Wybrane modele analizy dyskryminacyjnej - materiały dla studentów, Górka


dr Łukasz Górka

Katedra Rachunkowości Finansowej

MODELE DYSKRYMINACYJNE W OCENIE ZAGROŻEŃ

UPADŁOŚĆI JEDNOSTEK GOSPODARCZYCH

Międzynarodowy Standard Rewizji Finansowej 570 wskazuje przykłady zdarzeń lub uwarunkowań, które pojedynczo lub razem mogą budzić poważne wątpliwości co do zdolności jednostki gospodarczej do kontynuowania działalności. Standard ten dzieli zagrożenia kontynuacji działalności na:

Do objawów finansowych należy zaliczyć:

Do objawów operacyjnych należy zaliczyć:

Pozostałe objawy wskazujące na zagrożenie kontynuacji działalności to:

Jeżeli biegły rewident stwierdzi występowanie istotnych zagrożeń dla kontynuacji działalności jednostki gospodarczej to powinien on:

Model W. Beavera opiera się na następujących założeniach:

1) im wyższy stan aktywów płynnych, tym mniejsze ryzyko nie wywiązania się z zobowiązań,

2) im większa różnica między dopływem a wypływem środków pieniężnych, tym ryzyko niewypłacalności mniejsze,

3) im większy udział kapitału obcego w finansowaniu działalności, tym ryzyko niewypłacalności większe,

4) im wyższe koszty operacyjne (bez amortyzacji), tym większe ryzyko niewypłacalności.

Największą zdolność do prognozowania upadku mają w tym modelu wskaźniki:

1) nadwyżka finansowa (zysk netto + amortyzacja) : zobowiązania ogółem,

2) zysk netto : suma aktywów,

3) zobowiązania ogółem : suma aktywów,

4) kapitał pracujący : suma aktywów,

5) aktywa obrotowe : zobowiązania krótkoterminowe,

6) wskaźnik luki bezkredytowej [(środki pieniężne + krótkoterminowe papiery wartościowe + należności - zobowiązania krótkoterminowe) : (koszty operacyjne - amortyzacja) x 360].

O ile w modelu W. Beavera wnioskowanie prowadzi się na podstawie każdego z sześciu wyżej wymienionych wskaźników z osobna, model E. Altmana sprowadza je do jednego wymiaru, indeksu Z na wartość którego wpływają pojedyncze zmienne niezależne. W modelu mają one postać następujących wskaźników finansowych:

X1 - kapitał obrotowy netto : suma aktywów,

X2 - zysk zatrzymany : suma aktywów,

X3 - (zysk brutto + odsetki do zapłacenia) : suma aktywów,

X4 - kapitał własny : księgowa wartość zobowiązań ogółem,

X5 - przychody operacyjne : suma aktywów.

Funkcja Z-score w modelu Altmana przyjęła postać:

Z = 1,2X1+1,4X2+3,3X3+0,6X4+1,0X5

Kryterium oceny:

Prawdopodobieństwo upadku

Wartość wskaźnika Z

bardzo wysokie

1,8 i mniej

nieokreślone

1,81 - 2,89

niewielkie

2,90 i więcej

Nazwa jednostki:

NOVA S.A.

Z-SCORE MODEL: FORECASTING BUSINESS FAILURE*

"MODEL ALTMANA"

WZÓR*:

Z = 1,2X1+1,4X2+3,3X3+0,6X4+1,0X5

GDZIE:

WARTOŚĆ

2008

2009

2010

X1

- kapitał obrotowy/aktywa ogółem

-0,1185

-0,1334

-0,1288

X2

- zysk zatrzymany/aktywa ogółem

0,0427

0,0219

0,0059

X3

- (wynik brutto + odsetki)/aktywa ogółem

0,0745

0,0470

0,0211

X4

- kapitał własny/zobowiązania ogółem

0,5411

0,5243

0,6028

X5

- przychody ze sprzedaży/aktywa ogółem

1,5500

1,8275

2,2205

Z =

2,0380

2,1676

2,5056

KRYTERIUM OCENY**:

Prawdopodobieństwo upadku

Wartość wskaźnika Z

bardzo wysokie

1,8 i mniej

nieokreślone

1,81 - 2,89

niewielkie

2,90 i więcej

*) w/g publikacji T. Waśniewski, W. Szkoczylas, Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, FRRwP,

Warszawa 2002.

**) W warunkach polskich, wyniki obliczeń uzyskane przy zastosowaniu modelu Altmana nie upoważniają do jednoznacznego

wnioskowania co do zagrożenia kontynuacji działalności. Z tego powodu należy korzystać z tego modelu dla upewnienia się,

że wnioski ustalone na podstawie analizy bilansu, rachunku zysków i strat, oceny perspektyw - znajdują potwierdzenie przy

zastosowaniu do analizy wielozmiennego indeksu.

