Semiotyka i budowa skóry, Dermatologia


Wykład 1. Semiotyka i budowa skóry

Dermatologia powstawała głównie w Paryżu i Wiedniu, pierwotnie jako dermatologia opisowa. Potem rozwijała się mykologia dermatologiczna, histopatologia dermatologiczna i immunologia dermatologiczna.

1203 rok - do Krakowa przybywają zakonnicy duchowni, zakładają pierwszy szpital - Szpital Dufatów.

XVII w. - przybywają Bonifratrzy (ul. Tryniterska, Szpital Bonifratrów). W tym czasie w Europie panowała kiła, która trafia także do Krakowa. Według Macieja z Miechowa kiłę przywiozła do Krakowa z Rzymu pewna „pobożna” niewiasta.

Wojciech Oczko

1863 rok - senat UJ powołał I-szą na ziemi polskiej Klinikę Dermatologii.

Antoni Rosner - I-szy profesor dermatologii, Władysław Reis - II-gi profesor dermatologii, Franciszek Balder - Profesor i ostatni rektor UJ z wydziału lekarskiego, zanim oddzielono Akademię Medyczna (ostatni rektor lekarz). Włodzimierz Leiman - profesor dermatologii, profesor JBC - siódmy profesor dermatologii w Klinice Dermatologii UJ.

Druga klinika w Polsce powstała we Lwowie 30 lat po pierwszej. Obecnie mamy w Polsce 10 klinik.

SEMIOTYKA = nazewnictwo dermatologiczne

WYKWITY SKÓRNE PIERWOTNE

Charakterystyczne dla danych jednostek chorobowych. Powstają na uprzednio nie zmienionej skórze.

1. PLAMKA - MACULA:

2. GRUDKA - PAPULA:

3. GUZEK - TUBERCULUM:

4. GUZ - TUBER, NODUS, PHYMA:

5. PĘCHERZYK - VESICULUA:

6. PĘCHERZ - BULLA:

śródnaskórkowo -śródnaskórkowy

Świeży pęcherzyk i świeży pęcherz mają zawsze płyn surowiczy.

7. KROSTA - PUSTULA:

8. BĄBEL POKRZYWKOWY - URTICA:

WYKWITY WTÓRNE

Powstają na bazie wykwitów pierwotnych.

1. NADŻERKA - EROSIO:

2. PSZECZOS - EXCORIATIO:

3. PĘKNIĘCIE, SZCZELINA - FISSURA:

4. ROZPADLINA - RHAGAS:

3 i 4 to synonimy.

5. OWRZODZENIE - ULCUS, ULCERATIO:

6. ŁUSKA - SQUAMA:

7. STRUP - CRUSTA:

8. BLIZNA - CICATRIX:

Czyrak jest to naciek guzowaty.

Budowa skóry

Skóra zaczyna się rozwijać w trzecim tygodniu życia płodowego. Początkowo jednowarstwowa, potem kolejne warstwy. Kolagen w skórze obecny jest od około 3-go miesiąca życia płodowego.

*typy dermatoglifów - łuki, pętle, spirale

*płód 4 m-ce ma wszystkie w-stwy skóry jak u doroslego

1) EPIDERMIS - naskórek:

Zbudowany jest z szeregu warstw pochodzących z warstwy leżącej najgłębiej. Granica między skórą właściwą a naskórkiem jest falista. Na tej granicy jest pierwsza warstwa naskórka - warstwa podstawna

w-wa rogowa stratum corneum

w-wa świetlana stratum intermediale/lucidum

w-wa ziarnista stratum granulosum

w-wa kolczysta stratum spinosum

w-wa podstawna stratum basale/germinativum

Stratum basale i stratum spinosum to żywe warstwy naskórka i stanowią tzw. Stratum Malpighi.

Stratum basale

Stratum spinosum:

Szczeliny między komórkami bazalnymi a kolczystymi wypełnia substancja z polisacharydów - desmogleina. Obkurczone komórki - na obwodzie artefakt - desmosomy - wyglądają jak kolce, mostki pomiędzy komórkami

Stratum granulosum:

Stratum intermediale:

Stratum corneum:

Membrana basalis (błona podstawna):

  1. Część powierzchowna - lamina lucida: głównie semidesmosomy, glikoproteiny, elementy włókniste.

  2. Część głębsza - lamina densa: kolagen IV i mukopolisacharydy.

W błonie podstawnej jest bardzo dużo substancji o właściwościach antygenowych.

2) CUTIS PRIOPRIA, DERMIS

Każdej tętnicy toważyszą żyły i naczynia limfatyczne

Obecne trzy rodzaje włókien:

W warstwie siatkowatej są pomiędzy włóknami nieliczne komórki (fibrocyty, mastocyty, limfocyty, histiocyty - komórki żerne). Macierz międzykomórkowa zbudowana głównie z kwaśnych mukopolisacharydów (kwas chondroitynosiarkowy, kwas hialuronowy) i wody.

Budowa tkanki łącznej w warstwie brodawkowatej jest bardziej delikatna, im głębiej, tym budowa bardziej gęsta.

3) TKANKA PODSKÓRNA

Unaczynienie skóry:

Do skóry właściwej wchodzą naczynia tętnicze, w warstwie siatkowatej rozgałęziają się poziomo (głęboka sieć tętnicza). Następnie, idąc do góry, przechodzą w cieńsze tętniczki - w warstwie brodawkowatej tworzą sieć tętniczą powierzchowną. Prekapilary dążą do brodawek skórnych, na szczycie brodawek są już kapilary i dalej wszystko przechodzi w sieć żylną. W naskórku naczyń nie ma. Transport odbywa się drogą osmozy przez substancję cementującą.

Unerwienie skóry:

ŚLUZÓWKI

PRZYDATKI:

1. Włosy;

2. Gruczoły

3. Paznokcie;

Ad 1. Włosy

Budowa:

Fazy rozwoju włosa:

  1. Faza wzrostu (anagen):

2. Katagen:

3. Telogen:

Wszystkie ssaki oprócz człowieka i świnek morskich mają zsynchronizowany cykl wzrostowy włosa.

W łysieniu plackowatym, jak wypada włos to wygląda jak niezatemperowany ołówek.

Kolor włosów:

Rodzaje włosów:

Wszystkie różnią się anagenem.

Ad 2. Gruczoły:

Budowa:

Rynna łojotokowa:

Wydzielanie łojowe zależy od testosteronu i progesteronu

Estrogeny - spadek łoju

Ad 3. Paznokcie:

Budowa:

Funkcje skóry:

1. Ochronna przed urazami:

  1. Termoregulacja: