UKŁAD MOCZO-PŁCIOWY
1. Miedniczka nerkowa zwierząt domowych
Pelvis renalis- miedniczka nerkowa
jest rozszerzoną częścią moczowodu w postaci spłaszczonego zbiorniczka umieszczonego w zatoce nerkowej
zadaniem miedniczki jest przyjmowanie moczu spływającego przez przewody brodawkowe o przekazanie go do moczowodu
w zależności od tego czy w grę wchodzi nerka jednobrodawkowa czy nerka wielobrodawkowa, miedniczka obejmuje brodawkę bezpośrednio bądź tworzy szereg zachyłków zwanych kielichami- calices renales
- w nerce jednobrodawkowej miedniczka jest bezkielichowa
- w nerce wielobrodawkowej występuje na ogół tyle kielichów ile jest brodawek
- w przypadku bydła, gdzie brak jest miedniczki nerkowej, rozgałęziony moczowód zastępuje miedniczkę
mała miedniczka konia ma dwa rurowate uzupełnienia w postaci zachyłków końcowych- recessus terminales
budowa ścian miedniczki nerkowej i kielichów jest taka jak moczowodu
2. Prącie ogiera
afixus- ustalone-napletek przechodzi w skórę jamy brzusznej i dzięki temu prącie przymocowane jest do powłok brzusznych
flaccidus- wiotkie
Prącie konia dzieli się na radix-korzeń, corpus- trzon, glans-żołądź
Glans - żołądź tworzy u konia pars libera penis , razem z częścią trzonu wysuwającą się z napletka podczas wzwodu. W dorsum penis biegną a.,v.,n., dorsalis penis. Na facies urethalis jest sulcus urethalis, w której biegnie corpus spongiosum otaczające urethra masculina. Na źołądzi wyróżniamy
-collum glandis
-corona glandis
-processus dorsalis glandis
-fossa glandis
-sinus urethralis
3. Budowa jajnika zewnętrzna i na przekroju unerwienie i unaczynienie
Budowa zewnętrzna:
Końce:
-extermitas tubaria
-extermita uterina
Brzegi:
-margo liber
-margo mesovarica
Powierzchnie:
-facies lateralis
-facies medialis
Budowa jajnika na przekroju:
Jajnik z zewnątrz okrywa nabłonek jednowarstwowy, pod którym znajduje się błona biaława
Zona parenchymatosa ovarii -warstwa miąższowa (korowa)
-zrąb warstwy miąższowej tworzą fibrocyty zrębowe
-w warstwie tej znajdują się również komórki śródmiąższowe jajnika
-w zrębie warstwy miąższowej są rozmieszczone młodociane formy komórek jajowych w postaci oocytów
-zajdują się tu również ciałka żółte- corpus luteum, ciałka białawe- corpus albicans
Zona vasculosa ovarii- warstwa naczyniowa (rdzenna)
-luźna budowa z tkanki łącznej wiotkiej obficie unaczynionej
Unaczynienie:
A.ovarica odchodząca od aorta abdominalis
Krew odpływa do v.ovarica
-prawa uchodzi zawsze do v. cava caudalis
-lewa u psa i kota uchodzi do v. renalis sinistra
Unerwienie:
Włókna współczulne i przywspółczulne które tworzą splot wnikający przez wnęke jajnika
4. vestibulum vagine
jest to odcinek wspólny dla drogi moczowej i płciowej. Odpowiada kanałowi moczopłciowemu samca. Jest w rzeczywistości przedłużeniem pochwy. Powstaje z podziału pierwotnej kloaki na odbyt- anus i sinus urogenitalis. Do vestibulum vaginae od strony dobrzusznej uchodzi urethra feminina za pomoca ostium urethrae externum. U Bo i Su w tym ujściu występuje ślepy diverticulum suburethrale. Uchodzi tu także prawy i lewy ductus epoophori longitudinalis- przewód nadjajnika podłużny oraz prawy i lewy ductus paraurethalis wychodzący z glandula paraurethalis. W ścianie przedsionka występuje ciało jamiste zwane bulbus vestibuli- opuszka przedsionka
