UK AD NERWOWY I ZMYS Y, rozwiązania z dopytek


UKŁAD NERWOWY I ZMYSŁY


1. budowa morfologiczna układu współczulnego

Układ współczulny zbudowany jest z :

W pniu współczulnym wyróżniamy części:

Pars cephalica et cervicalis

-zbudowana przeważnie z 3 zwojów z połączonych 8 pierwotnych zwojów szyjnych

-sięga do wpustu doczaszkowego klatki piersiowej

-krzyżuje się z a. thyreoidea i a. subclavia

-odgałęzienia

→ n. jugularis

→ n. Caroticus internus → pl.caroticus internus

→ nn. Carotici externi →pl.caroticus externus

→ rami laryngopharyngei

-jego obszar zaopatrywania to: głowa, szyja, dogłowowa część jamy piersiowej

-odgałęzienia:

→n. Cardiacus cervicalis

-leży pod C6 za a. thyreoidea

-daje gałęzie do: serca, tarczycy, przytarczycy

- odgałęzienia:

→ ansa subclavia → plexus subclavius

→ n. Vertebralis

→ n. Cardiacus cervicalis

- występuje pod pierwszym żebrem

- zwykle zespolony z I i II zwojem piersiowym daje ganglion cervicothoracicum

- zaopatruje płuca (pl.pulmonalis), serce (pl.cardiacus), śródpiersie, węzły chłonne, grasicę, przełyk

Pars thoracica

-truncus sympathicus leży przy trzonach kręgów piersiowych

-odgałęzienia:

→ gałęzie łączące do nerwów rdzeniowych

→ gałęzie śródpiersiowe łączące się z:

→ gałęzie dla jamy brzusznej

Pars abdominalis

- truncus sympathicus przechodzi do jamy brzusznej między słupem przyśrodkowym i bocznym przepony, leży przyśrodkowo od m.psoas major

- pnie połączone przez rami transversi

- zwoje:

-nn.splanchnici lumbales

-nn.splanchnici sacrales

-sploty:

- przedłuża się wzdłuż odgałęzień od a. abdominalis- sploty wtórne

- parzyste:

* pl. phrenicus

* pl. suprarenalis

* pl. renalis

* pl. testicularis /ovaricus

- nieparzyste:

* pl. gastricus

* pl. hepaticus

* pl. lienalis

* pl. mesentericus cranialis

*pl. mesentericus caudalis

*pl. lienalis

*pl. rectalis cranialis

2. charakterystyka nn. Skrzelowego pochodzenia /mieszane/

-n.facialis n.VII

nerw twarzowy jest nerwem mieszanym a mianowicie ruchowym dla mięśni wyazowych twarzy i smakowych dla brodawek grzybowatych języka. N VII zaczyna się w n ucleus nervi facialis w rdzeniu przedłużonym. Wchodzi przez porus acusticus do meatus acusticus internus , na jego dnie wchodzi do canalis facialis. Opuszcza czaszkę przez foramen stylomastoideum. Po wyjściu przez foramen stylomastoideum oddaje n. Auricularis caudalis , n. Digastricus, n. Auriculopalpebralis, rami parotidei, ramus coli, rami buccales

- n. Trigeminus n.V

Zawiera włókna ruchowe dla mięśni pochodnych I łuku gardłowego oraz somatyczno- czuciowe prawie dla całej głowy. Włókna czuciowe nerwu trójdzielnego tworzą jego korzeń czuciowy - radix sensoria a ruchowe korzeń ruchowy- radix motoria. N.V dzieli się na n.ophtalmicus - nerw oczny, n.maxillaris- n.szczękowy, n.mandibularis- n. Żuchwowy.

N. Ophtalmicus zaopatruje: dura mater w części doosowej jamy czaszki , skórę czoła , górnej powieki, przyśrodkowego i bocznego kąta oka, błonę śluzową dogrzbietowej części cavum nasi, zatoki czołowej i klinowej, małżowin sitowych, spojówki ,części gałki ocznej.

N. Maxillaris zaopatruje: oponę twardą, skórę dolnej powieki , skórę policzka, skórę wargi górnej i nozdrzy zewnętrznych, błonę śluzową cavum nasi, błonę śluzowa podniebienia, błonę śluzową wargi górnej i sinus maxillaris.

