Partnerstwo - podstawowe zadanie nauczyciela.

Otwarta komunikacja, bezpośredni kontakt

Umiejętność aktywnego słuchania:

• kontakt wzrokowy

• koncentracja

• dyspozycja do rozmawiania

• powstrzymywanie się od uwag

***

STEREOTYPY W MYŚLENIU O PEDAGOGICE

Stereotyp - schematyczne wyobrażenie, uproszczenie, uogólnienie.

• stereotypy istnieją w każdej społeczności, w każdej kulturze

Stereotypy:

• „Szkoła ma uczyć i wychowywać”

• „Kij i marchewka”

• dzieci w szkole najbardziej lubią przerwę

• rodzice dają dziecku pewne wskazówki, jak się zachowywać

• społeczeństwo dzieli się na dorosłych i niedorosłych

• „Człowiek oświecony”

• „wiedza jest najważniejszą wartością”

• nauczyciel chce nauczyć jak najwięcej, uczeń ma nauczyć się jak „najwięcej”

• nastawienie na ilość wiedzy, nie na jakość wiedza nietrwała

• nie uczy się samodzielności należy kształcić procesy poznawcze i uczyć samodzielnego myślenia

• „Stereotyp dzbana i kubka”

• nauczyciel przelewa na ucznia wiedzę, jakiej ten oczekuje

• Wojna w edukacji

• 2 obozy: nauczyciel i uczniowie

• różne strategie (np. lizusostwo, pozostawanie w cieniu innych)

• „Stereotyp niemocy słowa”

• uczeń nie ma prawa głosu

• oczekuje się gotowych wskazówek, „recept”

Stereotypowy	Nauczyciel	Uczeń
	wszystko wie ustala zasady pełni funkcję wychowawczą i edukacyjną musi przekazywać wiedzę	musi się podporządkować ma się uczyć nie ma prawa się sprzeciwiać ma wykonywać polecenia ma obowiązki
Skutki myślenia i postępowania stereotypowego		nastawiony na przyjmowanie gotowych informacji frustracja nerwica zniechęcenie niepowodzenia szkolne brak samodzielności

UZALEŻNIENIA

Młodzież zagrożona uzależnieniem

• wg ustawy o zapobieganiu narkomanii: „osoba zagrożona uzależnieniem to osoba, która okresowo używa środków odurzających lub psychotropowych albo środków zastępczych”

Motywy sięgania przez dzieci i młodzież po różnego typu środki psychoaktywne:

• ciekawość

• namowa

• naśladownictwo

• chęć przeżycia przyjemności

• uzyskanie lepszego samopoczucia

• chęć nawiązania kontaktów

• nieśmiałość

• kompleksy

• moda

Branie środków uzależniających jest sygnałem problemów ucznia, z którymi on nie daje sobie rady, jak np.:

• brak porozumienia w domu,

• brak wiary w siebie,

• kłopoty z nauką,

• niepowodzenia z pierwszą miłością

itp.

Problemy, z którymi borykają się dzieci i młodzież

• trudności w kontaktach z rówieśnikami

• poczucie osamotnienia

• poczucie nieakceptacji przez grupę rówieśniczą

• brak przyjaciół

• ucieczka od kontaktów

• częste sytuacje konfliktowe

• niezadowolenie z kontaktów rodzinnych

• konflikty

• niemożność porozumienia się w podstawowych sprawach

• brak poczucia oparcia psychicznego i zrozumienia ze strony rodziców

• uczucie niechęci do innych

• uczucie nienawiści do innych

• trudności i niepowodzenia w szkole

• niesatysfakcjonujące wyniki w nauce

• złe samopoczucie w szkolnych grupach rówieśniczych

• konflikty z nauczycielami

• zaburzenia życia emocjonalnego

• wysoki poziom lęku

• wysoki poziom napięcia psychicznego

• niezrównoważenie emocjonalne

• obniżone poczucie sensu życia

• myśli samobójcze

Narkomania - „choroba złej adaptacji” (WHO)

9 sposobów wyjaśnienia etiologii narkomanii

Może ona być:

• objawem zaburzeń charakteru (tzw. nerwicowa reakcja ucieczki)

• wyrazem zahamowań polegających na przyjemności w lekceważeniu norm i obyczajów społ.

• próbą leczenia się samemu ze złego samopoczucia psychicznego związanego z procesem dojrzewania psychicznego i biologicznego, trudnymi sytuacjami, chorobami itp.

• środkiem zapewniającym akceptację społeczną w subkulturze

• przejawem buntu przeciwko uznanym i powszechnie akceptowanym wartościom

• wyuczoną formą zachowania

• wynikiem presji społeczno-kulturowej

• objawem zaburzeń metabolicznych związanych z nadużywaniem środków odurzających

• kombinacją ww. czynników

Osoby dojrzałe emocjonalnie z niedorozwiniętym systemem wewnętrznej kontroli:

• mają wygórowane wymagania

• oczekują w życiu natychmiastowego spełnienia swych potrzeb

• dysproporcja między ambicjami i celami a możliwościami i realnymi osiągnięciami

• są bierne w stosunkach z innymi ludźmi

• nie nawiązują głębszych więzi uczuciowych

• mają niską tolerancję na lęk i frustrację

• odznaczają się małą umiejętnością kształtowania dojrzałych mechanizmów obronnych (reagują np. agresją, ucieczką)

Dodatkowe zagrożenie - funkcjonująca opinia o nieszkodliwości narkotyków, a przecież NIE MA NIESZKODLIWYCH SUBSTANCJI UZALEŻNIAJĄCYCH.

Narkotyki

• marihuana

• powoduje zmiany nastrojów

• zmienia kontakt z ludźmi

• powoduje zespół amotywacji, apatię, niechęć do działania

• czasem - lęki, halucynacje

• może wywołać ciężką psychozę reaktywną

• lęki - do kilku lub nawet kilkunastu godzin, mogą wracać po przerwie, nawet bez palenia w tym czasie

• amfetamina

• wywołuje uczucie siły, optymizmu, pobudzenia psychicznego i ruchowego

• zwiększa aktywność

• poprawia nastrój

• zwiększa popęd płciowy

• wzmaga agresję, psychozy, urojenia

• powoduje zaburzenia snu, wychudzenie, agresję

• LSD

• powoduje halucynacje, iluzje

• daje zaburzenia świadomości i poczucia czasu

• halucynacje mogą wystąpić powtórnie po znacznym upływie czasu bez dalszego używania halucynogenu

• rozpuszczalniki, kleje

• dają poczucie euforii i orgiastyczne uczucie ciepła

• pobudzają i dają zadowolenie

• toksyny czasem wywołują zgon

Objawy somatyczne przewlekłej narkomanii

• ogólne wyniszczenie

• drżenie rąk

• niepewny chód

• niewyraźna mowa

• przyspieszenie starzenia się

• zaostrzone rysy twarzy

• ziemista cera

• siwienie lub wypadanie włosów

• trwałe zwężenie źrenic

• choroby przyzębia i „kwitnąca próchnica”

• liczne ślady ukłuć

• czyraczność

• zbliznowacenia

• wysypki alergiczne

• rozległe zmiany grzybicze

• ropnie podskórne

• zarostowe zapalenie żył

Choroby towarzyszące:

• zarażenie się poprzez używane przez innych igły

• zapalenie wątroby

• choroby weneryczne

• choroby nerek

• AIDS

• zapalenie wsierdzia

• przewlekłe bóle stawów i kości

• uporczywe zaparcia

• trudności w oddawaniu moczu

• zmiany zanikowe mózgu

Psychika przewlekłego narkomana:

• głęboki rozpad systemu wartości moralnych

• obniżenie ogólnej sprawności intelektualnej

• pogorszenie:

• pamięci

• uwagi

• spostrzegawczości

• zanika poczucie wstydu

• stany apatii i depresji przerywane napadami drażliwości i agresji oraz próbami samobójczymi

Konsekwencje społeczne:

• zerwanie kontaktów z rodziną

• porzucanie pracy, zwolnienia dyscyplinarne, pozostawanie bez stałego zatrudnienia

• kradzież, wyłudzenia

• fałszowanie recept

Sygnały mogące świadczyć o używaniu narkotyków:

• nagłe, niewytłumaczalne wahania nastrojów - od smutku po wesołość

• późne powroty do domu w stanie dziwnego oszołomienia bez wyczuwalnej woni alkoholu

• trudności w ranny dobudzeniu i wyprawieniu do szkoły

• rdzawe plamy krwi na bieliźnie

• świąd skóry

• nudności, poranne wymioty

• przewlekły katar

• utrata apetytu, chudnięcie

• zmieniony wygląd twarzy:

• bladość

• przymglone oczy

• zaczerwienione spojówki

• obrzęk powiek

• wąskie źrenice

• „podbieranie” pieniędzy przy okazji zakupów

• zainteresowanie narkomanią

• sprzedawanie swoich rzeczy

• długotrwałe przebywanie w łazience, piwnicy, na strychach

• bywanie w miejscach znanych ze spotkań narkomanów

• używanie w rozmowach określeń z socjolektu narkomanów

Przeciwdziałanie uzależnieniom:

• nawiązanie kontaktu rodzic - dziecko

• nawiązanie kontaktu wychowawca, nauczyciel - uczeń

• nawiązanie kontaktu nauczyciel - rodzic

• obserwacja dziecka przez nauczycieli i rodziców

PARPA - Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkholowych

OBSERWACJA

Cechy metod badawczych:

• planowość

• gromadzenie informacji

• interpretacja

Potrzebne są badania kontrolne.

RIPIS - Rhode Island Identification Scale (H. Novack, E. Bonaventura, P. Merenda) - test dojrzałości.

• służy do wczesnego wykrywania trudności w przyszłej pracy szkolnej

Czas obserwacji (od... do...) (dzień, miesiąc, rok)

Nazwisko obserwatora (nauczyciela)

Nazwisko i imię ucznia....................................................................................... Płeć..................

Wiek............... Klasa................. Szkoła.............................................

Uwagi wprowadzające

Podstawowe funkcje skali RIPIS jest:

• pomóc wychowawcy grupy (klasy) w zidentyfikowaniu dziecka w zespole przez poznanie jego trudności w uczeniu się

• pomóc wychowawcy wskazać specyficzne rodzaje trudności wychowawczych dziecka

• pozwolić nauczycielowi postępować skuteczniej w likwidowaniu przedszkolnych i szkolnych problemów dziecka

Postępowanie badawcze:

• zapoznanie z punktami skali

• obserwowanie i zapamiętanie tych przejawów, które są ujęte w skali

• ocena zachowania - w ostatnim dniu okresu obserwacji

Sposób oceny:

• nigdy - 1 p.

• rzadko - 1 p.

• od czasu do czasu - 3 p.

• często - 4 p.

• zawsze - 5 p.

Część I - dotyczy zachowania, które łatwo zaobserwować w grupie (klasie):

1. Ma trudności w posługiwaniu się nożyczkami.

2. Ma trudności w lepieniu plasteliną.

3. Chodzi niezdarnie (często uderza się o coś).

4. Potyka się o własne nogi.

5. Ma trudności z uchwyceniem piłki.

6. Ma trudności ze skakaniem przez linkę.

7. Ma trudności z zawiązywaniem butów.

8. Ma trudności z zapinaniem guzików.

9. Nie może spokojnie usiedzieć.

10. Nie może spokojnie stać w miejscu.

11. Ma trudności z zapamiętywaniem przedmiotów i osób otaczających go.

12. Sprawia wrażenie, że jest napięty.

13. Ma trudności z zapamiętywaniem tego, co mu się pokazuje.

14. Płacze.

15. Nie przejmuje się strofowaniem go.

16. Nie rozumie udzielanych mu pouczeń.

17. Skłonny do zniechęcania się.

18. Skłonny do rezygnacji.

19. Skłonny do unikania aktywnego udziału w grupie.

20. Trudno mu wykonywać zadania w ustalonym czasie.

Wartość oceny	1	2	3	4	5	Ogółem
Częstość oceny						Wynik... Brak...
Wynik						Wynik... Brak...

Część II - dotyczy zachowania ucznia podczas czynności pisania.

21. Trudności z wypełnianiem płaszczyzn kolorem (kredką, farbą), nie wychodząc poza obręb wzoru.

22. Jego wytwory są różne pod względem wykonanie (są prace i dobre, i złe).

23. Niestarannie pisze.

24. Oddaje zadania wycierane gumką.

25. Oddaje brudne (poplamione) prace.

26. Trudno mu pisać w liniach.

27. Zaczyna pisać od środka lub prawej strony kartki.

28. Przy przepisywaniu pisze pismem lustrzanym (odwraca litery, cyfry) lub je zmienia.

29. Przy pisaniu z pamięci odwraca litery, cyfry, wyrazy.

30. Przy przepisywaniu łączy wyrazy lub ich części.

31. Ma trudności z nazywaniem liter lub cyfr.

32. Przy przepisywaniu opuszcza litery lub cyfry albo / i zastępuje je innymi.

33. Trudno mu ukończyć prace pisemne w wyznaczonym czasie.

34. Ma trudności ze zrozumieniem.

35. Ma trudności z uporządkowaniem liczb w pionowej kolumnie.

36. Przy czytaniu opuszcza lub przekręca litery, cyfry, słowa.

ANKIETA

Ankieta dot. warunków materialnych ucznia.

Instrukcja

Ankieta przeznaczona jest dla uczniów VI kl. SP.

Badania są anonimowe. Służą do ustalenia sytuacji materialno-bytowej ucznia.

• Opisanie sposobu odpowiadania na pytania.

Pytania

1. Płeć:

1. kobieta

2. mężczyzna

2. Uczęszczasz do szkoły:

1. w mieście

2. na wsi

3. Mieszkam z:

1. mamą

2. tatą

3. babcią

4. dziadkiem

5. ciocią

6. wujkiem

7. rodzeństwem

8. opiekunem

9. innymi osobami

4. Mieszkasz w:

1. bloku

2. domu jednorodzinnym

3. domu wielorodzinnym

5. W twoim mieszkaniu:

1. jest łazienka

2. nie ma łazienki

6. W twoim mieszkaniu:

1. jest 1 pokój

2. są 2 pokoje

3. są 3 pokoje

4. jest więcej pokojów

7. Czy posiadasz miejsce do nauki?

1. tak

2. nie

8. Czy twoi rodzice (opiekunowie) pracują?

1. nie

2. tylko mama (opiekunka)

3. tylko tata (opiekun)

4. oboje

9. Jeśli twoi rodzice (opiekunowie) nie pracują lub jedno z nich nie pracuje, jakie jest źródło utrzymania w twojej rodzinie?

1. renta

2. emerytura

3. zasiłek dla bezrobotnych

4. inne źródło utrzymania

RODZAJE KAR

• zakazy

• kary cielesne

• nakazy

• presja psychiczna

• zniewaga słowna (obrażanie, ośmieszanie)

SKUTKI KAR

• unikanie źródła kary

• zniechęcenie

• frustracja

• agresja

NAGRODY

• zainteresowanie

• pochwała

• dobra ocena

• nagrody materialne

PLAN POSTĘPOWANIA

• zachęcenie uczniów do wyrażania własnych pomysłów

• wysłuchanie, co czują i czego oczekują uczniowie

• zapisywanie propozycji

• podsumowanie

• opracowanie postulatów

EFEKTYWNA WSPÓŁPRACA Z MŁODZIEŻĄ

• poznanie problemów młodzieży

• szczere rozmowy z rodzicami

• szczere rozmowy z uczniami

• współpraca z rodzicami

• poruszanie na lekcjach wychowawczych i przy innych okazjach tematów, które interesują uczniów (np. jak radzić sobie ze stresem, skutki nałogów)

• doprowadzenie do stanu, w którym uczniowie będą w nas widzieli przyjaciół, partnerów, z którymi można o wszystkim porozmawiać, do których można się zwrócić z każdym problemem

• zarówno nauczyciel, jak i uczniowie, powinni wiedzieć, czego mogą nawzajem od siebie oczekiwać

akceptacja

zaufanie

• zwracanie się do uczniów po imieniu

jasne informowanie o naszych wymaganiach, oczekiwaniach

PEDAGOGIKA SERCA

1. KOCHAM, WIĘC JESTEM

• Kim jest człowiek? Po co istnieje?

• „pustka istnienia”

• samobójstwa

• psychologia humanistyczna

• „Dobro dzięki wychowaniu może dominować nad złem”.

GENY

RODZINA

CHARAKTER

ŚRODOWISKO

WYCHOWANIE

• TRANSGRESJA KONSTRUKTYWNA - oparta na dążeniu do wzrostu własnej ważności

• Potrzeba SAMOAKTUALIZACJI nie jest siłą pobudzającą do działania. Tą siłą jest dążenie do zaspokojenia potrzeb bytowych i do potwierdzenia własnych wartości, wyższości, perfekcji (Kozielecki).

• potrzeba SAMOREALIZACJI, ALTRUIZM - raczej tylko potencjalne

• motywacja hubrystyczna

• doskonałość, perfekcjonizm - zazw. źle odbierane

• homo amans - człowiek, który kocha, rozumie

• homo consumens - orientacja na „mieć” „Kim jestem, jeśli jestem tym, co mam, a potem tracę to, co miałem” (Fromm)

2. MIŁOŚĆ

• Postawa - względnie stała dyspozycja przejawiająca się w zachowaniach, której cechą jest pozytywny lub negatywny stosunek emocjonalny do jakiegoś przedmiotu, osoby, sytuacji.

• 
  MIŁOŚĆ JAKO POSTAWA - pozytywny, przychylny stosunek do wszystkich ludzi.

emocja postawa „na tak”

EMOCJE - pierwotne funkcje psychiczne wspólne ludziom

i wyżej rozwiniętym zwierzętom

NIŻSZE WYŻSZE = UCZUCIA

• „Wiara w upowszechnienie miłości jako zjawiska społecznego jest wiarą racjonalną.” (Fromm)

• czynny charakter miłości:

• troska

• odpowiedzialność

• poszanowanie

• miłość - skłonność do czynienia dobra

• = łagodność, życzliwość, gotowość pomocy, współczucie, prawość, empatia

• ≠ gniew, walka, twardość, kara, nienawiść

• więzi rodzinne

• predyspozycje ułatwiające lub utrudniające nawiązanie więzi są wrodzone; więzi jako takie są nabyte

• cechy dziedziczne pozytywnie sprzyjają więzi uczuciowej między rodzicami a dziećmi

• cechy dziedziczne negatywne utrudniają nawiązywanie więzi rodzinnych

• rodzaje miłości:

• matczyna

• rodzicielska

• rodzinna (w rodzinie)

• erotyczna (duża siła emocjonalna)

3. NIENAWIŚĆ

NIENAWIŚĆ - przeciwieństwo miłości

POSTAWA „NA NIE”

„emocjonalne odrzucenie indywidualne, z których wyrasta nienawiść grupowa” (Eibl-Eibesfeldt)

• Nienawiść zaczyna się od odrzucenia.

• zawiść, zazdrość, ambicje, żądza posiadania, krzywda, fanatyzm, szowinizm, rasizm, niesprawiedliwość nienawiść

• brak akceptacji niechęć wrogość nienawiść

• egoizm, zarozumialstwo

4. DZIECI NIEKOCHANE PO LATACH

• niepełnosprawność fizyczna (często)

• niepełnosprawność psychiczna (zazwyczaj)

• brak zaspokojenia w dzieciństwie potrzeby miłości i bezpieczeństwa nigdy niezaspokojony głód miłości

5. OD POCZĘCIA DO NARODZIN

• o rozwój człowieka trzeba dbać jeszcze przed jego narodzeniem

• negatywnie wpływają:

• stres matki

• brak rozwoju wyższych uczuć

• niezaplanowana ciąża stres, niepokój

• brak akceptacji ze strony innych

• brak samoakceptacji

• „miłość od poczęcia stwarza klimat emocjonalny, w którym płód wyraźnie dobrze się czuje i reaguje na sygnały z zewnątrz”

• kontakt przez dotyk

• kontakt głosowy

• w macicy słychać serce i głos matki

• kontakt z ojcem

• kontakt z rodzeństwem

6. PORÓD

• poród - wstrząs dla dziecka, silny ładunek lęku

• łagodzenie - przywrócenie łączności z matką

• nie wolno przerywać pępowiny, póki płuca dziecka nie są gotowe do jej zastąpienia (inaczej następuje niedotlenienie mózgu)

7. PIERWSZE 5 LAT ŻYCIA

• 0-3 miesięcy - przystosowywanie się do nowych warunków

• objawy samopoczucia:

• krzyk

• płacz

• uśmiech

• od 6. miesiąca do 5. roku życia - okres krytyczny dla deprywacji uczucia miłości

• rozłąka z matką wywołuje strach i przerywa ciągłość rozwoju regres często powtarzany psychopatia

• rozwojowi zdolności kochania sprzyja ufność, a nie lęk; lęk blokuje empatyczne porozumiewanie się ludzi

• całodzienne przebywanie małych dzieci w żłobkach czy innych ośrodkach opiekuńczych odbije się niekorzystnie na rozwoju uczuciowym tych dzieci

• lepsza stała opieka bliskiej (spokrewnionej lub obcej) osoby

• sierota społeczna - dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej i domu, pozostające w placówkach opieki całkowitej z powodu:

• alkoholizmu rodziców

• narkomanii

• przestępczości

• chorób lub / i zaburzeń psychicznych

• znęcania się nad dzieckiem

• porzucenia przez rodziców

• trudnych warunków bytowych

nie ma zaspokojonych podstawowych potrzeb psychicznych:

• miłości

• bezpieczeństwa

• przynależności

• choroba sieroca - poważne zahamowania i zaburzenia psychiczne, a także często fizyczne w rozwoju dziecka, powstałe w wyniku rozłąki z matką (gł. źródło) i pobytu dziecka w zakładzie opiekuńczo-wychowawczym (także w szpitalu)

• jeśli te zahamowania i zaburzenia powstają we wczesnym okresie życia (pierwsze 2 lata), stają się trudno odwracalne lub nieodwracalne

• cechy charakterystyczne zachowania małych dzieci:

• nieumiejętność nawiązania i utrzymania więzi emocjonalnej z otoczeniem

• niedost. poczucie winy

• młodzież i starsze dzieci cechuje:

• osłabienie zdolności myślenia abstrakcyjnego i logicznego rozumowania oraz słaba wyobraźnia

• trudność zrozumienia siebie i innych

• brak koncentracji uwagi i inicjatywy

• nasilona tendencja do poszukiwania kontaktów emocjonalnych lub oziębłość

• egoizm i egocentryzm

• wysoki procent schodzi na drogę przestępczości

• każde małe dziecko, aby się mogło rozwijać prawidłowo, musi mieć jedną osobę stałą, fizycznie obecną, do której może się przywiązać

8. SUMIENIE DZIECKA

• SUMIENIE - zdolność pozwalająca oceniać własne postępowanie jako zgodne lub niezgodne z przyjętymi normami etycznymi

• może je mieć człowiek:

• zdolny do samooceny

• świadomy obowiązujących norm etycznych, umiejący porównywać owe normy z własnym postępowaniem

• Maslow - 2 kategorie kochania i miłości:

• miłość B - miłość do Bytu innej osoby, nieegoistyczna

• ze wzrostu

• miłość D - miłość potrzebująca, egoistyczna

• z braku

• lęków dziecięcych (nawet irracjonalnych) nie wolno ośmieszać, przełamywać siłą, nakazem, karą

• leki na lęki - ciepła, spokojna atmosfera, zawsze gotowe do objęcia ramiona osób bliskich!

9. SZKOŁA - ROZWIJA CZY TŁUMI ZDOLNOŚĆ KOCHANIA?

• szkoła - instytucja zbiorowego wychowania

• trening psychofizycznych właściwości ma w dzieciństwie b. duże znaczenie

• agresję wywołują:

• różne formy współzawodnictwa (skrywana wrogość)

• duża liczebność klasy

• ustalane centralnie programy

• oceny szkolne względne

• ambicja rozwijana w warunkach rywalizacji, a także samorealizacji

• pierwsza miłość - do osób najbliższych (rodziców)

• druga miłość - źródła podejmowanego wysiłku przez dziecko

• niepowodzenie w szkole:

• młodsze klasy - dzieci czują się niekochane

• starsze klasy - mogą doprowadzić nawet do samobójstwa

• Należy uczyć i wychowywać!

• Przede wszystkim trzeba kształtować osobowość!

• Ogromny wpływ na dzieci ma akceptowany przez nie nauczyciel.

Warunki, które powinien spełniać dobry nauczyciel, pedagog:

1. umiejętność nawiązywania z dziećmi kontaktu emocjonalnego

• przyjaźń koleżeńska i przyjaźń z nauczycielem

• antypedagogika - wystarczy tylko asystować dziecku przy wprowadzaniu go w życie

• pedagogika serca - nie może się obejść bez wzorców osobowych

• „przybytek pokoju”

1. sytuowanie się przy dziecku

• pedagog jako starszy przyjaciel, doradca

• samorządność autentyczna (forma republiki dziecięcej)

2. umiejętność rozwijania twórczości artystycznej dziecka

3. bliski kontakt z naturą, literaturą, sztuką

4. naczelna zasada - podmiotowość dziecka

• aby eliminować zło „pedagogika indywidualności”

• główny cel - uświadomienie wychowankowi jego indywidualności i autonomii

10. O SZCZĘŚCIE DLA KAŻDEGO DZIECKA

MIŁOŚĆ + SPRAWIEDLIWOŚĆ = RÓWNOŚĆ

• szczęście - wg Tatarkiewicza: „uczuciowo dodatni” bilans życia mający za skutek ogólne z życia zadowolenie

• „Dzieci myślą sercem, nie rozumem.” (J. Dracz)

• szczęście dla dziecka jest stanem uczuć

• wolność - gł. atrybut dzieciństwa

• dla dziecka liczy się „tu i teraz”

• zabawa

• zabawki

• rówieśnicy

• 2 podstawowe potrzeby:

• miłość

• bezpieczeństwo

• szczęściem dla dziecka jest są chwile intensywnej radości czerpanej z odkrywania uroków otaczającego je świata oraz własnego rozwoju, a także zadowolenie z relacji między sobą i przychylną rzeczywistością

PEDAGOGIKA ALTERNATYWNA

• układ partnerski między nauczycielem a uczniem; zmniejszenie dystansu między nimi

• chęć do zdobywania wiedzy jest u ludzi naturalna; łatwiej przyswajamy sobie coś dla samych siebie niż z przymusu szkolnego

• zmiana systemu lekcyjnego - to uczniowie decydują o tym, czego chcą się uczyć; nauczyciele są do ich dyspozycji

• uczniowie decydują o tym, jak długo trwa lekcja; nie ma dzwonków; dzwonki byłyby ograniczeniem uczniów

• nie wolno ufać schematom!

• trzeba poszukiwać nowych rozwiązań!

• pedagogika przeżywania

• drama

• metody aktywne

• utrwalanie rzeczy pozytywnych, eliminowanie negatywnych

• zajęcia pozalekcyjne sprzyjające integracji

• szkolne kółka

• wycieczki

• tolerancyjna praca z młodzieżą

• przyjęcie ucznia takiego, jaki jest

• podstawa tej pracy - pełna akceptacja każdej jednostki

• nacisk na indywidualność

• odkrywanie i ujawnianie zdolności, talentów

Na podstawie: M. Łopatkowa, Pedagogika serca, Warszawa 1992.

---