5.Stratygrafia ściany moszny
Cutis scroti -skóra moszny
tunica dartos- błona kurczliwa
fascia spermatica externa- powięź nasienna zewnętrzna
m. Cremaster - mięsień dźwigacz jądra
fascia spermatica interna- powięź nasienna wewnętrzna
lamina parietalis tunicae vaginalis- blaszka ścienna osłonki pochwowej
6. opisz preputium Eq
Wyróżnia się w nim dwie części:
Część zewnętrzna:
kontynuacja skóry
tworzy blaszkę zewnetrzną części zewnętrznej, która ogranicza ujście napletkowe
blaszka zewnętrzna przechodzi w blaszkę wewnętrzną części zewnętrznej
blaszka ta w fazie spoczynku przechodzi w część wewnętrzną napletka
Część wewnętrzna:
jest dwublaszkowa
blaszka zewnętrzna części wewnętrznej jest również określana mianem fałdu napletkowego
blaszka zewnętrzna przechodzi w blaszkę wewnętrzną dawniej zwaną blaszką prąciową
na granicy blaszek znajduje się charakterystyczny dla konia pierścień napletkowy, który zanika w czasie wzwodu
najgłębszym fałdem pierścienia jest wędzidełko napletka , w którym blaszka wewnętrzna części głębokiej napletka przechodzi w prącie
W płaszczyźnie pośrodkowej ciągnie się po stronie brzusznej napletka szew , będący kontynuacją szwu moszny
W blaszce zewnętrznej części wewnętrznej mogą występować:
pojedyncze włosy
zachowały się tu również obficie gruczoły potowe i łojowe- ich wydzielina w połączeniu ze złuszczonym nabłonkiem daje ciemnoszarą masę - mazidło napletkowe-smegma preputii
7.opisz dokładnie ujście moczowodów do pęcherza moczowego
Moczowód na poczatku przebija tylko mięśniówkę , skutkiem czego na ścianie dogrzbietowej od wewnątrz widzimy collumnae uretericae- słupy moczowodowe.
Ostia ureterumm- ujścia moczowodów prawego i lewego kończą zasięg słupów a ich kontynuacją są fałdy moczowodowe śluzówki- plicae uretericae
Obie plicae uretericae łączą się w crista urethalis na którego końcu u samców tworzy się colliculus seminalis- wzgórek nasienny
U samic grzebień jest słabiej zaznaczony
skośny przebieg moczowodów zapobiega się cofaniu moczu z pęcherza
przy pełnym pęcherzu moczowody są zaciskane
Między prawym i lewym cristae et plicae uretericae widać trigonum vesicae- trójkąt pęcherza
8. Opisz ujście jajowodów do macicy z uwzględnieniem różnic gatunkowych.
Częścią jajowodu zmierzającą do macicy jest isthmus tubae uterinae- cieśń jajowodu.
Otwiera się do światła rogu macicznego przez ostium uterinum tubae- ujście maciczne jajowodu
U Eq i Ca występuje pars uterina tubae- część maciczna jajowodu Ujście jajowodu znajduje się na brodawkowatym występie jajowodu- papilla uterina
U Bo i Su przejście jajowodu w róg macicy jest łagodne i lejkowate; nie ma brodawki ani pars uterina tubae.
9.Opisz w punktach najądrze
Epididymis- najądrze zawiera:
Caput epididymidis- głowa najądrza- utworzona przez ductuli efferentes testis-przewodziki wyprowadzajace jądra
Corpus epididymidis- trzon najądrza utworzony przez pozwijany ductus epididymidis - przewód najądrza
Cauda epididymidis- ogon najądrza - znajduje się na extermitas caudata i przechodzi w ductus deferens
10. Pęcherz moczowy unaczynienie i unerwienie.
UNACZYNNIENIE:
a. vesicalis cranialis et caudalis
UNERWIENIE:
n.
10. Krążenie w nerce
Aorta abdominalis
Arteria renalis- wchodzi do zatoki nerkowej - sinus renalis, oddaje gałązki do torebki włóknistej i tłuszczowej,
Arteriae interlobares- biegną między piramidami, każda z nich dochodzi do podstawy piramidy , gdzie zagina się łukowato
Arteriae arcuatae- tętnice łukowate, biegną na granicy kory i rdzenia nerki
Arteriae interlobulalares- radiatae- częściowo rozdzielają się na naczynia włosowate, częściowo wnikają do torebki włóknistej, tętnice te na całym swoim przebiegu oddają tętnicze naczynia doprowadzajace- vasa afferentia , które wnikają do ciał nerkowych
Vasa afferentia
Vasa efferentia
Venae interlobulares- venae radiatae do nich wpadają venae stellatae zaczynające się pod torebką włóknistą
Venae arcuatae
Venae interlobares
Vena renalis
Vena cava caudalis
Rdzeń nerki jest unaczyniony przez tętniczki proste- arteriolae rectae wśród których rozróżnia się:
-arteriolae rectae verae- odchodzą od tętnic łukowatych
-arteriolae rectae spuriae- są przedłużeniem naczyń odprowadzających- vasa efferentia
Oba rodzaje tętniczek prostych, łączą się po przejściu przez naczynia włosowate w venulae rectae, które wpadają do żył łukowatych
11.capsula glomeruli- torebka kłębuszka
Otacza kłębuszek naczyniowy i składa się z:
Lamina visceralis- blaszka trzewna ,wewnętrzna
-przylega do kłębuszka naczyniowego
Lamina parietalis blaszka ścienna, zewnętrzna
-na biegunie kanalikowym przechodzi w ścianę kanalika głównego
Między blaszkami jest szczelinowata przestrzeń - jama ciałka nerkowego, która łączy się ze światłem kanalika głównego.
W obrębie bieguna naczyniowego, blaszka trzewna torebki przechodzi w blaszkę ścienną
Przez śródbłonek naczyń włosowatych, błonę podstawną oraz blaszkę trzewną odbywa się wydzielanie moczu pierwotnego
15.opisać lobuli testis
Płaciki mają kształt stożkowaty podstawą opierają się na warstwie naczyniowej błony białawej, wierchołkiem zaś są zwrócone do śródjądrza. W każdym płaciku rozróżnia się :
Część wytwarzającą komórki rozrodcze męskie
-część produkującą komórki rozrodcze tworzą kanaliki nasienne kręte- tubuli seminiferi contorti, kanaliki te rozpoczynają się ślep na obwodzie płacika i są silnie poskręcane, a następnie przechodzą w kanaliki proste- tubuli recti
-wśród komórek nabłonka kanalików nasiennych krętych wyróżnia się komórki podporowe oraz komórki nasienne
Drogi wyprowadzające
-tubuli recti- kanaliki proste- uchodzą do sieci jądra znajdującej się w śródjądrzu
-rete testis- sieć jądra
12.endometrium
Błona śluzowa macicy
nabłonkiem błony śluzowej jest nabłonek jednowarstwowy walcowaty, u przeżuwaczy występuje nabłonek wielowarstwowy
nabłonek posiada okresowo rzęski poruszające się w kierunku pochwy, które zanikaja w okresie ciąży
nabłonek zagłębia się w blaszkę właściwą błony śluzowej , tworząc gruczoły maciczne- gll.uterinae cewkowe pojedyncze, niekiedy rozgałęzione- komórki gruczołów wytwarzają wydzielinę o charakterze śluzowym
13.Jądro z zewnątrz
Ma kształt jajowaty, u Ca kulisty. Posiada:
-extermitas capitata
-extermitas caudata
-margo epididymialis
-margo liber
-facies medialis
-facies lateralis
Jądro zawieszone jest na krezce mesorchium, którą tworzą:
-lig.testis proprium
-lig. caudae epididymidis
Oś długa jądra przebiega:
-u Eq poziomo
-u Bo pionowo
-u Ca skośnie
Jądro pokrywa tunica albuginea- błona biaława, jest ona częśćią jądra, a nie należy do osłonek jądrowych
14.cz skladowe pracia
Radix penis- korzeń prącia
Crus penis- odnoga prącia
Corpus penis- trzon prącia
Dorsum penis- gzbiet prącia
Facies urethralis- powierzchnia cewkowa
Pars libera penis- część wolna prącia
Glans penis- żołądź prącia
Praeputium- napletek
Flexura sigmoidea penis- Su, Rum- zgięcie esowate prącia
15.stratygrafia ściany macicy
endometrium- błona śluzowa macicy
myometrium- błona mięśniowa macicy
perimetrium- błona surowicza
16.co wchodzi w skład żona parenchymatosa jajnika
Zawiera cztery rodzaje elementów leżących w obrębie zrębu łącznotkankowego, których obecność wiąże się z funkcją jajnika a mianowicie:
pęcherzyki jajnikowe
ciałka żólte
ciałka białawe
ciałka zanikowe
Zrąb łącznotkankowy zawiera cienkie pęczki włókien kolagenowych,wrzecionowate fibrocyty oraz małą liczbę włókien sprężystych
17.podaj zew budowę jajnika
Kształt:
-u Ca- migdał
-u Su- owoc morwy
-u Eq- owoc kasztanowca
-u Ru - eliptyczny
Na jajniku można wyróżnić:
Końce:
-extermitas tubaria
-extermitas uterina
Brzegi:
-margo liber
-margo mesovarica
Powierzchnie:
-facies lateralis
-facies medialis
Więzadła janika:
-mesovarium
-lig.ovarii proprium
-lig. suspensorium ovarii
18. Opisz część pochwową szyjki macicy
Brak u su, wpukla się do pochwy
19. co tworzy pudendum femininum
Tworzą go symetryczne wargi sromowe- labium pudendi dexter et sinister, które łączą się ze sobą po stronie górnej spoidłem warg dogrzbietowym - comissura labiorum dorsalis, a po stronie dolnej- comissura labiorum ventralis. W spoidłach powstają kąty angulus dorsalis et ventralis. W kącie dobrzusznym znajduje się łechtaczka- clitoris Między obiema wargami rysuje się w płaszczyźnie pośrodkowej rima pudendi- szpara sromowa.
20. z czego skladaja sie lobuli corticales renis
-corpusculum renale -ciałka nerkowe
-tubulus conctortus- kanaliki kręte
21. ktore ze zwierzat domowych nie posiada pelvis renalis
boss-krowa
22 z jakich cz. składa sie ureter
pars abdominalis- część brzuszna
pars pelvina - część miedniczna
23. kanał szyjki macicy
Otaczająca go błona śluzowa szyjki tworzy liczne fałdy o kształcie i układzie gatunkowo zmiennym.
Fałdy błony śluzowej oraz śluzówkę pokrywa wydzielina typu śluzowego będąca produktem działalności gll.cervicales- gruczołów szyjkowych
Kanał szyjki otwiera się do jamy macicy ujściem wewnętrznym macicy- ostium uteri internum, przeciwległe zaś do niego ujście zewnętrzne macicy- ostium uter externum. Przy udziale mięśniówki światło szyjki jest zamknięte. Jedynie w okresie rui i porodu jest mniej lub bardziej otwarte
24.z jakich części składa się pęcherz moczowy
apex vesicae
corpus vesicae
cervix vesicae
25.sinus lactiferi
Sinus lactiferi - zatoka mleczna jest rodzajem wydrążenia penetrującego częściowo zarówno gruczoł sutkowy jak i brodawkę. W związku z tym wyróżnia się w niej część gruczołową- pars glandularis i część brodawkową - pars papillaris
26. opisz szyjkę maciczną świni
Granica między szyjką macicy i pochwą jest niewyraźna- pochwa rozpoczyna się w miejscu w którym zanikły charakterystyczne dla szyjki macicy opuszki szyjkowe. Tworząca podłużne fałdy śluzówka szyjki dzieli się na szereg opuszek szyjkowych naprzemiennie ułożonych, stanowiących aparat zamykający światło szyjki na podobieństwo zaciśniętych antagonistycznych zębów. Fałdy błony śluzowej oraz śluzówkę pokrywa wydzielina będąca produktem gll. Cervicales- gruczołów szyjkowych. Kanał szyjki macicy otwiera się do jamy macicy ostium uteri internum- ujściem wewnętrznym macicy,przeciwległe zaś do niego ostium uteri externum- ujście zewnętzrzne macicy otwiera się do światła pochwy. U świni brakuje portio vaginalis cervicis- części pochwowej szyjki
27. podaj budowę jądra na przekroju
Od błony białawej, w głąb jądra zmierzają łącznotkankowe przegródki jądra- septula testis, które dzielą miąższ jądra na lobuli testis- płaciki jądra. Przegródki jądra zbiegają się w mediastinum testis- śródjądrzu . W obrębie płacików grupują się tubuli seminiferi contorti- kanaliki nasienne kręte w obrębie których w nabłonku, można rozróżnić dwa rodzaje komórek- podporowe oraz komórki nasienne biorące udział w spermatogenezie. Kanaliki nasienne kręte zmierzająz peryferii do wnętrza jądra, gdzie przechodzą w tubuli seminiferi recti- kanaliki nasienne proste. Kanaliki nasienne proste znajdują ujście w rete testis- sieci jądra. Od sieci odchodzą przewodziki wyprowadzające
28. opisz gruczoł krokowy
Ogólnie w gruczole krokowym wyróżnia się dwie podstawowe części corpus prostatae- trzon prostaty oraz pars disseminata- część rozsianą
-trzon gruczołu krokowego przylega z zewnątrz do ściany cewki moczowej
-część rozsiana składa się z płacików gruczołowych wbudowanych w rozprzoszeniu w ścianę cewki moczowej , obejmujących na podobieństwo mankietu jej światło . U konia trzon gruczołu krokowego wykształca się jako dwa duże płaty- lobi prostatae ułożone po bokach cewki moczowej, a połączone ze sobą pomostem zwanym węziną gruczołu krokowego- isthmus prostatae
29. wymienic pęcherzyki w jajniku po kolei
folliculi ovarici primarii- pęcherzyki jajnikowe pierwotne
folliculi ovarici -pęcherzki jajnikowe wzrastające
folliculi ovarici -pęcherzyki jajnikowe dojrzewające
folliculi ovarici -pęcherzyki jajnikowe dojrzałe
30.czym charakteryzuje się prącie parzystokopytnych
posiadają flexura sigmoidea penis -zgięcie esowate
31. morfologia gruczołów dodatkowych zwierząt domowych
prostata
gl.vesicularis- gruczoł pęcherzykowy
układa się z boku szyjki pęcherza
szczególnie duży u konia - w jego przypadku nazywany jest vesicula seminalis- pęcherzyk nasienny
brak u mięsożernych
w czasie ejakulacji gruczoł opróżnia się szybko dzięki mięśniom gładkim występującym w osłonce jak i w tkance łącznej śródmiąższowej
jednostronne przewody wydalające pęcherzyka nasiennego konia i gruczołu pęcherzykowego u przeżuwaczy zespalają się z końcowym odcinkiem nasieniowodu w krótki przewód wytryskowy , który ujściem wytryskowym otwiera się do cewki moczowej samodzielnie albo też z nasieniowodem w zagłębieniu śluzówki
3) gl. Bulbourethralis- gruczoł opuszkowo-cewkowy
jest gruczołem parzystym ułożonym w sąsiedztwie cewki moczowej przed jej wyjściem a jamy miednicy, obok opuszki prącia
