POLITECHNIKA OPOLSKA

Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji

„Dowody, paszporty, zameldowanie”

Anna Jendryka

Patrycja Borkowska

III rok Zarządzanie

Opole 2010

1. Dowody…………………………………………….. 2

1.1 Wymagane dokumenty

1.2 Opłaty

1.3 Obowiązek posiadania dowodu osobistego

1.4 Informacje zamieszczane w dowodzie osobistym

1.5 Wymiana dokumentu

1.6 Jak wyrobić dowód tymczasowy

1.7 Zmiana danych

1.8 Zgubienie lub zniszczenie

1.9 Nowy dowód

1.10 Okres ważności

1.11 Upływ okresu ważności

1.12 Elektroniczne dowody osobiste

2. Paszporty…………………………………………... 7

2.1 Informacje paszportowe

2.2 Regulacja prawna

2.3 Dokumenty paszportowe

2.4 Procedura wydawania paszportu

2.5 Zasady wydawania paszportów z dwiema cechami biometrycznymi

2.6 Jak otrzymać paszport za granicą

2.7 Jak uzyskać paszport dla dziecka

2.8 Kiedy należy wymienić ważny paszport na nowy

2.9 Ile kosztuje wydanie paszportu?

2.10 Ile wynosi czas oczekiwania na paszport

3. Zameldowanie……………………………………... 11

3.1 Obowiązek meldunkowy

3.2 Zameldowanie na pobyt stały lub czasowy trwający powyżej 2 miesięcy

3.3 Inne wskazówki, uwagi

3.4 Wymeldowanie z pobytu stałego / czasowego trwającego ponad 3 miesiące

1.DOWÓD

1.1 Wymagane dokumenty.

• dowód osobisty, (jeżeli strona go posiada)

• wypełniony wniosek o wydanie dowodu osobistego.

• 2 aktualne fotografie o wymiarach 45x35 mm, przedstawiające osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami w taki sposób, aby ukazywały głowę w pozycji lewego półprofilu i z widocznym lewym uchem, z zachowaniem równomiernego oświetlenia twarzy;

• dowód wpłaty

• skrócony odpis aktu małżeństwa w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, jeżeli związek zawarty był poza Gminą zameldowania, wraz z adnotacją o aktualnie używanym nazwisku;

• skrócony odpis aktu małżeństwa w przypadku osób rozwiedzionych (z adnotacja o rozwodzie), wdowy, wdowca, jeżeli związek małżeński zawarty był poza Gminą zameldowania,

• skrócony odpis aktu urodzenia w przypadku osób stanu: kawaler, panna - jeśli ich miejsce urodzenia znajduje się poza Gminą zameldowania

• na żądanie organu - poświadczenie obywatelstwa polskiego lub inny dokument

potwierdzający posiadanie polskiego obywatelstwa, jeżeli dane zawarte w dokumentach budzą wątpliwość co do obywatelstwa osoby.

Odpisy aktów stanu cywilnego dla celów dowodowych wydaje się bez opłaty skarbowej.  

1.2 Opłaty.

• za wydanie dowodu osobistego 30 zł. - wpłata w kasie Urzędu Gminy lub na konto 27 8907 1018 2007 6000 3901 0005 w Banku Spóldzielczym Leśnica Filia Jemielnica

• pozostałe zaświadczenia 17 zł.

• za zaświadczenie o utracie dowodu osobistego - bezpłatnie

Termin załatwienia sprawy.

Przyjęcie wniosku w obecności strony ( niezbędny czas dla dokonania tych czynności ok. 20 - 25 min.)
Termin odbioru dowodu - 1 miesiąc od dnia złożenia wniosku.

Inne wskazówki, uwagi. Sposób załatwienia sprawy.

• przyjęcie wniosku od strony, porównanie z dokumentacją będącą w posiadaniu Urzędu Stanu Cywilnego,

• wprowadzenie danych do komputera,

• wydanie poświadczenia o przyjęciu wniosku o wydanie dowodu osobistego.

Wniosek o wydanie dowodu osobistego dla osoby poniżej 18 roku życia, składa zainteresowany w obecności jednego z rodziców lub opiekuna prawnego.
Osoba niepełnoletnia odbiera dowód osobisty wraz z jednym z rodziców lub opiekunem prawnym. Zarówno składanie wniosku jak i odbiór dowodu osobistego następuje osobiście.

Dowód osobisty to dokument poświadczający obywatelstwo polskie, stwierdzający tożsamość osoby oraz uprawniający obywateli polskich do przekraczania granic państw członkowskich Unii Europejskiej. Dowód osobisty obowiązana jest posiadać każda osoba, która ukończyła 18 rok życia. Zasady wydawania dowodów osobistych reguluje ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych.

Dowód osobisty jest podstawowym dowodem tożsamości. Na jego podstawie władze publiczne ustalają tożsamość osób oraz ich miejsce zamieszkania (zameldowania). Dokument ten też jest szalenie przydatny przy zawieraniu wszelkiego rodzaju umów, zaciąganiu kredytów czy braniu towaru na raty.

Tylko zalogowani użytkownicy mogą oceniać artykuły.

Dowód osobisty wydaje właściwy ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a w razie braku miejsca zameldowania na pobyt stały wójt, burmistrz lub prezydent miasta ostatniego miejsca pobytu stałego tej osoby. 

Od 1 stycznia 2010 r. za wydanie dowodu osobistego od nie pobiera się żadnych opłat.

Dowód osobisty jest ważny 10 lat od daty jego wydania. Dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 18 roku życia, jest ważny 5 lat od daty jego wydania. Dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 65 rok życia, jest ważny na czas nie oznaczony, jeżeli osoba ta zwróciła się o wydanie dowodu osobistego z takim terminem ważności. 

Dowód osobisty wydany małoletniemu, który nie ukończył 13 roku życia, odbiera jeden z rodziców lub opiekunów ustanowionych przez sąd. Natomiast dowód osobisty wydany małoletniemu, który ukończył 13 rok życia odbiera osobiście małoletni albo jeden z rodziców lub opiekun ustanowiony przez sąd.

1.3 Obowiązek posiadania dowodu osobistego

Karę w tym zakresie przewiduje art. 55 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Zgodnie z jego treścią osoba, która uchyla się od obowiązku posiadania dowodu osobistego podlega karze ograniczenia wolności lub każe grzywny. Należy jednak pamiętać, że nieposiadanie dowodu osobistego nie jest uważane za przestępstwo a jedynie za wykroczenie.

Osoba będąca obywatelem polskim i zamieszkała w Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana posiadać dowód osobisty:

• od ukończenia 18 roku życia,

• od ukończenia 15 roku życia, jeżeli pozostaje w stosunku pracy lub nie zamieszkuje wspólnie z osobami, pod których władzą rodzicielską lub opieką się znajduje, albo nie pozostaje pod władzą rodzicielską lub opieką.

Prawo do posiadania dowodu osobistego przysługuje:

• osobie będącej obywatelem polskim zamieszkującym poza granicami RP;

• osobie małoletniej, która ukończyła 13 rok życia (dokument jest wydawany na wniosek rodzica lub opiekuna);

• osobie małoletniej, która nie ukończyła 13 rok życia (dokument jest wydawany na wniosek rodziców lub opiekunów).

Obywatele polscy zamieszkujący poza granicami kraju mają prawo, a nie obowiązek posiadania dowodu osobistego.

1.4 Informacje zamieszczane w dowodzie osobistym

Zgodnie z art. 37 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych, w dowodzie osobistym zamieszcza się następujące dane:

1. nazwisko, nazwisko rodowe i imię (imiona);

2. imiona rodziców;

3. datę i miejsce urodzenia;

4. adres miejsca zameldowania na pobyt stały, a w razie jego braku zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; w przypadku braku zameldowania na pobyt stały albo pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące danych o adresie nie zamieszcza się;

5. płeć, wzrost w centymetrach i kolor oczu;

6. numer PESEL;

7. nazwę organu wydającego dowód osobisty, datę wydania i termin ważności;

8. serię i numer dowodu osobistego,

9. wizerunek twarzy i podpis posiadacza dokumentu,

10. dane do odczytu maszynowego.

