1. Definicja organizacji

ORGANICAZJA - to grupa ludzi współpracujących ze sobą w sposób systematyczny, skoordynowany i uporządkowany aby osiągnąć jakiś cel.

ORGANICAZJA - to system, zorientowany na realizację określonych celów, którego uporządkowane części współprzyczyniają się do powodzenia całości, a powodzenie całości jest istotnym warunkiem powodzenia części.

2. Etapy procesu organizowania:

Etapy procesu organizowania - To:
1. ustanowienie całej pracy
2. podział pracy na czynności logiczne możliwe do zrealizowania 
3. łączenie pracy w zespoły wg podobieństwa realizowanych zadań
4. koordynowanie pracy członków organizacji w harmonijną całość
5. sprawdzenie skuteczności organizacji i wprowadzenie poprawek

3. Więzi organizacyjne:

WIĘZI ORGANIZACYJNE

a) służbowe (hierarchiczne), wyrażające się w zależności podwładnego od przełożonego - ich istotą są uprawnienia przełożonych do wydawania podwładnym poleceń, określania zadań i kontroli ich realizacji,( określa stosunek przełożony - podwładny)

b) funkcjonalne (niehierarchiczne), których istotą jest pomaganie i doradzanie przy wykonywaniu zadań, (zachodzi miedzy przełożonymi funkcjonalnymi a przełożonymi funkcjonalnymi)

c) techniczne, wynikające z podziału pracy, a wyrażające się we wzajemnym uzależnieniu członków zespołu podczas realizacji wspólnego celu, 

d) informacyjne, wyrażające się w obowiązku jednostronnego lub wzajemnego informowania się, zapewniające przepływ informacji

4. Systemowe podejście do organizacji

Istotą podejścia systemowego jest traktowanie badanych obiektów jako systemów otwartych.

Systemowe podejście do organizacji - System jest wzajemnie powiązanym zespołem elementów funkcjonujących jako całość. Patrząc na organizację jako system możemy zidentyfikować 4 podstawowe elementy: nakłady, procesy transformacji, wyniki i sprzężenie zwrotne. 

- organizacja jest systemem otwartym, składającym się z innych podsystemów (patrz model M. Bielskiego) i wymieniającym z otoczeniem zasilenia materiałowe, informacyjne oraz energetyczne,

- dokonując analizy systemowej, organizację i jej wewnętrzne procesy należy rozpatrywać z różnych punktów widzenia (np. Diagram Ishikawy) - analizować więzi organizacyjne, relacje, powiązania pomiędzy elementami organizacji i jej otoczeniem (ułatwia to np. Systemowy model organizacji wg I. Durlika),

10 przykazań podejścia systemowego:

1. zachować różnorodność

2. nie przerywać pętli samoregulacji

3. ujawniać czułe punkty każdego systemu i na nie przede wszystkim oddziaływać

4. zapewnić równowagę przez decentralizację

5. umieć zachowywać przeciwności

6. różnicować by lepiej integrować

7. dopuścić do agresji by rozwijać się

8. preferować cele a nie szczegółowe programy działania (homeostaty- urządzenia utrzymujące zmiany zachodzące w systemie w ściśle określonych granicach)

9. wykorzystać energię poleceń (sprzężenie zwrotne- system otrzymuje ze swego toczenia informacje na temat efektów własnego działania, sprzężenia zwrotne mogą być dodatnie gdy powodują wzmocnienie działań lub ujemne gdy przyczyniają się do ich osłabienia)

10. liczyć się z czasem reakcji (timing- umiejętność spowodowania działania nie za wcześnie i nie za późno ale właśnie w momencie, kiedy system gotów jest zareagować spontanicznie w takim lub innym kierunku)

5. Korzyści z istnienia organizacji

Korzyści z istnienia organizacji:

1.    Osiąganie celów - przezwyciężając granice możliwości jednostki umożliwiają osiąganie

celów dla niej niewykonalnych.

