KRUS, Księgozbiór, Studia, Prawo i polityka


KASA ROLNICZEGO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

  1. WSTĘP .

Ubezpieczenia społeczne rolników 25 lat . Pierwsza ustawa w tym zakresie , weszła w życie od 1 lipca 1977 r.

Dopiero jednak w oparciu o przepisy obecnie obowiązującej ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. (Dz. U. Nr 71/93 , poz. 342 , z późniejszymi zmianami ) , została utworzona odrębna instytucja , do realizacji pełnego zakresu zadań związanych z podleganiem ubezpieczeniu , poborem składek oraz przyznawaniu i wypłatą świadczeń - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Rolniczego .

Do końca1990 r. Zadania te wykonywały urzędy gmin i jednostki organizacyjne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych .

Zasady ubezpieczenia oraz zakresu i warunki przyznawania świadczeń , określone ustawą z grudnia 1990 r. Były parokrotnie modyfikowane , tak aby w sposób jak najpełniejszy uwzględniały specyfikę tego działu gospodarki narodowej oraz liczne postulaty zgłaszane przez rolników i zrzeszające ich organizacje społeczno-zawodowe .

Ustawą z dnia 12 września 1996 r. (Dz. U. Nr 124, poz. 585 i Nr 155, poz. 771) wprowadziło kilka istotnych zmian dotyczących podlegania ubezpieczeniu społecznemu i opłacania składek .

Realizując ubezpieczenia KRUS prowadzi samodzielną gospodarkę finansową .

Wypłaty świadczeń , przysługującym osobą uprawnionym w zależności od ich rodzaju , dokonuje ze środków funduszu składkowego , bądź funduszu emerytalno-rentowego .

Zakres świadczeń gwarantowanych z ubezpieczenia społecznego rolników jest zbliżony do zakresu świadczeń przysługujących pracownikom .

Świadczenia te są wypłacane w ramach ubezpieczenia wypadkowego , chorobowego i macierzyńskiego oraz ubezpieczenia emerytalno-rentowego .

Należą do nich w szczególności :

  1. Z ubezpieczenia wypadkowego , chorobowego i macierzyńskiego :

  1. Z ubezpieczenia emerytalno-rentowego :

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona:5-6 ) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

Ponadto osobom podlegającym ubezpieczeniu wypadkowemu , chorobowemu i macierzyńskiemu oraz osobą uprawnionym do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego rolników , a także członkom ich rodzin przysługują :

  1. OGÓLNE ZASADY OBEJMOWANIA UBEZPIECZEŃ .

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników przewiduje dwie formy objęcia ubezpieczeń . W zależności od warunków spełnianych przez osobę zainteresowaną , objęcie to obowiązuje w trybie obowiązkowym ( z mocy ustawy ) lub dobrowolnym ( na wniosek ) .

Ubezpieczeniem społecznym rolników obejmowani są , mający obywatelstwo polskie, rolnicy oraz pracujący z nimi małżonkowie i domownicy , spełniające określone wymogi ustawowe .

Wymóg posiadania obywatelstwa polskiego jest obligatoryjny , bez spełnienia , którego objęcie ubezpieczeniem społecznym rolników , mimo istnienia pozostałych warunków , nie jest możliwe .Wymogu jednak tego nie spełniają osoby przebywające w Polsce na podstawie karty stałego pobytu , bowiem nadal zachowują obywatelstwo swojego kraju .

Wprawdzie w przypadku rolnika ustawa nie określa wieku jaki musi osiągnąć osoba będąca posiadaczem gospodarstwa rolnego , aby prowadzić na nim działalność rolniczą mogła być objęta ubezpieczeniem społecznym , należy jednak przyjąć , że może to nastąpić z chwilą uzyskania pełnoletności , tj. ukończenia 18 lat .

Zgodnie z postanowieniem Kodeksu cywilnego , dopiero osoba pełnoletnia może składać ważne świadczenia woli ,zawierać umowy , rozporządzać majątkiem i zaciągać zobowiązania.

W stosunku do wszystkich osób , tj. zarówno rolników ,jego małżonka i domowników, ustawa o ubezpieczeniu rolniczym nie określa górnej granicy wieku , po osiągnięciu którego nie istnieje obowiązek ubezpieczenia . Oznacza to , że obowiązek ubezpieczenia dotyczy także osób , które mimo osiągnięcia wieku emerytalnego , poprzez złożenie stosownego wniosku , nie ubiegają się o przyznanie świadczenia emerytalno-rentowego , nadal prowadzą działalność rolniczą lub pracują w gospodarstwie rolnym . Ustawa nie przewiduje również , w stosunku do tych osób , żadnych ulg w opłacaniu składek .