W przypadku gdy złożenie podpisu przez posiadacza dowodu osobistego nie jest możliwe, podpisu nie zamieszcza się. W dowodzie osobistym nie zamieszcza się również podpisu osoby, która nie ukończyła 13 roku życia.

1.5 Wymiana dokumentu

Posiadacz dowodu osobistego ma obowiązek wymienić ten dokument w razie:

• zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym,

• uszkodzenia dowodu osobistego lub zaistnienia innej okoliczności utrudniającej ustalenie tożsamości osoby,

• upływu terminu ważności dowodu osobistego.
  
  Dowód osobisty podlega obowiązkowi zwrotu w razie:

• utraty obywatelstwa polskiego; osoba która je utraciła, zwraca niezwłocznie dowód osobisty organowi gminy właściwemu ze względu na miejsce jego wydania albo właściwej ze względu na miejsce pobytu polskiej placówce konsularnej;

• zgonu posiadacza dowodu osobistego; obowiązek zwrotu dowodu osobistego ciąży w tym przypadku na osobach obowiązanych do zgłoszenia zgonu stosownie do przepisów prawa o aktach stanu cywilnego.

1.6 Jak wyrobić dowód tymczasowy

Co do zasady dowód osobisty wydawany jest tylko osobom pełnoletnim. Ustawodawca przewidział jednak możliwość wyrobienia dowodu tymczasowego obywatelom polskim, którzy ukończyli 13 rok życia. Dowód tymczasowy jest ważny 5 lat od daty jego wydania. Dokument ten umożliwia przekraczanie granic krajów Unii Europejskiej.

Tylko zalogowani użytkownicy mogą oceniać artykuły.

Kto może ubiegać się o dowód tymczasowy?

Zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych osoba będąca obywatelem polskim ma prawo otrzymać dowód osobisty od ukończenia 13 roku życia.

Na uzasadniony wniosek rodziców lub opiekunów dowód osobisty może być również wydany osobie, która nie ukończyła 13 roku życia.Wniosek o wydanie tymczasowego dowodu osobistego dla dziecka składa w jego imieniu rodzic lub opiekun prawny ustanowiony przez sąd.

W wypadku dzieci poniżej 13 roku życia podczas składania wniosku muszą być obecni obydwoje rodzice lub opiekunowie prawni albo jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów wraz z pisemną zgodą drugiego z rodziców lub opiekuna ustanowionego przez sąd, poświadczoną za zgodność podpisu przez organ gminy lub notariusza.

Wniosek o wydanie dowodu osobistego osobie, która ukończyła 13 rok życia podpisuje składający wniosek rodzic lub opiekun ustanowiony przez sąd oraz małoletni. Małoletni składa swój podpis w miejscu przeznaczonym na podpis, a rodzic lub opiekun ustanowiony przez sąd podpisuje wniosek obok tego miejsca.

1.7 Zmiana danych

Ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych nakłada na obywatela obowiązek informowania o wszelkich zmianach danych osobowych. Zmiana danych personalnych powinna być ujawniona w dowodzie osobistym. Zgodnie bowiem z art. 40 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych posiadacz dowodu musi go wymienić gdy ulegną zmianie jego dane ujawnione w w tymże dokumencie( np. imię, nazwisko, adres zameldowania).

Przepisy prawa bardzo starannie określają ile czasu ma obywatel na wystąpienie o wymianę dowodu na skutek zmiany danych. Otóż musi tego dokonać w terminie do 14 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzających zmianę danych albo od dnia sporządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku małżeństwa zawartego przed konsulem lub organem zagranicznym - od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa.

1.8 Zgubienie lub zniszczenie

Dowód osobisty podobnie jak inne dokumenty może ulec zniszczeniu może też być zgubiony przez posiadacza. Co należy zrobić w takiej sytuacji? Otóż zgodnie z art. 42 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych należy o utraceniu dowodu osobistego powiadomić najbliższy urząd gminy lub najbliższą polska placówkę konsularną.

Warto pamiętać, że chodzi tu o najbliższą placówkę a nie o placówkę, która wydała dokument. Jeżeli zatem zgubimy dowód będąc na wyjeździe wakacyjnym musimy powiadomić urząd gminy w miejscowości, w której aktualnie się znajdujemy. Zgłoszenie takie powinno odbyć się niezwłocznie.

