W 3 Balneo, Fizjoterapia, Balneologia- wykłady


Medycyna fizykalna i balneoklimatologia wykład III 04.11.09

Temat: fizykoterapia, magnetoterapia i magnetostymulacja, laseroterapia i laserostymulacja.

Fizykoterapia: światłolecznictwo, elektrolecznictwo, ultradźwięki, pole magnetyczne, pole elektromagnetyczne, laseroterapia, leczenie ciepłem i zimnem, wodolecznictwo.

ŚWIATŁOLECZNICTWO

Działanie światła:

W światłolecznictwie wykorzystuje się:

Promieniowanie podczerwone (IR), podział zależy od długości fali:

Wpływ biologiczny promieniowania podczerwonego polega na udzielaniu ciepła przez depolaryzację światła w tkankach (nie ma ono działania fotochemicznego, odwrotnie niż UV).

Wpływ biologiczny IR:

Zastosowanie IR:

Przeciwwskazania:

UV- promieniowanie nadfioletowe, niewidzialne promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali 100- 400nm.

Podział promieniowania UV:

  1. obszar A o długości fali 400- 315nm

  2. obszar B o długości fali 315- 280nm

  3. obszar C o długości fali 280- 200nm.

Właściwości fotochemiczne UV:

Działanie: rumień fotochemiczny wiąże się z uszkadzającym działaniem promieniowania, uszkadza komórki warstwy kolczystej naskórka. Rumień powstaje szybko, jest plamisty (niehomogenny), szybko ustępuje.

Terapeutyczne lampy kwarcowe,

Bakteriobójcze lampy kwarcowe.

Znane są liczne substancje i leki zwiększające wrażliwość na promieniowanie UV. Zalicza się do nich zawarte w niektórych roślinach pochodne Kumaryny, pochodne Smołowcowe (smoła, dziegcie, antracen, benzen), barwniki takie jak eozyna, błękit metylenowy, róż bengalski, naturalne olejki ( bergamotowy, cedrowy, sandałowy, cytrusowy, laurowy), oraz związki niektórych metali (żelazo, srebro, złoto, bizmut, arsen). Spośród leków wrażliwość na UV zwiększają: sulfonamidy, antybiotyki (tetracykliny), niektóre leki przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwcukrzycowe.

Wpływ UV na ustrój:

Wskazania do stosowania UV:

Przeciwwskazania:

Elektrolecznictwo- dział lecznictwa wykorzystujący do celów leczenia prąd stały, oraz prądy impulsowe małych i średnich częstotliwości.

Zjawiska towarzyszące przepływowi prądu stałego:

Reakcja nerwów i mięśni na prąd stały:

Przepływ prądu powoduje zmianę pobudliwości tkanki nerwowej i mięśniowej. Pod anodą obserwujemy zmniejszenie pobudliwości- anelektrotonus. Pod katodą obserwujemy z kolei zwiększenie pobudliwości- katelektrotonus.

Odczyn ze strony naczyń krwionośnych:

Etapy rozszerzenia naczyń krwionośnych pod wpływem prądu stałego:

Zabiegi z użyciem prądu stałego:

Galwanizacja- zabieg elektroleczniczy w którym wykorzystuje się prąd stały. Do zabiegu galwanizacji stosuje się elektrody płaskie, a także elektrody o specjalnym kształcie. Dawkę natężenia prądu stałego ustala się w zależności od powierzchni elektrody czynnej, czasu trwania zabiegu, rodzaju i umiejscowienia schorzenia, wrażliwości chorego na prąd elektryczny.

Dawka słaba- 0,01- 0,1mA/cm2 powierzchni elektrody

Dawka średnia- do 0,3mA

Dawka mocna- do 0,5mA

Efekty działania na organizm galwanizacji anodowej:

Efekt działania na organizm galwanizacji katodowej:

Galwanizacja poprzeczna:

Wskazania:

Przeciwwskazania do galwanizacji:

Jonoforeza- zabieg elektryczny, polega na wprowadzeniu do tkanek siłami pola elektrycznego jonów działających leczniczo.

Aby doszło do jonoforezy potrzebne jest środowisko wodne, zdolność leków do dysocjacji elektrolitycznej.

Mechanizm leczniczego działania jonoforezy:

Wybrane jony lecznicze w JF:

Elektrostymulacja- wykorzystuje się prąd impulsowy. Aparaty nazywamy elektrostymulatorami. Najczęściej stymulacja dotyczy mięśni i nerwów. Wyróżnia się 2 metody elektrostymulacji układu nerwowo- mięśniowego: elektrostymulację elektrodą czynną i elektrostymulację dwuelektrodową.

Elektrostymulacja elektrodą czynną:

Nerw lub mięsień pobudza się elektrodą czynną połączoną z biegunem ujemnym źródła prądu, której wymiary są o wiele mniejsze od elektrody biernej umieszczonej na skórze w dostatecznie dużym oddaleniu. Elektrodę czynną przykłada się w punkcie motorycznym. Punkt motoryczny nerwu to miejsce na skórze gdzie nerw jest najbliżej jej powierzchni. Punkt motoryczny mięśnia to miejsce w którym nerw wnika do mięśnia.

Elektrostymulacja dwuelektrodowa:

Metoda polega na ułożeniu na skórze dwóch małych elektrod w pobliżu przyczepów mięśnia. Metodę tę stosuje się zazwyczaj w przypadku mięśni odnerwionych. W takim wypadku punkty motoryczne nie istnieją, ponieważ włókna nerwowe straciły zdolność przewodzenia prądu. Metodą dwuelektrodową można stosować w pobudzaniu do skurczu mięśni zdrowych i nieznacznie uszkodzonych. W tej metodzie biegun ujemny łączy się z elektrodą ułożoną obwodowo.