N. Mandibularis zaopatruje: a) czuciwo- dura mater, skóra wargi dolnej, podbródka, żuchwowej części policzka , część donosową małżowiny usznej zewnętrzny przewód słuchowy , błonę śluzową policzka błonę śluzową dna jamy ustnej, 2/3 błony śluzowej języka, zęby dolne, dziąsła i staw żuchwowy

b) ruchowo mięśnie :m. Masseter, m.temporalis et m.pterygoidei, m.mylohyoideus, venter rostralis m digastrici, m.tensor veli palatini et tensor tympani

-n.glossopharyngeus n.IX

Zaopatruje czuciowo korzeń języka a ruchowo i czuciowo: błony i mięśnie gardła

-n.vagus n.X

wychodzi z czaszki a kończy się w okolicy miednicy- do okrężnicy poprzecznej


3. ucho wewnętrzne

Auri interna mieści się w części skalistej kości skroniowej. W skład ucha wewnętrznego wchodza - labyrinthus membranaceus- błędnik błoniasty ora labyrinthus osseus- błędnik kostny. Błędnik błoniasty leży wewnątrz błędnika kostnego.

BŁĘDNIK KOSTNY składa się z :

-vestibulum- przedsionek

-canales semicirculares ossei- kanały półkoliste kostne

-cochlea-ślimaka

-meatus acusticus internus- przewód słuchowy wewnętrzny

  1. vestibulum posiada ściany -mediana- przyśrodkowa i lateralis-boczna. Na ścianie przyśrodkowej znajdujesię crista vestibuli- grzebień przedsionka, który dzieli przedsionek na recessus sphericus- zachyłek kulisty i recessus ellipticus- zachyłek eliptyczny. Ściana przyśrodkowa przylega do fundus meatus acusticus internus- dno przewodu słuchowego wewnętrznego.Natomiast ściana boczna posiada okienka - fenestra vestibuli- okienko przedsionka ze strzemiączkiem- stapes- okienko otwiera się do cavum thympani. Fenestra cochlae- okienko ślimaka zamknięte błoną bębenkową

  2. canales semicirculares ossei-kanały półkoliste kostne - występują w liczbie trzech i otwierają się do przedsionka powyzej zachyłka eliptycznego. Wyróżniamy:

-canalis semicircularis anterior -kanał półkolisty przedni

-canalis semicircularis posterior -kanał półkolisty tylni

-canalis semicircularis lateralis- kanał półkolisty boczny

Przed ujściem kanały te rozszerzają się tworząc ampullae osseae- bańki kostne. I tak odpowiednio wystepują ampulla ossea anterior,posterior et lateralis

  1. cochlea-ślimak - ma kształt skręconego kanału kostnego (canalis cochlearis), posiada od 2,5 do 4 skrętów. W skład ślimaka wchodzą: cupula cochlae- osklepek ślimaka, basis cochlae- podstawa ślimaka i modiolus cochlae- wrzecionko ślimaka. Kanał kostny ślimaka składa się z dwóch części- scala vestibuli - schodów przedsionka i scala tympani- schodów bębenka.

  2. Meatus acusticus internus- przewód słuchowy wewnętrzny

BŁĘDNIK BŁONIASTY składa się z :

-sacculus- woreczka

-utriculus- łagiewki

-ductus semicirculares- przewodów półkolistych

-ductus cochlearis- przewodu ślimaka

  1. woreczek i łagiewka leża w zachyłkach przedsionka . Są one połączone za pomocą przewodu łagiewkowo-woreczkowego- ductus utriculosaccularis.Od przewodu tego odchodzi cienki przewód - wodociąg przedsionka- aquaeductus vestibuli, który podąża do opony twardej. Łagiewka łączy się z przewodami półkolistymi, natomiast od woreczka odchodzi przewód łączący- ductus reuniens do przewodu ślimaka

  2. przewody półkoliste leżą wewnątrz kanałów półkolistych kostnych. Przewody te rozpoczynają się i kończą w łagiewce. Końcowa część każdego z nich tworzy rozszerzenie , zwane bańką błoniastą- ampulla membranacea