Rolnikiem w rozumieniu omówionej ustawy jest osoba fizyczna prowadząca na własny rachunek działalność rolniczą , jako posiadacz gospodarstwa rolnego położonego w granicach Rzeczypospolitej Polskiej .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona:6-8 ) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

Do uznania rolnika nie wystarcza sam fakt bycia posiadaczem samoistnym ( np. właścicielem , współwłaścicielem ) albo zależnym ( np. dzierżawcą , współdzierżawcą ) gospodarstwa .

Warunkiem jest osobiste prowadzenie , w oparciu o posiadane gospodarstwo , działalności rolniczej na własny rachunek .

Ubezpieczeniem społecznym rolników są bowiem obejmowane tylko osoby czynne zawodowo , tj. wykonujące pracę w gospodarstwie rolnym lub przy prowadzeniu działu specjalnego produkcji rolnej .

Działalnością na własny rachunek jest również działalność kilku osób na wspólny rachunek . Sytuacja taka ma miejsce w przypadku gospodarstw będących współwłasnością kilku osób (np. spadkobierców) , gdy nie dokonano jej zniesienia , w postępowaniu sądowym, m.in. poprzez fizyczny podział oraz gospodarstw funkcjonujących w ramach spółek , zwłaszcza cywilnych , gdy kilka osób wspólnie prowadzi produkcję rolniczą i dzieli się produktami lub dochodami z ich sprzedaży .

Przepisy ustawy traktujące o prawach i obowiązkach rolnika odnoszą się w całej rozległości do obojga małżonków , będących współposiadaczami gospodarstwa rolnego i prowadzących działalność rolniczą na własny rachunek , co oznacza , że oboje są rolnikami w rozumieniu niniejszej ustawy .

Do małżonka rolnika nie będącego współposiadaczem gospodarstwa rolnego mają zastosowane te przepisy odnoszące się do rolnika , które regulują podleganiu ubezpieczeniu i świadczeniu z ubezpieczenia . Oznacza to , że małżonek rolnika spełniający określone warunki ustawowe podlega ubezpieczeniu obowiązkowo . Nie podlega mu natomiast wówczas , gdy przedstawi stosowne dokumenty , potwierdzające niewykonywanie pracy w gospodarstwie rolnym ani w gospodarstwie domowym związanym z gospodarstwem rolnym .

Jako domownik może podlegać zarówno członek rodziny rolnika , jak i osoba obca , jednak związana z nim takimi więzami osobistymi , które wyjaśniają przyczynę wykonywania pracy na rachunek rolnika bez wynagrodzenia z tego tytułu .

Przy obejmowaniu ubezpieczeniem społecznym rolników domniemywa się , że :

  1. Właściciel gruntów zaliczonych do użytku rolnego lub dzierżawca takich gruntów , o ile dzierżawa została zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków , prowadzi na tych gruntach działalność rolniczą ;

  2. Podatnik podatku rolnego lub podatku od dochodu z działów specjalnych prowadzi działalność rolniczą w rozmiarze wynikającym z zakresu opodatkowania ;

  3. Każda z osób będących współwłaścicielem lub współdzierżawcą gospodarstwa rolnego uczestniczy w prowadzeniu działalności rolniczej ;

  4. Małżonek rolnika pracuje w gospodarstwie rolnym albo w gospodarstwie domowym bezpośrednio związanym z tym gospodarstwem ;

  5. Osoba będąca domownikiem rolnika stale pracującego w gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy - jeżeli okoliczność tą potwierdzają zgodnymi oświadczeniami rolnik i ta osoba .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona:8-10 ) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

Podjęcie rozstrzygnięcia o ustaniu ubezpieczenia musi więc poprzedzać obalenie powyższych domniemań , przez osobę zainteresowaną , poprzez przedstawienie faktów i potwierdzających je dowodów , niezbicie potwierdzających istnienie zdarzenia lub zdarzeń uzasadniających dokonanie wyłączenia z ubezpieczenia .

Oceny dowodów , czy są wiarygodne i czy potwierdzają istnienie okoliczności wykluczających podleganie ubezpieczeniu , dokonuje placówka terenowa KRUS , właściwa ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego .

Różnorodność stanów faktycznych powoduje , iż podstawę do obalenia domniemania mogą stanowić bardzo różne dowody , stąd i trudność wymienienia ich wszystkich .

Przykładem najbardziej typowych mogą być :

Również jednostka organizacyjna KRUS może podjąć z urzędu postępowanie wyjaśniające , jeżeli ma uzasadniane wątpliwości , czy stan faktyczny sprawy odpowiada domniemaniu .

Rolnik może prowadzić działalność produkcyjną w kilku dziedzinach produkcji roślinnej lub zwierzęcej , może też koncentrować się na jednej z nich . Do uznania określonej działalności gospodarczej za działalność rolniczą niezbędne jest jednak , aby w swej istocie obejmowała ona biologiczne procesy z życiem roślin i zwierząt , takie jak : uprawa , chów , hodowla , pielęgnacja .

