Zasady

1. Zasada przejrzystości finansów publicznych

2. Zasada jawności finansów publicznych i budżetu

3. Zasada zupełności budżetu

4. Zasada równowagi budżetowej

Budżet

5. Rodzaje budżetów

6. Rezerwy budżetowe

7. Kontrola budżetu (dodał wykonania)

8. Sposoby pokrycia deficytu budżetowego

9. Dyrektywność budżetu

10. Przenoszenie wydatków

Sektor finansów publicznych

11. Jednostka Budżetowa

12. Samorządowy Zakład budżetowy

13. Gospodarstwo pomocnicze

14. Fundusz celowy

Jednostki samorządu terytorialnego

15. Uchwalanie budżetu gminy

16. Dochody gminy

17. Dochody powiatu

18. Subwencja ogólna - gminy/ powiatu/ województw (w każdej grupie dawał po jednej JST)

Zobowiązania podatkowe

19. Sposoby powstania zobowiązań podatkowych

20. Potrącenia podatkowo-prawne

21. Zaniechanie poboru podatku

22. Przeniesienie rzeczy lub prawa majątkowego za zaległości podatkowe

23. Przedawnienie zobowiązania podatkowego

24. Umorzenie zaległości podatkowych

25. Nadpłata

26. Odpowiedzialność podatkowa płatnika

27. Odroczenie terminu

Podatki

28. Podatnicy w podatku od osób prawnych

29. Podmiot podatku dochodowy od osób prawnych

30. Źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych

31. Podstawa opodatkowania w podatku VAT

32. Przedmiot VAT ( w jednym z pytań definicja dostawy)

33. Podatek należny a naliczony

34. Podstawa opodatkowania w podatku od spadku i darowizn

35. Podstawa opodatkowania podatku nieruchomości,

36. Stawka podatkowa i rodzaje stawek od podatku od nieruchomości

37. Podatnicy w podatku od nieruchomości

38. Podstawa opodatkowania podatku rolnego,

Prawo bankowe

39. Czynności bankowe sensu stricte

40. Bankowe Rozliczenia gotówkowe

41. Bankowe rozliczenia bezgotówkowe

42. Kredyt

1.Zasada jawności finansów publicznych

Zasada jawności polega na stwarzaniu instytucji prawnych, które zapewnią dostępność informacji

o finansach publicznych (jawność formalna). Realizuję się poprzez:

1. Jawność debaty budżetowej,

2. Jawność debaty nad sprawozdaniem z wykonania budżetu.

3. Publikowanie uchwalonych budżetów.

Na zasadę tę składają się:

- udostępnianie sprawozdań z wykonania budżetu,

- informowanie o dotacjach udzielonych przez państwo,

- publikowanie danych dotyczących finansów publicznych ( np. długu publicznego ),

- informowanie jakim podmiotom umorzono znaczące kwoty zadłużenia.

Art. 33. 1. Gospodarka środkami publicznymi jest jawna.

2.Zasada przejrzystości

Zasada przejrzystości: ( jest to jawność materialna ) - zapewnienie aby informacja, która trafia do społeczeństwa w ramach tej zasady była zrozumiała i czytelna, aby nadawała się do pewnej analizy.

Przejawy tej zasady:

1. Jednolita klasyfikacja dochodów i wydatków budżetowych ( takie same zasady grupowania tych dochodów i wydatków w różnych sektorach/ elementach finansów publicznych,

2. Stosowanie jednolitych zasad rachunkowości,

3. Obowiązek stosowania jednolitych zasad sprawozdawczości.

Te zasady służą temu by gospodarka państwa i jednostek samorządu terytorialnego była jawna, żeby ludzie mogli je znaleźć i w odpowiedni sposób analizować i interpretować.

Ta jawność jest realizowana za pomocą jednostek sektora finansów publicznych, art. 9 ustawy -> wymienione są w nim organy, które tworzą ten sektor publiczny,

np. jednostki samorządu terytorialnego, jednostka budżetowa, NFZ, agencje wykonawcze.

3.Zasada zupełności budżetu

Zupełności budżetu - postulat aby budżet obejmował wszystkie dochody i wydatki państwa, trzeba ją rozumieć w sensie materialnym. Ograniczenie tej zasady jednostki sektora finansów publicznych finansowane metodą netto.

4.Zasada równowagi budżetowej

Równowagi budżetowej - postulat aby zachować odpowiednie relacje pomiędzy dochodami a wydatkami budżetowymi.

5.Rodzaje budżetów

Pojęcie budżetu (doktrynalne) - podstawowy plan finansowy państwa lub JST mający charakter dyrektywny obejmujący dochody i wydatki o charakterze bezzwrotnym, uchwalane przez parlament na okres przyszły z reguły roczny.

Rodzaje budżetu:

1. a) Budżet państwa - ten, który obejmuje dochody i wydatki organów państwowych.

b) Budżety JST - te, które obejmują dochody i wydatki tych jednostek

* W państwach federacyjnych istnieje również budżet federacji.

2. Budżety zwyczajne i nadzwyczajne - podział ten występuje w niektórych państwach, w naszej ustawie nie ma on odzwierciedlenia

Zwyczajny - dochody i wydatki przewidywane zgodnie ze stanem gospodarki, zgodnie z prawodawstwem obowiązujących w danym kraju i zgodnie z polityką władz.

Nadzwyczajny - uchwalany wtedy gdy w trakcie roku pojawią się nowe wydatki nieprzewidziane. Celem nie jest finansowanie bieżących wydatków państwa, ale właśnie tych nieprzewidzianych.

W RP występuje instytucja rezerwy zamiast budżetu nadzwyczajnego.

3. Budżet wydatków bieżących i budżet majątkowy

Wydatków bieżących - obejmuje dochody i wydatki związane z utrzymaniem państwa i jego instytucji

Budżet majątkowy - jest rodzajem budżetu inwestycyjnego obejmującego dochody i wydatki związane z inwestycjami majątkowymi.

6.Rezerwy budżetowe

Rezerwy budżetowe:

• to zaplanowane wydatki, których przeznaczenie nie jest określone (w sposób definitywny) w momencie planowania budżetu,

• mają za zadanie uelastycznienie budżetu,

• nie mają charakteru kasowego, są gromadzone wraz z dochodami w budżecie

Rodzaje rezerw budżetowych:

1. rezerwa ogólna,

2. rezerwy celowe

Rezerwa ogólna:

• w momencie uchwalania budżetu znana jest tylko wielkość tej rezerwy ogólnej, nie jest jednoznacznie znane przeznaczenie tych środków, nie są znani dysponenci, którzy będą mieć ją do dyspozycji

• rezerwa taka nie może przekroczyć 0,2 % wydatków budżetowych

• dysponuje nią Rada Ministrów, która może upoważnić Prezesa RM lub Ministra Finansów do dysponowania tą rezerwą, ale wyłącznie do określonej w tym upoważnieniu kwoty

Rezerwy celowe:

• znane są zadania na jakie mają być przeznaczone, które mają być sfinansowane, ale nie są znani dysponenci, lub znani są dysponenci ale nie są znane zadania na jakie mają być przeznaczone,

• co do zasady znany jest zakres tych wydatków, na finansowanie jakich wydatków będą przeznaczone,

• nie można ich umieścić w tej klasyfikacji budżetowej

Rodzaje rezerw celowych:

• rezerwy na wydatki, których podział klasyfikacyjny nie jest możliwy w momencie uchwalania ustawy budżetowej,

• tworzone na wydatki, których realizacja jest uwarunkowana zaciągnięciem kredytu w jakiejś instytucji międzynarodowej bądź też pozyskanie środków z innych źródeł,

• rezerwy na wydatki związane z realizacją projektów finansowanych ze środków UE,

• kiedy odrębne ustawy przewidują tworzenie rezerw celowych,

Rezerwy celowe nie mogą przekroczyć 5% wydatków budżetowych.

Podział rezerw celowych powinien być dokonany do 31 października roku budżetowego, Minister Finansów powinien zdecydować, kto te środki będzie wydatkował.

Proces techniczny przenoszenia wydatków budżetowych następuje w ten sposób, że zwiększa się określoną pozycję tych wydatków o daną kwotę, zmniejsza się kwotę danej rezerwy, a transfer finansowy następuje już do danego dysponenta środków.

7.Kontrola budżetu

Wykonanie budżetu podlega kontroli sejmu.

Dwie instytucje:

1. Informacja o przebiegu wykonania budżetu za pierwsze półrocze, taką informację sporządza Minister Finansów i przedkłada Sejmowej Komisji do Spraw Finansów Publicznych w terminie do 10 września roku budżetowego,

2. Po zakończeniu roku budżetowego do 31 marca Rada Ministrów przedkłada Sejmowi i Najwyższej Izbie Kontroli sprawozdanie z wykonania budżetu państwa.

Sprawozdanie obejmuje:

1. Sprawozdanie o dochodach i wydatkach administracji rządowej,

2. Zbiorczą informację o wykonaniu budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego

3. Ocenę założeń makroekonomicznych,

4. Ocenę prywatyzacji i majątku Skarbu Państwa,

5. Informację o wydatkach w układzie zadaniowym

Sejm ma 90 dni na rozpatrzenie tego sprawozdania, które kończy się podjęciem uchwały o udzieleniu/nieudzieleniu absolutorium.

Absolutorium - to akt woli sejmu, którego treścią jest aprobata sposobu w jaki budżet został wykonany.

Skutkiem udzielenia absolutorium rządowi jest to, że nie można już wracać do debat i dyskusji na temat wykonywania budżetu.

Nieudzielenie absolutorium nie ma regulacji prawnej odnośnie takiej sytuacji, ale jest zwyczaj parlamentarny mówiący, że rząd powinien (ale nie musi) podać się do dymisji.

8.Sposoby pokrycia deficytu budżetowego

1. Można poszukiwać nowych źródeł dochodów (wprowadzenie nowych podatków, zwiększenie, podwyższenie) jest to rozwiązanie niekoniecznie dobre.

2. Pożyczanie pieniędzy (w kraju, za granicą, od banków, obywateli) najczęstszy sposób również w skali globalnej. Dwie wady pożyczki: przymus płacenia długu, odsetki od pożyczki są wydatkiem budżetowym zwanym obsługą długu.

3. Emisja budżetowa (w naszej Konstytucji zabroniona występuje w USA). Polega na wpuszczeniu na rynek środków pieniężnych niezgromadzonych a wyemitowanych (wydruk pieniądza).

9.Dyrektywność budżetu

Charakter dyrektywny oznacza, że w znaczeniu prawnym budżet stanowi wiążące polecenia parlamentu skierowane do rządu i do poszczególnych ministrów, którego treścią jest zgromadzenie wskazanych w budżecie kwot dochodów i wydatkowania środków na określone w budżecie cele. Aspektem podkreślającym dyrektywność jest kontrola wykonania budżetu przez parlamentarzystów.

10.Przenoszenie wydatków

Przenoszenie (art. 171) następuje pomiędzy podziałkami klasyfikacji budżetowej. Polega na tym, że w jednej podziałce zmniejsza się wydatki, a w innych podziałkach te wydatki w tej samej kwocie się zwiększa.

Takiemu przenoszeniu nie towarzyszy faktyczny transfer finansowy. Mogą ich dokonywać dysponenci części budżetu (między rozdziałami, paragrafami).

Ograniczenie przenoszenia:

1. Wymaga zgody Ministra Finansów,

2. Nie może wpływać na zwiększenie środków na uposażenie.

Nadzwyczajne przypadki przenoszenia:

1. Art. 172 - sytuacja, w której dochodzi do zniesienia/przekształcenia ministerstwa. Wtedy Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia dokonuje przeniesienia z zachowaniem części wydatków (zmienia się dysponent, nie zmienia się przeznaczenie wydatków).

2. Art. 180 - w przypadku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego na terytorium lub części terytorium RP.

Rada Ministrów może przenieść wydatki miedzy częściami budżetowymi w celu realizacji zadań wynikających z przepisów wynikających z wprowadzenia tego stanu nadzwyczajnego.

Uruchomienie rezerw celowych: na takiej samej zasadzie jak przenoszenie wydatków.

11.Jednostka Budżetowa

Jednostka budżetowa - definicja art. 11 ustawy o finansach publicznych

- jest to taka jednostka organu sektora finansów publicznych, która nie posiada osobowości prawnej, która wszystkie swoje wydatki pokrywa z budżetu, a osiągnięte dochody odprowadza na rachunek budżetu państwa lub budżetu JST.

- Przykłady: sąd, prokuratura, urzędy, szkoły, przedszkola,

- Taka jednostka jest powoływana przez ministra, wojewodę lub prezesa urzędu centralnego lub przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego,

- W obrocie działa jako państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna bo nie ma osobowości prawnej na gruncie finansowym.

12. Samorządowy Zakład budżetowy

Zakład budżetowy może być tylko samorządowy.

- zakres ich zadań ( rzeczowych) określa art. 14 ustawy o finansach publicznych

Zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie:

  1)   gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi,

  2)   dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,

  3)   wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

  4)   lokalnego transportu zbiorowego,

  5)   targowisk i hal targowych,

  6)   zieleni gminnej i zadrzewień,

  7)   kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,

7a)  ⁽⁵⁾ pomocy społecznej, reintegracji zawodowej i społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,

  8)   utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym w szczególności prowadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony poza miejscem naturalnego występowania,

  9)   cmentarzy

- jest budżetowany metodą netto czyli wykonuje powyższe zadania odpłatnie i z przychodów własnych pokrywa wydatki,

- podstawą gospodarki jest roczny plan finansowy,

- może otrzymywać różnego rodzaju dotacje ( z budżetu jednostki samorządu terytorialnego która go utworzyła ), mogą być to dotacje:

1) Dotacje przedmiotowe - to dopłata do ceny usług świadczonych przez taki zakład,

2) Dotacje celowe - na finansowanie przedsięwzięć współfinansowanych ze środków unijnych,

3) Dotację celową na finansowanie lub współfinansowanie inwestycji,

4) Dotację podmiotową ( jeżeli pozwala na to przepis szczególny ),

5) Dotację na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe dla nowo utworzonego zakładu budżetowego.

- dotacje nie mogą przekroczyć 50 % kosztów działalności takiego zakładu,

- tworzenie takiego zakładu -> organ stanowiący jednostek samorządu terytorialnego,

- jeśli została nadwyżka finansów to podlega ona wpłacie do budżetu.

13.Gospodarstwo pomocnicze

Gospodarstwa pomocnicze zostały zlikwidowane do dnia 31 grudnia 2010.
Zamiast tego spodziewam się, że może dać:

Agencja wykonawcza

- jest to twór nowy, najnowsza ustawa stypizowała ją jako jednostkę sektora finansów publicznych,

- art. 18 ustawy o finansach publicznych: agencje wykonawcze to: państwowe osoby prawne, które tworzone są na podstawie ustawy , w celu realizacji zadań państwa,

- gospodarkę finansową określa ustawa, która tworzy taką jednostkę, a po drugie plan finansowy,

- finansowana metoda netto ( pokrywa swoje wydatki z dochodów),

- może otrzymywać dotacje z budżetu państwa -> ich zakres wynika z ustawy powołującej taką agencję,

- osiągnięta nadwyżka środków finansowych na koniec roku wpłaca do budżetu państwa.

Instytucja gospodarki budżetowej

- art. 21 ustawy o finansach publicznych,

- to jednostka sektora finansów publicznych,

- odpłatnie wykonuje wyodrębnione zadania,

- pokrywa koszty swojej działalności z osiąganych przychodów,

- może być tworzona przez ministra lub kierownika takich jednostek jak kancelaria sejmu, sąd, trybunał,

- posiada osobowość prawną, nabywa ją z chwilą wpisania do KRS,

- jest finansowana metodą netto,

- może otrzymywać dotację jeżeli odrębne przepisy na to pozwalają,

- dokonuje wpłaty nadwyżki pod koniec roku kalendarzowego do budżetu.

- gospodarkę finansową określa plan finansowy.

14.Fundusz celowy

- art. 29 ustawy o finansach publicznych,

- tworzone na podstawie odrębnej ustawy przez państwo,

- istotą ich jest przepływ środków od dochodów do wydatków następuje poza budżetem,

- nie ma osobowości prawnej,

- stanowi wyodrębniony rachunek bankowy, którym dysponuje minister,

- podstawą gospodarki jest roczny plan finansowy.

15.Uchwalanie budżetu gminy

1. Projekt uchwały przygotowuje zarząd jednostki samorządu terytorialnego. Taki projekt do 15 listopada poprzedzającego rok budżetowy jest przekazywany organowi stanowiącemu i przekazywany do zaopiniowania regionalnej izbie obrachunkowej.

2. Organ stanowiący nie może uchwalić budżetu dopóki nie otrzyma opinii od RIO.

3. Budżet powinien zostać uchwalony do końca roku poprzedzającego rok budżetowy, a w szczególnych przypadkach do końca stycznia.

4. W przypadku nieuchwalenia budżetu do końca stycznia, budżet nadaje RIO.

5. Może wystąpić instytucja prowizorium budżetowego, przy czym może ono wystąpić tylko wtedy, gdy budżet państwa opiera się o prowizorium.

6. Wykonanie budżetu należy do organu zarządzającego jednostką samorządu terytorialnego.

7. Obsługą bankową zajmuje się bank wybrany w drodze procedury udzielenia zamówienia publicznego, przy czym nie może to być NBP.

8. Do końca marca sporządzane jest sprawozdanie z wykonania budżetu, które jest przesyłane do RIO i organu stanowiącego, do końca kwietnia powinno zostać uchwalone absolutorium.

16.Dochody gminy

1. Dochody własne typu fiskalnego gminy

• wpływy z niektórych podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego, od środków transportowych, od czynności cywilnoprawnych, od spadków i darowizn, podatku dochodowego od osób fizycznych w formie karty podatkowej

• wpływy z opłat: skarbowej, targowej, miejscowej i uzdrowiskowej, opłaty od posiadania psów, częściowe wpływy z opłaty eksploatacyjnej,

• udziały w podatkach - dochody z określonego źródła, które co do zasady jest źródłem dochodów budżetu państwa, nie wpływają w całości do budżetu państwa, ale są dzielone między inne budżety. Dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych.

2. Dochody własne typu majątkowego gminy

• Odsetki różnego rodzaju np. od udzielonych pożyczek, od nieterminowych płatności na rzecz gminy, od środków na rachunkach bankowych.

• Dochody z majątku gminy - zbycie lub wynajęcie składników majątkowych

3. Dochody własne innego typu gminy

• Dochody uzyskiwane przez gminne jednostki budżetowe,

• Spadki, zapisy i darowizny na rzecz gminy,

• 5% dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa w związku z realizacją zadań zleconych.

• Dotacje od innych jednostek samorządu terytorialnego - konstrukcja występuje gdy kilka jednostek wspólnie prowadzi jakieś przedsięwzięcie, albo jedna jednostka prowadzi a inne dotują

Subwencja ogólna składa się z trzech części, kwoty poszczególnych części subwencji dla gmin każdorazowo określa ustawa budżetowa.

Części subwencji ogólnej:

1. Część wyrównawcza - składa się z kwoty podstawowej (otrzymuje ją ta gmina, w której wskaźnik podstawowych dochodów podatkowych G jest mniejszy niż 92% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin Gg) i kwoty uzupełniającej (liczona jest jako iloczyn 17% wkaźnika Gg, liczby gminy i
   )

2. Subwencja oświatowa - jej wielkość określa ustawa budżetowa

3. Część równoważąca

17.DOCHODY POWIATÓW

1. Dochody własne typu fiskalnego - tylko dochody z udziału w podatkach (udział w podatku dochodowym od osób fizycznych -10,25% i podatku dochodowym od osób prawnych - 1,4%)

2. Dochody typu majątkowego i dochody innego typu - analogicznie jak w przypadku gminy.

Subwencja ogólna:

1. Kwota podstawowa - wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca (P) jest mniejszy od wskaźnika dla wszystkich powiatów (Pp)

2. Kwota uzupełniająca - stopa bezrobocia w powiecie jest wyższa od 110% stopy bezrobocia w kraju.

Dochody województw

1. Dochody typu fiskalnego - analogicznie jak powiaty ( podatek dochodowy od osób fizycznych 1,6%, od osób prawnych 14,75%)

2. Pozostałe kategorie dochodów - analogicznie jak w przypadku gminy i powiatu.

Subwencja ogólna:

1. Część wyrównawcza - analogicznie jak w powiecie:

• Kwota podstawowa - wskaźnik podatkowych dochodów na mieszkańca W jest mniejszy niż wskaźnik Ww

• Kwota uzupełniająca - liczba mieszkańców nie przekracza 3 milionów,

• Część regionalna,

• Część oświatowa - z ustawy

18.Sposoby wygasania zobowiązania podatkowego

1. Efektywne - polegają na tym że wierzyciel zostaje zaspokojony:

• Zapłata podatku:

• CHARAKTERZE PIENIĘŻNYM,

• POTRĄCENIE PODATKOWO - PRAWNE,

• ZALICZENIE NADPŁATY,

• Przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych,

• Pobranie podatku przez płatnika lub inkasenta,

• Przejęcie własności nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym

2. Nieefektywne - polegają na tym, że nie zaspokajają wierzyciela:

• Przedawnienie ( zobowiązania podatkowego ! a nie obowiązku podatkowego ),

• Umorzenie zaległości podatkowych,

• Zaniechanie poboru podatku,

• Zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku.

19.Sposoby powstania zobowiązań podatkowych

• Z mocy prawa - oznacza to, iż zobowiązanie podatkowe powstaje z chwilą zaistnienia zdarzenia, z którym przepis łączy powstanie takiego zobowiązania. Zatem powstawanie z mocy prawa oznacza, że istnieje w ustawie podatkowej przepis stanowiący, iż jeżeli dojdzie do tego czy tamtego powstanie zobowiązanie podatkowe. Skutkiem zaistnienia takiego i takiego zdarzenia podatkowego powstaje zobowiązanie podatkowe. W takim wypadku obowiązek ustalenia wysokości świadczenia podatkowego spoczywa na płatniku albo na podatniku. Co do zasady podatnik ma obowiązek obliczyć podatek na podstawie przepisów ustawy podatkowej. Również z zobowiązania podatkowego wynika termin płatności takiego podatku. Tak naprawdę jeżeli zobowiązanie powstaje z mocy prawa wszystko jest na głowie podatnika, jeżeli on nie zrobi czegoś w zakresie tego wymiaru będzie ponosił negatywne konsekwencje. Działanie organu podatkowego następuje wtedy kiedy podatnik nie wykona tego zobowiązania podatkowego powstałego z mocy prawa. W takim wypadku organ podatkowy wydaje decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego, jest to tzw. decyzja określająca - decyzja ta ma charakter deklaratoryjny, w decyzji tej organ podatkowy stwierdza, że w określonym momencie powstało zobowiązanie podatkowe i zobowiązanie to nie zostało wykonane przez podatnika m.in. w terminie, w prawidłowej wysokości etc..