Placówka, w której zgłosiło się zaginięcie lub zniszczenie dokumentu musi powiadomić o tym organ, który wydał dokument. Oprócz powiadomienia jednostka ta ma obowiązek wydać zaświadczenie o utracie dowodu osobistego. Takie zaświadczenie zastępuje dowód osobisty i jest ważne do momentu wydania nowego dowodu osobistego. Zgubiony lub zniszczony dowód osobisty jest unieważniany.

1.9 Nowy dowód

Osoba, która utraciła dowód osobisty jest obowiązana niezwłocznie wystąpić o wydanie jej nowego dowodu osobistego. Odbywa się to już w urzędzie gminy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Procedura ta wygląda analogicznie jak w wypadku wyrobienia pierwszego dowodu osobistego. Należy wypełnić specjalny formularz dołączyć do niego zdjęcia oraz uiścić odpowiednią opłatę.

1.10 Okres ważności

Dowód osobisty wydawany jest na pewien czas. Tylko w nielicznych wypadkach wydawany jest bezterminowo. Co do zasady dowód osobisty wydawany jest na 10 lat (art. 36 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych). Taka regulacja wynika stąd, że dowody, co pewien czas muszą być aktualizowane. Przede wszystkim natomiast aktualizowane musi być zdjęcie znajdujące się na dokumencie.

Inaczej sprawa wygląda w wypadku osób niepełnoletnich. Dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 18 roku życia, jest ważny tylko 5 lat od daty jego wydania. Jeszcze inaczej rzecz się ma w wypadku osób w podeszłym wieku. Dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 65 rok życia, jest ważny na czas nieoznaczony, jeżeli osoba ta zwróciła się o wydanie dowodu osobistego z takim terminem ważności.

1.11 Upływ okresu ważności

Dowód, którego okres ważności upłynął jest nie ważny. Nie można się nim posługiwać. Dowód taki należy wymienić. Obowiązek taki wynika nie tylko ze zwykłej logiki ale również z przepisów prawa, a konkretniej z art. 40 wspominanej już ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.

O wymianę dowodu osobistego, z powodu utraty ważności należy wystąpić nie później niż na 30 dni przed upływem terminu ważności dokumentu.

1.12 Elektroniczne dowody osobiste

Projekt ustawy o dowodach osobistych zakłada wprowadzenie elektronicznych dowodów osobistych, które mają zapewnić bezpieczniejszą identyfikację osób i transakcji zawieranych drogą elektroniczną. Nowe przepisy wejdą w życie 1 lipca 2011 r. Na dokumencie nie będzie informacji o grupie krwi właściciela, jak to wcześniej zakładano. Dowód elektroniczny będzie miał taki sam status prawny jak tradycyjny dowód osobisty.

Od 1 stycznia 2011 r. będą wydawane nowe dowody osobiste. Dokument będzie miał postać karty, w której zostanie umieszczony elektroniczny nośnik danych z miejscem na podpis elektroniczny. Dowód będzie umożliwiał wgląd w rejestry publiczne. W pierwszej kolejności otrzymają go osoby, którym wydano dokument tożsamości w 2001 roku.

Nowy dowód osobisty będzie :

• dokumentem potwierdzającym tożsamość i obywatelstwo polskie na terenie Polski oraz m.in. państw strefy Schengen,

• umożliwiał elektroniczne uwierzytelnianie posiadacza w systemach teleinformatycznych podmiotów publicznych oraz dostęp do rejestrów publicznych,

• umożliwiał instalacje danych służących do składania podpisu kwalifikowanego,

• umożliwiał elektroniczne potwierdzenie autentyczności dokumentu w systemach teleinformatycznych podmiotów publicznych.

2. PASZPORT

2.1 Informacje paszportowe

W dniu 19 lutego 2010 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o dokumentach paszportowych. Najważniejsze zmiany przepisów dotyczą:

• zasad wydawania dokumentów paszportowych dla dzieci do 5 roku życia - co do zasady - zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy dzieciom w tym wieku  wydawane są paszporty tymczasowe; w tym przypadku dzieci nie muszą być obecne przy składaniu wniosku paszportowego. Obecność będzie obowiązkowa wyłącznie, gdy na życzenie rodziców dziecku do 5 roku życia będzie wydawany paszport biometryczny,

• terminu ważności paszportów biometrycznych wydawanych na żądanie rodziców dla dzieci do 5 roku życia - dokumenty te są wydawane z 12 miesięcznym terminem ważności,

• odbioru dokumentu paszportowego dla osoby małoletniej (do 18 roku życia) - obecność małoletniego nie jest obowiązkowa,

• właściwości organów paszportowych w kraju - bez zmian pozostaje zasada, że paszport wydaje organ właściwy ze względu na stałe miejsce pobytu osoby. Natomiast w przypadku braku stałego miejsca pobytu osoby ubiegającej się o paszport, Zniesiona została zatem procedura wyrażania przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych zgody na wydanie dokumentu paszportowego z pominięciem właściwości miejscowej, bowiem dokument będzie wydawany przez organ właściwy według ostatniego stałego miejsca pobytu tej osoby. Osobom, które nigdy nie posiadały stałego zameldowania na terytorium kraju, paszporty są wydawane przez wojewodę właściwego według aktualnego miejsca pobytu,

• jednoznacznego określenia, iż ulgowa opłata za wydanie paszportu przysługuje wszystkim małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom,

• zasad wydawania paszportów tymczasowych przez organy paszportowe w kraju i za granicą,

• zwolnienia z opłaty skarbowej odpisów zupełnych aktów stanu cywilnego wydawanych w celu realizacji dokumentu paszportowego.

Powyższe zmiany zostały wprowadzone ustawą z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych i ustawy o opłacie skarbowej, opublikowanej w Dzienniku Ustaw z 2010 r. Nr 8 poz. 51.

2.2 Regulacja prawna

Sprawy dotyczące wydawania paszportów obywatelom polskim uregulowane są przepisami:

1. Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz.U. z 2006 Nr 143, poz.1027, z późn. zm.),

2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 2010 r w sprawie dokumentów paszportowych (Dz.U. z 2010 r. Nr 152, poz. 1026),

3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie opłata za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu (Dz. U. z 2010 r. Nr 25, poz. 126),

4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie ewidencji paszportowych i centralnej ewidencji (Dz. U. z 2010 r. Nr 26, poz. 131).

Nadrzędną zasadą określoną w art. 3 ustawy o dokumentach paszportowych jest prawo każdego obywatela polskiego do otrzymania paszportu. Pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych w ustawie. Przypadki, kiedy organ paszportowy odmawia wydania paszportu określone są w art.17 ust 1. ustawy, a przypadki, kiedy dokument paszportowy ulega unieważnieniu - w art. 38.

Dokumenty paszportowe w okresie ich ważności stanowią własność Rzeczypospolitej Polskiej.

2.3 Dokumenty paszportowe

Dokumentem paszportowym jest:
-  paszport,
-  paszport tymczasowy,
-  paszport dyplomatyczny,
-  paszport służbowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

2.4 Procedura wydawania paszportu

Kto wydaje paszport?

Paszporty i paszporty tymczasowe w kraju wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego osoby ubiegającej się o dokument paszportowy, a w razie braku takiego miejsca wojewoda właściwy ze względu na ostatnie miejsce stałego pobytu tej osoby, a za granicą konsul. Osobom zamieszkującym w Polsce, które nigdy nie posiadały zameldowania na terytorium kraju, dokumenty paszportowe wydaje wojewoda właściwy według aktualnego miejsca pobytu.

Co warto wiedzieć?

• Paszport wydawany jest na jedną osobę.

• Paszport jest ważny:

• 10 lat od daty wydania,

• 5 lat dla dzieci w przedziale wiekowym 5 - 13 lat,

• 1 rok (paszport tymczasowy) dla dzieci do lat 5.

• Na żądanie rodziców dla dzieci do lat 5 może być wydany paszport biometryczny z 12 miesięcznym terminem ważności.

• Utrata ważności paszportu nie pozbawia jego posiadacza prawa przybycia na podstawie tego dokumentu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

• Minister właściwy do spraw wewnętrznych sprawuje zwierzchni nadzór nad prowadzeniem spraw dotyczących paszportów i paszportów tymczasowych.

• Od decyzji w sprawach unieważnienia i odmowy wydania dokumentu paszportowego przysługuje odwołanie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Paszport tymczasowy wydawany jest:

• dzieciom do ukończenia 5 roku życia;

• obywatelom polskim przebywającym za granicą, na czas oczekiwania przez nie na doręczenie paszportu sporządzonego w Rzeczypospolitej Polskiej;

• obywatelom polskim przebywającym czasowo w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, na powrót do miejsca stałego pobytu,

• obywatelom polskim przebywającym w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z chorobą lub pogrzebem członka rodziny.

Jakie dokumenty należy złożyć aby otrzymać paszport?

• wypełniony wniosek o wydanie dokumentu paszportowego;

• jedną kolorową fotografię spełniającą wymogi biometrii;

• dowód uiszczenia opłaty paszportowej, lub przedstawić do wglądu dokument potwierdzający uprawnienie do skorzystania z ulgi lub dokument uprawniający do zwolnienia z opłaty;

• odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu urodzenia - w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy za granicą przez osoby nieposiadające numeru PESEL;

• odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu małżeństwa - w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy każdorazowo po zmianie nazwiskaw wyniku zawarcia małżeństwa za granicą.

Składając wniosek o wydanie dokumentu paszportowego należy okazać do wglądu ważny dokument paszportowy, a w przypadku gdy osoba nie posiada ważnego dokumentu paszportowego ważny dowód osobisty, o ile ma obowiązek posiadania tego dokumentu.

 Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego składa się osobiście, z wyjątkiem następujących przypadków:

• wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów wraz z pisemną zgodą drugiego z rodziców lub ustanowionego przez sąd opiekuna, poświadczoną za zgodność podpisu przez organ paszportowy lub notariusza;

• wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie ubezwłasnowolnionej całkowicie pozostającej pod władzą rodzicielską składają rodzice, a niepozostającej pod władzą rodzicielską składa opiekun ustanowiony przez sąd.

Dokument paszportowy odbiera się osobiście w organie paszportowym, w którym został złożony wniosek, a osoba dokonująca odbioru sprawdza za pomocą czytnika elektronicznego czy dane zawarte w mikroprocesorze są zgodne ze stanem faktycznym. Przy odbiorze dokumentu paszportowego przedstawia się także dotychczas posiadany dokument paszportowy, celem jego anulowania.

2.5 Zasady wydawania paszportów z dwiema cechami biometrycznymi

Polskie paszporty wydawane po 29 czerwca 2009 r. zawierają dane biometryczne w postaci wizerunku twarzy i odcisków palców.

Obowiązek wydawania paszportów biometrycznych, tj. takich, w których w formie elektronicznej umieszczone są wizerunek twarzy i odciski palców, nałożyło na kraje członkowskie Unii Europejskiej Rozporządzenie Rady (WE) nr 2252/2004 z dnia 13 grudnia 2004 r. w sprawie norm dotyczących zabezpieczeń i danych biometrycznych w paszportach i dokumentach podróży wydawanych przez Państwa Członkowskie. Paszporty biometryczne w sposób wiarygodny określają związek pomiędzy dokumentem a jego posiadaczem, dzięki czemu ograniczają przestępczość związaną z kradzieżą tożsamości i fałszerstwami dokumentów.

Od czerwca 2009 r. każda osoba składająca w punkcie paszportowym wniosek o wydanie paszportu, jest zobowiązana do złożenia odcisków palców, polegającego na przyłożeniu palców do urządzenia elektronicznego (czytnika). Urządzenia służące do pobierania odcisków palców są nowoczesne, niebrudzące i łatwe w obsłudze

Punkty paszportowe są wyposażone w krótkie instrukcje tekstowe oraz w miarę możliwości instrukcje audiowizualne. Odpowiednio przeszkoleni pracownicy organów paszportowych udzielają wszelkiej niezbędnych informacji i służą pomocą, aby zapewnić sprawną i szybką obsługę osób aplikujących o paszport.