Nie jest konieczne , aby każda działalność uznana za rolniczą angażowała udział gruntów rolnych . Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników , nie precyzuje bowiem minimalnych rozmiarów działalności gospodarczej , której objęcie uzasadnia objęcie ubezpieczeniem . Obszar użytków rolnych w hektarach przeliczeniowych istotny jest natomiast wówczas , gdy w gospodarstwie nie prowadzi się działów specjalnych .

Gospodarstwem rolnym , w rozumieniu ustawy , mogą być budynki (pomieszczenia) , urządzenia i inwentarz , służące prowadzeniu produkcji , mimo braku użytków rolnych , np. przy produkcji pieczarek , czy uprawie kiełków roślinnych .

Działalność rolnicza jest rodzajem wolnego zawodu . Specyfika tej działalności powoduje , że w większości gospodarstw jest ona wykonywana bez przerwy , bez względu na porę roku rodzaj dnia (powszedni , świąteczny).

Ma to miejsce w szczególności w przypadku posiadania zwierząt gospodarskich , czy też prowadzenia upraw specjalistycznych w szklarniach , tunelach , budynkach gospodarczych , piwnicach np. kwiatów , nowalijek , pieczarek , cykorii .

Z objęcia ubezpieczeniem wynikają tak prawa , jak i obowiązki , zarówno dla ubezpieczonego (rolnika , jego małżonka i jego domowników) , jak i dla jednostek organizacyjnych KRUS .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 10-11) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

  1. OBEJMOWANIE UBEZPIECZENIEM W TRYBIE OBOWIĄZKOWYM I WYŁĄCZANIE Z TEGO UBEZPIECZENIA .

  1. ZASADY OGÓLNE .

Obowiązkowo podlega się równocześnie obydwu rodzajom ubezpieczenia , tj. ubezpieczeniu wypadkowemu , chorobowemu i macierzyńskiemu oraz ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu .

Istotą ubezpieczenia obowiązkowego jest jego istnienie nie zależnie od woli osób zainteresowanych (rolnika , jego małżonka i domowników) oraz tego czy dopełniono obowiązku bieżącego zgłoszenia do ubezpieczenia . Ubezpieczenie obowiązkowe powstaje od dnia spełnienia wszystkich warunków określonych ustawą , natomiast ustaje z końcem kwartału , w którym ustały okoliczności uzasadniające podleganie temu ubezpieczeniu .

Obowiązek ubezpieczenia może powstać każdego dnia kwartału , jednakże jego ustanie , bez względu na przyczynę (np. przekazanie gospodarstwa następcy , sprzedaż , oddanie w dzierżawę , zaprzestanie działalności rolniczej lub pracy w gospodarstwie rolnym z powody długotrwałego lub stałego pobytu za granicą a nawet zgonu osoby zainteresowanej ) następuje zawsze z końcem kwartału .

Objęcie ubezpieczeniem może nastąpić również za okres miniony , jeżeli istnieje pewność co do faktycznego spełnienia warunków ustawowych , a w szczególności osobistego prowadzenia działalności rolnej lub pracy w gospodarstwie rolnym .

W przypadku rolnika i jego małżonka będącego współwłaścicielem gospodarstwa rolnego , objęcie ubezpieczeniem następuje za cały okres wypełniania wymogów ubezpieczenia obowiązkowego .

Gdy zaś chodzi o domownika , nie może on osiągać wstecz dalej niż data , do której istnieje prawo dochodzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne , tj. do 5 lat .

  1. WARUNKI SZCZEGÓŁOWE .

Ubezpieczenia społeczne rolników obowiązkowo podlegają :

  1. Rolnik , gdy prowadzi na własny rachunek działalność rolniczą , jako posiadacz (samoistny lub zależny) , położonego w granicach Rzeczypospolitej Polskiej , gospodarstwa rolnego o obszarze użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny produkcji rolnej , w rozumieniu przepisów podatkowych ;

  2. Małżonek rolnika stale pracujący w gospodarstwie rolnika , przy prowadzeniu działu specjalnego lub w gospodarstwie domowym bezpośrednio związanym z gospodarstwem rolnym ;

  3. Domownik , tj. osoba bliska rolnikowi , która :

  1. Ukończyła 16 lat;

  2. Pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie ;

  3. Stale pracuje w tym gospodarstwie domowym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 12-13) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

Jeżeli osoby te nie podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego rolników albo jakiegokolwiek ubezpieczenia społecznego .

Przez osobę podlegającą innemu ubezpieczeniu społecznemu rozumie się pracowników , którzy są zatrudnieni w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa wymiaru obowiązującego w danym zawodzie oraz wszystkie osoby objęte ubezpieczeniem lub zaopatrzeniem emerytalnym z innego tytułu , np. zatrudnienie na podstawie umowy o pracę , umowy agencyjnej lub umowy zlecenia .

Z powyższych wyjaśnień wynika , że ubezpieczeniu społecznemu rolników nie podlega między innymi osoba objęta ubezpieczeniem w ZUS z tytułu wykonywania na podstawie umowy o pracę . Z ubezpieczenia tego zwalnia jednak wyłącznie zatrudnienie wykonywane w ramach stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa wymiaru obowiązkowego w danym zakładzie , mimo iż obowiązek ubezpieczenia pracowniczego istnieje niezależnie od tego wymiaru .

Istnieje obowiązek ubezpieczenia społecznego pracowników jest ściśle uzależniony od istnienia pracy , bądź pobierania zasiłku dla bezrobotnych .Obowiązek ten obejmuje więc tylko czas trwania umowy o pracę i wypłaty zasiłku dla bezrobotnych , w tym pobieranych w tym czasie świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa . Nie istnieje zaś wówczas , gdy świadczenia te są nadal wypłacane po rozwiązaniu umowy o pracę . Wraz z ustaniem stosunku pracy ustaje bowiem również obowiązek ubezpieczenia pracowniczego , a dalsza wypłata świadczeń jest jedynie konsekwencją podlegania w ubezpieczeniu w okresie wcześniejszym .

Ubezpieczeniu społecznemu rolników nie podlegają również osoby spełniające warunki obowiązkowego ubezpieczenia w ZUS z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia . Ubezpieczenie to jest obowiązkowe dla osoby wykonującej odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia zawartej na okres co najmniej 15 dni . Obejmuje ono jednak również osoby wykonujące na rzecz jednego zleceniodawcy pracę na podstawie umów krótszych niż 15 dni , w przypadku gdy łączny okres ich trwania wynosi co najmniej 15 dni , a przerwa pomiędzy ostatnim dniem poprzedniej umowy i pierwszym dniem następnej umowy jest krótszy niż 60 dni . Obowiązek ubezpieczenia powstaje zaś od pierwszego dnia tej umowy , z której wynika , że łączny okres wykonywania umów wyniesie co najmniej 15 dni .Zliczaniu natomiast nie podlegają okresy wykonywania umów krótszych niż 15 dni , jeżeli przerwa miedzy umowami przekracza 60 dni lub gdy poszczególne umowy zawierane są z różnymi zleceniodawcami .

Powyższe zasady obejmowania ubezpieczenia osób wykonujących umowy agencyjne lub zlecenia dotyczą wszystkich osób wykonujących pracę na podstawie takich umów , zarówno w sektorze publicznym , jak i prywatnym .

Zarówno osoby zatrudniane na podstawie umów o pracę , jak i umów agencyjnych czy zlecenia nie mogą wybrać ubezpieczenia , któremu chcą podlegać . Wyjątek od tej zasady stanowią osoby prowadzące działalność rolniczą lub pracujące w gospodarstwie rolnym i prowadzące jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą lub współpracuje przy prowadzeniu takiej działalności . Od 1 stycznia 1997 r. Mogą one dokonywać wyboru między ubezpieczeniem w KRUS i w ZUS .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 13-15) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

  1. Rolnik , małżonek i domownik podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników , nieprzerwanie co najmniej 1 rok i podejmujący , po 1 stycznia 1997 r. , pozarolniczą działalność gospodarczą nie będąc pracownikiem nadal może :

składając w KRUS lub ZUS oświadczenie w tej sprawie .

  1. Rolnicy , ich małżonki i domownicy , którzy w dniu 1 stycznia 1997 r. Podlegali ubezpieczeniu społecznemu w ZUS z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i jednocześnie spełniali , w tym dniu warunki do podlegania obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników - mogą złożyć w KRUS lub ZUS oświadczenie o chęci podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników . Osób tych nie obowiązuje wcześniejszy 1-roczny okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników .

Objęcie ubezpieczeniem społecznym rolników następuje od daty wskazanej we wniosku , nie wcześniej niż data założenia tego wniosku . W przypadku osób , które zaświadczenie o chęci podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników , od 1 stycznia 1997 r. , założyły do dnia 31 marca 1997 r.

Należy zwrócić uwagę , że nadal nie wszystkie osoby prowadzące gospodarstwa rolne lub pracujące w takich gospodarstwach i prowadzące równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą lub współpracuje przy prowadzeniu takiej działalności , mają prawo do dokonania wyboru ubezpieczenia społecznego rolników .

Brak takiej możliwości odnosi się do :

Obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników nie podlegają również osoby mające ustalone prawo do emerytury lub renty . Ponieważ ustalanie prawa do emerytury lub renty następuje decyzją organu rentowego , wyłączenie z ubezpieczenia z powodu przyznania takiego świadczenia następuje od dnia wydania wspomnianej decyzji .

