Andragogika ćwiczenia internet, studia pedagogiczne, Rok 3, Andragogika


konwersatorium 2 - terminologia

andragogika w perspektywie metodologicznej w ujęciu M. Malewskiego:

- dorosłość - sytuacja społeczna człowieka, proces rozwoju psychicznego, proces społeczno kulturowy;

- wychowanie dorosłych - intencjonalny proces kształtowania osobowości, wzmacnianie efektów socjalizacji, wspomaganie indywidualnego rozwoju;

- przyczyny metodologicznych braków i ograniczeń w andragogice: genealogia andragogiki (opieranie się wyłącznie na pedagogice), sytuacja w latach 60. i 70. (pluralizm metodologiczny), strategia budowy metodologicznej samoświadomości (przedmiot wyprzedza metody i techniki);

- metoda naukowa - ogół czynności teoretycznych i praktycznych, pozwalających realizować statutowe dla danej nauki funkcje i przyczyniających się do jej rozwoju;

- rozwój andragogiki - nieustanny dialog, w dwu płaszczyznach: zewnętrznej i wewnętrznej;

- dorosły - całokształt życiowego doświadczenia;

- kształcenie dorosłych - usprawnienie zdolności do radzenia sobie z problemami życiowymi;

- stosunek dorosłych do wiedzy - utylitarny, postawa wobec procesu oświatowego - instrumentalna;

- oświata dorosłych winna: umacniać w ludziach poczucie podmiotowości, kształtować potrzebę aktywności, kreować postawę odpowiedzialności;

- zadanie andragogiki - projektowanie całokształtu warunków i działań wychowawczych, pobudzających emancypacyjne i rozwojowe dążenia ludzi dorosłych oraz dostarczanie pedagogicznych instrumentów ich realizacji;

- najważniejsze zadania: opis i analiza procesów rozwojowych osobowości, ustalenie trwałych związków i zależności między występującymi w badaniach zmiennymi, funkcja prewidystyczna;

- język andragogiki - nieostry, wieloznaczny, niejednoznaczność pojęć;

przedmiot andragogiki w ujęciu O. Czerniawskiej:

- przedmiot: człowiek dorosły i proces oświatowy;

- człowiek dorosły - istota rozumna, zdolna do poznania samego siebie, kierowania sobą i odpowiadania za siebie;

- człowiek dorosły może: poznawać rzeczywistość i doskonalić obiektywne poznanie; odkrywać i tworzyć prawdę, dobro i piękno; kształtować swoje człowieczeństwo; wchodzić w życie i rodzić się w nowym kształcie;

- 2 wymiary wchodzenia w życie: analityczno-logiczny, intuicyjno-uczuciowy;

- model człowieka dorosłego - dynamiczny;

- warunek rozwoju - aprobowanie swojej dorosłości;

- dorosłość - dorastanie do społecznie obowiązującego wzoru człowieka dorosłego; ideał;

- proces oświatowy - zorganizowany, przebiegający w określonym czasie cykl sytuacji, w których człowiek ma osiągnąć pewną umiejętność, opanować zakres wiedzy, styczność jednostki z określonymi formami kształcenia i wychowania;

istota i specyfikacja andragogiki w ujęciu M. Marczuka:

- andragogika - ogólna teoria procesów edukacyjnych dorosłych przebiegających w różnych formach aktywności oświatowej i kulturalnej, w edukacji szkolnej dorosłych na różnych jej szczeblach od szkoły podstawowej powyższej dla pracujących w pozaszkolnej edukacji zawodowej dorosłych, mającej na celu głównie doskonalenie i modernizację kwalifikacji pozaszkolnej ogólnokształcącej edukacji dorosłych, związanej przeważnie z osobistymi, indywidualnymi potrzebami i zainteresowaniami, a także w różnych edukacyjnych przejawach uczestnictwa w kulturze;

- andragogika - nauka o celach, zasadach, metodach, formach organizacyjnych, treściach i środkach edukacji młodzieży pracującej i dorosłych;

- zadania: opracowywanie celów i zasad kształcenia i wychowania dorosłych, ustalanie kryterió doboru treści kształcenia, analizowanie przydatności różnorodnych metod, środków i organizacyjnych form edukacji dorosłych;

- antropogogika - nauka o edukacji człowieka w ciągu całego życia;

- geragogika - teoria edukacji osób starszych;

dylematy andragogiki jako nauki w ujęciu J. Kargula:

- dylemat 1 - czy przedmiotem badań ma być człowiek jako gatunek homo, czy człowiek w sytuacjach? (1i2);

- dylemat 2 - czy badać problemy człowieka jako jednostki społecznej, czy indywidualnej struktury? (wątpliwości co do łączenia);

- dylemat 3 - czy przedmiotem badań człowiek we wszystkich sferach aktywności, czy tylko edukacyjnej? (2);

- dylemat 4 - czy badać przebieg procesów życiowych linearnie czy fazowo? (ograniczenia obu);

- dylemat 5 - czy andragogika jest odrębna czy subdyscypliną pedagogiki? (związki);

- dylemat 6 - czy główne zadanie to troska o teorię czy praktykę?

- dylemat 7 - czy edukacja dorosłych to wychowanie i kształcenie czy tylko kształcenie? (1);

- dylemat 8 - jak pogodzić idee wszechstronnego rozwoju z oczekiwaniami opanowania przez ucznia doraźnych umiejętności i nabycia kompetencji zawodowych? (kształcenie pragmatyka, fachowca);

- dylemat 9 - czy wychowanie dla przyszłości czy teraźniejszości? (2);

podstawowe pojęcia teorii edukacji dorosłych - Jankowski

- przedmiot - procesy edukacyjne młodzieży w wieku starszej adolescencji i ludzi dorosłych;

- przedmiot badań - zagadnienia kształcenia i samokształcenia, wychowania i samowychowania;

- wychowanie (w ogóle):

a) całkowity proces rozwojowy jednostki zwłaszcza młodej (uspołecznienie) czyniący z niej dojrzałego członka społeczeństwa;

b) fragmentaryczny proces rozwojowy - kształtowanie w psychice człowieka sfery społeczno-moralnej, empatycznej, wolicjonalnej (polegającej na akcie woli, zależnej od woli), estetycznej;

c) osiągnięty w danej fazie rozwojowej poziom tego rozwoju;

d) proces intencjonalnego oddziaływania zmierzający do ukierunkowania, wsparcia, skorygowania całościowego rozwoju jednostki, lub fragmentu jej osobowości;

- edukacja = wychowanie;

- wychowanie ludzi dorosłych - proces zewnętrznego oddziaływania na rozwijającą się jednostkę, celem jej ukształtowania zgodnie ze społecznie wyobrażonym jej dobrem indywidualnym oraz interesem społeczeństwa lub jego struktur których ona jest członkiem (Turos);

- cel wychowania dorosłych - umożliwienie jednostce lepszego funkcjonowania w rolach społecznych, służące indywidualnemu awansowi (Turos);

- edukacja dorosłych - czynny udział w modyfikowaniu warunków rozwoju psychofizycznego jednostki młodocianej i dorosłej, wspomaganie tego rozwoju przez wyzwalanie jej własnych sił rozwojowych, ukazywanie jej własnych możliwości, rozwijanie w środowisku warunków wielostronnej aktywności edukacyjnej, kompensowanie psychofizycznych deficytów rozwojowych, korygowanie i usuwanie zaburzeń procesu rozwojowego, odbudowywanie przez resocjalizację i psychoterapię zdolności normalnego zaspokajania podstawowych potrzeb ludzkich i konstruktywnego funkcjonowania w społeczeństwie;

- oświata dorosłych - zorganizowany przez społeczeństwo i najczęściej zinstytucjonalizowany system działań edukacyjnych adresowanych do młodocianych i dorosłych;

- edukacja dorosłych:

a) funkcja i przejaw procesów aktywności życiowej, podejmowanych i realizowanych różnorodnych zadań;

b) proces intencjonalnego, obliczonego na urzeczywistnienie celów edukacyjnych, planowego, intensywnego i długofalowego oddziaływania jednych ludzi na drugich a także proces formalnych oddziaływań edukacyjnych instytucji dla tych celów tworzonych;

c) proces intencjonalnych i na różnym poziomie zorganizowanych działań autoedukacyjnych rozwijającej się lub korygującej swój rozwój jednostki, ukierunkowującej go zgodnie z własnymi standardami psychicznymi i dokonywanymi antycypacjami;

- autoedukacja = samokształcenie + samowychowanie;

- autoedukacja - rozwój osobowości świadomie kierowany i kontrolowany przez samą rozwijającą się jednostkę według mniej lub bardziej świadomego ideału - Znaniecki;

- samokształtowanie - inicjowanie i realizowanie przez jednostkę zadań w celu osiągnięcia we własnej osobowości i zachowaniach zmian zgodnych z pożądanymi przez jednostkę standardami - Dudzikowa;

- czynniki wpływające na rozwój: zewnętrzne - środowisko, wewnętrzne - struktura biochemiczna i fizyczna, dyspozycje osobowościowe, stopień spójności osobowości, wiedza, umiejętności, sprawności, poziom autonomii psychicznej i tożsamości kulturowej;

- środowisko edukacyjne dorosłego - szeroko - całokształt elementów zewnętrznych które wyznaczają obiektywny układ warunków w jakich jednostka funkcjonuje i rozwija się;

- środowisko edukacyjne dorosłego - wąsko - do pewnego stopnia odrębne środowisko które tworzy społeczeństwo dla ułatwienia, ukierunkowania udzielenia pomocy dostarczenia środków, wzbudzania motywów i dania gratyfikacji jednostce która chce kontynuować skorygować, bogacić swój rozwój, aby w jego wyniku osiągnąć inną jakość życia;

- poziomy wiedzy pedagogiki dorosłych: formułowanie wizji, budowanie koncepcji, tworzenie teorii;

- środki edukacji dorosłych: do celu (czyn który prowadzi do osiągnięcia antycypowanego celu, warunek wystarczający do jego osiągnięcia) i podstawowe (ludzkie, materiałowe, ideowe i naturalne elementy świata, które używane są w działalności);

- forma edukacji dorosłych - trwała struktura organizacyjna o pewnych cechach i właściwościach, złożona z rzeczy, ludzi, środków podstawowych, ustalonych sposobów działania (instytucje, placówki) lub jednostka zajęciowa charakteryzująca się dominującym w jej ramach rodzajem przejawianej aktywności (wycieczka, wykład);

dorosłość jako kategoria pedagogiczna - Przyszczypkowski

- perspektywy postrzegania dorosłości jako kategorii pedagogicznej:

1. negacja możliwości rozwoju człowieka dorosłego;

2. dorosłość jako okres nie ulegający dość znacznym zmianom (Thorndike);

3. osobowość człowieka dorosłego rozwija się w różnych sferach (Erikson, Kohlberg, Levison);

- idea kształcenia przez całe życie - Komeński - Pampaedia; siedem szkół: narodzin, chłopięctwa, wieku dojrzewania, wieku młodzieńczego, mężczyzn, starości, śmierci;

- cechy dorosłości: wzrost samoświadomości, adekwatność samooceny, koncentracja na autokracji, orientacja prospektywna;

- cechy dorosłego człowieka: otwartość, plastyczność, gotowość do zmian własnych wartości, eliminowanie uprzedzeń, szacunek do cudzej odmienności, rozumienie innych;

kształcenie dorosłych - pojęcie i podstawowe funkcje - Skrzypczak

- kształcenie dorosłych - ogół czynności i procesów, umożliwiających ludziom dorosłym uzyskanie orientacji w otaczającej ich rzeczywistości przyrodniczej i społecznej;

- kształcenie dorosłych - wyposażanie ich w określone zdolności poznawcze, umiejętności samodzielnego dalszego zdobywania wiedzy, w naukowe podejście do otaczającej rzeczywistości (Wojciechowski);

- kształcenie dorosłych - kształcenie osób, które ukończyły lub przerwały przed laty naukę szkolną, a następnie podjęły ją na nowo, kontynuując jednocześnie pracę zawodową, przerywając ja lub z niej rezygnując (Husen);

- oświata dorosłych - całokształt zorganizowanych procesów formalnych, niezależnie od treści, poziomu nauczania i wieku osób, które przedłużają lub uzupełniają wykształcenie, dzięki którym rozwijają swoje zdolności, wzbogacają wiedzę, doskonalą kwalifikacje techniczne lub zawodowe, któree wywołują zmiany w ich postawach i zachowaniu z perspektywy rozwoju osobistego i postępu społecznego, ekonomicznego, kulturalnego (Cieślak);

- funkcje kształcenia dorosłych:

1. wyrównawcza - kompensacyjna;

2. kształcenia, dokształcania i doskonalenia zawodowego;

3. zaspokajania niektórych potrzeb wolnoczasowych dorosłych;

pojęcia:

dorosłość:

- sytuacja społeczna człowieka, proces rozwoju psychicznego, proces społeczno kulturowy (Malewski);

- dorastanie do społecznie obowiązującego wzoru człowieka dorosłego; ideał (Czerniawska);

- stan społeczny człowieka cechujący się podmiotowością działania i dojrzałością do pełnienia wszystkich funkcji życiowych (Tyszkowa);

- integralna cecha systemu społeczno-kulturowego, transmitowana na życie każdego człowieka przez system zadań, jakie z racji swojego statusu społecznego musi podejmować (Malewski);

człowiek dorosły:

- całokształt życiowego doświadczenia (Malewski);

- istota rozumna, zdolna do poznania samego siebie, kierowania sobą i odpowiadania za siebie (Czerniawska);

- psychiczna skamielina (Clapared);

wychowanie:

- całkowity proces rozwojowy jednostki zwłaszcza młodej (uspołecznienie) czyniący z niej dojrzałego członka społeczeństwa (Jankowski);

- fragmentaryczny proces rozwojowy - kształtowanie w psychice człowieka sfery społeczno-moralnej, empatycznej, wolicjonalnej (polegającej na akcie woli, zależnej od woli), estetycznej (Jankowski);

- osiągnięty w danej fazie rozwojowej poziom tego rozwoju (Jankowski);

- proces intencjonalnego oddziaływania zmierzający do ukierunkowania, wsparcia, skorygowania całościowego rozwoju jednostki, lub fragmentu jej osobowości (Jankowski);

- wyprowadzanie rozwijającej się jednostki ze zwierzęcego stanu natury i podnoszenie jej do stanu człowieczeństwa (Kunowski);

- być w stawaniu się (Lengrand);

- działanie zorientowane na to jak „być bardziej”, celem którego jest wyzwolenie w jednostce świadomości i aktywności życiowej, przysposobienie do autonomicznego działania (Freir);

- dorosłych - intencjonalny proces kształtowania osobowości, wzmacnianie efektów socjalizacji, wspomaganie indywidualnego rozwoju (Malewski);

- dorosłych - proces kształtowania u nich cech intelektu i charakteru, zdolności i inteligencji, które umożliwiają im lepsze, społecznie bardziej wartościowe wykonywanie zawodowych, społecznych i rodzinnych obowiązków i zadań, ułatwiając im indywidualny awans (Turos);

- dorosłych - proces zewnętrznego oddziaływania na rozwijającą się jednostkę, celem jej ukształtowania zgodnie ze społecznie wyobrażonym jej dobrem indywidualnym oraz interesem społeczeństwa lub jego struktur których ona jest członkiem (Turos);

- dorosłych)wspomaganie jednostki w całościowym przebiegu swego stawania się (Czerniawska);

samowychowanie:

-

kształcenie:

- usprawnienie zdolności do radzenia sobie z problemami życiowymi (Malewski);

- stwarzanie warunków i sytuacji dla zdobywania określonej wiedzy i umiejętności przez osobę uczącą się, dla dokonywania określonych przemian w osobowościach podmiotów kształcenia (Skrzypczak);

- dorosłych - ogół czynności i procesów, umożliwiających ludziom dorosłym uzyskanie orientacji w otaczającej ich rzeczywistości przyrodniczej i społecznej (Skrzypczak);

- dorosłych - wyposażanie ich w określone zdolności poznawcze, umiejętności samodzielnego dalszego zdobywania wiedzy, w naukowe podejście do otaczającej rzeczywistości (Wojciechowski);

- dorosłych - kształcenie osób, które ukończyły lub przerwały przed laty naukę szkolną, a następnie podjęły ją na nowo, kontynuując jednocześnie pracę zawodową, przerywając ja lub z niej rezygnując (Husen);

samokształcenie:

-

edukacja:

- dorosłych - czynny udział w modyfikowaniu warunków rozwoju psychofizycznego jednostki młodocianej i dorosłej, wspomaganie tego rozwoju przez wyzwalanie jej własnych sił rozwojowych, ukazywanie jej własnych możliwości, rozwijanie w środowisku warunków wielostronnej aktywności edukacyjnej, kompensowanie psychofizycznych deficytów rozwojowych, korygowanie i usuwanie zaburzeń procesu rozwojowego, odbudowywanie przez resocjalizację i psychoterapię zdolności normalnego zaspokajania podstawowych potrzeb ludzkich i konstruktywnego funkcjonowania w społeczeństwie (Jankowski);

- dorosłych - funkcja i przejaw procesów aktywności życiowej, podejmowanych i realizowanych różnorodnych zadań (Jankowski);

- dorosłych - proces intencjonalnego, obliczonego na urzeczywistnienie celów edukacyjnych, planowego, intensywnego i długofalowego oddziaływania jednych ludzi na drugich a także proces formalnych oddziaływań edukacyjnych instytucji dla tych celów tworzonych (Jankowski);

- dorosłych - proces intencjonalnych i na różnym poziomie zorganizowanych działań autoedukacyjnych rozwijającej się lub korygującej swój rozwój jednostki, ukierunkowującej go zgodnie z własnymi standardami psychicznymi i dokonywanymi antycypacjami (Jankowski);

rozwój:

-

konwersatorium 3

Czerniawska - Drogi i bezdroża andragogiki:

dylematy edukacji dorosłych między samokształceniem a samowychowaniem

- potrzeba nie tylko zdobycia określonych umiejętności ale konieczność stania się atrakcyjnym i poszukiwanym pracownikiem;

- preferowanie w teorii i praktyce tradycyjnego modelu dorosłego ucznia a nie modelu dorosłego, który sam konstruuje swój program edukacyjny;

trendy rozwojowe w zachowaniu ludzi dorosłych

- człowiek - rationalis naturae idividua substantia - istota rozumna zdolna poznać samego siebie, odpowiedzialna za siebie, rządząca sobą (Baecjusz);

- człowiek jako osoba - posiada możliwość określania siebie samego w działaniu, a nie tylko dopasowaniu się do warunków zewnętrznych (Guardini);

- dynamiczny model rozwoju człowieka - zakłada jego wychowalność, czyniąc ją przedmiotem wiedzy i nadziei;

- 2 aspekty dorosłości:

dorosłość między socjalizacją a wychowaniem

- dorosłość - stan osobowości, wynik oddziaływań wychowawczych i samowychowawczych, sposób zachowania, stosunek do norm i ról społecznych przewidzianych w społeczeństwie dla członków osiągających określony wiek;

- w religiach, kulturach:

- cechy wspólne: stawanie się; samorealizacja;

- metody wychowania:

pojęcia:

kształcenie:

- proces dokonujący się przez całe życie i poprzez życie, projekt i wytwór życia, uświadomienie sobie jego sensu (Freire, Rogers, Pineau, Dominice);

człowiek dorosły:

- ten, który przestał lub skończył rosnąć;

dorosłość:

- dojrzałość, pełnia życia, harmonia (Arystoteles);

k3 - psychologiczne aspekty rozwoju człowieka dorosłego

uczeń dorosły i uczenie się dorosłych - przegląd stanu badań - Marczuk

- uczeń dorosły - osoba dorosła, która podlega zorganizowanemu oddziaływaniu i podejmuje, w miarę świadomie, trud uczenia się za pomocą różnych źródeł wiedzy (Urbańczyk);

- typologia uczniów dorosłych:

1.uczestnicy kursów, seminariów, konferencji, uniwersytetów ludowych, powszechnych i trzeciego wieku, poradni, klubów zainteresowań;

2. słuchacze wykładów powszechnych, odczytów, prelekcji;

3. stali czytelnicy książek;

4. członkowie zespołów artystycznych i technicznych;

5. osoby doskonalące się drogą samokształcenia i samowychowania;

- możliwości edukacyjne dorosłych:

- stanowiska dotyczące granic możliwości uczenia się oraz faz życia człowieka:

- swoistość uczenia się dorosłych:

psychologiczne uwarunkowania rozwoju osobowości - Nowacki

- poglądy na możliwości przekształceń osobowych w wieku dojrzałym:

- plastyczność ogólna dorosłych jest mniejsza niż młodzieży ale zachowany zostaje wysoki poziom: uwagi i koncentracji, kierowanej wyobraźni, poczucia realności;

- możliwości uczenia się, inteligencja podobnie jak stan zdrowia nie zależą od wieku;

współczesne badania nad psychologią człowieka dorosłego - Nowak

- okres młodości i wczesnej dorosłości - fazy życia człowieka dorosłego - najwyższy pułap pamięci operacyjnej i przerzutności uwagi; rozwój postaw społeczno-moralnych, kształtowanie charakteru, opanowywanie funkcji człowieka dorosłego;

- Rybnikow - akmeologia - psychologia rozwojowa ludzi dojrzałych lub dorosłych;

- fazy rozwojowe człowieka dorosłego: młodość, średnia dojrzałość, dojrzałość, starość;

- w okresie rozwoju intelektualnego różne funkcje (myślenie, pamięć, uwaga) w różnych okresach wzrastają, utrzymują na poziomie stałym lub obniżają się;

- z wiekiem wzrasta dominacja drugiego układu sygnałowego;

- funkcje werbalne wzrastają z wiekiem, a funkcje niewerbalne maleją;

rozwój człowieka dorosłego w świetle wybranych koncepcji teoretycznych psychologii - Tyszkowa:

- Havighurst - ujmowanie rozwoju w związku z zadaniami rozwojowymi (jakie jednostka wiina wypełnić w kolejnych okresach życia);

- Goud - rozwój w kontekście wydarzeń krytycznych;

- Wygotski - rozwój związany z procesami przemian społeczno-kulturowych;

- Schaie - związek między rozwojem jednostki a okresem kulturowo-historycznym na jaki przypada jej życie;

- modele teoretycznego podejścia do psychologii człowieka dorosłego:

- koncepcje dotyczące rozwoju człowieka dorosłego:

- dorosłość - część cyklu życia jednostki od zakończenia procesu wzrastania i biologicznego dojrzewania do pełnienia istotnych funkcji życiowych do późnej starości włącznie;

- koncepcja indywiduacji - Jung - rozwój psychiczny to ciąg niepowtarzalnych zmian prowadzących do wewnętrznej integracji struktur psychiki, które ukształtowały się w filogenezie lub w rozwoju historycznym i tych które rozwijały się we wczesnych stadiach ontogenezy; indywiduacja wymaga:

1. osiągnięcia swobody w relacjach między świadomością i podświadomością;

2. opanowania kultury - samodzielne poruszanie się w świecie symboli;

3. wypracowania własnej postawy wobec świata i siebie;

4. zdolności do autorefleksji;

5. uwolnienia się spod presji popędów i dowolnego wyboru doświadczeń związanych z ich zaspokajaniem;

- koncepcja rozwoju psychoseksualnego - Erikson - rozwój wyznaczony jest przez biologiczne czynniki popędowe i czynniki społeczne; seria kryzysów;

- koncepcje kognitywne - Piaget, Pascual-Leone - rozwój poznaczy stanowi oś samoorganizacji psychiki w rozbudowany hierarchiczny układ systemowy, trwający przez całe życie; rozwój zależy od doświadczenia życiowego i edukacyjnego treningu (środki dokonywania operacji symbolicznych);

- koncepcje dialektyczne - rozwój to ciąg zmian ilościowych i jakościowych pod wpływem czynników rozwoju i ich integracji (aktywność podmiotu i wychowanie - determinanty; wrodzone zadatki organiczne i środowiskowe - warunki);

k4 - fazy rozwoju człowieka

rozwój dorosłych - Pietrasiński

zmiana warunków rozwoju po okresie dojrzewania:

- rozwój biologiczny - zaprogramowany przez kod genetyczny; u wszystkich zdrowych jednostek kończy się osiągnięciem dojrzałości fizycznej;

- rozwój fizyczny - zależy dodatkowo od programowania kulturowego i aktywności własnej danej jednostki; nie ma wspólnego dla wszystkich finału;

- kompetencja autokreacyjna - kompetencja w kierowaniu własnym życiem i rozwojem - czynnik od którego zależy wykorzystanie potencjału rozwojowego;

- po przekroczeniu młodości: ustaje dojrzewanie organizmu, redukują się specjalne czynności osobotwórcze ukierunkowane na rozwój;

- rozwój zależy wtedy od:

różnice między biologicznym i psychologicznym pojmowaniem rozwoju:

- biologowie - rozwój fizyczny to zmiany w procesie ontogenezy, polegające na rozroście i różnicowaniu się ciała oraz doskonaleniu jego funkcji prowadzące do osiągnięcia przez organizm dojrzałości (zdolności do rozrodu i opieki nad potomstwem); charakter etapowy - stadia o określonym, nieodwracalnym porządku;

- mocny model rozwoju - zmiany powszechne, konieczne, nieodwracalne, przewidywalne, prowadzące do wyniku końcowego określanego dojrzałością;

- słaby model rozwoju - zmiany zarówno ilościowe jako i jakościowe, obserwowane u wszystkich, lub u niektórych, różne mechanizmy i różny przebieg, nie musi zmierzać do określonego stanu końcowego;

- definicje rozwoju:

przejawy i rezerwy rozwoju dorosłych:

- Gutmann - uwalnianie się kobiet i mężczyzn po wypełnieniu obowiązków rodzicielskich od ograniczeń narzucanych w toku młodzieńczej socjalizacji przez stereotypy ról męskich i kobiecych;

- Gould - uwalnianie się od niektórych pozostałości dzieciństwa które mogą ale nie muszą ciążyć na dalszym życiu;

- inteligencja płynna - wrodzona, po 20 roku życia wykazuje tendencję spadkową;

- inteligencja skrystalizowana - nabyte nawyki umysłowe, strategie rozwiązywania problemów, zapas słów, ujawnia wzrost z wiekiem;

- rezerwy (Baltes, Willis):

fazy życia i zadania rozwojowe dorosłych:

mądrość jako szczególne pole potencjalnego rozwoju dorosłych:

- mądrość:

- mądrość - Seneka - doskonały lub do najwyższej doskonałości doprowadzony rozum;

- wiedza (Baltes):

- mądrość - Bates - system wiedzy espertalnej w dziedzinie podstawowej pragmatyki życia (ważne sprawy życiowe, ich rozumienie i kierowanie nimi) pozwalający na wyjątkowy wgląd oraz wyjątkowo trafne sądy i rady dotyczące złożonych i niepewnych spraw ludzkich;

- mądrość - Bates:

fazy rozwoju człowieka dorosłego - Przyszczypkowski

- Erikson - 8 faz zmian osobowości człowieka; 3 ostatnie charakterystyczne dla dorosłego:

- Cross - 7 faz życia człowieka dorosłego - zadania rozwojowe;

- Kohlberg - 6 stadiów rozwoju moralnego; najwyższe stadium - postkonwencjonalne;

- Levinson - faza przejściowa jako podsumowanie okresu poprzedniego, utrwalenie osiągnięcia i formułowanie pozycji wyjściowych do następnego okresu; 4 okresy życia człowieka:

- Pietrasiński - rozwój nie ogranicza się tylko do aktywności zawodowej;

- zadania rozwojowe:

I. wczesna dorosłość (Levinson - 17-33 lat):

1. zakończenie nauki szkolnej i przygotowanie się do zawodu;

2. podjęcie pracy zawodowej;

3. rozwój zdolności do intymnych stosunków emocjonalnych i miłości (Erikson);

4. znalezienie stałego partnera i założenie rodziny;

5. prowadzenie domu;

6. wychowanie dzieci;

7. podjęcie obowiązków społecznych i obywatelskich;

8. wypracowanie własnej filozofii życia;

9. sformułowanie wizji własnej przyszłości;

10. nawiązanie stosunków z mentorem;

II. wiek średni (34-60):

1. podjęcie większej odpowiedzialności społecznej;

2. rozwiązanie dylematu: praca dla przyszłych pokoleń czy stagnacja (Erikson);

3. nadanie swemu życiu większej pełni i pomoc w tym współmałżonkowi;

4. rozwój zawodowy, kierowanie karierą;

5. osiągnięcie zamierzonego standardu życiowego;

6. wspomaganie rozwoju i startu życiowego dzieci;

7. opieka nad starzejącymi się rodzicami;

8. pogodzenie się z nadchodzącą starością;

III. starość (od 60 lat):

1. podjęcie nowych ról i zajęć związanych z emeryturą;

2. włączenie się do grupy rówieśników;

3. utrzymanie zainteresowań światem;

4. przygotowanie się do rosnących ograniczeń fizycznych;

5. przygotowanie do straty osób bliskich;

6. wypracowanie dojrzałej postawy wobec śmierci;

k7 - zarys idei andragogicznych w wymiarze czasowym

Platon:

- duszy,

- serca,

- umysłu,

- ciała;

Kapp:

Mikołaj F.S. Grundtvig

M.S. Knowles:

1. uznaje prawo nauczyciela do określania przedmiotu nauczania, celów, sposobów, czasu myślenia; uczeń podporządkowany woli nauczyciela;

2. uczeń nie mający własnego doświadczenia ma polegać na wiedzy i doświadczeniu nauczyciela; nauczyciel dobiera techniki, metody, treści;

3. uczniowie podejmują naukę w celu przyswojenia konkretnych wiadomości określonych przez program nauczania;

4. motywacja uczniów wiąże się z oczekiwaniami i wymaganiami nauczycieli i rodziców, ze współzawodnictwem, z chęcią otrzymania nagrody, z lękiem;

- dorosły uczeń - jednostka samodzielna, niezależna, stanowiąca o sobie, w pełni odpowiedzialna za swoje życie, mogąca decydować o sobie;

- program, metody, treści ocena edukacji ma być współtworzona przez dorosłych uczniów, przez nich kontrolowana i korygowana;

- alternatywne programy nauki odpowiadające konkretnym grupom uczniów i konkretnym jednostkom;

- konieczność odwoływania się do dojrzałości, odpowiedzialności i wiedzy dorosłych uczniów a nie do autorytetu, nakazu posłuszeństwa wobec instytucji i nauczycieli;

- uwzględnienie doświadczenia dorosłych wyniesionego z dzieciństwa i wynikającego z pełnienia określonych ról społecznych;

- indywidualizacja oddziaływania, wymagań i stylów komunikacji;

- pomoc w przełamywaniu stereotypów intelektualnych i moralnych;

- nauczyciel - wskazuje różne źródła wiedzy, uczy korzystania z nich;

- udział uczniów w diagnozowaniu własnych potrzeb samokształceniowych;

- zasada wzajemnego szacunku;

- zasada racjonalnej i życzliwej współpracy;

- zasada wzajemnego zaufania;

- zasada wzajemnego poparcia;

- klimat otwartości i autentyczności;

- zasada przyjemności;

- zasada humanizmu i poszanowania praw człowieka;

11

http://members.lycos.co.uk/nonameuwb


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Andragogika - wyklady internet, studia pedagogiczne, Rok 3, Andragogika
Andragogika2, studia pedagogiczne, Rok 5, andragogika
Andragogika ĆWICZNIA ściąga, studia pedagogiczne, Rok 3, Andragogika
biografia, studia pedagogiczne, Rok 5, andragogika
andragogoika, studia pedagogiczne, Rok 3, Andragogika
zagadnienie i wytyczne na zaliczenie, studia pedagogiczne, Rok 3, Andragogika
ANDRAGOGIKA wykłady ściąga, studia pedagogiczne, Rok 3, Andragogika
Andragogika2, studia pedagogiczne, Rok 5, andragogika
Ćwiczenia - nowoczesne tendencje w dydaktyce, studia pedagogiczne, Rok 4, Nowoczesne tendencje w dyd
pedagogika ćwiczenia sciaga rok1, studia pedagogiczne, Rok 4, Współczesne kierunki w pedagogice - Pr
Ćwiczenia 11, Studia, Pedagogika specjalna, Licencjat, II rok, Oligo, Metodyka kształcenia uczniów z
Ćwiczenia 14, Studia, Pedagogika specjalna, Licencjat, II rok, Oligo, Metodyka zintegrowanego kształ
Ćwiczenia 12, Studia, Pedagogika specjalna, Licencjat, II rok, Oligo, Metodyka kształcenia uczniów z
cwiczenia ortofoniczne, Studia-PEDAGOGIKA, PEDAGOGIKA II ROK (resocjalizacyjna), metodyka wych przed
Ćwiczenia 13, Studia, Pedagogika specjalna, Licencjat, II rok, Oligo, Metodyka zintegrowanego kształ
BABICKI- referat, studia pedagogiczne, Rok 4, Teoretyczne podstawy pracy op-wych, Prezentacja na ćwi
ćwiczenia 2 i 3 - przygotowane na zajęcia, studia pedagogiczne, Rok 4, Teoretyczne podstawy pracy op

więcej podobnych podstron