Impulsy:

Prąd faradyczny:

Należy do prądów impulsowych małej częstotliwości. Prąd ten znajdował szerokie zastosowanie w elektrolecznictwie, obecnie jednak wychodzi z użycia. Prąd faradyczny jest asymetrycznym prądem indukcyjnym o częstotliwości 50-100Hz, który otrzymuje się z induktora. Prąd faradyczny wywołuje tężcowy skurcz mięśnia, trwający przez cały czas jego przepływu, ponieważ impulsy działają na mięsień w krótkich odstępach czasowych, uniemożliwiając jego rozkurcz. Brak reakcji na prąd faradyczny świadczy o ciężkim uszkodzeniu mięśnia. Prąd faradyczny wywołuje rozszerzenie naczyń krwionośnych w okolicy jego oddziaływania na skórę.

Prąd impulsowy Traberta (Ultra- Reiz)

Jest to jednobiegunowy prąd prostokątny o czasie trwania 2ms i czasie przerwy 5ms. Istota terapii prądami UR polega na wprowadzeniu mięśni w drżenie o częstotliwości około 140Hz które powoduje rozluźnienie mięśnia- dlatego mówi się w tym przypadku o masażu prądem bodźcowym. Drugą istotną składową biologicznego wpływu prądu UR jest jego szybkie działanie przeciwbólowe. Prąd Traberta powoduje obniżenie aktywności układu współczulnego. Można go stosować segmentarnie i miejscowo. W przypadku terapii miejscowej elektrody umieszcza się w miejscu bolesnym lub wzdłuż nerwów obwodowych. W terapii segmentarnej stosuje się 2 elektrody najczęściej różnej wielkości, umieszczone na linii środkowej ciała, na kręgosłupie. Odległość między elektrodami powinna wynosić około 3cm. Wskazania do prądów UR stanowią choroby zwyrodnieniowe stawów, zespoły bólowe kręgosłupa, nerwobóle, bóle mięśniowe, stany ze wzmożonym napięciem mięśniowym, stany pourazowe narządu ruchu i zaburzenia krążenia obwodowego.

Prądy diadynamiczne (prądy Bernarda)

Powstają w wyniku prostowania prądu sinusoidalnie zmiennego o częstotliwości 50Hz. Wykazują one silne działanie przeciwbólowe i przekrwienne, zmniejszają napięcie mięśni.

Stosowanie DD:

Metodyka:

Prądy średniej częstotliwości.

Ich częstotliwość wynosi 1000- 10000Hz. Mają działanie przeciwbólowe i przekrwienne.

Prądy Kotza- inaczej stymulacja rosyjska. Jest to rodzaj stymulacji służący do wzmacniania siły mięśniowej, zwiększenia masy mięśnia. Stymulacji wg Kotza poddaje się mięśnie szkieletowe prawidłowo unerwione. Metoda zatem nadaje się do stymulacji mięśni hipotroficznych, zanikających z powodu unieruchomienia, oraz do treningu mięśni zdrowych.

Prądy wielkiej częstotliwości.

Do metod wykorzystujących drgania elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości należy:

Arsonwalizacja- działanie prądów d' Arsonvala dotyczy głównie naczyń krwionośnych i zakończeń nerwów w skórze. Zabiegi mogą być miejscowe, lub ogólne. miejscowe stosuje się w leczeniu nerwobólów, zaburzeń czucia, świądu i odmrożeń.

Ogólne stosuje się w leczeniu nerwicy wegetatywnej, stanów wyczerpania nerwowego i bezsenności.

Diatermia krótkofalowa- polega na przegrzaniu tkanek.

Diatermia krótkofalowa impulsowa (terapuls, diapuls) ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwobrzękowe.

Wskazania:

Ultradźwięki- fale akustyczne o działaniu mechanicznym.

Wpływ na ustrój:

Wskazania:

Przeciwwskazania:

Magnetoterapia- wykorzystanie wolno zmiennych pół magnetycznych o dużych wartościach częstotliwości.

Biologiczny mechanizm magnetoterapii:

Zastosowanie kliniczne (reumatologia, ortopedia, neurologia):

Pole magnetyczne użyte w magnetostymulacji. Mechanizmy fizyczne i biofizyczne.

Magnetostymulacja w stosunku do magnetoterapii wyróżnia się:

Działanie magnetostymulacji:

Kliniczne zastosowanie magnetostymulacji:

Wykorzystanie terapeutyczne:

Główne efekty działania:

Efekty lecznicze manifestują się przez:

Efekty uboczne: uczucie ciepła, mrowienia, ogólne rozluźnienie, rozbicie, skurcze kkd, zaostrzenie dolegliwości bólowych- potem dołącza się działanie endorfin mających charakter endogennych opiatów.

Przeciwwskazania:

Kliniczne wykorzystanie pól magnetycznych:

    1. terapeutyczno- diagnostyczne

    2. diagnostyczne

    3. terapeutyczne (chor. Parkinsona, ZZSK, cukrzyca, SM, udary mózgu, osteoporoza, spastyka, moczenie nocne.

Pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości:

Diatermia- głębokie przegrzanie. Może być krótkofalowa i mikrofalowa.

Dawki:

  1. atermiczna

  2. oligotermiczna

  3. termiczna

  4. hipertermiczna

Wskazania do diatermii krótkofalowej:

Przeciwwskazania:

Diatermia mikrofalowa:

Działanie biologiczne:

Wskazania:

Przeciwwskazania:

LASER

Działanie biologiczne:

Wskazania:

Przeciwwskazania:


Wyszukiwarka