Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy

Wydział Nauk Technicznych

Zarządzanie i inżynieria produkcji (ZZIP-14)

Analiza ergonomiczna procesu pracy na stanowisku

operator frezarki numerycznej

Lp.	SPIS TREŚCI	str.
1.	Opis stanowiska pracy	3
2.	Charakterystyka czynności na stanowisku pracy	4
2.1	Fotografia dnia roboczego	6
2.2	Mapowanie procesu	15
3.	Antropometryczna analiza ergonomiczna przestrzeni pracy	17
4.	Analiza i ocena obciążenia fizycznego	18
5.	Ocena monotypowości pracy i monotonii pracy	19
6.	Lista kontrolna - identyfikacja i analiza zagrożeń	21
7.	Plan poprawienia warunków pracy	26

1. Opis stanowiska pracy

Środowisko pracy

Operator frezarki numerycznej pracę swoją wykonuje w następującym miejscu:

- na zamkniętym terenie zakładu pracy;

- w miejscu ogólnodostępnym dla innych pracowników

- w miejscu narażonym na ciągły hałas do 60 db

Praca prowadzona jest na hali produkcyjnej w optymalnych warunkach atmosferycznych (temperatura powietrza, oświetlenie).

Pracownik ma zapewnioną 30min przerwę śniadaniową

W swej pracy pracownik wykorzystuje maszynę AVIA - Pionowe centrum obróbkowe VMC 650 wyposażoną w:

• przekładnie śrubowe toczne  w 3 osiach - napęd bezpośredni  z silnika

• pełna kabina

• instalacja oświetleniowa

• instalacja wodnego chłodzenia  narzędzi i spłukiwania wiórów

• pistolet do spłukiwania  i pistolet pneumatyczny

• transporter wiórów

• teleskopowe osłony prowadnicze

• instrukcje: użytkowania i obsługi sterowania

Dodatkowo operator wykorzystuje w pracy narzędzia ręczne, np.:

- wózek do transportu palet

- klucze nasadowe i oczkowe,

- pistolet z sprężonym powietrzem.

Podstawowe materiały wykorzystywane w pracy, to w szczególności:

- chłodziwo (roztwór 8% emulsji chłodniczej)

- nafta przy obróbce aluminium

2. Charakterystyka czynności na stanowisku pracy

Do obowiązków operatora należy:

- przygotowanie frezarki numerycznej do pracy (m.in. przygotowanie i czyszczenie maszyny, codzienna kontrola maszyny, kontrola i uzupełnianie poziomu oleju w zasobniku auto osmarowania, kontrola i uzupełnianie chłodziwa, sprawdzanie ciśnienia w układzie hydraulicznym, sprawdzanie poziomu oleju w innych układach),

- obsługa ww. urządzenia zgodnie z instrukcją użytkowania oraz instrukcją bezpiecznej obsługi i konserwacji podczas wykonywania zadań związanych z obróbką skrawaniem,

- przeprowadzanie okresowych przeglądów konserwacyjnych zgodnie z instrukcją użytkowania ww. urządzenia.

Prace konserwacyjne nie wymienionewinstrukcji użytkowania urządzenia wykonywanesą przez autoryzowany serwis.

Organizacja pracy

Praca jest jednozmianowa i trwa przez 5 dni w tygodniu.

Wymagane kwalifikacje

Na stanowisku operatora frezarki numerycznej zatrudniona jest osoba, która:

- ukończyła 18-ty rok życia,

- ma odpowiedni stan zdrowia udokumentowany aktualnym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku operatora frezarki numerycznej,

- jest w stanie fizycznym i psychicznym, pozwalającym na prawidłowe wykonywanie powierzonego mu zakresu obowiązków,

- jest przeszkolona odpowiednio do zakresu obowiązków z tematyki dotyczącej bezpieczeństwa i higieny pracy,

- zna i zrozumiała dokumentację techniczną urządzenia w tym instrukcję użytkowania.

-przeszła odpowiednie szkolenie z zakresu pracy operatorskiej frezarki numerycznej.

-posiada umiejętności czytania rysunku technicznego

Dokumentacja fotograficzna na stanowisku pracy

AVIA - Pionowe centrum obróbkowe VMC 650

Dane ogólne
gabaryty:
- szerokość (wzdłuż osi X)	2010 mm
- długość (wzdłuż osi Y)	2440 mm
- wysokość	2850 mm
masa obrabiarki	4135 kg

Wyposażenie standardowe:

• przekładnie śrubowe toczne  w 3 osiach - napęd bezpośredni  z silnika

• pełna kabina

• instalacja oświetleniowa

• instalacja wodnego chłodzenia  narzędzi i spłukiwania wiórów

• pistolet do spłukiwania  i pistolet pneumatyczny

• transporter wiórów

• teleskopowe osłony prowadnicze

• instrukcje: użytkowania i obsługi sterowania

3. Antropometryczna analiza ergonomiczna przestrzeni pracy

Stanowisko pracy zostało zbadane podczas obsługi frezarki numerycznej w czasie zmiany roboczej.

Wymiary przestrzeni pracy :

Narzędzie	Kąt widzenia
Frezarka numeryczna	0°- 110°

Przestrzeń pracy rąk:

Frezarka numeryczna

A1-50cm

A2-75cm

B1-50cm

B2-100cm

C2-50cm

C3-31cm

Wymiary antropometryczne pracownika:

Wzrost: 176 cm

Długość ramienia: 33 cm

Długość przedramienia: 24 cm

Długość uda:35 cm

Długość łydki:43 cm

Długość stopy: 27 cm

4. Analiza i ocena obciążenia fizycznego

A) Metoda OWAS - obciążenie statyczne

Według metody OWAS pozycja ciała przy pomiarach trwających 50% dniówki to 2-3-2-1 , czyli kategoria 2, pozycja niewymuszona z obciążeniem małym.

B) Metoda RULA - ocena układu ruchu dla prac związanych głównie z obciążeniem kończyn górnych. (wg. Zbigniew W. Jóźwiak - Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Noffera).

Grupa A Pozycja A Użycie mięśni Siła Suma A

Obciążenie ramion +2 3 + 1 + 2 = 5

Przedramion +1

Nadgarstki +3

Suma końcowa = 6

Grupa B Pozycja B Użycie mięśni Obciążenie Suma B

Tułów +2 4 + 1 + 2 = 7

Szyja +3

Kończyny dolne +2

5. Ocena monotypowości pracy i monotonii pracy

Ocena monotypowości pracy

Lp.	Charakterystyka warunków pracy	TAK	NIE
1	Jednostajność procesów pracy, zrutynizowanie czynności powtarzających się przez większość zmiany roboczej, wykonywane w narzuconym rytmie.	1	0
2	Konieczność zachowania stałej uwagi i czujności- stałe śledzenie i obserwacja sygnałów w oczekiwaniu na pojawienie się ważnej informacji. Konieczność koncentracji uwagi w małym zakresie pola widzenia (np. pole pracy maszyny)	1	0
3	Niezmienność warunków wykonywania pracy- zawsze w tym samym miejscu, w otoczeniu tych samych osób, w jednakowych warunkach stymulacji bodźcami środowiska (np. jednostajny szum).	1	0
Suma odpowiedzi TAK		3

Wynik: 2 punkty -duża monotonia; duże ryzyko zawodowe

Ocena monotonii pracy:

Ocena monotonii według złożonej operacji roboczej

Lp.	Stopień złożoności operacji	Kryteria do oceny stopnia złożoności operacji	Liczba punktów
1	Duży	-operacja trudna, wykonanie jej wymaga od pracownika doświadczenia oraz wysokich kwalifikacji	3
2	Średni	- operacja przeciętnie trudna, wykonanie jej wymaga od pracownika niewysokich kwalifikacji, przygotowanie trwa ponad 1 miesiąc	2
3	Mały	-operacja prosta, łatwa do poznania i wykonania, możliwe do wykonania przez pracownika bez kwalifikacji, po minimalnym okresie przyuczenia	1

Ocena monotonii według stopnia znajomości sposobu wykonania operacji roboczych w kolejnych cyklach

Lp.	Stopień zmienności sposoby wykonywania operacji w kolejnych cyklach.	Kryteria do ustalenia stopnia zmienności	Liczba punktów
1	Duży	- sposób wykonania operacji przy kolejnych powtórzeniach często (co 2-4cykle) ulega istotnej zmianie	1
2	Średni	- sposób wykonania operacji przy kolejnych cyklach sporadycznie (co ok. 5-10 cykli) ulega istotnej zmianie	2
3	Mały	-sposób wykonania operacji przy kolejnych powtórzeniach praktycznie nie ulega zmianie	3

Ocena monotonii według powtórzeń cyklu pracy

Lp.	Częstotliwość	Liczba powtórzeń cyklu pracy w ciągu zmiany roboczej	Liczba punktów
1	Bardzo mała	Mniej niż 100	4
2	Mała	100-200	5
3	Średnia	200-1000	3
4	Duża	1000-1800	2
5	Bardzo duża	Powyżej 1800	1

Określenie stopnia monotonii pracy za pomocą sumy punktów

Lp.	Sumaryczna liczba punktów	Określenie stopnia monotonii pracy
1	3-5	Mały
2	6-7	Średni
3	8-9	Duży
4	10-11	Bardzo duży

7. Plan poprawienia warunków pracy

Poprawienie warunków pracy może nastąpić przez wprowadzanie następujących rozwiązań i usprawnień:

- stosowanie rękawic roboczych do transportu materiałów

- stosowanie prawidłowego obuwia roboczego (ze stalowymi nakładkami na palce oraz podeszwą antypoślizgową);

-stosowanie okularów ochronnych;

- stosowanie prawidłowo dobranych ochronników słuchu;

- unikać przebywania w niewygodnej pozycji, a zwłaszcza kiedy dłonie/nadgarstki są obciążone a pozycja ciała jest wymuszona;

- obowiązek stosowania regularnych przerw w celu zminimalizowania efektu powtarzającego się obciążenia;

---