• W drodze wydania decyzji podatkowej - dla zaistnienia takiego zobowiązania konieczne jest wydanie i doręczenie decyzji przez organ podatkowy. Taka decyzja ma charakter konstytutywny, a więc kreujący. Kreuje ona do życia takie zobowiązanie podatkowe. Jednocześnie organ podatkowy oblicza wielkość podatku jaką ma zapłacić podatnik. Zobowiązanie podatkowe wynikające z tzw. decyzji ustalającej jest płatne w terminie 14 dni od doręczenia takiej decyzji. Jeżeli podatnik nie wykona tego zobowiązania podatkowego wynikającego z decyzji ustalającej to organ nie wydaje już kolejnej tzw. decyzji określającej. Decyzje sanacyjne -

W naszym systemie podatkowym zdecydowana większość zobowiązań podatkowych powstaje z mocy prawa. Szczególnie w podatkach stanowiących poważny wpływ dochodów do budżetu państwa (VAT, dochodowy, akcyzowy) jest to rozwiązanie najpowszechniejsze. Może powstawać w drodze decyzji podatkowej, w zakresie opodatkowania osób fizycznych podatku od nieruchomości rolnych i leśnych.

20.Potrącenia podatkowo-prawne

Potrącenie podatkowo - prawne:

- to właściwie problematyka prawa cywilnego i prawa podatkowego,

- są 2 wierzytelności przeciwstawne do siebie,

- potrącenie polega na tym, że wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej

- w prawie podatkowym:

Z jednej strony jest zobowiązanie podatkowe do zapłacenia podatku ( należność publiczno - prawna dłużnik i wierzyciel podatkowy),z drugiej strony zobowiązanie Skarbu Państwa ( o charakterze cywilnoprawnym ) wobec podatnika.

Wymogi dotyczące wierzytelności ( podatkowej i cywilnoprawnej ):

1. Wierzytelność musi być bezsporna, wzajemna i wymagalna,

2. Nie można dokonywać potrąceń z wszystkimi wierzytelnościami cywilnoprawnymi, ponieważ ich katalog jest zamknięty:

- muszą one wynikać z różnych tytułów odszkodowawczych:

• Odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez funkcjonariusza publicznego ( jego bezprawnym działaniem ),

• Odszkodowanie orzeczone w drodze decyzji organu,

• Odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub tymczasowe aresztowanie,

• Odszkodowanie uzyskane w związku z wywłaszczeniem nieruchomości

• Itd.

-należności wynikające z wykonanego zamówienia publicznego ( usługi, dostarczenie towarów ):

• takim zastrzeżeniem, że potrącenie może dokonać wyłącznie ten podatnik i z tej wierzytelności ( tzn. jeśli byłaby cesja to cedent już nie może potrącać )

Potrącenie jest możliwe:

1. na wniosek - w drodze postanowienia

2. z urzędu - odmowa dokonania potrącenia następuje w drodze decyzji administracyjnej, a zgoda w drodze postanowienia.

POTRĄCENIE MOŻE RÓWNIEŻ DOTYCZYĆ PRZYSZŁYCH ZOBOWIĄZAŃ PODATKOWYCH !

Dzień potrącenia:

- w przypadku postępowania na wniosek - > tym dniem jest dzień z którym wniosek został uwzględniony ( data postanowienia ),

- w przypadku potrącenia z urzędu -> data wydania postanowienia.

Instytucja potrącenia ma zastosowanie zarówno do podatków państwowych jak i podatków lokalnych.

21.Zaniechanie poboru podatku

Zaniechanie poboru podatku:

- ma formę rozporządzenia czyli jest to akt generalny, wydaje je Minister Finansów wtedy, gdy przemawia za tym ważny interes publiczny/ ważny interes podatników ( np. w sytuacji klęski żywiołowej ),

Sytuacje nakładania się na siebie sposobów efektywnych i nieefektywnych?

NIE MA CZEGOŚ TAKIEGO ! Zobowiązanie wygasa tylko raz ( poprzez ten sposób który został zastosowany po raz pierwszy )

22.Przeniesienie rzeczy lub prawa majątkowego za zaległości podatkowe

Przeniesienie własności nieruchomości/Prawa majątkowego:

- dotyczą tylko zaległości podatkowych ( a nie bieżących zobowiązań podatkowych ),

- dotyczy podatków państwowych oraz lokalnych,

- następuje przez zawarcie umowy, która powinna mieć formę pisemną, jednakże z uwagi na fakt, iż większość takich umów dotyczy nieruchomości musi być zachowana forma aktu notarialnego,

- najczęściej rzeczoznawca wycenia i później następują długie zazwyczaj negocjacje,

- po zawarciu umowy wydawana jest decyzja deklaratoryjna o wygaszeniu zobowiązania,

[ spory z tytułu takich umów, jaki sąd powinien rozstrzygać ? najtrafniej byłoby skierować do sądu cywilnego ]

Procedura: jeżeli zaległość dotyczy podatku państwowego, Skarb Państwa reprezentowany jest przez Naczelnika Urzędu Skarbowego lub urzędu celnego i przez starostę, który podpisuje umowę za zgodą naczelnika. Jeżeli natomiast zaległość dotyczy podatku lokalnego stroną będzie gmina.

23.Przedawnienie zobowiązania podatkowego

Instytucja ta jest rodzajem dawności w prawie. Chodzi o to aby ograniczyć w czasie trwanie stosunków prawnych w przypadku gdy cel tych stosunków prawnych nie może być już spełniony. Porównując na gruncie KC przedawnienie jest możliwym zarzutem dłużnika i kształtuje poprzez przekształcenie w zobowiązanie naturalne, natomiast w prawie podatkowy przedawnienie powoduje utratę bytu prawnego, zobowiązanie wygasa całkowicie.

Reguluje je art. 70 Ordynacji podatkowej - zobowiązanie podatkowe przedawnia się po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym upłynął termin płatności podatku. Termin ten może być w określony sposób modyfikowany (zawieszenie biegu terminu przedawnienia, jego przerwanie).

Przerwanie - powodują dwa zdarzenia:

1. Ogłoszenie upadłości podatnika - termin przedawnienia biegnie na nowo po uprawomocnieniu się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego

2. Zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony - bieg przedawnianie rozpoczyna się od następnego dnia po zastosowaniu tego środka egzekucyjnego.

Bieg terminu przedawnienia może być również zawieszony:

1. Wydanie decyzji odraczającej termin płatności podatku albo rozkładającej płatność podatku na raty - zawieszenie jest na okres jaki decyzja przewiduje

2. Wejście w życie rozporządzenia przedłużającego termin płatności podatku - bardzo rzadko ma miejsce

3. Wszczęcie postępowanie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa bądź wykroczenia wiąże się z nie wykonaniem tego zobowiązania

4. Wniesienie skargi do sądu administracyjnego na daną decyzje podatkową

5. Wniesienie żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa - art. 199A - jest to polski pomysł na klauzulę obejścia prawa podatkowego. Polega to na tym, iż podatnik wykorzystuje nietypowe konstrukcje prawne do osiągnięcia określonego celu. A jedynym motywem działania podatnika jest minimalizacja bądź nawet zlikwidowanie obciążeń podatkowych.

6. Zabezpieczenie zobowiązania podatkowego

7. Art. 78A - wystąpienie przed organy podatkowe do organów podatkowych innego państwa aby uzyskać informację pozwalające na wymiar podatku

Pewne zobowiązania podatkowe nie ulegają przedawnianie:

1. Zabezpieczone hipoteką bądź zastawem skarbowym - przy czym po upływie okresu przedawnienia mogą być egzekwowane tylko i wyłącznie z przedmiotu hipoteki bądź zastawu skarbowego

24.Umorzenie zaległości podatkowych

- Możliwe wtedy, gdy zachodzi interes publiczny/ ważny interes podatnika,

- interes publiczny - kwestia potrzeb społecznych

- oparte na uznaniu administracyjnym,

- umorzyć można wyłącznie zaległość podatkową,

- umorzenie zaległości podatkowej umarza jednocześnie odsetki za zwłokę,

- umorzyć można również część zaległości podatkowej,

- umorzyć można:

• Na wniosek,

• Z urzędu - katalog zamknięty :

1. Uzasadnione przypuszczenie, że koszty prowadzenia egzekucji będą wyższe niż należności które uda się wyegzekwować,

2. Śmierć podatnika, który nie zostawił żadnego majątku,

3. Niska kwota zaległości podatkowej,

4. W toku postępowania likwidacyjnego/ upadłościowego nie udało się wyegzekwować kwoty głównej.

- Organ wydaje decyzje o umorzeniu zaległości podatkowej/ o odmowie jej umorzenia.

- umorzenie zaległości przedsiębiorcy - w trybie przepisów o pomocy publicznej.

25.Nadpłata

Nadpłata podatku - kwota podatku nadpłaconego lub nienależność zapłaconego, jest nią również kwota podatku pobranego przez płatnika lub inkasenta w wysokości wyższej od należnej.

Co się dzieję z ta nadpłatą?

1. Nadpłata jest zaliczana na poczet zaległości podatkowych i odsetek za zwłokę,

2. Nadpłata jest zaliczana na poczet bieżących zobowiązań podatkowych,

3. Zwrot nadpłaty ( w tym przypadku nie ma potrzeby wydawania postanowienia ponieważ jest to czynność materialno - techniczna ),

4. ( gdy podatnik złoży taki wniosek ) Nadpłata jest zaliczana na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych ( może też zaliczyć na poczet innego podatku u innego organu podatkowego.

Następuje w drodze wydania postanowienia, na które służy podatnikowi zażalenie.

26.Odpowiedzialność podatkowa płatnika

Płatnik ponosi odpowiedzialność kiedy niewłaściwie wykona swoje obowiązki np.: nie pobierze podatku, pobierze go w nieodpowiedniej wysokości, pobierze a nie wpłaci. Płatnik nie ponosi odpowiedzialności podatkowej jeżeli to niedobranie podatku nastąpiło z winy podatnika - przepis ten w szczególności dotyczy notariuszy.

Art. 26A - w przypadku niedobrania podatku przez płatnika będącego zakładem pracy (pracodawcą) to podatnik odpowiedzialności nie ponosi.

27.Odroczenie terminu

• Odroczenie terminu płatności podatku - następuje pod warunkiem zawieszającym, tj. pod warunkiem iż podatnik zapłaci podatek w nowym odroczonym terminie płatności. Jeżeli natomiast podatnik tego podatku nie zapłaci to następuje przywrócenie pierwotnego terminu płatności podatku, ze wszelkimi tego konsekwencjami. Istota odroczenia polega na tym, iż organ podatkowy wyznacza nowy termin w którym zobowiązania podatkowe powinno być wykonane. Odroczenie następuje w drodze decyzji organu podatkowego.

• Rozłożenie na raty podatku - polega na tym, że kwota zobowiązania podatkowego dzielona jest na części i każdej z tych części przypisywany jest inny termin płatności. Tutaj warunkowość rozłożenia zapłaty podatku na raty polega na tym, że jeżeli podatnik nie zapłacił którejkolwiek z tych rat to przywrócenie poprzedniego terminu płatności dotyczy tylko tej niezapłaconej raty.

Organ rozważając obie te decyzje powinien brać pod uwagę wnioski podatnika, ponieważ instytucje te mają ułatwić dokonanie zobowiązania podatkowego podatnikowi w sytuacjach nadzwyczajnych. Za równo z odroczeniem jak i rozłożeniem na raty wiążę się tzw. opłata prolongacyjna - jest to pewien rodzaj wynagrodzenia jakie płaci podatnik organowi podatkowemu za to, że korzysta w pewnym sensie z nie swoich pieniędzy. W podatkach stanowiących dochód budżetu państwa jest obligatoryjna w podatkach lokalnych jest wprowadzana fakultatywnie przez radę gminy. W przypadku klęsk żywiołowych opłaty prolongacyjnej się nie pobiera. Wynosi ona połowę stawki odsetek za zwłokę. Opłatę prolongacyjną wymierza się w decyzji powinna ona być wymierzona w decyzji odraczającej albo rozkładającej zapłatę podatku na raty. W takiej decyzji organu podatkowy wskazuję kwotę opłaty prolongacyjnej jaką ma zapłacić podatnik z tytułu na podstawie czas odroczenia, stawki opłaty prolongacyjnej etc.. Po jej wymierzeniu opłata nie podlega już zmianie. Jeżeli podatnik wystąpi np. o odroczenie podatku do 30 maja, opłata zostaje obliczona tak jakby płacił podatek do 30 maja; jeśli jakimś sposobem zapłaci ją 1 maja, to opłata nie zostaje zmniejszona.

28.Podmiot podatku dochodowy od osób prawnych

Podmiotem podatku- są z jednej strony związki publicznoprawne uprawnione z tytułu podatku (państwo, jednostki samorządu terytorialnego) reprezentowane prze właściwe organy, a drugiej podatnicy i inne podmioty na które prawo podatkowe nakłada obowiązki lub ewentualnie przyznaje im uprawnienia. Podmiotami podatku są więc oprócz podatników w szczególności: płatnicy, inkasenci, następcy prawni podatników oraz osoby trzecie odpowiedzialne za zobowiązania podatkowe.

29.Podatnicy w podatku od osób prawnych

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnikami są:

1. osoby prawne,

2. jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej, z tym że podatnikami są spółki kapitałowe w organizacji,

3. podatkowe grupy kapitałowe (grupy składające się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które funkcjonują w związkach kapitałowych i spełniają określone w ustawie warunki),

4. spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

30.Źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych

Źródła przychodów:

1)   stosunek służbowy, stosunek pracy

2)   działalność wykonywana osobiście;

3)   pozarolnicza działalność gospodarcza;

4)   działy specjalne produkcji rolnej;

5)   najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze,

6)   kapitały pieniężne i prawa majątkowe,

7)   odpłatne zbycie:

a)  nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)  spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)  prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)  innych rzeczy,

- przy uwzględnieniu zastrzeżeń wymienionych w ustawie.

8)   inne źródła. - np. stypendia

31. Podstawa opodatkowania w podatku VAT

Podatek VAT jest podatkiem typu obrotowego od tzw. obrotu zawodowego. Ma on obciążać tzw. obrót profesjonalny. Jeżeli określony podmiot sprzedaje towary, świadczy usługi, ale czyni to zawodowo (sklep, firma usługowa, producent) to powinien płacić podatek obrotowy w postaci podatku od towarów i usług. VAT - value-added tax (podatek od wartości dodanej). Podatek typu obrotowego obciąża każdą transakcję. Wartość transakcji jest podstawą wymiaru podatku typu obrotowego. Podatek od towarów i usług (VAT) jest podatkiem podlegającym harmonizacji w ramach UE. Podstawą jest dyrektywa o numerze 2006/112/WE z 28.11.2006r. Ta dyrektywa przewiduje wszelkie elementy konstrukcji podatku VAT, państwa członkowskie nie mają możliwości na zbyt wiele odstępstw. Polska ustawa jest z 11 marca 2004r. Od kwietnia 2011r. zmiany były dość istotne.

VAT jest podatkiem rzeczowym (realnym), jest definiowany przez pryzmat przedmiotu opodatkowania a nie przez podatnika. Znaczenie ma co jest opodatkowane, a nie kto tej czynności dokonuje.

Art. 29 - Podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniami wymienionymi w ustawie. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

32.Przedmiot VAT

Zakres przedmiotowy:

1. przedmiotem jest odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Dostawa -przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel. Istotą dostawy jest przeniesienie ekonomicznego władztwa nad rzeczą, a nie władztwa prawnego.

Za dostawę towarów uważa się również np. umowy leasingu kapitałowego, czyli leasingobiorca staje się właścicielem w momencie przeniesienia własności. Przy leasingu kapitałowym VAT jest płacony na początku umowy. Przy leasingu operacyjnym VAT jest doliczany do każdej z rat.

Art. 7 ust. 2 na równi z dostawą należy traktować nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika. Jeżeli w stosunku do tych towarów przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Dostawa musi dotyczyć towarów - rzeczy ruchome, wszelkie postaci energii, budynki, budowle i ich części oraz grunty.

2. Odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki org.nie posiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towaru.

3. Eksport towarów - potwierdzony przez Urząd Celny wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności dostawy. Podatnik musi dokonać dostawy poza terytorium Wspólnoty

4. Import towarów - przywóz towarów na terytorium Polski z terytorium państwa trzeciego tj.nie będącego członkiem UE.

5.. wewnątrz wspólnotowe nabycie towarów (art.9) - to nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które to towary w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane, transportowane na teryt. państwa członkowskiego inne niż państwo członkowskie rozporządzające wysyłką.

6. wewnątrz wspólnotowa dostawa towarów - wywóz towarów na terytorium innego państwa członkowskiego w wykonaniu czynności dostawy.

33.Podatek należny a naliczony

Podatek należny - podatek obliczony od ceny i doliczony do ceny sprzedaży przez danego podatnika.

Podatek naliczony - podatek jaki podatnik zapłacił w cenie nabywanego towaru lub usługi.

34.Podstawa opodatkowania w podatku od spadku i darowizn

Podstawą opodatkowania jest wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów. Ustala się ją wedle stanu rzeczy i praw majątkowych z dnia nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Z dnia nabycia ustala się stan rzeczy - co było przedmiotem nabycia, jakiej to było jakości, w momencie, kiedy powstanie zobowiązanie podatkowe wycenia się rzeczy, zgodnie z wartością w dniu wyceny.

35.Podstawa opodatkowania podatku nieruchomości

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

1) grunty; (podstawą opodatkowania jest powierzchnia)

2) budynki lub ich części; (p.o. powierzchnia użytkowa)

3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (p.o.wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego)

Rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość stawek podatku od nieruchomości - górna granica ustalona ustawą, aktualizowaną na obwieszczeniem Ministra Finansów. Do powierzchni użytkowej budynków zalicza się powierzchnię od podłogi do sufitu w wysokości powyżej 2,20 m.

36. Stawka podatkowa i rodzaje stawek od podatku od nieruchomości

Sposób ustalania stawek podatku od nieruchomości zależy od rodzaju przedmiotu opodatkowania i tak:

dla gruntów i budynków wyrażany jest on jako stawka kwotowa od 1 m2 powierzchni / powierzchni użytkowej dla budowli - jako procent od wartości początkowej / wartości rynkowej.

Rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie:

• od gruntów: związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 0,84 zł od 1 m2; pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych - 4,33 zł od 1 ha; pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego - 0,43 zł od 1 m2,

• od budynków lub ich części: mieszkalnych - 0,70 zł od 1 m2; związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej - 21,94 zł od 1 m2; zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym - 10,24 zł od 1 m2; zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych - 4,45 zł od 1 m2; pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego - 7,36 zł od 1 m2,

• od budowli - 2 proc. ich wartości.

37. Podatnicy w podatku od nieruchomości

Wynika z art.3 ustawy o opłatach i podatkach lokalnych.

- os.fizyczne

- os.prawne

- jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej w tym spółki, które łączy więź z obiektem podatku. Więź ta to :

• własność,

• wieczyste użytkowanie gruntu,

• posiadanie samoistne

• posiadanie zależne nieruchomości stanowiącej własność państwa lub jednostki samorządu terytorialnego - jeżeli wynika z z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego albo jest bez tytułu prawnego.

38. Podstawa opodatkowania podatku rolnego

Podstawę opodatkowania podatkiem rolnym stanowi art. 4 PodRolU
Dla gruntów gospodarstw rolnych - liczba hektarów przeliczeniowych ustalana na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego	Dla pozostałych gruntów - liczba hektarów wynikajaca z ewidencji gruntów i budynków

39. Czynności bankowe sensu stricte

Usługi świadczone przez banki są na gruncie Prawa bankowego określane mianem czynności bankowych. Zgodnie z art. 5 Prawa bankowego czynności bankowe dzielą się na: czynności zastrzeżone wyłącznie dla banków (tzw. czynności bankowe sensu stricto):

 1)   przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,

  2)   prowadzenie innych rachunków bankowych,

  3)   udzielanie kredytów,

  4)   udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,

  5)   emitowanie bankowych papierów wartościowych,

  6)   przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,

  6a)  wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego,

  7)   wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

Czynności bankowe sensu largo (niby nie zadawał takiego pytania ale wrzuciłem dla pewności)
 1)  udzielanie pożyczek pieniężnych,

  2)   operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,

  3)   wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu,

  4)   terminowe operacje finansowe,

  5)   nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,

  6)   przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,

  7)   prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych,

  8)   udzielanie i potwierdzanie poręczeń,

  9)   wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych,

  10)  pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym

40.Bankowe Rozliczenia gotówkowe
Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.

Bankowe rozliczenia gotówkowe:

1. czek gotówkowy

2. wpłata gotówki na rachunek wierzyciela

Wpłata gotówki na rachunek wierzyciela polega na tym, że dłużnik dokonuje wpłaty na rachunek bankowy wierzyciela.

Czek gotówkowy- jest to dyspozycja wystawcy czeku udzielona trasatowi obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony oraz wypłatą tej kwoty okazicielowi czeku lub osobie wskazanej na czeku. W przypadku czeków trasatem jest zawsze bank, w którym wystawca czeku ma rachunek bankowy. Czek do zapłaty można przedstawić zarówno u trasata czyli w tym banku, w którym zgromadzony jest rachunek bankowy wystawcy czeku jak też w innym banku. Jeżeli czek zostanie przedstawiony do zapłaty w innym banku to mamy do czynienia z tzw. inkasem czeku i w takim wypadku bank, w którym przedstawiono czek do zapłaty tą zapłatę zrealizuje dopiero wtedy kiedy otrzyma środki pieniężne od trasata.

41.Bankowe rozliczenia bezgotówkowe

Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.

Bankowe rozliczenia bezgotówkowe:

1. polecenie przelewu

2. polecenie zapłaty

3. czek rozrachunkowy

4. karta płatnicza

Warunkiem dokonania owych bankowych rozliczeń pieniężnych jest ważne by przynajmniej jedna ze stron rozliczenia posiadała rachunek bankowy.

Rozliczenia bezgotówkowe ustawodawca przewidział cztery formy, najpopularniejsze jest:
1.Polecenie przelewu- jest dyspozycją udzieloną bankowi przez dłużnika, której treścią jest obciążenie określoną kwotą rachunku bankowego dłużnika i uznaną tą samą kwotą rachunku bankowego wierzyciela. Dokonanie rozliczenia za pośrednictwem polecenia przelewu polega na tym, że bank czy banki dokonują zmiany zapisów na rachunkach.

2.Polecenie zapłaty jest to udzielona bankowi dyspozycja wierzyciela obciążenia określoną kwotą rachunku bankowego dłużnika i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela, stosowanie tej formy wymaga umów pomiędzy bankami, a wierzycielem i dłużnikiem tej formy zapłaty, dłużnik musi się na to zgodzić. Instytucja odwołania polecenia zapłaty przez dłużnika jest instytucją, która ma zastosowanie do konkretnej transakcji, pojedynczego rozliczenia.

3.Czek rozrachunkowy jest to dyspozycja wystawcy czeku udzielona trasatowi do obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony oraz uznania tą kwotą rachunku posiadacza czeku.

4.Karty płatnicze to tutaj ustawodawca odsyła do umów pomiędzy bankiem a osobą dysponującą kartą, aby w tych umowach określać zasady dokonywania rozliczeń bezgotówkowych

42.Kredyt

działanie kredytów bankowych jest grupą czynności bankowych sensu stricte.
Kredyt-Art. 69. 1. Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy

na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a

kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie,

zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz

zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Zdolność kredytowa - Art. 70. 1. Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.
2. Osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem:

1) ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu,

2) przedstawienia niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu programu naprawy gospodarki

podmiotu, którego realizacja zapewni - według oceny banku - uzyskanie zdolności

kredytowej w określonym czasie.

2

---