Zagadnienia z przedmiotu : psychologia kliniczna
1.Cechy człowieka zdrowego psychicznie wg Michalskiej
2.Lęk a strach.
3.Klasyfikacja zaburzeń lękowych.
4.Fobie proste (specyficzne)
5.Agorafobia.
6. Fobia społeczna.
7.Zespół uogólnionego lęku.i zespół paniki.
8. Zespół stresu pourazowego.
9.Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. '*
10.Istota zaburzeń somatoformicznych. .Histeria. Hipochondria.
11.Zaburzenia psychosomatyczne - definicja, przykłady.
12. Wzór zachowania A jako czynnik ryzyka chorób psychosomatycznych.
13.Pojęcie zaburzeń osobowości i ich klasyfikacja ( 3 grupy zaburzeń)
14.(Zaburzenia osobowości typu schizoidalna, schizotypowa, paranoiczna, borderline, narcystyczna, histrioniczna, antyspołeczna, unikająca, zależna, obsesyjno-xkompulsywna 15.pojęcie uzależnienia i rodzaje uzależnień.
16.Istota uzależnienia fizycznego i psychicznego .
17.Tolerancja i zespół abstynencyjny. • Fazy rozwoju uzależnienia.
18.Charakterystyka współuzależnienia.
19.Obraz kliniczny schizofrenii, typy schi.
20.Przyczyny schizofrenii ( biologiczne, psychologiczne )
21. Terapia schizofrenii- biologiczna i psychoterapia wspierająca.
22.Psychozy a nerwice.
23Obraz kliniczny depresji.
24. Pojęcia: d.endogenna reaktywną psychoza jedno i dwubiegunowa, d. maskowana.
Zaburzenia psychiczne na tle uszkodzeń organicznych mózgu.
Istota upośledzenia umysłowego. Upośledzenie umysłowe a choroba psychiczna.
(^PSYCHOLOGIA III SEMESTR 1. Cechy człowieka zdrowego psychicznie wg Michalskiej
Przystosowanie społeczne do środowiska społecznego
Dojrzałość psychiczna i prawidłowy rozwój psychiczny (jednostka powinna funkcjonować adekwatnie do swojego wieku)
Poczucia zadowolenia i szczęścia.
Brak konfliktów napięć niepokojów.
Równowaga, harmonia i integracja funkcji psychicznych.
2. Lęk a strach
Lęk-ogólna obawa przed zagrażającym niebezpieczeństwem, składnikiem poznawczym lęku
jest oczekiwanie bardziej rozproszonego i niejasnego zagrożenia
Strach-nieprzyjemne emocje wobec konkretnych niebezpiecznych przedmiotów, obiektów i
sytuacji, składnikiem pozawczym jest myśl, że istnieje wyraźne i konkretne
niebezpieczeństwo
Strach różni się od lęku tym,że obawę budzą konkretne przedmioty, podczas gdy lęk jest uczuciem ogólnej niepewności wobec nieokreślonego zagrożenia W strachu celujemy naszą reakcją w zagrażający nam bodziec, w lęku natomiast usilnie staramy się go odkryć,lecz mamy trudności z reagowaniem
Jeżeli strach i lęk przeszkadzają w normalnym funkcjonowaniu to mówimy o zaburz, lękowych /słownik/
Nerwice
1. zaburzenia lękowe 2. zaburzenia somatoformiczne
LĘK : -zaburz.o formie somatycznej
-jest bezprzedmiotowy -z psychiki,występ.pod postacią
-bez jasnych granic somatyczną(z ciała)
(nieokreślony moment
początkowy i koniec)
-jest uporczywy, wszechogarniający
STRACH:
-uprzedmiotowiony, spostrzeganie
konkretnego niebezpieczeństwa, jest racjonalne)
-ograniczony w czasie (jest reakcją na konkretne wydarzenia ustaje gdy niebezpieczeństwo
znika)
-silny i krótkotrwały
3. Klasyfikacja zaburzeń lękowych
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Zaburzeń ICD-10
I. organiczne zaburzenia psychiczne
II. zaburzenia spowodowane stosów, środków psychoaktywnych
schizofrenia i zaburz.urojeniowe
zaburz, afektywne (nastroju)
V. zaburz, nerwicowe, zw. ze stresem i pod postacią somatyczną
VI. zaburz, bechawioralne zw. z zaburz. Fizjologicznymi (odżywania, snu, dysf.seksualne)
VII zaburz, osobowości i zachowania dorosłych
VIII. upośledź, umysłowe
IX. zaburzenia rozwoju psychicznego
X. zaburz., zachow. I emocji rozpoczynające się w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym
4. Fobie proste (specyficzne)
Fobie (zaburz. Fobijne) lęk przed ściśle określona, konkretną sytuacją w
fobie proste (specyficzne) uporczywy, długotrwały i niewspółmiernie silny strach dot.różnych obiektów(, np. zwierząt itp.) /słownik/
-chorób i uszkodzeń ciała (lęk przed gruźlicą, przed bakteriami itd.) -sił przyrody (przed burzą wodą itd.) - sytuacyjne (lot samolotem itd.) -f.miej sca( winda)
5. Agorofobia
agoro fobia (agora - rynek)-zaburz. lękowe charakteryzujące się strachem przed sytuacjami, z których nie można się wydostać ani uzyskać pomocy, zwłaszcza w napadzie paniki /słownik/(lęk przed przebywaniem w miejscach publicznych, lęk przed byciem pozostawionych samemu sobie, przed opuszczeniem domu)
. Osoba zazwyczaj boi się jazdy samochodem , spędzania wakacji w bardziej odludnym miejscu, znalezienia się w korku samochodowym.
6. Fobia społeczna
fobia społeczna (lęk przed ekspozycją społeczną)-strach przed określonymi syt.społecznymi, w których osoba czuje się poddawana szczegółowej obserwacji ze strony innych osób i obawia się,że zachowa się w kłopotliwy lub poniżający sposób /słownik/
zaburzenie lękowe z grupy zaburzeń nerwicowych, często mylone z nadmierną nieśmiałością w którym chory odczuwa lęk wobec wszystkich lub niektórych sytuacji społecznych[l]. Lęk dotyczący kontaktów z innymi ludźmi powoduje znaczne ograniczenia życiowe u osób z tym zaburzeniem. Fobia społeczna jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń psychicznych
7. Zespól uogólnionego lęku i zespół paniki
chroniczna, nadmierna obawa związana z dużą liczbą zdarzeń czy znaczna aktywnością, pojawiająca się pomimo braku jakiegokolwiek szczególnego zagrożenia. Towarzyszą jej przynajmniej 3 z wymienionych objawów: wyczerpanie, zmęczenie, drażliwość, napięcie mięśni i zaburzenia snu/słownik/
nasilony lek i niepokój doświadczany jest przez osobę przez większość dnia: połączony jest z 3 (lub więcej) spośród następujących objawów: bezradność lub poczucie osaczenia, szybkie męczenie się, trudności w logicznym myśleniu i koncentracji, drażliwość, napięcie mięśni, zaburzenia snu,. Trudności w radzeniu sobie z lękiem i niepokojem są źródłem złego samopoczucia oraz niewłaściwego funkcjonowania w życiu społ, zawód, lub innych ważnych obsz.życia.
i zespół paniki/napady paniki
występowanie powtarzających się i nieoczekiwanych ataków paniki, którym często towarzyszy intensywny lęk i ciągłe przewidywanie możliwości kolejnego ataku paniki /słownik/
Zespół lęku napadowego zwany też lękiem napadowym, zespołem paniki lub zespołem lęku panicznego - rodzaj zaburzenia lękowego, które objawia się występowaniem epizodów silnego strachu (przerażenia). Napady lęku zwykle występują niespodziewanie i nie są związane z realnym zagrożeniem lecz ze zbyt bujną wyobraźnią. Typową treścią obaw podczas napadu jest przekonanie, że za chwilę straci się życie, rozum lub przytomność. Większość napadów ma racjonalne podłoże - istnieje konkretny bodziec zagrażający (np. katastrofa samochodowa). Kiedy napady nie mają jasnego początku są nieprzewidywalne. Osoby cierpiące na zespół paniki są często przekonane, że zaraz umrą (bardzo silnie łomocze im serce, mają zaburzenia widzenia, uczucie duszenia się), sądzą zazwyczaj, że mają "atak serca". Rozpoznanie ustala się po kilku tego typu atakach, podczas których wyklucza się somatyczne przyczyny ich wystąpienia. Paniczny lęk może występować z różną częstotliwością, średnio ok. dwa razy w tygodniu i trwa 10-20 minut. Napadowi towarzyszą nieprzyjemne doznania somatyczne, trudności w rozumowaniu i poczucie nieuchronnej katastrofy kończące się ogólnym wyczerpaniem organizmu. Nasilony lęk zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia napadu paniki, zaś same napady mogą powodować długotrwały lęk antycypacyjny, powodowany obawą wystąpienia napadu. Często współwystępują z agorafobią która może być przyczynąjak również ich skutkiem
8. Zespół stresu pourazowego
zaburzenie stresowe pourazowe, - rodzaj zaburzenia lękowego będący efektem przeżycia
traumatycznego wydarzenia, które jest wciąż na nowo przeżywane, choć osoba unika
wspomnień skojarzonych z nim. Towarzyszą temu zaburzeniu utrzymujące się objawy
zwiększonego pobudzenia
Objawy:
-obojętność wobec świata
-przeżywanie urazu w snach, przebłyskach pamięci i we wspomnieniach
-objawy lęku i pobudzenia nie występujące przed urazem /słownik/
Zaburzenie lękowe spowodowane przez stres o dużej sile, powodujący kryzys psychiczny, przekraczający ludzkie przeżywanie (wojna, zgwałcenie, przebywanie w obozie koncentracyjnym). Jest to opóźniona lub przedłużona reakcja. Początek zaburzenia występuje po okresie latencji, który może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Przebieg ma charakter zmienny, ale w większości przypadków można oczekiwać ustąpienia objawów. Czynnikami predysponującymi mogą być zaburzenia osobowości (osobowość anankastyczna, osobowość asteniczna) lub wcześniejsze dekompensacje nerwicowe (nie są one konieczne dla jego wystąpienia).
U niektórych osób zaburzenie może utrzymywać się przez wiele lat i przejść w trwałą zmianę osobowości Trwała zmiana osobowości po katastrofach (po przeżyciu sytuacji ekstremalnej)).
9. Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (nerwica natręctw)
zaburzenia lękowe z dręczącymi, niepoddającymi się kontroli natrętnymi myślami (obsesje) i wykonywaniem na pozór pozbawionych sensu rytuałów (zachowania kompulsywne) /słownik/
Obsesje- są to natrętne myśli. Osoba ma przymus myślenia na jakiś temat. Kompulsje - natrętne czynności. Osoba ma wew. Przymus (presję) wykonywania określonych czynności np. rytuały sprawdzeniowe, czystościowe itp.)
10. Istota zaburzeń somatoformicznych. Histeria. Hipochondria.
Grupa zaburz.psychicznych w których
a)następuje upośledzenie czynności fizycznych nie mające wyjaśnienia fizjologicznego
b)istnieją dowody, że objawy fizyczne są spowodowane czynnikami psychicznymi
c)brak świadomej kontroli nad objawami fizycznymi
d)pacjent wykazuje obojętność wobec dolegliwości fizycznych. Należą do nich: konwersja,
zburzenia bólowe i zaburz. somatyzacyjne /słownik/
Zaburzenia psychiczne występ.pod postacią somatyczna(cielesna) (soma=cialo)
Histeria- wiąże się z występowaniem objawów świadczących o istnieniu choroby somatycznej przy braku jakiejkolwiek patologii organicznej dot.tych objawów /słownik/ (osoba najczęściej ma 1 objaw, histeryk przejawia obojętność w stosunku do objawów) - objawy ruchowe (pacjent ma porażone ręce, nogi itd.)
-objawy czuciowe (np. znieczulenie jakiejś części ciała lub np. nadwrażliwość jakiejś części ciała, głuchota histeryczna itp )
Hipochondria - uporczywe przekonanie o istniejącej lub zbliżającej się chorobie mimo braku
medycznego uzasadnienia /słownik/
(zgłasza obj. z ciała, a obawy z psychiki to że się martwi i boi.
11. Zaburzenia psychosomatyczne (rzeczywiste zaburz.ciała) - def.przykłady.
Zaburzenia i choroby ciała, na które powstanie i przebieg mają wpływ czynniki psychologiczne. Np.zawał serca ponieważ czynnik psychologiczny jest tu b.ważny
Model polietiologiczny -czyli jest wiele czynników sprawczych.
Ważny jest tutaj stres: -wzór zachowania „A"
są takie wzory, które predysponują do zachowania
-nadaktywni, pracoholicy, rywalizacja, napięcie, niecierpliwość, nieumiętność wypoczywania
pasywnego
-wzór zachowania „B"
(nieposiadanie wzorca typu wzorca „A" niepredysponuje do zachow.psychosomatycznych) -zachowująproporcje w aktywności, pracy, wypoczynku, cierpliwi
-wzór zachowania „C"
(predysponuje do chorób nowotworowych, tłumienie negatywnych emocji) -skłonność do zamartwiania się, smutku, branie nadmiernej odpowiedzialności na siebie
Psychoimmunologia (dział somatyki) - nauka która bada wpływ psychiki na funkcje ukł. odpornościowego.
Bodźce psychiczne stymulują ukł.odpomościowy na skutek czynników psych.,może nastąpoić spadek odporności i mo,żna zarazić się chorobą lub ja wywołać
12. Wzór zachowania A jako czynnik ryzyka chorób psychosomatycznych
- Ważny jest tutaj stres: -wzór zachowania „A"
są takie wzory, które predysponują do zachowania
-nadaktywni, pracoholicy, rywalizacja, napięcie, niecierpliwość, nieumiętność wypoczywania
pasywnego
13. Pojęcie zaburzeń osobowości i ich klasyfikacja (3 grupy zaburzeń )
Zaburzenie osobowości to sztywny i trwały wzorzec myślenia przeżywania i zachowania, który jest nieprzystosowawczy.
a) wiązka A - są to zaburz.osobowości charakteryzujące się dziwacznością i
ekscentrycznością
osób. Schizotypowa-dziwaczność
osób. Schizoidalna-samotnictwo
osob.paranoiczna
b) wiązka B -zaburz, charakteryzujące się dramatycznością, emocjonalnościąi
lekceważeniem konsekwencji
-osob.bordeline z pogranicza
- osób.narcystyczna
-osob.histrioniczna
-osób.antyspołeczna (psychopatia)
c) wiązka C zaburz.osob.charakteryzujące się napięciem,lękiem i przerażeniem -osób.unikająca (lekowa) -osob.bierno-zależna (zależna) -osób. obsesyjno-kompulsyjna
14.Zaburzenia osobowości typu schizoidalna, schizotypowa, paranoiczna, bordeline, narcystyczna, histrioniczna, antyspołeczna, unikająca, zależna, obsesyjno-kompulsywna
osob.schizoidalna jest oparta na wycofaniu z kontaktów społecznych (praca - dom) oraz słabej ekspresji emocji w sytuacjach interpersonalnych. Kryteria do tego wzorca: chłód emocjonalny, obojętny na pochwałę i krytykę, samotna aktywność w różnych sferach życia, brak lub niewielkie zainter.seksem.lubi samotność, pustelniczy tryb życia
osób. schizotypowa ekscentryczność, dziwaczność poglądów, zachowań i wyglądu zew. wycofanie z kontaktów społ. bliskich i trwałych więzi. Przeważnie mają talent przwidywania jasnowidzenia.
osob.paranoiczna nieufność, podejrzliwość, wrogość, występuje dość często, są ostrożne i
czujne, uważają, że otoczenie jest do nich wrogo nastawione, uważają że musza się bronić,
uporczywie chowa urazy, dostrzega ataki na siebie i swoje dobre imię.
-Nie jest świadomy tego,że jest wrogo nastawiony do otoczenia-myśli,że jest odwrotnie
-utrzymuje dystans do ludzi
-mało pozytywnych uczuć
osob.bordeline z pogranicza zaburzeń osobowiści i psychozy, ma krótkie okresy psychiczne, krótkie okresy choroby, najcięższe zaburzenie osobowości, zaburz.tożsamości, zadaje sobie pyt. Kim ja jestem?jaki ja jestem?
Bardzo niska samoocena, cecha: niestabilność(jedyną cechą stabilności jest niestabilność). obsesyjnie poszukuje miłości, chce zawsze być w bliskości, jest ciągła zawiedziona, ich związki są nietrwałe, na rozpad reaguje gniewem i złością, maja myśli samobójcze, sami się okaleczają, mogą być leczone psychoterapią, może być wieloletnie leczenie (5,10,15 lat)
osob.narcystyczna chęć wzbudzania podziwu, brak empatii, zach.pretensjonalne, niska samoocena ale nie wiedzą o tym, potrzeba przekonania siebie do swojej wartości, nie interesują się drugą osobą, nie analizuje uczuć, emocji u innych, nie widzi, że ktoś się smuci, selekcjonuje inf., Monitoruje jak inni mnie odbierają, wykorzystuje innych do swoich celów bo uważa że mu się to należy
osób.histrioniczna wzorzec funkcjonowania jest oparty na nadmiernej emocjonalności i poszukiwaniu uwagi. Chce być zauważany, być w centr.uwag. Kryteria do tego wzorca: impresyjny styl mówienia, dramatyzowanie i teatralność, uleganie wpływowi innych ludzi,
osob.antyspołeczna (psychopatia) brak poszanowania i gwałcenie praw innych ludzi, pojawiający się po 15 r.ż., nie podporządkowywanie się normom społecznym i prawnym, kłamanie, agresja ze skłonnością do bójek i napaści, brak odpowiedz. W pracy i niedotrzymywanie zobowiązań finansowych, brak poczucia winy wyrażający się obojętnością., osoby mające deficyt w sumieniu, zna obowiązujące normy ale ich sobie nie uwewnętrznił, nie odczuwa winy i wstydu, manipuluje innymi, wykorzystuje innych do swoich celów,nie ma zdolności utrzymywania stałych związków ale umie wchodzić w takie relacje, nie ma zdolności do miłości ale potrafi ją pozorować, obniżony poziom lęku co jest związane z potrzebą stymulacji i szukaniem ciągłych bodźcó, ma swobodę interpersonalną,
osób.unikająca (lekówa)polega na zahamowaniu społecznym, nieadekwatności odczuć i zadwrażliwości na negatywna ocenę (niechętne podejmowanie nowych działań, bo mogą być zawstydzające, postrzeganie siebie jako osoby o niskich kompetencjach, uporczywe myślenie o krytyce, odrzuceniu)ciągle się czegoś boi, wyolbrzymia wszystkie zagrożenia fiz.i psych.
osob.bierno-zależna (zależna) funkcjonowanie oparte jest na nadmiernej potrzebie opieki ze strony innych, które prowadzi do uległości i lęków separacyjnych.(trudności w wyrażaniu sprzeiwu wobec innych osób, w obawie przed utrata ich oparcia,trudności w inicjowaniu i wykonywaniu czegoś samodzielnie, nie lubi brać na siebie odpowiedzialności, jest pasywna i rezygnuje z realizacji własnych potrzeb, dobrze funkcjonuje z osoba dominującą
osób. obsesyjno-kompulsyjna opiera się na nadmiernej pedantyczności ze skłonnością do natręctw, perfekcjonizmu, osoba jest pochłonięta porządkowaniem, planowaniem, ustalaniem szczegółów, jest nadmiernie sumienna, niechętnie zleca zadania innym, przejawia sztywność i upór, natura lękowa, lęk przed brudem i bałaganem, swe natręctwa uważa za cechę pozytywną
15. Pojęcie uzależnienia i rodzaje uzależnień
Uzależnienia -jest to utrata przez czł. kontroli nad własnym zach. i życiem w skutek powstawania fizjologicznego lub/i psychologicznego przymusu (czł.traci kontrolę nad swoim zachowaniem i życiem) Rodzaje uzależnień: Gr.I
uzależ. od substancji
uzależ. od leków
uzależ.od nikotyny
Gr.II
uzależ.od czynności
uzależ.od gier hazardowych
uzależ.od gier komputer itp
uzależ.od seksu i miłości
16. Istota uzależnienia fizycznego i psychicznego.
Tolerancja i zespół abstynencyjny .
Uzależnienie fizyczne potrzeba substancji psychoaktywnej w organizmie po to, by móc normalnie funkcjonować oraz pojawienie się zespołu abstynencji w przypadku jej braku, /słownik/
polega na rozwoju w organizmie adaptacji tj. biologicznych reakcji przystosowawczych wobec skutków działania danego środka (fizjologia zmieniona adekwatnie do tego środka)
Uzależnienie psychologiczne wewnętrzna presja zażywania środka lub wykonywania czynności dla poprawy samopoczucia lub redukcji dyskomfortu.
Uzależn.psychologiczne opiera się na mechanizmach:
zaburz.kontroli rozpoczynania patologicznych zachowań;
utrata kontroli nad ilością i czasem;
utrata kont nad zahamowaniem i zakończ, czynności
Tolerancja to biologiczne przystosowanie się organizmu do powtarzającego się przyjmowania danej subst. W wyniku takiego przystos. ta sama dawka danej subs.wywołuje stopniowo coraz słabsze skutki. Osoba przyjmująca substancję jest zmuszona do zwiększania dawki aby uzyskać pożądane przez siebie efekty.
Zespół abstynencji (głodu) jest to zmiana czynności metabol.organizmu na skutek odstawienia lub zmniejszenia dawki co przejawia się zaburzeniami fizycznymi i psychicznymi często o bardzo silnym stopniu nasilenia. Obi .fizyczne: duszności, bóle głowy, drżenia i bole mięśni, nudności, wymioty Obi .psychiczne: niepokój, gniew, lek, czasami zaburz.urojeniowe
Dwie fazy zespołu odstawienia:
I faza zespół natychmiastowy - powstaje zaraz po zaprzestaniu przyjmowania danej dawki
subst.
II faza zespół przedłużony-następuje potem i trwa od 4-10 miesięcy
17. Fazy rozwoju uzależnienia (na podst. bad. alkoholizmu i hazardu)
I f.wstępna - okazjonalne i zabawowe eksperymentowanie z alkoholem i graj
II f.zwiastunów - częste picie łub gra, pojawia się zwiększona tolerancja, potajemna gra i
picie, poczucie winy, rozpoczyna się zaprzeczenie i myślenie życzeniowe, niechęć do
rozmawiania o problemie z rodziną i bliskimi;
III f.krytyczna silnie wzrasta głód alkoholu lub gry nasila się „zespół odstawienia" (kiedy źle
się czuje musi pić lub grać tzw.głód) dyskomfort fizyczny, uzależnienie utrwala się ze
wszystkimi konsekwencjami negatywnymi (np. zdr.jednostki) pojawia się psychodegradacja,
może dochodzić do prób samobójczych.
IV. f.przewlekła to stabilizacja zach.nałogowych, utrwala się system iluzji i zaprzeczeń, pojawia się lęk przed utratą sposobu uzyskiwania szczęścia i redukcji cierpnia
18. Charakterystyka współuzależnienia
Uzależnienie to taka patologia, która wykracza poza patologię jednostki, wpływa patol. Na
rodzinę, czyli współuzależnia.
Współuzależnienie (ktoś się uzależnia od czyjegoś uzależnienia) jest to występowanie u partnerów, rodziców, dzieci, podobnych cech świadczących o uzależnieniu od probl.alkoholowego bliskiej osoby. Bliscy cierpią z powodu licznych, krytycznych wydarzeń, ciągłego kontrolowania alkoholika, są skoncentrowani na tym problemie w trosce o innych, pomijają własne potrzeby, tłumią negatywne emocje.
Cechy osób współuzależnionych :
- poczucie kontrolowania siebie i innych jako warun poczucia własnej wartości; -u os.współuzależ. słabo określone granice „ja" i brak poczucia własnej tożsamości (rezygnuję ze swoich potrzeb) zaspakajają one pozorne potrzeby, realizują cudze cele;
-zaburzenia funkcjon.osobowiści przejawiające się w zaburz.regulacji emocjonalnej
Objawy uzależnienia u alkoholika:
-koncentracja życia na piciu
-przymus picia
- silne pragnienie kontrolowania picia
-objawy abstynencyjne
-ulga po powrocie do picia
-poczucie niemożności rozstania się z alkoholem na zawsze
-system zaprzeczeń wobec picia
Objawy wspóluzależnienia u alkoholika (współuzależniony)
-konc.życia na picu partnera
-przymus powstrzymywania alkoholika od picia
-silne pragnienie kontroli zach. alkoholika
-lęki antycepacyjne (lęk z przewid.przyszlości) w okresie kiedy alkoholik nie pije
-zmniejszenie dysfunkcji emocjonalnych w okresie nawrotu
-niemożność rozstania się z alkoholikiem na zawsze
-system zaprzeczeń wobec niemożności wpływu na alkohol.partnera (złudzenie kontroli)
19.Qbraz kliniczny schzofrenii, typy schizofrenii
Schizofrenia -grupa zaburzeń charakteryz.się niespójnością mowy i myśli, halucynacjami, urojeniami, osłabionymi lub niewłaściwymi emocjami, pogorszeniem poziomu funkcjonowania społecznego i zawodowego oraz ograniczeniem dbania o siebie /słownik/
(choroba psychiczna, psychoza)
Najgłębsza patologia ponieważ jest choroba psychiczną (psychozą). Choroba o bardzo bogatym obrazie objawów. Pacjenci bardzo różnie chorują na tę chorobę. Obraz kliniczny (objawy)
-AUTYZM - (odcięcie się od świata realnego /zewnętrznego/) polega na: *braku relacji z otoczeniem * braku zainteresowania otoczeniem *koncentracji na świecie wewnętrznym *empatia (syntonia) zdolnoś do współbrzmienia
- STĘPIENIE UCZUCIOWE - (osłabienie relacji emocjonalnych z najbliższymi, osłabienie uczuciowości wyższej (zdolność do przeżywania miłości, troski, uczucia, winy, wstydu itp.)
-RO SZCZEPIENIE (przede wszystkim osobowości) /psychoza roszczepienna/ jest dobry i zły, może rozczepiać uczicia
-UROJENIA
Typy schozofrenii:
-I gr. (objawy pozytywne) „ plusowe"
Są to objawy, które się pojawiają u pacjenta, a których nie powinno być (urojenia, omamy)
22.Psychozy a nerwice
Psychoza (gr. psyche - umysł i osis - szaleństwo) - zaburzenie psychiczne definiowane w psychiatrii jako stan umysłu, w którym doznaje się silnych zakłóceń w odczuwaniu rzeczywistości. Osoby które doznają stanu psychozy mogą doświadczać halucynacji, paranoidalnych urojeń i obsesji, nagłych zmian osobowości, a ich sposób myślenia ulega zwykle całkowitej dezorganizacji. Bardzo często osoba znajdująca się w stanie psychozy nie ma jej świadomości i wydaje się jej, że funkcjonuje normalnie.
Psychoza według tradycyjnej psychiatrii jest zwykle traktowana jako symptom poważnej choroby psychicznej takiej jak np: schizofrenia i depresja dwubiegunowa. Czasami jest też skutkiem zwykłej depresji, lub nadużywania środków psychotropowych. Krótkie stany psychozy wywołane przez bardzo silny stres, są uważane za normalną, zdrową reakcję psychiczną i dla odróżnienia od "prawdziwej" psychozy są nazywane psychozą reaktywną. Bezpośrednie halucynacje odczuwane po zażyciu narkotyków nie są zwykle klasyfikowane jako psychoza, pod warunkiem że nie utrzymują się one zbyt długo po wydaleniu narkotyku przez organizm. Psychozę od nerwicy (neurozy) odróżnia brak świadomości własnych dolegliwości psychotyka.
Zaburzenia nerwicowe zwane potocznie nerwicami (albo: neurozami) - grupa zaburzeń psychicznych o bardzo rozmaitej symptomatyce, definiowana jako zespoły dysfunkcji narządów, psychogennych zaburzeń emocjonalnych, zakłóceń procesów psychicznych i patologicznych form zachowania występujących w tym samym czasie i powiązanych ze sobą wzajemnie. W obecnie obowiązującej klasyfikacji ICD-10 termin Zaburzenia Nerwicowe został zastąpiony Zaburzeniami lękowymi
Charakterystyczne jest to, że chory często zdaje sobie sprawę z absurdalności swoich objawów (natręctw, fobii) czy braku podstaw swoich objawów somatycznych, jednakże zmuszony jest do ich powtarzania. Między innymi ta cecha - krytycyzm wobec swoich objawów - różni nerwicę od psychozy
23. Obraz kliniczny depresji
Objawy podzielone na 4 grupy:
I.obi.emocionalne (emocje):głęboki smutek, lęk, ogromne poczucie winy, tłumienie złości i
gniewu
Il.obj.poznawcze (intelekt) myślenie
Teoria Becka określił „triadę depresyjną" stwierdził, że w myśleniu pacjentów z depresją są 3
elem:
elem.(negatywne myśli o sobie)
elem. (negatywne myśli o przeszłych i obecnych doświadczeniach)
elem. (negatywne myśli o przyszłości)
a także myślenie pesymistyczne, obniżona samoocena i ogólny negatywny obraz siebie w
myśleniu.
Ill.obj.motywacyjne : problemy z mobilizacją „paraliż woli", trudności w podejmowaniu
decyzji, spowolnienie psychoruchowe.
IV.obj.somatyczne (z ciała) utrata apetytu , zaburz.apetytu, zaburz.seksualne, zaburz.snu oraz inne obj.somatyczne (bóle i inne dolegliwości)
Leczenie:
-psychoterapia
-lecz.lekami
-elektrowstrząsy przy obj.depresji „stupor depresyjny" (pacjent zamiera w bezruchu wtedy
często leki ni8e działają więc stosuje się elektrowstrząsy.
Nerwice depresyjne -obj. To przygnębienie i smutek, to najlżejsza psychopatologia.
Depresja maskowana - to depresja bez depresji (depresja bez smutku)
Psychoza schizoafektywna -są w niej obj.depresji a także obj.schozofrenii
Depresja:
a. egzogenna *przycz.psychologiczne, (reaktywna) jest reakcją na coś zew,spowod.przez
czynniki zew.)
b. endogenna *spowodow.czynniki wew., * przycz.biologiczne
Podział zaburzeń depresyjnych:
1. psychoza jednobiegunowa - pacjenci choruj atak, że maja depresję, potem remisja (okres
względnego zdrowia)
2.psychoza dwubiegunowa np. depresja®remisja®mania®remisja...????
24. Pojęcia: d.endogenna, reakrywna,psychoza jedno i dwubiegunowa, d,maskowana
depresja endogenna (z wewnątrz) spowodowana czynnika wewnętrznymi, przyczyny biologiczne
depresja reaktywna to jedna z odmian depresji - zaburzenia afektywnego. Wystąpienie depresji reaktywnej związane jest w trudnym, traumatycznym doznaniem w życiu pacjenta, w wyniku którego dochodzi do powstania stanów depresyjnych. Przyczyny depresji reaktywnej mogą być różne -od typowych (śmierć bliskiej osoby, wypadek, choroba, porzucenie) po specyficzne, związane z tym co dla danej osoby było ważne, a co utraciła (praca, zdrowie, majątek). Z reguły, depresja reaktywna, jest reakcją na utratę, choć są również formy depresji reaktywnej nieco
inne - np. depresja poporodowa. Ogólnie można powiedzieć, że w przypadku depresji reaktywnej, jest to reakcja na określone wydarzenie w życiu chorego
depresja maskowana jest to depresja bez depresji (depresja bez smutku)
psychoza jednobiegunowa
depresja —^remisja —^depresja...; mania —remisja —>mania... Pacjenci chorujątak że mają depresję, potem remisja (okres względnego zdrowia)
- psychoza dwubiegunowa
depresja—remisja—*mania-^remisja—>...
o dep.endogenna depresję endogenną - uwarunkowana biologicznie, typowa; ostrzejsza w przebiegu od egzogennej; depresja duża, epizod depresyjny o znacznym nasileniu;
Duża depresja (endogenna)
Depresja jednobiegunowa, zwana również endogennąjest wieloobjawowym zaburzeniem psychicznym, którego etiologia nie jest do końca znana a i leczenie nastręcza dużo trudności.
Depresja towarzyszy ludziom praktycznie od zawsze, przy czym dawniej nie nazywano charakterystycznego w depresji obniżenia nastroju (lub precyzyjniej: załamania, rozpadu nastroju) jako choroby, a mówiono że człowiek ma "melancholijną naturę". Dziś wiemy, że depresja jest chorobą, którą można leczyć i to w wielu przypadkach z sukcesami, choć niestety nie zawsze jest ona uleczalna.
Rozpoznanie depresji endogennej
Należą do nich objawy psychiczne i somatyczne. Aby można było stwierdzić depresję należy wykluczyć istnienie innych chorób somatycznych i psychicznych, które mogą wpływać na emocjonalność chorego. Poza tym, w ciągu minimum dwóch tygodni musi występować przynajmniej pięć objawów spośród podanych poniżej:
-bezsenność lub nadmierna potrzeba snu
uczucie zmęczenia
spadek masy ciała lub jej przyrost (5%) lub też wyraźne pogorszenie bądź wzmożenie apetytu
spadek zainteresowania działaniem i brak odczuwania przyjemności z wykonywanych działań
poczucie obniżenia nastroju, płaczliwość, poczucie pustki
zahamowanie motoryczne, lub nadmierne pobudzenie
zmniejszenie poczucia własnej wartości, obwinianie się
kłopoty z koncentracją, myśleniem, trudności z podejmowaniem decyzji
pojawienie się myśli samobójczych
Depresja reaktywna
Jest najbardziej reprezentatywną postacią depresji psychogennych. Powstaje w wyniku urazu
psychicznego bezpośrednio poprzedzającego pojawienie się objawów depresji. Wspomniany
uraz psychiczny to najczęściej "utrata" lub "strata" istotnych dla danej osoby wartości
duchowych lub materialnych. Strata może dotyczyć zarówno wartości posiadanych, jak też
potencjalnych, możliwych do osiągnięcia, np.:
pozbawienie wolności lub jej zagrożenie
utrata najbliższych, zwłaszcza ich śmierć. Dotyczy to przede wszystkim współmałżonka,
rodziców, dzieci, rodzeństwa. Również odejście osoby bliskiej (rozwód, emigracja) może
spowodować reakcje depresyjną
straty materialne, zwłaszcza pojawiające się nagle (klęska żywiołowa, kradzież, bankructwo)
zawód emocjonalny związany z utratą pozycji zawodowej, społecznej (degradacja, przejście
na rentę, emeryturę), a także zawód miłosny (choć nie tak często jak się powszechnie
wydaje).
. Depresją reaktywną będzie też obniżenie nastroju i objawy depresji występujące w niektórych chorobach. Po ustąpieniu objawów choroby, przemijają również objawy depresji reaktywnej.
Depresia maskowana, postać depresji, w której nie występuje spowolnienie psychoruchowe, ani wyraźniejsze obniżenie nastroju, ale na pierwszy plan wysuwają się objawy somatyczne takie jak: przewlekłe bóle głowy, dolegliwości przewodu pokarmowego, bezsenność.
W tej grupie mogą znaleźć się również: okresowy jadło wstręt (anoreksja), zaburzenia cyklu miesiączkowego, zaburzenia seksualne. Dominować mogą również objawy bólowe, parestezje, alergie, astma oskrzelowa, zapalenia jelita grubego itp.
Podejrzenie depresji maskowanej może nasunąć w tych przypadkach oporność na leczenie, brak wyraźniejszych zmian somatycznych i pewna fazowość przebiegu. Decydujące dla rozpoznania jest ustępowanie objawów pod wpływem leków antydepresyjnych.
Co to jest depresja maskowana?
Jest to depresja objawiająca się dolegliwościami somatycznymi w postaci zaburzeń snu, dolegliwości bólowych, zaparć, biegunek, skurczów, które nie mają powodów organicznych i nie są podatne na typowe leczenie. Objawy takie mogą towarzyszyć każdemu przypadkowi depresji. [
Psychoza/depresja jedno i dwubiegunowa
Jednobiegunowe zaburzenie afektywne -zaburzenie polegające na tym,że jednostka doświadcza tylko epizodów depresyjnych , w przeciwieństwie do zaburzenia dwubiegunowego, w którym naprzemiennie pojawiają się epizody depresyjne i maniakalne
25. Zaburzenia psychiczne na tle uszkodzeń organicznych mózgu.
Zaburzenia psychiczne biorą się z przyczyn biologicznych.
Zaburzenia psychiczne na tle organicznym sa to zaburzenia psych, powstające na skutek działania różnorodnych czynników biologicznych uszkadzających mózg.
Czynniki biologiczne np.
-neuroinfekcje (zapal.mózgu, zapal.opon mózg.,urazy mech.głowy)
Czynnik toksyczny np.zaczadzenie
Czynniki te mogą działać w różnych okresach życia czł. (od okresu prenatalnego) Organika tzn.że ma się uszkodź, mózg.
Zespół psychoorganiczny :
1.postać otępienna (otępienie) zesp.obj.zaburz intelektualnych 2. postać charakteropatyczna- zesp.zaburz.osobowościowych
26.Istota upośledzenia umysłowego. Upośledzenie umysłowe a choroba psychiczna
Upośledzenie umysłowe: polega na obniżeniu poziomu sprawności intelektualnej. Upośledzony jest intelekt oraz obniżony poziom zdolności adaptacyjnych, właściwy dla danego rozwoju
Choroba psychiczna (zaburz.psychiczne) - z natury dysfunkcjonalne wzorce behawioralne lub psychiczne powodujące zakłócenia lub upośledzenie jednostki w jednym lub kilku obszarach funkcjonowania jednostki
UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE |
CHOROBY PSYCHICZNE |
I Obniżenie sprawności intelektualnej oraz zdolności przystosowania |
I Nieodpowiednie reakcje emocjonalne, oraz zniekształcenie procesów rozumienia i komunikacji |
II Jest inwalidztwem trwa przez cale życie; występuje od urodzenia |
11 Jest chorobą występującą w wieku młodzieńczym lub dorosłym |
III Stosowana jest rehabilitacja |
III Terapia, farmakoterapia i psychoterapia |