  3. przewód ślimaka rozpoczyna się w obrębie przedsionka ślepym zagłębieniem do którego wpada przewód łączący- ductus reuniens, a następnie wchodzi do kanału kostnego ślimaka, gdzie tworzy obroty i kończy się ślepo. Przewód ślimaka rożni się od pozostałych części błędnika, że nie jest otoczony przestrzenią perylimfatyczną ze wszystkich stron, ponieważ jedną ze swych powierzchni zrasta się z okostną ślimaka


4. rozwój nerwówki

W rozwoju osobniczym pojawia się początkowo rozszerzenie fragmentu cewy nerwowej , który leży przednio od struny grzbietowej. Rozszerzenie to nosi nazwę pęcherzyka przedstrunowego lub mózgowia pierwotnego- archencephalon. Następnie z cewy nerwowej , leżącej w sąsiedztwie głowowej części tej struny, wyodrębnia się pęcherzyk nadstrunowy, czyli mózgowie wtórne.

Zarówno pęcherzyk przedstrunowy jak i nadstrunowy podlegają dalszym przekształceniom. W ich wyniku z tego pierwszego powstaje przodomózgowie - prosencephalon i śródmózowie- mesencephalon.

Natomiast pęcherzyk nadstrunowy jest materiałem twórczym dla zamózowia i tyłomózgowia- rhombencephalon.

W następnym etapie dochodzi do wtórnego podziału zarówno przodomózgowia jak i zamózgowia . Jako wynik

Tego podziału z przodomózowia rozwija się kresomózgowie- telencephalon i miedzymózgowie- diencephalon. Z zamózgowia zaś powstaje tyłomózgowie wtórne- metencephalon i rdzeniomózgowie lub rdzeń przedłużony- myelencephalon s. Medulla oblongata. Tak więc w ostatecznym wydaniu mamy do czynienia z pięcioma pęcherzykami


5. jądra wzgórza, podwzgórza

JĄDRA WZGÓRZA

-nucleus rostralis dorsalis- jądro donosowe dogrzbietowe

-nucleus rostralis medialis-jądro donosowe przyśrodkowe

-nucleus rostralis ventralis- jądro donosowe dobrzuszne

-nucleus ventralis rostralis- jądro dobrzuszne donosowe

-nucleus ventralis lateralis- jadro dobrzuszne boczne

-nucleus ventralis caudalis- jadro dobrzuszne doogonowe

a) pars medialis- część przyśrodkowa

b) pars lateralis- część boczna

-nucleus lateralis dorsalis- jądro boczne dogrzbietowe

-nucleus lateralis caudalis- jądro boczne doogonowe

-nucleus pulvinaris- jądro poduszki

-nucleus centralis medialis- jądro ośrodkowe przyśrodkowe

-nucleus centralis lateralis- jądro ośrodkowe boczne

-nucleus paracentralis- jądro przyośrodkowe

-nucleus medianus thalami- jądro pośrodkowe wzgórza

-nucleus parafascicularis- jądro przypęczkowe

JĄDRA PODWZGÓRZA

Regio hypothalamica rostralis cum regione preoptica- okolica przednia podwzgórza z okolicą przedwzrokową

Regio hypothalamica intermedia s.tuberalis- okolica pośrednia podwzgórza lub guzowa

-nuclei tuberis lateralis- jądra boczne guza

-nucleus tuberomamillaris- jądro guzowo- suteczkowate

Regio hypothalamica caudalis- okolica doogonowa podwzgórza

6. węchomózgowie

Najstarsza część kresomózgowia. Od półkul oddzielone przez sulcus rhinalis lateralis- bruzdę węchową boczną. W jego skład wchodzi:

Lobus olfactorius -płat węchowy donosowo przechodzi w bulbus olfactorius- opuszkę węchową. Do bulbus olfactorius dochodzą fila olfactoria. Wewnątrz opuszki znajduje się ventriculus bulbi olfactorii- komora, która w kierunku doogonowym przechodzi w tractus olfactorius mediale et laterale- pasmo węchowe. Pomiędzy pasmami znajduje się trigonum olfactorium kończący się w lobus olfactorius. Do płata tego dochodzą włókna tractus olfactorius i tworzą się pasma tworzące zawoje- gyri

area subcallosa-pole podspoidłowe, gyrus paraterminalis- zakręt przykrańcowy, gyrus diagonalis- zakręt przekątny, septum pellucidum- przegroda przezroczysta