Od generalnej zasady stanowiącej , że ubezpieczenie ustaje z końcem kwartału , w którym ustały okoliczności uzasadniające podleganiu temu ubezpieczeniu obowiązują następujące wyjątki :

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 15-17) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

  1. OBEJMOWANIE UBEZPIECZENIEM NA WNIOSEK I WYŁĄCZANIE Z TEGO UBEZPIECZENIA .

  1. ZASADY OGÓLNE .

Ubezpieczenie na wniosek jest dobrowolną umową dwustronną zawartą między osobą zainteresowaną , a KRUS .

Zakres tego ubezpieczenia może określić sama osoba zainteresowana , bądź wynika bezpośrednio z zapisów ustawy o ubezpieczeniach społecznych rolników .

Ustawa przewiduje możliwość wystąpienia z wnioskiem o objęcie ubezpieczenia dobrowolnego w każdym czasie . Ubezpieczenie na wniosek powstaje w zasadzie z chwilą złożenia wniosku , o ile osoba zainteresowana spełnia pozostałe warunki określone w ustawie. Wnioskodawca może również wskazać we wniosku późniejszy termin powstania ubezpieczenia . Nie ma możliwości uznania , że ubezpieczenie dobrowolne istniało w okresie przed złożeniem wniosku .Wniosek o objęcie ubezpieczeniem może złożyć bądź sama osoba zainteresowana (ta , która chce podlegać ubezpieczeniu) , bądź rolnik , na którego ta osoba pracuje . Z wniosku o objęcie rolnika występuje on sam , jednakże w przypadku , gdy działalność rolnicza prowadzona jest przez kilku rolników na własny rachunek - każda z nich może wystąpić z wnioskiem o objęcie ubezpieczeniem każdego z rolników wspólnie pracujących . Z wnioskiem o objęcie ubezpieczeniem osoby , która pracuje w gospodarstwie swego małżonka (nie będąc współposiadaczem gospodarstwa rolnego) ,może wystąpić zarówno ta osoba , jak i jej współmałżonek będący rolnikiem . Z wnioskiem o objęcie ubezpieczeniem domownika może wystąpić zarówno sam domownik , jak i rolnik na którego domownik ten pracuje . Jeżeli działalność rolnicza prowadzona jest na rachunek kilku posiadaczy gospodarstwa rolnego , każdy z nich może samodzielnie wystąpić z wnioskiem o objęcie ubezpieczeniem domownika .

Złożenie wniosku o objęcie ubezpieczeniem dobrowolnym jest ze strony osoby zainteresowanej deklaracją zawarcia umowy dwustronnej . Równoznaczne zawarcie takiej umowy jest natomiast wydanie , przez KRUS , decyzji o podleganiu temu ubezpieczeniu . Strony zawierające umowę przyjmują na siebie wzajemne zobowiązania . Ze strony rolnika to przede wszystkim zobowiązanie się do zapłacenia należnych składek , a ze strony KRUS gwarantowanie świadczeń na warunkach określonych w ustawie .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 17-19) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

Osoba podlegająca ubezpieczeniu na wniosek , w każdym czasie może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od ubezpieczenia . Odstąpienie to może nastąpić wyłącznie z inicjatywy samej osoby zainteresowanej . Oznacza to , że rolnik bez zgody domownika nie może nie może wyłączyć go z ubezpieczenia , nawet wówczas , gdy domownik ten został objęty ubezpieczeniem na wniosek tego rolnika .

Nie jest to natomiast oświadczenie o odstąpieniu od ubezpieczenia zgłoszenie faktu ustania któregokolwiek z ustawowych warunków ubezpieczenia na wniosek np. gdy ubezpieczony domownik przestał pracować w gospodarstwie rolnym . Zgłoszenia tego faktu może dokonać także rolnik , nawet bez wiedzy i zgody osoby zainteresowanej .

Ustanie ubezpieczenia na wniosek następuje zarówno w związku z pisemnym oświadczeniem , jak i w wyniku nieopłacania należnych z tytułu tego ubezpieczenia składek , przez zobowiązanego rolnika .

