1. Pojęcie sytuacji życiowej oraz jej charakter.
2. Charakterystyka alternatywnych form życia małżeńsko- rodzinnego (typy rodzin i alternatywnych form dla i w małżeństwie).
3. Sytuacja dziecka w poznanych typach rodzin.
4. Przyczyny bezdzietności z wyboru, przyczyny bycia singlem.
5. Kategorie pojęciowe ojciec,ojcostwo.
6. Aspekty ojcostwa.
7. Funkcje ojca w rodzinie wg M. Wolickiego.
8. Modele ojcostwa we współczesnych rodzinach.
9. Przyczyny samotnego ojcostwa.
10. Typy samotnych ojców.
11. Przyczyny młodocianego ojcostwa.
12. Formy pomocy młodocianym ojcom.
13. Sytuacja nieletnich matek.
14. Rodzaje przemocy wobec dziecka.
15. Formy pomocy rodzinie z problemem przemocy, z uwzględnieniem form rządowych i pozarządowych.
1. Pojęcie sytuacji życiowej oraz jej charakter
Sytuacja zyciowa - wyodrębniające się fragmenty zycia, stanowiace swoiste całości, układy strukturalno - funkcjonalne, które współtworzą: aktywność własna podmiotu syt., uznawane i urzeczywistniane wartości ludzkie, warunki zew. (społeczne, kulturowe, przyrodnicze) oraz czas trwania. Składniki te tworzą swoisty układ, czyli zbiór elementow zespolonych ze soba w jedna całość, charakteryzującą się okresloną strukturą. Miedzy tymi elementami układu wystepuje siec połączeń, dzieki czemu powstaje zintegrowana struktura organizacyjna tego układu
Sytuacja zyciowa ma charakter:
-podmiotowy - jest zawsze czyjas, jakiegos konkretnego człowieka, grupy społ., podmioty te w określonych syt. Życiowych przejawiają swoje podmiotowe predyspozycje tj. samoświadomość, autoregulację, sprawczość, indywidualność. W każdej syt. Życiowej człowiek przejawia aktywność
-spoleczny - uczestnicza w niej oprocz podmiotu syt. Inni ludzie, np. rodzina czy grupa sąsiedzka
-relacyjny - miedzy podmiotem syt. a innymi ludzmi, którzy w niej uczestnicza, występują określone interakcje przybierające postac zależności symetrycznej-współrzędność lub asymetrycznej -podrzędność
-indywidualny- przesądza o tym stopien natężenia i zakres poszczególnych składnikow syt. życiowej tj, stanu samodzielności życiowej jednostki, jej wlasnych aktywności, działalności prospołecznej zasilającej uznawanych wartości, zewnętrznych warunkow kontekstowych sytuacji oraz cech osobowościowych podmioty syt. i innych jej uczestnikow, granic czasowych trwania
-dynamiczny - zmienność syt., przechodzenie od syt. najbardziej korzystnych do mniej korzystnych, a nawet deprecjonujących godność ludzką
2 i 3. ALTERNATYWNE FORMY ŻYCIA W MAŁŻEŃSTWIE:
-PRACA ZAWODOWA KOBIETY,
-BEZDZIETNOŚĆ Z WYBORU,
-UTRZYMYWANIE ZWIĄZKÓW SEKSUALNYCH POZA MAŁŻEŃSTWEM
Alternatywne formy życia dla małżeństwa
Życie samotne - single
Kohabitacja jako związek konsensualny
Związki homoseksualne
Typy
Rodzina wielopokoleniowa - jest tradycyjną, kilka pokoleń. społ słabo r
Sytuacja dziecka
Chłopska:
*najniższe miejsce w hierarchii
*posłuszeństwo wobec nie kwestionowanego autorytetu ojca
*traktowanie dziecka jako siłę roboczą
*Kategoria ekonomiczna
*zabezpieczenie i opieka na starość
*Traktowanie przedmiotowe
*spełnianie woli ojca
Inteligencko-mieszczańska/ robotnicza:
*więcej praw niż w chłopskiej
* otwarty stosunek wobec dziecka
*dziecko przedmiotem troski
* rodzice dbają o potrzeby dziecka
* dbanie o wykształcenie dziecka
Rodzina nuklearna - oznacza, że tworzą ją dwa pokolenia tj. rodzice i dzieci.
Rodzina współczesna - Rodzina to podstawowa komórka wychowawcza, złożona z
małżonków lub małżonków i dzieci, także ogół krewnych obojga małżonków.
Sytuacja dziecka -rodzina nadal odgrywa podstawową role w socjalizacji dzieci i młodzieży, jednak instytucje opiekuńczo wychowawcze uzupełniają a czasami wręcz wyręczają w tej kwestii współczesnej rodziny.
* zwiększył się zakres swobody i niezależności dzieci w rodzinie, młodzi mają obecnie okazje stykania się z różnymi systemami wartości, co daje im możliwość przekształcania i modyfikowania własnego systemu wartości
* młodzi ludzie bardzo boleśnie odczuwają brak zaufania oraz mała pomoc od strony rodziców
* potrzeby nie są wystarczająco rozumiane i otrzymują za małą pomoc przy pokonywaniu trudności życiowych
Rodzina diasporowi - pełni swoje podstawowe funkcje, pomimo formalnego rozwodu - rozwiązania małżeństwa a nie rodziny.
zaliczyć można do grupy o niewielkim stopniu ryzyka dla prawidłowego wychowania i rozwoju dzieci. funkcja więzi emocjonalnych oraz f ekonomiczna realizowane są w pierwszej kolejności
Kohabitacja= „życie razem” bez formalnego powiązania. dwie osoby płci przeciwnej żyją razem przez dłuższy czas zamieszkują razem, prowadząc gospodarstwo domowe i utrzymują związki seksualne.
Rodzina niepełna- dziecko jest wychowywane przez jednego z rodziców i mieszka jedynie z tym rodzicem..
Sytuacja dziecka :
- pozbawienie pewnego wzorca rodziny, który jest podstawą uczenia się ról społecznych
- naruszenie funkcji: ekonomicznej, uługowo- konsumpcyjna, socjalizacyjno-wychowawczej, psychohigienicznej, wyeksponowaniem braku stabilizacji i bezpieczeństwa oraz odpowiednim zachowaniu autorytetu samotnego rodzica
Często w takiej rodzinie powstają trudności wychowawcze, związane przede wszystkim ze zmniejszoną, bo sprawowaną tylko przez jedną osobę, opieką nad dzieckiem, jak również z brakiem normalnej atmosfery wychowawczej, w której prawidłowy układ stosunków między ojcem i matką staje się pierwszym wzorem postępowania dla dzieci.
RODZINA ZREKONSTRUOWANA Kiedy po rozstaniu partnerów jedno z nich decyduje się na ponowne zawarcie związku małżeńskiego, to wtedy mamy do czynienia z rekonstrukcją rodziny. SYTUACJA DZIECKA
Im wyższy poziom zależności emocjonalnej dziecka od rodzica naturalnego, tym trudniej będzie rodzicowi przybranemu nawiązać silną relację uczuciową z pasierbicą/pasierbem. Wydaje się, że może mieć w tym wypadku znaczenie płeć dziecka oraz rodzica. Chłopcy bowiem są zawsze silniej emocjonalnie związani z matkami (co nie oznacza, że są maminsynkami), a córki z ojcami.
Im silniejsze więzi rodzinne w rodzinie pochodzenia ojczyma/macochy i rodzica biologicznego dziecka (żony/męża), tym wyższy poziom zaspokojenia potrzeby zależności, bezpieczeństwa, czułości.
Im dziecko jest młodsze, tym jego poziom świadomości w zakresie złożonych relacji w świecie dorosłych niższy, a zatem szanse na jego akceptację dla swojego "fałszywego rodzica" są większe, przy oczywiście zachowaniu w tajemnicy tego faktu przez możliwie najdłuższy okres czasu.
Rekonstrukcję rodziny bardzo utrudnia przekonanie dziecka, iż gdy zaakceptuje nowego rodzica to dopuści się zdrady wobec rodzonego
Świadomość braku więzi krwi i uczuć między nowym rodzicem a pasierbem staje na drodze zawarcia więzi emocjonalnych
W rodzinie zrekonstruowanej ważnym czynnikiem jest czas i przebieg spotkań dziecka z drugim rodzicem naturalnym (w przypadku odmiennych zdań rodziców nieuniknione jest określenie warunków przez sąd)
4. Singiel
- kobieta lub mężczyzna, którzy nie pozostają w związku małżeńskim ani też w nieformalnym związku hetero- lub homoseksualnym (Stern 1976r.)
może nim być osoba niezamężna i nieżonata, owdowiała, rozwiedziona, czyli stanu wolnego,
osoba, która żyje samodzielnie.
Co wpływa na samotne życie?
1. Dążenie do uzyskania niezależności 87%
2.Brak odpowiedniego partnera, z którym mogliby zawrzeć związek małżeński lub zamieszkać bez ślubu 51%
3.Posiadanie większej ilości czasu wolnego oraz możliwość swobodnego dysponowania nim 43,8%
4.Uniezależnienie się od rodziców i innych członków rodziny pochodzenia 34%
5.Posiadanie większej ilości pieniędzy i swoboda w ich wydawaniu 30,7%
6.Wymogi związane z praca zawodową 24,7%
7.Złe doświadczenia związane z małżeństwem lub kohabitacją - własne doświadczenia, trauma, której przyczyną stał się zły przykład rodziców.
Bezdzietność z wyboru przyczyny
OSOBISTE:
•NIECHĘĆ DO POŚWIĘCANIA SWOJEJ PRYWATNOŚCI I WOLNOŚCI DZIECIOM
•PRZEŚWIADCZENIE, ŻE NIE SPODOBA SIĘ ROLA RODZICA
•PRZEŚWIADCZENIE, ŻE UTRZYMANIE ODPOWIEDNICH WIĘZI Z PARTNEREM ZARÓWNO EMOCJONALNYCH JAK I INTYMNYCH NIE BĘDZIE MOŻLIWE PRZY POSIADANIU DZIECI
•UROJONA BĄDŹ RZECZYWISTA NIEZDOLNOŚĆ DO BYCIA ODPOWIEDZIALNYM RODZICEM
•NEGATYWNE DOŚWIADCZENIA Z DZIECIŃSTWA
EKONOMICZNE:
•BRAK WYSTARCZAJĄCYCH ŚRODKÓW MATERIALNYCH DO UTRZYMANIA DZIECKA
•ZŁE WARUNKI MIESZKANIOWE
•PRZEŚWIADCZENIE, ŻE POSIADANIE DZIECKA SPOWODUJE ZASTÓJ W KARIERZE
•OBAWA,ŻE POSIADANIE DZIECKA SPOWODUJE UTRATĘ PRACY
•BIOLOGICZNE:
•OBAWA O ZDROWIE DZIECKA BĄDŹ RODZICA
•STRACH PRZED ŚMIERCIĄ MATKI LUB DZIECKA
•OBAWA, ŻE DZIECKO ODZIEDZICZY CHOROBĘ GENETYCZNĄ
•STRACH PRZED CIĄŻĄ, PORODEM
•STRACH PRZED TRWAŁYMI ZMIANAMI CIAŁA NP. PRZED SPADAJĄCĄ ATRAKCYJNOŚCIĄ
5. OJCIEC - określany jest jako mężczyzna mający własne dziecko lub dzieci wg Słownika współczesnego języka polskiego
W znaczeniu prawnym ojcem staje się mężczyzna, gdy dziecko rodzi się w związku małżeńskim, lecz także pozamałżeńskim lub w wyniku adopcji wg W. Okonia.
OJCOSTWO - jest specyficzną funkcją mężczyzny i oznacza:
zajęcie właściwego miejsca w małżeństwie i rodzinie, poczęcie dziecka, otoczenie troskliwą opieką, utrzymanie i wyżywienie członków rodziny pełne współuczestnictwo wspólnie z matką w procesie
6. Aspekty ojcostwa
Aspekt prawny - związany z kwestią ustalenia ojcostwa; wg Kodeksu Rodzinno -Opiekuńczego: domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki, uznanie dziecka przez ojca, sądowe ustalenie ojcostwa
Aspekt biologiczny - mężczyzna wspólnie z kobietą daje początek nowemu życiu i jest określany jako rodziciel (genitor).
Aspekt duchowy - rodzicielstwo jest zadaniem natury duchowej a nie tylko fizycznej. Miłość do żony i miłość do dzieci są dla mężczyzny naturalną drogą do zrozumienia i urzeczywistnienia swego ojcostwa.
Aspekt pedagogiczny - dotyczy relacji zachodzących pomiędzy ojcem a dzieckiem w procesie wychowania rodzinnego. Istotny jest tutaj udział ojca w tworzeniu sytuacji materialnej , opiekuńczej,wychowawczej i kulturalnej dziecka.
Obok zaspakajania przez opiekę potrzeb materialnych oraz biologicznych, ważne jest zadbanie o zaspokojenie także szeregu innych potrzeb: potrzeby akceptacji, bezpieczeństwa, przynależności i miłości, uznania dla podejmowanych działań, wyłączności u rodziców, ekspresji emocjonalnej, a także pomocy i oparcia wobec sytuacji trudnych i niepowodzeń.
Odpowiedzialne ojcostwo powinno przejawiać się pełnym uczestnictwem ojca już od momentu poczęcia dziecka, istotne jest zapewnienie właściwej opieki żonie - matce dzieci w okresie ciąży i porodu.
7. Funkcje ojca w rodzinie
Funkcja rodzinotwórcza, podtrzymują, Prokreacyjno - opiekuńcza, Wychowawcza
8. Modele ojcostwa
Ojcowie kultywujący wartości materialne i konsumpcyjne - przedstawiciel dawnej rodziny tradycyjnej, którą reprezentował na zewnątrz,dysponował jej majątkiem oraz decydował o przyszłości dzieci. Tutaj główna rola ojca zamykała się w byciu głównym żywicielem rodziny. Ojciec wg tego modelu, to ojciec nie angażujący się w czynności opiekuńcze i wychowawcze w stosunku do dzieci.
Ojciec kultywujący dobra duchowe - jest to ojciec, który uważa opiekę nad dziećmi za równie dla niego ważną, jak praca i kariera zawodowa, chętnie spędza wolny czas z żoną i dziećmi, wspomaga żonę w jej codziennych obowiązkach domowych, rozumiejąc i doceniając jej wkład, a także chętnie poświęca czas swoim dzieciom.
Ojciec kultywujący wartości materialne i jednocześnie duchowe - jest to mężczyzna pełniący rolę żywiciela rodziny i zarazem człowiek zdolny do stwarzania atmosfery miłości i zrozumienia we własnym środowisku rodzinnym, cechuje się odpowiedzialnością za rodzinę, konsekwencją w działaniu ,opiekuńczością w stosunku zarazem do żony, jak i do dzieci.
9. Przyczyny samotnego ojcostwa: Śmierć żony, Rozwód, Separacja - rozłączenie, Opuszczenie przez matkę dziecka nieślubnego, Stały pobyt matki w szpitalu lub zakładzie opieki społecznej, Pozbawienie matki praw rodzicielskich
10 Typy samotnych ojców
1. Ojcowie poszukujący (aktywni)
A. w sposób agresywny aktywnie poszukujący opieki nad dzieckiem - aktywnie dążą do wyłącznej opieki nad dziećmi,zazwyczaj wbrew woli matki, nie cofają się przed siłą;
B. w sposób pojednawczy aktywnie poszukujący opieki nad dzieckiem - zabiegają o opiekę nad dzieckiem, starając się o zgodę matek na taki stan rzeczy;
2. Ojcowie aprobujący (bierni)
A. w sposób agresywny - zmuszeni sytuacją bądź przez inną osobę do przejęcia opieki nad dzieckiem, cechuje ich mściwość i zawiść najczęściej wobec partnerek;
B. w sposób pojednawczy - przejmują opiekę także pod wpływem czynników zewnętrznych, ale zgadzają się na to i potrafią czerpać radość z roli ojca.
Przyczyny młodocianego ojcostwa
11. Przyczyny młodocianego ojcostwa
Zmiany psychofizyczne okresu dojrzewania
Okazuje się, że mała część młodzieży uwikłana jest w uzależnienie od doznań seksualnych i rozładowywania napięć poprzez aktywność seksualną Głównym problemem nastolatków są relacje z innymi, z rodzicami, nauczycielami, rówieśnikami, a także wygląd zewnętrzny i interesujący sposób spędzania wolnego czasu Podjęcie współżycia seksualnego przez nastolatków jest formą ucieczki przed negatywnymi doświadczeniami emocjonalnymi, którym sprzyjają czynniki osobowościowe, rodzinne i sytuacyjne
Kompetencje poznawcze
Specyfika myślenia okresu młodzieńczego
Niedojrzałość myślenia przyczynowo - skutkowego
Niedostateczna zdolność wysuwania różnych alternatyw dotyczących możliwych zachowań w konkretnej sytuacji
Trudności planowania w dłuższej perspektywie czasowej
Dojrzewanie osobowości
utrzymywanie kontaktów seksualnych na tym etapie, często wynika z „walki pokoleń”, kwestionowania autorytetu dorosłych oraz ich systemu wartości w celu wypracowania własnej hierarchii norm moralnych
brak równowagi emocjonalnej sprzyja wykorzystywaniu współżycia seksualnego jako sposobu na poprawienie samopoczucia
szczególnie narażeni na przedwczesne ojcostwo są chłopcy, dla których zapłodnienie dziewczyny jest potwierdzeniem ich męskości i wartości
ze strony chłopców istnieje większa niechęć do norm moralnych, przez co zmniejsza się zaangażowanie religijne, co sprzyja podejmowaniu decyzji o podjęciu przez młodzież kontaktów seksualnych
Grupa rówieśnicza
Presja grupy rówieśniczej i panująca moda na aktywność seksualną bardzo często staje się motywem do podejmowania przez młodych ludzi kontaktów seksualnych, zwłaszcza tych, którzy nie mają zaspokojonej potrzeby akceptacji w środowisku rodzinnym,
Chęć zdobycia nowych doświadczeń, o których opowiadają bardzo często rówieśnicy,
W grupie rówieśniczej istnieje większe przyzwolenie na wczesne rozpoczynanie współżycia seksualnego, a także ewentualne poczęcie dziecka.
Rodzina
1. Struktura rodziny
Małoletnie ojcostwo częściej zdarza się w rodzinach niepełnych, gdzie zwykle brakowało ojca
2. Sytuacja społeczno - ekonomiczna rodziny
Małoletni ojcowie częściej pochodzą ze środowisk o niższym statusie ekonomicznym i społecznym, a tym samym o niższym standardzie życia oraz wysokim ryzyku zachowań dewiacyjnych
Chłopcy z takich rodzin poprzez wcześnie podjęte współżycie seksualne mogą imponować grupie, co kompensuje brak imponowania na płaszczyźnie materialnej
3. Wykształcenie rodziców
Im wyższe wykształcenie rodziców, tym większe aspiracje młodzieży i dążenie do dalekosiężnych celów. Natomiast zjawisko małoletnich ojców dotyczy częściej rodzin, w których brakuje przykładu, wzorca na płaszczyźnie edukacji i kształcenia
12. Formy pomocy młodocianym ojcom
OBSZAR 1 stworzenie małoletnim ojcom warunków do ukończenia szkoły i zdobycia zawodu oraz znalezienie pracy
OBSZAR 2 pomoc matkom w pokonaniu oporu wobec uczestniczenia ojca dziecka w jego rozwoju, opiece i wychowaniu
OBSZAR 3 wsparcie dla ich rodzin
OBSZAR 4 zapoznanie małoletniego ojca z wiedzą dotyczącą ciąży, porodu i podstawowych czynności opiekuńczych wobec dziecka i jego matki
OBSZAR 5 pomoc powinna mieć również charakter pośredni, czyli poprzez wpływanie na postawy społeczne, które nie zmuszałyby małoletnich do zawierania małżeństw, z wprowadzaniem jednocześnie profilaktyki, aby zapobiec rozpowszechnianiu się tego zjawiska
13. Sytuacja nieletnich matek.
Każda ciąża do 15 roku życia to wynik przestępstwa
W największej liczbie wypadków są to dziewczyny, których rodziny pozbawione były atmosfery miłości, bliskości, wsparcia oraz zrozumienia. W wyniku czego, szukają one tych emocji i odczuć w związkach, które owocują niechcianą czy nieplanowaną ciążą. Pochopnie i zbyt wcześnie rozpoczęte współżycie seksualne jest czasami rezultatem braku akceptacji ze strony rodziców. Młode kobiety szukają substytutu miłości, której nie otrzymały w rodzinie. Brakuje im wiedzy na temat podstawowych norm obyczajowych i moralnych. Jednocześnie poszukują wszelkich dowodów akceptacji pośród grup rówieśniczych
Przyczyny: Brak uczucia miłości i stabilizacji w rodzinie
Wczesne szukanie stałego związku, czego efektem bywa ciąża, Niedojrzałość psychiczna
Brak akceptacji ze strony rodziców, Brak znajomości reguł i norm moralnych
Poszukiwanie uznania u rówieśników, Niski poziom edukacji seksualnej
Bunt przeciwko normom i stylowi życia narzuconemu przez rodzinę
Konsekwencje - Trudna sytuacja materialna
Niestabilność więzi uczuciowych między partnerami (znaczny odsetek rozwodów)
Problemy zdrowotne związane z przedwczesną ciążą
Przerwanie edukacji lub znaczące opóźnienia w nauce
Wzrost dojrzałości związany z podjęciem decyzji o urodzeniu dziecka i jego wychowaniu
Wzrost samooceny
Przyrost kompetencji dotyczących opieki nad niemowlęciem
Wladza rodzicielska- Przed ukończeniem 18 roku życia dziewczynie nie przysługuje władza rodzicielska. Opiekunem prawnym dziecka może zostać rodzic dziewczyny, a jeżeli nie może lub nie chce, dziecko reprezentuje kurator.
Pomoc pieniezna:Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Przysługuje opiekunom prawnym, a nie małoletniej
Becikowe przysługuje prawnemu opiekunowi dziecka
Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje wówczas, gdy nie zostały zasądzone alimenty na rzecz dziecka od drugiego z rodziców
Dodatek przysługuje małoletniej osobie uczącej się, jeżeli oboje jej rodzice nie żyją
Zasiłek z opieki społecznej
Szkoła ma obowiązek udzielić małoletniej w ciąży urlopu oraz innej pomocy niezbędnej do ukończenia edukacji, w miarę możliwości nie powodując opóźnień w zaliczaniu przedmiotów
Uczennice w bardzo trudnej sytuacji mogą liczyć na indywidualne traktowanie i pomoc związaną nie tylko z edukacj
14. Rodzaje przemocy wobec dziecka.
Rodzaje przemocy: 1. Ze względu na przejawy przemocy:
Fizyczna - popychanie, odpychanie, przytrzymywanie,obezwładnianie, policzkowanie, szczypanie, kopanie,duszenie, bicie otwartą ręką i pięściami oraz przedmiotami, parzenie, topienie, polewanie substancjami żrącymi; użycie broni, zamykanie, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, narażanie na skrajne niebezpieczeństwo, nieudzielenie koniecznej pomocy, ale także ignorowanie uczuć, wyśmiewanie, obrażanie, wyśmiewanie poglądów, religii, rasy, pochodzenia, karanie przez odmowę uczuć, zainteresowania czy szacunku, stała krytyka, wyzwiska i wrzaski,upokarzanie i poniżanie, lekceważenie, zawstydzanie,wmawianie choroby psychicznej,
Psychiczna - to zadawanie cierpień psychicznych przez kontrolowanie i ograniczanie kontaktów ofiary z przyjaciółmi, szkołą i miejscem pracy; przymusowa izolacja i uwięzienie; zmuszanie ofiary do oglądania obrazów i aktów przemocy; zastraszanie, grożenie wyrządzeniem krzywdy fizycznej zarówno osobie bliskiej, jak i innym, stosowanie szantażu, niepokojenie, niszczenie prywatnej własności. Maltretowanie emocjonalne dziecka polega ze strony rodziców na:Ośmieszaniu dziecka lub wyśmiewaniu się z niego
Oskarżanie i znieważanie dziecka obelgami, brak chęci zrozumienia dziecka
Maltretowanie dziecka z powodu nierealnych oczekiwań wobec niego
Rywalizacja z dzieckiem
Seksualna - jest to kontakt seksualny bez zgody partnerki czy partnera, czy też dziecka; wymuszony siłą,w tym pieszczoty, stosunek seksualny, dotykanie narządów płciowych oraz poniżanie w sytuacjach seksualnych, najczęściej jest połączona z przemocą psychiczną i fizyczną. Wyróżniamy ze względu na stopień ingerencji sprawcy w sferę seksualną: molestowanie seksualne,usiłowanie gwałtu, gwałt.
Zaniedbywanie - poważny lub nieustanny brak zwracania uwagi na potrzeby dziecka, w wyniku którego powstaje szkodliwe osłabienie zdrowia lub rozwoju, lub niepotrzebne wystawienie dziecka na niebezpieczeństwo, w tym zimno lub głód; niezaspokajanie potrzeb biologicznych i psychicznych, może przejawiać się głodzeniem, brakiem dbałości o jego higienę, ubranie, zdrowie,ale także nadmierną, nieadekwatną do wieku dziecka nadopiekuńczością i restrykcyjną kontrolą
2. Ze względu na jakość przemocy:
-Przemoc gorąca - posiada formę eksplozji, ataków powtarzających się dość często z użyciem różnych form ekspresji;
- Przemoc chłodna - ma formę działań podejmowanych z premedytacją
PRZYCZYNY- Rodziny współczesne są rodzinami przeważnie nuklearnymi czyli małymi, Sytuacja taka sprzyja eskalacji napięć, a brak dostępu do domu osób trzecich rozluźnia rodzicielskie hamulce, blokujące zachowania agresywne
15. Formy pomocy rodzinie z problemem przemocy, z uwzględnieniem form rządowych i pozarządowych.
RZĄDOWE FORMY POMOCY
I. Instytucje wspomagające rodzin꯳obek, Przedszkole, Szkoła
II. Poradnictwo Poradnie przedmałżeńskie, Poradnie rodzinne, Poradnie pedagogiczno - psychologiczne, Poradnie zdrowia psychicznego, Ośrodki terapii nerwic, Świetlice socjoterapeutyczne
III. SądownictwoSąd rodzinny
IV. Policja
V. Instytucje, placówki i organizacje pomocy społecznej Polski Komitet Pomocy Społecznej, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Dom Pomocy Społecznej, Polski Czerwony Krzyż
POZARZĄDOWE FORMY POMOCY
I. Stowarzyszenia - formacja nieinstytucjonalnej działalności ochotniczej zmierzającej do realizowania celów o charakterze niezarobkowym, służąca rozwojowi prospołecznej aktywności,
Centrum Ochrony Dziecka i Rodziny w Białymstoku
II. Fundacje - zespół ludzi, którzy pełnią zarząd nad majątkiem im powierzonym, wykorzystują środki materialne zgodnie z wolą fundatorów, uczestniczą w promowaniu oraz zaspokajaniu potrzeb społecznych, określonych statutem fundacji
Fundacja na Rzecz Ochrony Dzieci przed Okrucieństwem
III. Ruchy społeczne - spontaniczne i masowe wiązanie się ludzi z określonymi ideałami społeczno - moralnymi często ukierunkowanymi politycznie, np. ukierunkowane na pomaganie jednostkom - rodzinom dotkniętym przemocą
IV. Caritas Polska
Formacje edukacyjne - dom dla ofiar przemocy
V. Kościoły różnych wyznań
Jakie działania warto podejmowac?
Działania wspierające rodzinę, obejmujące treningi rodzicielstwa,programy wizyt domowych i pomocy rodzinie,intensywną pracę „podtrzymująca” ratownictwo społeczno - socjalne rodziny,
Podejście zdrowotne w odniesieniu do całej rodziny
Trening służb medycznych i socjalnych w zakresie detekcji i reakcji na zjawisko,
Podejście terapeutyczne, stosujące różne odmiany terapii, adresowanych do ofiar, sprawców i ofiar - świadków przemocy domowej,
Podejście legalistyczne,ustalające prawny obowiązek zgłaszania rejestrowania przypadków przemocy i zaniedbywania dziecka przez różne grupy zawodowe
Szkolne programy profilaktyczne
Lokalne kampanie edukacyjno - profilaktyczne
Programy zmian środowiskowych