Wobec wprowadzenia do paszportów drugiej cechy biometrycznej, w konsulatach RP są zainstalowane teleinformatyczne systemy obsługi spraw paszportowych, które wpływają na skrócenie czasu oczekiwania na paszport przez osoby wnioskujące o jego wydanie poza granicami kraju.

2.6 Jak otrzymać paszport za granicą. 

Aby otrzymać polski paszport za granicą należy zgłosić się do konsula RP i złożyć dokumenty, o których mowa powyżej. W przypadku sytuacji, w której zachodzi wątpliwość co do posiadania polskiego obywatelstwa, należy przedstawić dokument potwierdzający jego posiadanie, lub poprzez konsulat wystąpić do właściwego urzędu w kraju celem jego wystawienia.

W przypadku osób, które nie posiadają numeru PESEL, z wnioskiem o jego nadanie występuje konsul.

2.7 Jak uzyskać paszport dla dziecka:

• Do paszportów biometrycznych i paszportów tymczasowych nie można wpisywać dzieci.

• Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jeden z rodziców lub opiekunów z pisemną zgodą drugiego z rodziców lub opiekunów, poświadczoną za zgodność przez organ paszportowy lub notariusza.

• Na wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej jest wymagana zgoda obojga rodziców, złożona przed organem paszportowym lub notariuszem, chyba że na podstawie orzeczenia sądu jeden z rodziców został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub władza ta została ograniczona. W przypadku braku zgodności stanowisk rodziców lub niemożności uzyskania zgody jednego z nich, zgodę na wydanie paszportu zastępuje orzeczenie sądu rodzinnego.

• Paszport małoletniemu można wydać za granicą za zgodą jednego rodzica wyłącznie z ważnych powodów, o ile przemawia za tym dobro małoletniego, szczególnie jeżeli uzyskanie zgody drugiego rodzica jest niemożliwe, lub znacznie utrudnione.

2.8 Kiedy należy wymienić ważny paszport na nowy?

W przypadku zmiany lub konieczności sprostowania imienia, nazwiska, daty i miejsca urodzenia, płci lub numeru PESEL, osoba posiadająca ważny dokument paszportowy powinna wystąpić o jego wymianę niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego zmianę albo sporządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska. Po upływie 60 dni od dnia wystąpienia powyższych zdarzeń dokument traci ważność. W przypadku osób przebywających za granicą paszport traci ważność po upływie 4 miesięcy.

2.9 Ile kosztuje wydanie paszportu?

Opłaty za wydanie paszportu w kraju wynoszą:

• za paszport ważny 10 lat - 140 zł.

• za paszport dla dzieci, które w dniu złożenia wniosku nie ukończyły 13 lat - 60 zł.

• za paszport tymczasowy - 30 zł.

Nie pobiera się opłaty paszportowej:

• od osób, które ukończyły 70 lat,

• osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych, jeżeli ich wyjazd za granicę następuje w celu długotrwałego leczenia lub w związku z koniecznością poddania się operacji,

• osób, które złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady technicznej,

• żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa, z wyjątkiem żołnierzy zawodowych.

50 % ulga w opłacie paszportowej przysługuje:

• emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym i współmałżonkom tych osób, pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu,

• osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych, albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych,

• kombatantom i innym osobom będącymi ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

• osobom małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom.

Częściowo obniżoną opłatę pobiera się w przypadku:

• zmiany nazwiska, imienia lub innych danych wpisywanych do paszportu,

• zmiany wyglądu osoby posiadającej paszport, mogącej utrudnić ustalenie jej tożsamości,

• braku w posiadanym ważnym paszporcie miejsca na wizy i stemple przekroczenia granicy.

Opłatę podniesioną o 200 % ceny wydawanego paszportu pobiera się:

• jeżeli poprzednio posiadany paszport został utracony lub zniszczony z przyczyn zawinionych przez jego posiadacza.

Wysokość opłat za paszporty wydawane za granicą przez konsulów jest uregulowana rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz.U. Nr 156, poz. 1530, z późn. zm.)

2.10 Ile wynosi czas oczekiwania na paszport?

Termin odbioru paszportu określa organ wydający dokument w momencie przyjmowania wniosku paszportowego. Przeciętny czas oczekiwania na wydanie paszportu w kraju wynosi do 30 dni.

4

---