ćw. 8, PSYCHOLOGIA, Osobowość


ĆW. 8: Jak umysł/psychika wpływa na ciało/organizm. Zależności psychosomatyczne

1. Czynniki socjogeograficzne jako czynniki ryzyka chorób somatycznych:

Czynniki związane ze stylem życia (palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu etylowego, niewłaściwa dieta)

Ekspozycja zawodowa (miejsce pracy, styl pracy, poziom stresu)

2. WZA I WZC - charakterystyka pojęć

WZÓR ZACHOWANIA A:

typ osobowości, charakteryzującej się:

→ zaangażowanie jednostki w ciągłą walkę o zdobycie jak największej liczby celów - często niejasno sprecyzowanych w jak najkrótszym czasie

Opisany przez kardiologów amerykańskich Friedmanna i Rosenmana w latach 50. dla oznaczenia cech osobniczych, które predysponują do zapadania na choroby układu sercowo-naczyniowego

WZÓR ZACHOWANIA C:

Thomas Morris i Steven Greer : wskazali na istnienie „osobowości typu C” / „wzoru zachowania C” (WZC), który wiąże się z ryzykiem choroby nowotworowej;

3. Przyczyny i specyfika chorób psychosomatycznych na przykładzie chorób skóry i proponowane metody terapii:

Przykłady chorób psychosomatycznych:

Choroba wieńcowa, wrzodowa, nadciśnieniowa, astma oskrzelowa, atopowe zapalenie skóry, alergie…

A. Specyfika:

CHOROBY PSYCHOSOMATYCZNE - grupa chorób związanych ze zmianami narządowymi, w których powstaniu odgrywają istotną rolę także czynniki psychiczne

B. Przyczyny:

Najczęściej wzajemne oddziaływanie i współzależności czynników psychogennych i somatogennych

Bodźce psychogenne, czynniki emocjonalne mogą powodować / nasilać objawy:

- głównie zdenerwowanie

    1. KONFLIKTY WEWNĘTRZNE i nieprawidłowe mechanizmy przetwarzania lęku pojawiającego się w związku z nimi :

4 obszary jakości życia: ciało - osiągnięcia - kontakt - fantazja

- konlikt pojawia się, gdy jedna ze stron będzie bardziej preferowana niż reszta (deficyt w realizowaniu pozostałych punktów jakości życia)

Gdy doświadczamy sytuacji problemowej / złościmy się / czujemy się obciążeni, niezrozumiani / żyjemy w ciągłym napięciu - przepracowujemy własne konlikty / trudności w 4 obszarach (ciało - osiągnięcia - kontakt - fantazja)

Może to przybrać postać:

- ucieczki w chorobę - lęki witalne

- ucieczki w pracę - lęki rezygnacyjne

- ucieczki w fantazję 0 lęki egzystencjalne

- ucieczki w towarzystwo / samotność - lęki społeczne

Kategorie te człowiek może rozwiązać przez wyobrażenia, pragnienia, emocje, napięcia

4 formy reagowania kształtują się w konkretnych sytuacjach życiowych przez specyficzne koncepcje życiowe

Śmierć bliskiej osoby

Konfliky partnerski

Problemy w pracy, szkole, na studiach…

Zmiany zewnętrzne (np. zmiana miejsca zamieszkania)

Problemy rodzinne, zmiana ról rodzinnych

Trudności indywidualne

    1. Sytuacje stresowe

ZNACZENIE STRESORÓW (np. zmiana klimatu, utrata pracy, problemy rodzinne)

● brak umiejętności odprężenia się w trudnej sytuacji życiowej

    1. Obecność predestynującego typu osobowości

(głównie badał Peseschkian)

(niektóre zmiany mogą być wtórne - następujące już po powstaniu schorzenia)

    1. Znaczenie dysfunkcjonalnego środowiska rodzinnego:

→ obniżenie u dziecka wiary we własne siły, zmniejszona zdolność do skutecznego radzenia sobie w trudnej sytuacji

Matka: obojętna, odrzucająca, zaniedbująca, często infantylna, może odczuwać wrogość wobec dziecka, opieka nad nim nie sprawia jej przyjemności, mniej czuła, częściej stosuje negatywne zachowania werbalne i pozawerbalne

    1. Udział odruchów warunkowych - wzmocnienia pozytywne / negatywne dostarczane choremu

Skóra:

C. Terapia:

4. Charakterystyka zaburzeń somatoformicznych

ZABURZENIA SOMATOFORMICZNE: stany charakteryzujące się skargami na dolegliwości fizyczne lub ułomności występujące bez dowodów fizycznej patologii

4 WZORCE SOMATOFORMICZNE:

  1. Zaburzenie somatyzacyjne

  2. Hipochondria

  3. Zaburzenie bólowe

  4. Zaburzenie konwersyjne

1) ZABURZENIE SOMATYZACYJNE (wcześniej zespół Briqueta):

DSM-IV - 4 rodzaje/poziomy objawów:

  1. CZTERY OBJAWY BÓLU (4 różne miejsca/funkcje)

  2. DWA OBJAWY ŻOŁĄDKOWO_JELITOWE (2 objawy poza bólem w układzie trawiennym)

  3. JEDEN OBJAW SEKSUALNY (1 objaw układu reprodukcyjnego - poza bólem)

  4. JEDEN OBJAW PSEUDONEUROLOGICZNY (1 objaw - poza bólem - sugerujący stan neurologiczny)

2) HIPOCHONDRIA (nerwica hipochondryczna)

3) ZABURZENIA BÓLOWE

2 diagnozy wg DSM-IV:

    1. Zaburzenie bólowe powiązane z czynnikami psychologicznymi (współwystępujący stan somatyczny tylko w minimalnym stopniu może być przyczyną bólu)

    2. Zaburzenie bólowe powiązane zarówno z czynnikami psychologicznymi, jak i z ogólnym stanem fizycznym (odczucia bólu mają uzasadnienie w stanie medycznym mogącym wywołać ten ból ale stopień jego nasilenia wykracza poza zwykłe proporcje)

      • Ból jako doświadczenie subiektywne:

- prywatność bólu - nie możemy zbadać jego rzeczywistego nasilenia - jedynie szacunkowa ocena na podstawie „zachowania powodowanego bólem” (słowny opis odczuc + obserwacja twarzy, mimiki, ograniczonej mobilności, ruchów ochronnych…)

4) ZABURZENIE KONWERSYJNE (wcześniej histeria):

Po co?

3 typy objawów:

  1. Sensoryczne

Najpowszechniejsze formy:

Anestezja - zanik wrażliwości czucia

Hipestezja - częściowy zanik wrażliwości

Hiperstezja - nadwrażliwość

Analgezja - zanik wrażliwości na ból

Parestezja - niezwykłe odczucia (np. łaskotanie, uczucie gorąca)

Związki objawów z hipnozą - dzięki sugestii hipnotycznej objawy mogą być czasowo odtworzone

  1. Motoryczne

Najbardziej powszechne:

Konwersja paralityczna - zazwyczaj ograniczona do jednej kończyny - zanik funkcji najczęściej selektywny

Drżenie

Tiki - mimowolne skurcze mięśni

Ściągniecie mięśni zginających palce rąk i nóg

Sztywność większych stawów

Częste trudności z chodzeniem

Zespół astazja - abazja - osoba zwykle jest w stanie kontrolować ruchy nóg przy siadaniu/ kładzeniu się ale z trudem stoi i chodzi w nieskoordynowany sposób (nogi się chwieją)

Afonia - możliwość mówienia tylko szeptem (a kaszlenie w normalny sposób) - zazwyczaj po emocjonalnym wstrząsie

Mutyzm - niemożność mówienia

Konwulsje - podobne do epileptycznych (rzadko atak w samotności. brak zranień przy upadkach, źrenice prawidłowo odbijają światło, kontrola procesu wydalania)

  1. Trzewne:

„płuca w gardle”

Uczucie dławienia się

Ataki kaszlu, kichanie

Trudności z oddychaniem

Zimne, wilgotne kończyny

Czkawka

Nudności

Wymioty…

Diagnoza przy zaburzeniu konwersyjnym:

Okoliczności przyspieszające wystąpienie zaburzenia konwersyjnego:

Chęć ucieczki od nieprzyjemnej sytuacji

Pragnienie zachorowania, by jej uniknąć (życzenie tłumione jako bezwartościowe)

→ długotrwały stres

→ objawy choroby somatycznej

Strona1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Pervin - teoria i badania rozdział 9 ćw. 5, Psychologia, Osobowość, opracowania
Osobowość ćw.5, Psychologia, Osobowość, opracowania
ćw 9 rozdz. 10, Psychologia, Osobowość, opracowania
ćw 5 Oniszczenko, Psychologia, Osobowość, opracowania
cw.8. murray, Psychologia, Osobowość, opracowania
ćw 6 Matsumoto, Psychologia, Osobowość, opracowania
ćw 11 Bruner, Psychologia, Osobowość, opracowania
ćw 3 Pervin, Psychologia, Osobowość, opracowania
osobowosc cw 10, Psychologia, Osobowość, opracowania
ćw 2 Brzeziński, Psychologia, Osobowość, opracowania
Psychologia osobowości - Pervin - Rozdział 06 - Elementy genetyki zachowania, Elementy genetyki zach
EGZAMIN Psycho.rozw i osobowości-RUDA, CW Psychologia rozwojowa i osobowości mgr A. Piekarska
Psychologia osobowości dr Kofta wykład 9 Poznawcza teoria Ja
Psychologia osobowości dr Kofta wykład 4 Osobowość w świetle teorii uczenia sie
Pytania egzaminacyjne - Psychologia osobowości - 5, Psychologia, Psychologia egzaminacyjna
1. cw. Psychologia- Paulina Mrozinska- zbiorcze, Studia, RÓŻNE MATERIAŁY

więcej podobnych podstron