W szczególności na wniosek może być objęty :

  1. Rolnik prowadzący działalność rolniczą na gruntach o obszarze użytków rolnych do 1 ha przeliczeniowego , pracujący w gospodarstwie małżonek i domownicy , osoby te przystępując do ubezpieczenia są nim obejmowane w pełnym zakresie , tzn. jednocześnie ubezpieczeniem wypadkowym , chorobowym i macierzyńskim oraz ubezpieczeniem emerytalno-rentowym ;

  2. Rolnik prowadzący działalność rolniczą na gruntach o obszarze powyżej 1 ha przeliczeniowego oraz jego małżonek i domownicy , podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu albo mający ustalone prawo do emerytury lub renty . Osoba objęta ubezpieczeniem z innego tytułu , przystępując do rolniczego ubezpieczenia wypadkowego , chorobowego i macierzyńskiego , sama określa jego zakres (pełny lub ograniczony) . Emeryt lub rencista , od 1 stycznia 1997 r. ubezpieczeniu temu może podlegać wyłącznie w ograniczonym zakresie , (tzn. ma prawo jedynie do jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu , spowodowanego wypadkiem przy pracy w gospodarstwie rolnym lub chorobą zawodową albo śmiercią spowodowaną tym wypadkiem lub tą chorobą) .

  1. Rolnik , jego małżonek i domownik , podlegają na wniosek ubezpieczeniu wypadkowemu , chorobowemu i macierzyńskiemu ;

  2. Osoba , która podlega ubezpieczeniu , jako rolnik lub małżonek rolnika i zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej nie nabywając prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia , pod warunkiem jednak , że okres podlegania przez nią ubezpieczenia emerytalno-rentowemu , ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin lub innemu ubezpieczeniu społecznemu wynosił co najmniej 50 kwartałów , jeżeli nie podlegają innemu ubezpieczeniu lub nie moją ustalonego prawa do emerytury lub renty .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 19-21) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

Osoba , która aktualnie jest rolnikiem na gospodarstwie rolnym powyżej 1 ha przeliczeniowego , jego małżonkiem lub domownikiem może podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu na wniosek tylko pod warunkiem , że podlega jednocześnie ubezpieczeniu wypadkowemu , chorobowemu i macierzyńskiemu . Nie może natomiast podlegać wyłącznie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu .

Zastrzeżenie to nie dotyczy jednak byłego rolnika i małżonka (pkt.2) . Może on podlegać wyłącznie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu na wniosek i to w okresie , kiedy nie jest już rolnikiem . Jest to jedyny w ustawie wyjątek od zasady , że ubezpieczeniem może być objęta tylko osoba , która aktualnie jest rolnikiem , jego małżonkiem lub domownikiem . W tym wypadku wystarczającym jest , że osoba ubiegająca się o objęcie ubezpieczeniem była rolnikiem w przeszłości i posiada okres ubezpieczenia emerytalno-rentowego co najmniej 50 kwartałów .

Warunkiem objęcia na wniosek tylko ubezpieczeniem emerytalno-rentowym jest jednak niewykonywanie , prze byłego rolnika , pracy w gospodarstwie rolnym w charakterze domownika u następcy , który przejął gospodarstwo . Rolnik , który przekazał gospodarstwo rolne lecz nadal w nim pracuje , podlega obowiązkowo ubezpieczeniu jako domownik .

Przepisy ustawy wykluczają możliwość objęcia ubezpieczeniem emerytalno-rentowym nie tylko obowiązkowo , ale i na wniosek osób , które podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu lub mają ustalone prawo do emerytury lub renty , odmiennie niż ma to w przypadku ubezpieczenia wypadkowego , chorobowego i macierzyńskiego .

Ubezpieczenie na wniosek ustaje w szczególności :

  1. W przypadku osób , na których ubezpieczenie regularnie opłacane są składki kwartalne :

  1. W przypadku osób , na których ubezpieczenie nie są opłacane w terminie należne składki - z końcem kwartału , za które składki zostały opłacone .

Nie opłacenie składki w terminie jest traktowane jak odstąpienie od ubezpieczenia na wniosek , chyba że przed upływem terminu płatności składki rolnik złożył podanie o jego odroczenie albo udowodni , że nieopłacenie składki w ustawowym terminie było wynikiem zaistnienia trudnych do przewidzenia i niezawinionych przez płatnika okoliczności .

W przypadku wyłączenia z ubezpieczenia na wniosek wskutek nieuzasadnionego nieopłacenia składek za dany kwartał i ponownego złożenia , w tym samym kwartale , wniosku o podleganie ubezpieczeniu , objęcie tym ubezpieczeniem następuje nie wcześniej niż od pierwszego dnia następnego kwartału .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 21-22) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

  1. WYJAŚNIENIA DOTYCZĄCE TRYBU ZGŁASZANIA DO UBEZPIECZENIA I WYDAWANIA DECYZJI .

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników , rolnik zobowiązany jest , nie czekać na wezwanie , zgłaszać KRUS osoby podlegające ubezpieczeniu z tytułu pracy jego gospodarstwie oraz informować o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu i o zmianach tych okoliczności .

Każdorazowo czynności te rolnik zobowiązany jest wykonać w ciągu 14 dni od zaistnienia jakichkolwiek okoliczności mające znaczenie dla podlegania ubezpieczeniu .

Tak więc każdy rolnik stając się właścicielem (posiadaczem) , dzierżawcą lub użytkownikiem gospodarstwa rolnego i rozpoczynając na nim działalność rolnicza , obowiązany jest dokonać zgłoszenia do ubezpieczenia w placówce terenowej KRUS , właściwej ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego , wypełniając w tym celu formularz „ Zgłoszenia do ubezpieczenia ” .

Informacje zamieszczone w „ Zgłoszeniu do ubezpieczenia ” dotyczące wielkości gospodarstwa rolnego , dotyczącego rozpoczęcia działalności rolniczej , osób pracujących w gospodarstwie , ewentualnie podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu stanowią podstawę do rejestracji rolnika , jako płatnika składek oraz do wydania decyzji w zakresie podlegania ubezpieczeniu społecznemu samego rolnika jako współmałżonka oraz domowników , wykonujących prace w gospodarstwie rolnym , a w przypadku żony rolnika również w jego gospodarstwie domowym . Z tego też powodu „Zgłoszenie ... ” obowiązani są składać wszyscy rolnicy , bez względu na to czy sami spełniają warunki do objęcia ich ubezpieczeniem w trybie obowiązkowym , ewentualnie czy wyrażają chęć do przystąpienia do ubezpieczenia na wniosek , wykazując w nim członków rodziny pracujących w gospodarstwie i z tego tytułu podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników .Sama czynność zgłoszenia do ubezpieczenia jest jednak czynnością wtórną wobec istnienia ubezpieczenia . Oznacza to , ze nie zależnie od czasu , w którym zgłoszenie to zostanie dokonane , objęcie ubezpieczeniem obejmuje za cały okres , w którym spełnione były warunki ustawowe .

Do objęcia ubezpieczenia na wniosek niezbędne jest wyraźne wyrażenie woli , a w szczególności zakresu ubezpieczenia i czasu jego trwania .Z tego powodu „Zgłoszenie do ubezpieczenia ” powinny być dołączone „Wnioski o objecie ubezpieczenia społecznego rolników" , podpisane zarówno przez osobę bezpośrednio zainteresowana , jak i zatrudniającego ja rolnika .. Składając swój podpis na „Wniosku o objecie ubezpieczeniem ...” osób ,za które rolnik będzie opłacał składki , tj. współmałżonka nie będącego współposiadaczem gospodarstwa rolnego lub domownika , rolnik potwierdza fakt wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym , a w przypadku żony również w gospodarstwie domowym .

Każdy fakt objęcia ubezpieczeniem , jak i ustania ubezpieczenia jest potwierdzony decyzja Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub decyzja wydana z jego upoważnienia .

Jeżeli rolnik nie dopełnił obowiązku terminowego zgłoszenia się do ubezpieczenia , bądź uchyla się od przedłużenia dowodów świadczących o nieistnieniu obowiązku ubezpieczenia , decyzja o podleganiu ubezpieczeniu wydawana jest z urzędu .

Prawomocna decyzja ustalająca podleganie ubezpieczeniu stanowi ponadto podstawę żądania zapłaty składek , chociaż w samej decyzji wysokość tych składek nie jest określona , a jedynie sposób jej obliczania .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 23-24) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

  1. WYJAŚNIENIA DOTYCZĄCE SKŁADEK .

Z faktu objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników, niezależnie od formy tego objęcia (obowiązkowa , dobrowolna ) wynika obowiązek płacenia składek . Obowiązek ten spoczywa na posiadaczu gospodarstwa rolnego , na którego rachunku jest prowadzona działalność rolnicza . Jeżeli działalność rolnicza jest prowadzona przez kilku rolników obowiązek opłacania składek za wszystkie ubezpieczenia w danym gospodarstwie rolnym ciąży na nich solidarnie . Składki te opłaca jednak jeden z nich , wskazany przez pozostałych lub wybrany przez placówkę terenowa KRUS .

Ponieważ składki na ubezpieczenie społeczne rolników maja charakter należności kwartalnych , które nie podlegają podziałowi , obowiązek ich opłacania istnieje za pełne kwartały kalendarzowe , mimo iż objęcie ubezpieczeniem , zgodnie z zasadami omówionymi może nastąpić każdego dnia kwartału .

Przepisy ustawy o ubezpieczeniach społecznym rolników nie przewidują żadnych możliwości zwolnienia z opłacania składek , czy choćby zmniejszenia ich wysokości , stosowanie do okresu podlegania ubezpieczeniu w danym kwartale . Składki te musza być zatem opłacane w pełnej wysokości również za kwartały , w których podleganie ubezpieczenia dotyczy tylko ich części oraz w okresie pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników , takich jak zasiłki chorobowe czy macierzyńskie . W praktyce w wielu przypadkach występuje więc konieczność równoczesnego opłacania składek z dwóch tytułów , tj. zarówno do ZUS , jak i kwartalnej składki na ubezpieczenie rolnicze . Sytuacja taka występuje w każdym przypadku objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników , z innym dniem niż pierwszy dzień kwartału , następującym w związku z zaprzestaniem działalności gospodarczej , ustaniem zatrudnienia na podstawie umowy o prace lub umowy agencyjnej .

Termin płatności przypada ostatniego dnia pierwszego dnia miesiąca danego kwartału , tj. 31 stycznia za I kwartał , 30 kwietnia za II kwartał , 31 lipca za III kwartał , 31 października za IV kwartał .

Konsekwencja niedotrzymana tych terminów bądź regulowania składek w niepełnej wysokości jest :

Obowiązkiem każdego płatnika jest samodzielne śledzenie zmian w wysokości składek i opłacanie ich każdorazowo w wysokości aktualnie obowiązującej .

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników nie nakłada bowiem na KRUS obowiązku indywidualnego informowania rolników o każdorazowej zmianie wysokości składek .Druki przekazów pocztowych z wypisana kwota łącznej należności kwartalnej , cokwartalne przesyłane , przez placówki terenowe KRUS , maja jedynie ułatwić działania rolników w tym zakresie .

Nieznajomość aktualnej wysokości składki nie zwalnia rolnika z obowiązku terminowego płacenia składek w takiej wysokości . Rolnikom niedopełniającym powyższych obowiązków wymierzone są odsetki za zwlokę , na zasadach i wysokościach określonych w przepisach o zobowiązaniu podatkowym . Konsekwencje niedopełnienia obowiązków , w zakresie opłacania składek , przez niektórych płatników składek , ponoszą również pozostali rolnicy , bowiem powstające w ten sposób zadłużenie wpływają na wzrost wymiaru składek w następnych kwartałach .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 25-27) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

Wpłaty składek można dokonywać w kasie placówki terenowej KRUS , za pośrednictwem poczty lub banku , na rachunek właściwej placówki terenowej KRUS Płatnicy składek , którzy z nieregularnego wpływu dochodów , nie są w stanie regulować swoich zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników , mogą dokonywać częściowych przedpłat na przyszła należność kwartalna , jednakże w taki sposób , aby łączna kwota dokonanych wpłat pokryła pełna jej wysokość w obowiązującym terminie .

Ustawo o ubezpieczeniach społecznych rolników dopuszcza również możliwość dokonywania potrąceń ze świadczeń przysługujących rolnikowi , na poczet składek do opłacania których jest on zobowiązany.

Wysokość składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wynosi 30% emerytury podstawowej obowiązującej w ostatnim miesiącu poprzedniego kwartału .

Składkę na ubezpieczenie wypadkowe , chorobowe i macierzyńskie ustala Rada Rolników w taki sposób , aby zapewnić płynność wypłat świadczeń z tego ubezpieczenia . Prezes ?Kasy ogłasza jej wysokość w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” , co najmniej 14 dni przed pierwszym dniem danego kwartału .

W przypadku objęcia ubezpieczeniem wypadkowym , chorobowym i macierzyńskim na wniosek w ograniczonym zakresie , składka wynosi 1/3 pełnej kwoty tej składki .

Za ubezpieczonego , z którym rolnik zawarł umowę o przejęciu gospodarstwa , jako następca , składkę emerytalno-rentową obniża się o 25% wymiaru pełnej składki . Obniżka ta dotyczy jednak tylko tych domowników , którzy po zawarciu umowy z rolnikiem nadal pracują w jego gospodarstwie. Nie mogą z niej natomiast korzystać ci następcy , którzy przejęli już gospodarstwo . W wyniku tego sami stali się bowiem rolnikami , zobowiązanymi do samodzielnego opłacania składek .

Osobą podlegającym ubezpieczeniu społecznemu rolników (rolnikom , ich małżonkom i domownikom) , które zostały zwolnione z pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy i nie są uprawnione do zasiłków dla bezrobotnych , na warunkach określonych ustawą z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, na wniosek rolnika zobowiązanego do zapłacenia składki , przysługuje pokrycie składek na to ubezpieczenie w okresie pierwszych czterech kwartałów po rozwiązaniu stosunku pracy .

Dodatek:

Składka kwartalna obecnie wynosi : 213,30 zł . W tej składce jest wliczone ubezpieczenie zdrowotne , które stanowi 7,75% miesięcznego dochodu . Składka miesięczna w ZUS-ie jest prawie 3 razy większa i wynosi około 610 zł .

Na dzień dzisiejszy minimalna renta wynosi około 530 zł .

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Strona: 27-28) INFORMATOR KRUS Z RYBNIKA

„INFORMATOR O UBEZPIECZENIU SPOŁECZNYM ROLNIKÓW

Warszawa 1997

1

13


Wyszukiwarka