• ODSŁANIANIE SIĘ

• Komunikowanie informacji o sobie. Polega na przejściu informacji dotyczących naszych obserwacji, myśli, uczuć i potrzeb z ukrytego „Ja” do otwartego „Ja”.

• Nie można się nie odsłaniać. Jeżeli jesteśmy wśród innych, zawsze wysyłamy jakieś komunikaty o sobie.

• Rodzaje „Ja”:

• Otwarte - znane samemu sobie, znane innym

• Ślepe - nieznane samemu sobie, znane innym

• Ukryte - znane samemu sobie, nieznane innym

• Nieznane - nieznane sobie i innym

• Korzyści płynące z odsłaniania się

• Większa samoświadomość

• Znamy siebie w takim stopniu, w jakim znają nas inni

• Aby zostać zrozumianym, musimy uświadomić sobie, zdefiniować i opisać swoje myśli, uczucia, potrzeby oraz wyciągnąć z nich wnioski.

2. Pogłębienie związków

• Jeśli dwie osoby są gotowe na otworzenie się nawzajem przed sobą, ich związek pogłębia się i rozwija

3. Poprawa komunikacji

• Otwarcie rodzi otwarcie

4. Mniejsze poczucie winy

• Ujawnienie tego, co zrobiliśmy lub pomyśleliśmy, zmniejsza poczucie winy w dwojaki sposób:

• Nie musimy już dłużej angażować swojej energii, aby utrzymać nasze wykroczenie w tajemnicy

• W momencie jego ujawniania możemy popatrzeć na nie bardziej obiektywnie. Możemy otrzymać informację zwrotną od innych

• Aby doświadczyć leczniczych skutków odsłaniania się, nie potrzebujemy duchownego ani terapeuty - wystarczy przyjaciel

5. Więcej energii

• Utrzymywanie w sekrecie ważnych informacji o sobie pochłania dużo energii

• Jeśli rozmawiasz z kimś, a rozmowa się nie klei, urywa się i jest nudna, zastanów się, czy przypadkiem czegoś nie ukrywasz. Niewyrażone uczucia i potrzeby mają tendencję do wzbierania i wrzenia wewnątrz ciebie, a przez to do hamowania spontaniczności.

• Opór przed odsłanianiem się

• Otwarte mówienie o sobie nie jest społecznie akceptowane. Nieładnie jest mówić na swój temat zbyt dużo czy też rozmawiać o swoich uczuciach i potrzebach poza kręgiem rodzinnym.

• Nie ujawniamy swojego wnętrza również z lęku: przed odrzuceniem, karą, obmową czy wykorzystaniem informacji przeciwko nam samym.

• Zakres otwartości zmienia się w zależności od twojego nastroju, rozmówcy czy tematu rozmowy.

• Jesteśmy bardziej otwarci wobec partnera, niektórych członków rodziny i bliskich przyjaciół.

• Chętniej ujawniamy swoje preferencje, co do ubrań i jedzenia niż swój status majątkowy czy preferencje seksualne.

• Przeciętny poziom otwartości wzrasta w przedziale wiekowym od 17 do 50 lat. Po pięćdziesiątce jesteśmy bardziej zamknięci w sobie.

• EKSPRESJA

• Wyrażanie siebie w sytuacjach dla nas ważnych i w kontaktach z istotnymi dla nas osobami

• Cztery rodzaje ekspresji:

1. Obserwacje - mówienie o tym, co odbierają nasze zmysły, bez spekulacji, domyślania się, wyciągania wniosków. Podawanie faktów.

2. Myśli - konkluzje i wnioski wyciągnięte z tego, co usłyszeliśmy, przeczytaliśmy, zaobserwowaliśmy. Próby syntezy naszych obserwacji. Myśli to również oceny, osądy, nasze przekonania, opinie, teorie.

3. Uczucia - wyrażanie uczuć sprawia nam najwięcej trudności w kontaktach z ludźmi.

4. Potrzeby - Nikt, z wyjątkiem ciebie, nie wie, czego potrzebujesz. Jesteś ekspertem i najwyższym autorytetem w dziedzinie swoich potrzeb. Może istnieć w tobie silny, wewnętrzny zakaz ich wyrażania.

• Pełna komunikacja

Połączenie wszystkich czterech rodzajów ekspresji: tego, co widzimy, myślimy, czujemy i potrzebujemy.

• Skrzyżowane komunikaty

Wówczas, gdy w jednej wypowiedzi zostały wymieszane i pomylone różne rodzaje ekspresji.

Np. „Widzę, że znów masz na sobie tę starą sukienkę” - nieprzejrzyście wyrażone są uczucia, przemyślenia, obserwacje.

• Przygotowanie wypowiedzi

• Samoświadomość - jest jeden sposób, aby wyrażać pełne komunikaty, a unikać częściowych i niejasnych: musisz przyjrzeć się swojemu wewnętrznemu doświadczeniu.

• Co w danej chwili obserwujesz, myślisz, czujesz i czego potrzebujesz?

• Jaki jest cel twojej wypowiedzi?

• Czy cel ujawniony innym jest taki sam, jak cel rzeczywisty?

• Czego się obawiasz powiedzieć?

• Co chcesz zakomunikować?

• Świadomość innych ludzi - przyjrzyj się swojemu rozmówcy, śledź jego reakcje.

• W jakim jest stanie?

• Czy się śpieszy, czy cierpi, może jest rozzłoszczony i nie chce cię słuchać?

• Czy rozmówca utrzymuje z tobą kontakt wzrokowy?

• Czy zadaje pytania i udziela informacji zwrotnych, czy może siedzi nieruchomo na krześle?

• Świadomość miejsca - ważne informacje przekazywane są w miejscach, gdzie nikt nie zakłóca spokoju i prywatności rozmówców.

• Zasady skutecznej ekspresji

• Komunikaty powinny być bezpośrednie - ważna jest świadomość, kiedy należy coś powiedzieć. Nie możemy zakładać, że inni wiedzą, co myślimy lub, czego potrzebujemy

• Komunikaty powinny być natychmiastowe - jeżeli ktoś cię zranił, czujesz złość lub potrzebujesz jakiejś zmiany, przesunięcie tych komunikatów w czasie jedynie wzmocni twoje emocje.

• Komunikaty powinny być jasne - taki komunikat to - odbicie naszych myśli, uczuć, potrzeb i obserwacji.

• Nie zadawaj pytań, kiedy trzeba wypowiadać twierdzenia.

• Zachowaj spójność wypowiedzi.

• Unikaj podwójnych komunikatów.

• Uświadom sobie swoje potrzeby i uczucia.

• Odróżniaj obserwacje i myśli.

• Skoncentruj się na jednej sprawie w danej chwili

• Komunikaty powinny być szczere - czyli takie, w których deklarowany cel przekazu jest identyczny z rzeczywistym. Można sprawdzić, czy nasze komunikaty są szczere, zadając sobie dwa pytania:

• Dlaczego mówię to tej osobie?

• Czy chcę, aby usłyszała ona właśnie to, co mówię, czy domyśliła się czegoś innego?

• Komunikaty powinny być wspierające - wspierać to znaczy porozumiewać się tak, aby druga osoba usłyszała, co mamy na myśli i nie czuła się przy tym zdominowana i odepchnięta. Zapytaj siebie:

• Czy chcę, aby moja wypowiedź była obroną, czy komunikatem prawdziwym?

• Czy moim celem jest zranić drugą osobę i wywyższyć siebie, czy naprawdę się porozumieć?

6

---