Model analizy dyskryminacyjnej ZH opracowany został na podstawie danych dotyczących 40 jednostek gospodarczych tzw. "bankrutów" i 40 jednostek gospodarczych tzw. "niebankrutów" z lat 1993-1996. W przypadku jednostek "bankrutów" dane służące wyliczeniu wskaźników finansowych obejmowały rok obrotowy poprzedzający ich upadłość. Podstawę modelu oparto o 28 standardowych wskaźników finansowych, które podzielono na grupy tj. zyskowność, płynność, obrotowość i zadłużenie. Model nie uwzględniał wskaźników obliczanych na podstawie sprawozdania z przepływu środków pieniężnych. Z tego zbioru wskaźników po szczegółowych analizach merytorycznych i statystycznych wybranych zostało 13 wskaźników, które wykorzystane zostały do budowy modelu funkcji dyskryminacyjnej. Ostatecznie model oparty został na 5 wskaźnikach finansowych:

W efekcie ostateczna postać funkcji ZH przyjęła postać:

ZH = 0,605+(6,81*10-1)-(1,96*10-2)+(9,69*10-3)+(6,72*10-4)+(1,57*10-1)

(PWP) (SZ) (ZM) (WOZ) (RM)

Wartość 0,605 stanowi wyraz wolny (stałą), który pozwala na ustalenie wartośći granicznej modelu na poziomie zera przy klasyfikacji "bankrut" - "niebankrut".

Szczegółowa analiza wartości funkcji ZH pozwoliła na wyodrębnienie zbioru wartości, w którym występuje szczególnie duża liczba błędów tzw. "obszar niepewności" (od -0,3 do +0,1). W efekcie zasady interpretacji wartości modelu ZH przedstawia schemat 1.

Schemat 1 Ogólne zasady interpretacji wartości funkcji ZH

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

"MODEL POZNAŃSKI"

WZÓR*:

FD= 3,562 W7 + 1,588 W16 + 4,288 W5+ 6,719 W13 - 2,368

GDZIE:

WARTOŚĆ

2008

2009

2010

W7

- wynik finansowy netto / aktywa ogółem

0,0427

0,0219

0,0059

W16

- (aktywa obrotowe - zapasy) / zobowiązania krótkoterminowe

0,5977

0,5757

0,4955

W5

- kapitał stały / aktywa ogółem

0,3528

0,3757

0,4180

W13

- wynik finansowy ze sprzedaży / przychody ze sprzedaży

0,0587

0,0358

0,0132

FD =

0,6404

0,4760

0,3214

KRYTERIUM OCENY:

Prawdopodobieństwo upadku

Wartość wskaźnika FD

 

 

Wysokie

poniżej 0

Niskie

powyżej 0

*) w/g publikacji M. Hamrol, B. Czajka, M. Piechocki, Prognozowanie upadłości przedsiębiorstwa - model analizy dyskryminacyjnej,

Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Warszawa 2004, nr 76.

Podsumowania badań polskich naukowców w zakresie ustalenia listy wskaźników finansowych, które są najbardziej przydatne do oceny zagrożenia upadłości jednostki gospodarczej dokonał D. Wędzki. Najbardziej przydatne wskaźniki finansowe, niezależnie od zastosowanej metody analizy i branży, to:

Najtrudniejsza sytuacja dla jednostki gospodarczej występuje, gdy niska jest płynność finansowa oraz wysokie jest zadłużenie.

Z polskich badań wynika również, iż upadłość jednostki gospodarczej można przewidzieć z 1,5 rocznym wyprzedzeniem z trafnością 70-80% w zależności od zastosowanej metody.

Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce i Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, Warszawa 2005.

T. Stasiewski, „Z - score - indeks przewidywanego upadku przedsiębiorstwa”, Rachunkowość, Warszawa 1996, nr 12.

T. Stasiewski, „Z - score - indeks przewidywanego upadku przedsiębiorstwa”, Rachunkowość, Warszawa 1996, nr 12.

A. Hołda, "Prognozowanie bankructwa jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej Zh", Rachunkowość, Warszawa 2001, nr 5.

D. Wędzki, „Wskaźniki finansowe stosowane do oceny zagrożenia upadłością - wnioski z badań polskich”, Rachunkowość, Warszawa 2004, Nr 8.

1

Prawdopodobieństwo bankructwa MAŁE

Prawdopodobieństwo bankructwa DUŻE

Obszar niepewności

ZH

0

0,1

-0,3



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wybrane modele teorii pielęgnowania - A. Przychodzka, Dla studentów, pielegniarstwa
Manipulacja społeczna – przegląd technik i wybranych wyników badań, MATERIAŁY dla STUDENTÓW, 500 PRA
analiza matematyczna, chomik Franek, Studia - materiały dla studentów, Analiza
materiały dla studentów - przykłady analizy badań
Prezentacja 2 analiza akcji zadania dla studentow
Materiały dla studentów ENDOKRYNOLOGIA
materiały dla studentów 8
Socjalizm utopijny, Materiały dla studentów WSB DG
Test z Monitoringu Biologicznego, Materiały dla studentów, ochrona srodowiska
materialy dla studentow polisac Nieznany
Materiały dla studentów Studiów Podyplomowych, Edukacja wczesnoszkolna, edukacja wczesnoszkolna, na
RYTMY BIOLOGICZNE, MATERIAŁY dla STUDENTÓW, 500 PRAC (pedagogika, psychologia, socjologia, filozofia
Materiały dla studentów 5, PeDaGoGiKaa
c.d. materiałów dla studentów- komunikacja werbalna i asertywność, Pedagogika w zakresie edukacji do

więcej podobnych podstron