Odpowiada za przeciwstawne sobie stany emocjonalne oraz za libido. Możemy w niej wyróżnić

-fornix -sklepienie

-hippocampus-pławikonik

-gyrus dentatus-zakręt zębaty

7. śródmózgowie - musisz znać co najmniej te jądra związane z nerwami wszystkie drogi i budowa wewnętrzną;

Uczestniczy w odruchach słuchowych i wzrokowych zawiera jądra nerwów III i IV. Zawiera substancję czarną -substantia nigra zbudowaną z części zbitej - pars compacta i części siatkowej -pars reticularis. Śródmózgowie obejmuje część mózgu od vellum medullare rostrale komory IV do commisura ventralis leżącej na granicy śródmózgowia

W śródmózgowiu wyróżniamy trzy części:

    1. część dobrzuszna- konary mózgu ( peduncula cerebri)

    2. część pośrednia - nakrywka (tegmentum mesencephali)

    3. część dogrzbietowa- pokrywa (tectum mesencephali)



8.układ przywspółczulny

Do zwojów przywspółczulnych należą:

-gnl. Ciliare - zwój rzęskowy

-gnl.pterygopalatinum- zwój skrzydłowo-podniebienny

-gnl.oticum- zwój uszny

-gnl.mandibulare- zwój żuchwowy

-gnl.sublinguale- zwój podjęzykowy

-gnl.plexum rectalis caudalis- zwój splotu odbytowego doogonowego

Zawierają one włókna przywspółczulne , współczulne i czuciowe

CZĘŚĆ GŁOWOWA:

Śródmózgowiową pars mesencephalica

Tyłomózgowiową pars rhombocephalica

Włókna przedzwojowe zaczynają się w:

-nucleus n.facialis i przechodzą przez n. Petrosus major do gnl. Pterygopalatinum a przez chorda tympani do n.lingualis i dalej do gnl. Mandibulare i sublinguale

-nucleus n. Glossopharyngei przez n.tympanicus i n. Petrosus minor do gnl.oticum

-nucleus parasympathicus n. Vagi

CZĘŚĆ RDZENIOWA:

9.jakie mięśnie tworzą Corpus ciliare

musculus ciliaris- mięsień rzęskowy

10.jakie kom wchodzą w skład istoty szarej rdzenia i co tworzy

Komórki korzeniowe -wypustki komórek korzeniowych łączą się ze sobą , tworząc korzenie brzuszne i grzbietowe

- komórki wielobiegunowe, komórki te tworzą jądro motoryczne

- komórki niewielkie, tworzą:nucleus sympathicus medialis i nucleus sympathicus lateralis, jądro sympatyczne przyśrodkowe i boczne

Komórki wewnętrzne- wypustki komórek nerwowych nie opuszczają rdzenia


11. podaj końcową budowę rdzenia

Końcowa część rdzenia kręgowego ulega zwężeniu w stożek rdzeniowy- conus medullaris , którego przedłużeniem jest nić końcowa- filum terminale zanikająca na wysokości początkowych kręgów ogonowych


12. charakterystyka n accessorius

-obejmuje włókna korzeni czaszkowych, które wnikają do gałęzi gardłowych, krtaniowych i sercowych nerwu błędnego

-wysyła też gałąź łączącą z n. Krtaniowym doogonowym

-prowadzi włókna korzeni rdzeniowych

-jest samodzielnym nerwem dodatkowym , który w dole skrzydłowym kręgu szczytowego dzieli się na gałąź dogrzbietową i dobrzuszną

-gałąź dogrzbietowa- ramus dorsalis zaopatruje ruchowo m. Czworoboczny oraz m. Obojczykowo-głowowy i m. Łopatkowo-poprzeczny

-gałąź dobrzuszna- ramus ventralis unerwia m. Mostkowo-głowowy

-obie gałęzie otrzymują od nerwów szyjnych włókna czuciowe

13.cavum thympani - ograniczenia

od strony bocznej częścią bębenkową kości skroniowej a od strony przyśrodkowej jej częścią skalistą


14.co unerwia lattissimus dorsi

n.thoracodorsalis- nerw piersiowo-grzbietowy


15.zatoki żylne opony twardej

system dogrzbietowy

system dobrzuszny

16.Jądra układu współczulnego - jaki maja zakres i gdzie występują

Skupisko komórek układu współczulnego w kształcie symetrycznego pręta znajduje się w istocie szarej rdzenia kręgowego w substantia intermedia lateralis- istota pośrednia boczna rdzenia kręgowego. Komórki układu współczulnego zlokalizowane są w 8 segmencie szyjnym, wszystkich piersiowych oraz w 2 (3) pierwszych lędźwiowych.

17. czego wykładnią jest intumescentia lumbosacralis

plexus lumbosacralis

18.wymień sznury rdzenia kręgowego

Funiculi medullae spinalis- sznury rdzenia kręgowego

19.podaj charakterystykę n.vestibulocochlerais- n. Przedsionkowo-ślimakowy VIII

-radix vestibularis-korzeń przedsionkowy

-radix cochlearis- korzeń ślimakowy

-n. Łagiewkowo-bańkowy

-n.łagiewkowy

-przedni

-boczny

-tylny

-n. Woreczkowy


20.jądra ruchowe mesencephalon

nucleus motorius n.oculomotorii- jądro ruchowe nerwu okoruchowego

nucleus motorius n. Trochlearis- jądro ruchowe nerwu bloczkowego

nucleus ruber- jądro czerwienne


21.nerwy z włókn i przywspółczulnymi (wymienić)

n.vagus- nerw błędny. N.laryngeus recurens- nerw krtaniowy powrotny

22. trzewny większy - skąd wychodzi i gdzie dochodzi

Wywodzi swe włókna z segmentów piersiowych Th6-12 rdzenia kręgowego i prowadzi je na obwód . Nerw trzewny większy w drodze ku tyłowi , oddaje gałązki śródpiersiowe do splotu aortowego piersiowego i odłącza się od pnia współczulnego , któremu towarzyszył. Między odnogami przepony i m. Lędźwiowym większym przedostaje się do jamy brzusznej , po czym wnika do splotu trzewnego

23. tunica interna w oku

Stanowi najgłębszą warstwę ściany gałki ocznej . Jest ona reprezentowana przez siatkówkę i jej naczynia krwionośne

Siatkówka- retina leży pomiędzy naczyniówką od zewnątrz i ciałem szklistym od wewnątrz. Jest ona delikatną błonką zabarwioną na żółto, która po śmierci ulega zmętnieniu. Wyróżnia się w niej dwie zasadnicze części: wzrokową i ślepą

24.przebieg n facialis

Nerw twarzowy posiada swoje jądra w rdzeniu przedłużonym:


25.wymien składowe labyrinthus membranaceus

26.n. oculomotorius

-somatyczno- ruchowe dla większości mięśni zewnętrznych gałki ocznej, pochodnych pierwszego somitu czaszkowego

-trzewno- ruchowe dla mięsni wewnętrznych gałki ocznej

-parzysty nucleus motorius n. Oculomotorii- jądro ruchowe nerwu okoruchowego

-nucleus medianus rostralis- jądro pośrodkowe donosowe

-nucleus medianus caudalis- jądro pośrodkowe doogonowe

27.Robak

Robak- vermis dzieli się na :

1.Lobus rostralis- otrzymuje informacje z receptorów rozcięgnowych i wrzecionowych mięśniowo nerwowych, płat ten składa się z:

2.Lobus caudalis - składa się z:

Płaty te oddziela od siebie szczelina I fissura prima poza tym płat kłaczkowo- grudkowy (lobulus flocculonodullaris)


28. Tectum mesencephali- pokrywa sródmózgowia

-2 donosowe- colliculi rostrales

-2 doogonowe- colliculi caudales

Są one oparte na blasze pokrywy- lamina tecti i oddzielone od siebie przez bruzdę pośrodkową i poprzeczną (sulcus medianus et transversus lamina tecti).

-ramię wzgórka donosowego- brachium colliculum rostrale biegnie od ciała kolankowatego (corpus geniculatum)

-ramię wzgórka doogonowego (brachium colliculi caudalis) dochodzi do ciała kolankowatego przyśrodkowego (corpus geniculatum mediale)- droga słuchowa

Budowa wewnętrzna: