów kompresji (raportu)

-t testowanie spójności skompresowanego pliku

-n liczba całkowita od 1 do 9 oznaczająca stopień kompresji.

Zastosowanie kilku opcji z powyższej listy. Warto zwrócić uwagę także na budowę składni polecenia.

gzip -opcje nazwa_pliku”

0x01 graphic

0x01 graphic



Wyszukiwarka