2.    Rozszerzanie i przechowywanie wiedzy, przekazywanie jej następnym pokoleniom.

3.    Zapewnienie ludziom dogodnych warunków do życia i samorealizacji.

-Organizacje są wszechobecne w naszym życiu, stanowią podstawę funkcjonowania i rozwoju współczesnych społeczeństw. Nic dziwnego, że tak powszechnym zjawiskiem społecznym zainteresowała się nauka próbując je poznać, opisać i sformułować wnioski praktyczne zmierzające do tego, aby organizacje lepiej służyły zaspokajaniu potrzeb ludzi, którzy je stworzyli

6. Otoczenie organizacji

OTOCZENIE DALSZE
Wyróżnia się następujące segmenty otoczenia dalszego:
1.otoczenie ekonomiczne
2.społeczno kulturowe
3.technologiczne
4.polityczno-prawne
5.demograficzne
6.międzynarodowe

OTOCZENIE BLIŻSZE
potencjalni oferenci
produkty substytucyjne
odbiorcy
dostawcy
stosunki przemysłowe
rywalizacja między oferentami

7. Typologia organizacji

I W gospodarce rynkowej podstawowy podział organizacji z punktu widzenia własności obejmuje podział na: prywatne i publiczne.

typologia organizacji wg Katza i ……… 
1.produkcyjne 
2.scalajace(szkoły, kościoły) 
3.adaptacyjne 
4.polityczne

Wg M. Bielskiego, wg funkcji genotypowej można wyróżnić:

1. gospodarcze (różnego rodzaju firmy prywatne i publiczne),

2. służące zaspokajaniu niematerialnych potrzeb społeczeństwa (szkoły, szpitale, organizacje kulturalne i naukowe publiczne i prywatne (non-profit),

3. administracyjne (administracja państwowa, administracja samorządowa, wojsko, policja),

4. społeczne (partie polityczne, stowarzyszania, związki zawodowe),

5. religijne.

Wg A. Etzioniego, z punktu widzenia charakteru podporządkowania jednostki wobec organizacji i rodzaju dominującej w nich władzy można wyróżnić:

1. przymusowe (wojsko, więzienie)

2. utylitarne (organizacje gospodarcze, administracyjne, czy inne służące do zarobkowania, przynoszące korzyści członkom tych organizacji)

3. normatywne (kierujące i stojące na straży norm NP. kościoły, stowarzyszenia, partie polityczn)

II Organizacje można dzielić ze względu na ich: Przedmiot działań, wielkość, zasięg oddziaływania, trwałość, dostępność, jawność ich istnienia oraz stopień sformalizowania.

a) Ze względu na fakt prze kogo są powołane

Mogą być to organizacje: rządowe, samorządowe, pozarządowe i prywatne - zarówno obliczone na osiąganie zysku, jak i niedochodowe (non profit) lub charytatywne.

b) Ze względu na wielkość

- wielkie tzn. bardzo liczne, zwane też masowymi

- średnie, choć nie mają dużej ilości członków są znane w swojej społeczności ze względu na ich aktywność,

- małe, tzn. nieliczne i na ogół mniej znane.

c) Ze względu na jej oddziaływanie

- oddziaływanie rzeczywiste, gdy przekonuje do swoich celów i działań nie tylko własnych członków ale również ludzi z zewnątrz,

- oddziaływanie pozorne - zwraca tylko uwagę na swoje istnienie, ale nie wywołuje bliższego zainteresowania sobą.

d) Ze względu na trwałość organizacji

- względnie trwałe

Na trwałość organizacji wpływ mają: istotność jej celów w dłuższym przedziale czasowym i umiejętność ich nagłośnienia, sprawność organizacyjna, zdolność do rzeczywistego oddziaływania na otoczenie oraz posiadanie niezbędnego do jej funkcjonowania minimum członków.

- efemeryczne - pojawiają się i znikają z powodu różnych celów

e) Ze względu na dostępność dostępność nich:

- otwarte - dostępne dla każdego, kto spełnia wymagane warunki,

- zamknięte - działają w zamierzonej izolacji od społeczeństwa

f) organizacje jawne i ukryte

Każda organizacja ma swoją jawną i niejawną sferę tzn. w różnym stopniu prywatną, a niekiedy nawet bardzo utajoną, dotyczącą realizowanych wartości, celów, swojej genezy itp.

Sfera jawna jest ogólnie dostępna, nawet dla osób z poza organizacji.

Natomiast dostęp do sfery niejawnej dostęp nawet członków organizacji jest reglamentowany.

g) Ze względu na stopień ich sformalizowania

- mało sformalizowane (np. rodzina)

- bardzo sformalizowane (np. zakład pracy)

8. Modele organizacji (Drulika dokładnie)

Rysunek 3. Systemowy model przedsiębiorstwa (organizacji) wg I. Duplika

Źródło: opracowanie własne na podstawie I. Durlik Inżynieria zarządzania. Cz. I., Placet, Warszawa 1995

9. Podsystemy organizacji

1. cele organizacji

2. struktura organizacji

3. społeczny podsystem organizacji

4. techniczny podsystem organizacji

II -cele

-struktura formalna

-ludzie

-technika

10. Diament Porter'a

Diament M. E. Portera - metoda służąca do badania makrootoczenia organizacji, wykorzystującą podział otoczenia na segmenty. Metoda ta, oparta na opracowanym przez Michaela E. Portera modelu konkurencyjnym narodów, stanowi, że funkcjonowanie organizacji jest skutkiem oddziaływania ogólnych cech państwa. One to, kształtując otoczenie firmy, tworzą pewien kontekst, w którym powstają i konkurują firmy, i który sprzyja uzyskiwaniu przez nie przewagi konkurencyjnej bądź to utrudnia. M.E. Porter przyjmuje, że państwa narodowe istnieją po to aby umożliwić swym mieszkańcom wzrost standardu życia. Jest to możliwe przez wzrost konkurencyjności gospodarki narodowej, sektora czy przedsiębiorstw. Do najistotniejszych cech sprzyjających (bądź utrudniających) tworzeniu się przewagi konkurencyjnej zaliczył: warunki czynników produkcji; warunki popytu kraju; sektory pokrewne i wspomagające; strategia, struktura i rywalizacja firm.

11. Formy prawne przedsiębiorstw w Polsce

Formy prawne przedsiębiorstw w Polsce 

Każda forma prawna przedsiębiorstwa uregulowana jest w innym akcie prawnym.

Spółki prawa handlowego uregulowane w kodeksie spółek handlowych obejmują:

• spółki osobowe

• spółka jawna

• spółka partnerska

• spółka komandytowa

• spółka komandytowo-akcyjna

• spółki kapitałowe

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

• spółka akcyjna

Kodeks cywilny z kolei reguluje działalność następujących form prawnych przedsiębiorstw:

• spółka cywilna

• przedsiębiorstwo prywatne osoby fizycznej

Pozostałe formy prawne uregulowane są w poszczególnych aktach prawnych - ustawach. Inne spotykane podmioty gospodarcze w polskim ustawodawstwie to:

• przedsiębiorstwo państwowe

• stowarzyszenie

• spółdzielnia

• fundacja

Od 1 maja 2004 roku w Polsce można również zawiązywać tzw. spółki paneuropejskie, które są uregulowane zarówno w ustawodawstwie wspólnotowym, jak i krajowym. Obejmują one takie formy prawne jak:

• spółka europejska

• europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych

• spółdzielnia europejska

• europejska spółka prywatna

• europejska spółka wzajemna

• stowarzyszenie europejskie

• przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe

Oficjalnie używane skróty polskich form prawnych według krajowego ustawodawstwa

Pełna nazwa	Skrót dopuszczalny	Podstawa prawna
spółka akcyjna	SA	Kodeks spółek handlowych, art. 305 § 2
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością	sp. z o.o. lub spółka z o.o.	Kodeks spółek handlowych, art. 160 § 2
spółka jawna	sp.j.	Kodeks spółek handlowych, art. 24 § 2
spółka partnerska	sp.p. lub zwrot po nazwie spółki: "i partner" bądź "i partnerzy"	Kodeks spółek handlowych, art. 90 §§ 2 i 3
spółka komandytowa	sp.k.	Kodeks spółek handlowych, art. 104 § 2
spółka komandytowo-akcyjna	S.K.A.	Kodeks spółek handlowych, art. 127 § 2
spółka cywilna	s.c.	Kodeks cywilny

* spółki osobowe

o spółka jawna

o spółka partnerska

o spółka komandytowa

o spółka komandytowo-akcyjna

* spółki kapitałowe

o spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

o spółka akcyjna

Kodeks cywilny z kolei reguluje działalność następujących form prawnych przedsiębiorstw:

* spółka cywilna

* przedsiębiorstwo prywatne osoby fizycznej

* przedsiębiorstwo państwowe

* stowarzyszenie

* spółdzielnia

* fundacja

* spółka europejska

* europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych

* spółdzielnia europejska

* europejska spółka prywatna

* europejska spółka wzajemna

* stowarzyszenie europejskie

* przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe

12. Organizacje pozarządowe i ich formy prawne

organizacja obywatelska (założona przez obywateli lub ich organizacje) działająca z własnej inicjatywy na rzecz wybranego interesu publicznego i niepobierająca rządowych środków finansowych.

W prawie międzynarodowym, w odróżnieniu od organizacji międzyrządowych, organizacje pozarządowe grupują nie państwa lecz osoby fizyczne lub prawne, i to z reguły z różnych krajów (najczęściej przyjmuje się, że minimum z trzech). Działają w oparciu o prawo krajowe siedziby organizacji, a powstają w wyniku nie umowy międzynarodowej, ale umowy cywilno-prawnej.

Organizacje pozarządowe bywają nazywane trzecim sektorem, obok sektora publicznego (władz, administracji publicznej) i rynkowego (biznesu, przedsiębiorczości). Organizacje pozarządowe - w odróżnieniu od organów publicznych a podobnie jak biznes - są prywatne i powstają z inicjatywy ich założycieli (prywatnych osób), ale - w odróżnieniu od biznesu a podobnie jak władze publiczne - działają w interesie publicznym a nie prywatnym.

13. Restrukturyzacja operacyjna i organizacyjna

 Restrukturyzacja operacyjna - obejmuje zmiany w podstawowej działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, określonej zyskiem lub strata operacyjna i znajduje swoje odbicie w zmianach stanu i struktury aktywów przedsiębiorstwa

Restrukturyzacja organizacyjna i zmiany systemu zarządzania przedsiębiorstwem - ma na celu tak dostosować struktury wewnętrzne przedsiębiorstwa, aby były zgodne z realizacją przyjętych strategii.

14. Fazy rozwoju organizacji

FAZY ROZWOJU ORGANIZACJI 

Organizacja zawsze przechodzi przez określone fazy rozwoju. Liderzy, będąc świadomymi ich symptomów, mogą prawidłowo na nie reagować.

Główne fazy rozwoju to :
  1. Faza wstępna
  2. Faza rozwoju i struktur
  3. Faza konsolidacji i ekspansji
  4. Faza samowystarczalności

Okres początkowy - to taki etap firmy, w którym głównym motywem działania właściciela jest chęć przetrwania na rynku.

Okres wzrostu- gdy zaczynasz interesować się bardziej zaawansowanymi aspektami zarządzania firmą, gdy walka o przetrwanie zastąpiona jest logicznym planowaniem dalszych sukcesów

Okres przejściowy - (faza restrukturyzacji) - pojawia się gdy jeden z kluczowych elementów firmy wpływających na jej rozwój przestaje działać. W tym celu należy wprowadzić strategiczne zmiany w funkcjonowaniu firmy. Początek fazy restrukturyzacji często jest następstwem nieustannego wzrostu. Dzieje się tak, ponieważ wzrost sprzedaży wiąże się zwykle z rosnącymi potrzebami zmian w zarządzaniu pracownikami, systemami, procedurami itp. Okres przejściowy może być również następstwem odwrotnego zjawiska- czyli spadku wzrostu sprzedaży I zysków, czy nawet stagnacji w firmie. Przyczyny zaistniałego regresu są różne, najczęściej jednak mówi się o silnej konkurencji, zmieniającej się gospodarce czy zmianach w natężeniu popytu na rynku.

15. Grupy interesu w organizacji

Grupa interesów- jest jedną z podstawowych form regulatora czyli jednostką wchodząca w skład otoczenia celowego organizacji po to aby regulować, kontrolować, wpływać na politykę i praktyki organizacji. Grupa interesów zostaje powołana przez swoich członków w celu wywierania wpływu na organizację. Grupy interesu nie posiadają oficjalnych atrybutów władz w jakie są wyposażone agencji rządowe, mogą jednak silnie wpływać na organizację wykorzystują media do zwrócenia uwagi opinii publicznej na swoje racje.

Do ważnych grup interesów zaliczamy: Krajową Organizację Kobiet, Narodowe Stowarzyszenie Strzeleckie, Unię Konsumentów, Organizację „Matki przeciwko pijanym kierowcą”. Działanie tej ostatniej polega na wywieraniu nacisku na producentów napojów alkoholowych aby odpowiednio etykietowali swoje wyroby, na firmy samochodowe aby wprowadzono utrudnienia dal pijanych przy odpalaniu samochodu, na władze lokalne w celu uzyskiwania przepisów o wyszynku oraz na bary i restauracje aby nie sprzedawały one alkoholu osobom pijącym go w nadmiarze

-zarząd spółki

-WZA

-Rada Nadzorcza

-Akcjonariusze

-sojusznicy strategiczni

-klienci

16. Społeczna odpowiedzialność biznesu (standardy)

Źródła standardów etycznych w biznesie zachodnim, zdefiniowane są przez siedem następujących powinności:

1. dostarczanie klientom wartościowych wyrobów i usług,

2. zapewnianie inwestorom zasadnego zwrotu nakładów od powierzonego kapitału,

3. tworzenie nowego bogactwa,

4. tworzenie nowych miejsc pracy,

5. przeciwdziałanie zazdrości, przez tworzenie warunków awansu oraz dostarczanie empirycznego świadectwa zasadzie, że dobra praca i talent są należycie wynagradzane,

6. promowanie wynalazczości, pomysłowości i rozwoju umiejętności,

7. angażowanie się w różnorodne przedsięwzięcia.

koncepcja, według której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy.

Według tego podejścia, bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełniania przez organizacje biznesowe (przedsiębiorstwa) wszystkich wymogów formalnych i prawnych, ale oprócz tego również zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i relacje z interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na efektywność działalności gospodarczej tych organizacji. Zatem wydatki tego rodzaju należy traktować jako inwestycję, a nie jako koszt, podobnie jak w przypadku zarządzania jakością.

17. Innowacje procesowe i produktowe

Innowacje produktowe 
Skracające się cykle życia produktów zmuszają firmy do systematycznego wprowadzania innowacji produktowych. Firmy muszą dążyć do stworzenia odpowiednio zrównoważonego portfela, który ciągle zasilany jest przez wprowadzane i testowane na rynku nowości. Marketing innowacji wymaga nie lada wysiłku i często znacznych nakładów, umożliwiających promocję produktu lub usługi na szerokim rynku. By móc sobie pozwolić na wydatki związane z rozwojem i marketingiem innowacji firmy, rozpoczynać prace nad nimi odpowiednio wcześnie, przeznaczając część wpływów z zyskownych produktów na zapewnienie udziału w przyszłych szansach rynkowych.

Analiza informacji nadesłanych przez firmy, które wzięły udział w ankiecie Katedry Teorii Zarządzania SGH⁴ wskazuje na istotną korelację między udziałem nowych produktów w przychodach a tempem rozwoju firm. Firmy, które rosły najszybciej (średni roczny wzrost przychodów o 34%) deklarowały, że motorem wzrostu było głównie wprowadzanie nowych produktów. Pozwalało ono firmie na pozyskanie nowych nabywców, przy jednoczesnym utrzymywaniu lojalności dotychczasowych odbiorców. Najwolniej rosnące firmy lub te, których obroty zmalały (średni spadek przychodów o -1,6%), znacznie rzadziej wprowadzały nowe produkty.

Innowacje procesowe 
Podnoszenie efektywności procesów - czy to w formie optymalizacji dotychczasowych procesów, czy budowania usprawnionego modelu działania - ma na celu zapewnienie doskonałości organizacyjnej oraz ograniczenie kosztów ponoszonych przez firmę. Mimo iż czasami niewidoczne bezpośrednio dla klienta, radykalne innowacje procesowe mogą w rezultacie prowadzić do uzyskiwania ponadprzeciętnych zysków i zdystansowania konkurentów. 
W badanych firmach ostatnie lata przyniosły wiele innowacji procesowych. Menedżerowie zmuszeni byli do podnoszenia efektywności działania i ten uwolniony potencjał może dawać im przewagę w przyszłości. Ankietowani uważają jednak, że zmiany te nie będą jednorazowe, spodziewając się podobnej skali zmian organizacyjnych również w najbliższych trzech latach.

18. Koncepcja systemu innowacyjnego

Koncepcja systemu innowacyjnego stanowi kompleksowe spojrzenie na proces innowacyjny.

zinstytucjonalizowany mechanizm generowania, rozwoju i wprowadzania w życie innowacji zapewniający firmie (organizacji) możliwość stałej i aktywnej działalności innowacyjnej. System innowacyjny pozwala lepiej firmie reagować na sygnały rynku, być bardziej konkurencyjną, a tym samym osiągać lepsze wyniki ekonomiczne i tworzyć sobie reputację firmy nowoczesnej, otwartej na potrzeby otoczenia.

19. Klastry

Klastry, to grupy niezależnych przedsiębiorstw, które podejmują wspólne przedsięwzięcia gospodarcze. Przedsiębiorstwa te mogą równocześnie ze sobą konkurować i współpracować.

Klastry to geograficzne skupiska wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji, konkurujących między sobą, ale także współpracujących.

20. Alianse strategiczne

Alianse strategiczne to sojusze zawierane pomiędzy organizacjami, które są lub mogą być konkurentami. Alianse zmierzają do tego, aby poprawić jakość zarządzania jakiegoś przedsięwzięcia lub dziedzinę działalności organizacji poprzez kontrolowanie środków i zasobów oraz koordynowanie działań po to, aby:

• być bardziej konkurencyjnym wraz ze wszystkimi partnerami

• dokonać fuzji przedsiębiorstw, ich cesji lub akwizycji dziedziny, w której działają.

Alians strategiczny to sojusz pomiędzy firmami, zawarty w celu osiągnięcia wspólnego celu, np. osiągnięcia lepszej pozycji konkurencyjnej na rynku przez partnerów, wejście na nowy rynek czy opracowanie i wdrożenie nowej technologii.

Korzyści z zawierania aliansów:

- akumulacja doświadczeń zebranych przez wszystkich partnerów, dostęp do know-how partnerów

- zmniejszenie kosztów badań i wprowadzania produktu na rynek (np. dzięki udostępnianiu sobie wynalazków technologii bez konieczności opłacania wzajemnych licencji)

- dostęp do nowych rynków (na których jest obecny partner), wzmocnienie pozycji na rynkach już zajętych

- wzrost siły przetargowej każdej z firm

PRZYKŁADY

1. Umowy o realizacji wspólnego projektu

2. Umowy o wyposażaniu i wytwarzaniu (OEM)

3. Umowy licencyjne

4. Franchising

5. Joint venture

6. Udziały kapitałowe

7. Wymiana udziałów

Wejście X

• materiały

• wyposażenie produkcyjne

• energia

• personel

• informacje

• kapitał

• inne?

Procesy przetwarzania

1. Procesy produkcyjne podstawowe (operacje technologiczne, transportowe, magazynowe i kontrolno - pomiarowe)

2. Procesy produkcyjne pomocnicze (energia, utrzymanie ruchu, gospodarka remontowa, narzędziowa, materiałowa, utylizacja odpadów, itp.)

Wyjście Y

• Wyroby przemysłowe

• Usługi przemysłowe (serwisowe)

• Odpady produkcyjne,

• Informacje

• inne?

Zarządzanie systemem produkcyjnym (planowanie, sterowanie, organizacja, motywowanie, koordynowanie i kontrola)

Otoczenie stopnia I systemu produkcyjnego

(zaopatrzenie, zbyt, badania i rozwój, marketing, finanse, rachunkowość, administracja, controlling, informatyka, zarządzanie ogólne i inne)

Otoczenie stopnia II systemu produkcyjnego

Legenda: informacje decyzje zasilenia

---