występuje u kota ale brak u psa
31.co wchodzi w skład cewki moczowej samczej
pars pelvina- część miedniczna
-pars preprostatica
-pars prostatica
pars penialis- część prąciowa
-pars bulbalis
-pars spongiosum
-pars glandis
32. Jak i gdzie uchodzi cewka moczowa konia?
Ceka moczowa biegnie w sulcus urethralis. W pars glandis cewka rozszerza się w fossa navicularis-dół łódkowaty. Kończy się jako proccessus urethrae w fossa glandis- dnie żołędzi na dnie corona glandis
33. Macica (i przy macicy ponoć spytał o jej stosunek do pochwy u Bo unerwieniu macicy się pytał skąd włókna do plexus pelvinus (nie zapominajcie o powierzchniach)
Macica (Bo i Su)
Typy macic:
-uterus duplex- macica podwójna-np. u królika
-uterus bicuspidalis- macica dwudzielna -u gryzoni
-uterus simplex- macica pojedyncza
-uterus bicornus- macica dwurożna
U ssaków udomowionych występuje macica dwurożna.
U Ru, Su i Ca w doczaszkowej części trzonu znajduje się przegroda- velum uteri- żagiel macicy uterus subseptus- macica przegrodowa
Cervix uteri- szyjka macicy posiada grube ściany i wąskie światło. Z cavum uteri łączy się przez ostium uteri internum, a ze światłem pochwy za pomocą ostium uteri externum. U wszystkich występuje portio prevaginalis cervicis - część przedpochwowa szyjki oraz z wyjątkiem Su portio vaginalis- część pochwowa szyjki
Cornu uteri - rogi macicy
każdy róg posiada margo liber- brzeg wolny oraz margo mesometricus- brzeg krezkowy
kształt rogów:
-Eq- odwrócone płozy sań
-Ru -baranie rogi
-Su- długie i poskręcane jak pętle jelit
-Ca- proste , w kształcie litery V
Corpus uteri- trzon macicy
posiada facies dorsalis- powierzchnię dogrzbietową oraz facies mesosalpinx- powierzchnię krezkową
Lig latum uteri- więzadło szerokie macicy
Dzieli jamę otrzewnową na :
-excavatio rectouterina- zagłębienie odbytniczo-maciczne
-excavatio vesicouterina- zagłębienie pęcherzowo-maciczne
Przymacicze -parametrium
Tworzą je elementy umieszczone między blaszkami lig. latum uteri:
-urether- moczowód
-ductus epoophori longitudinalis- przewód podłużny nadjajnika
-naczynia i nerwy
UNERWIENIE:
34. Tuba uterina -Jajowód
Stanowi pierwszy odcinek dróg wyprowadzających
U wszystkich zwierząt jest tworem parzystym i posiada:
Ampulla tubae uterinae - bańka jajowodu
-rozpoczyna się infundibulum tubae uterinae- lejek jajowodu
-na dnie lejka znajduje się ostium abdominale tubae uterinae- ujście brzuszne jajowodu
-brzegi jejka posiadają fimbriae tubae uterinae (strzępki), z których jeden większy łączy się z jajnikiem i nazywa się fimbria ovarica- strzępek jajnikowy
Isthmus tubae uterinae - cieśń jajowodu
-węższa d bańki i poskręcana
-otwiera się do światła rogu macicznego przez ostium uterinum tubae- ujście maciczne jajowodu
-U Eq i Ca przebija ścianę rogu macicznego i nosi nazwę pars uterina. Cieśń jajowodu uchodzi do światła rogu na brodawce macicznej-papilla uterina
- u Bo i Su przejście jajowodu w róg macicy jest łagodne i lejkowate i nie ma brodawki ani pars uterina tubae
Ściana
-tunica mucosa z plicae tubariae- fałdy jajowodowe
-tunica muscularis:
-fbrae longitudinalis- włókna podłużne
-fibrae circulares- włókna okrężne
-tunica subserosa
-tunica serosa
35. Pochwa (pamiętać o brodawkach)
W pochwie możemy wyróżnić:
-paries dorsalis- ściana dogrzbietowa
-paries ventralis - ściana dobrzuszna
Z macicą łączy się przez ostium uteri externum, którym jest wyjście z canalis cervicis uteri
Doogonowo za pomocą ostium vaginae łączy się z vestibulum vaginae
Ostium vaginae nosi też nazwę orifitium vaginae i w ujściu tym znajduje się hymen- błona dziewicza
W doczaszkowej części pochwy u ssaków posiadających portio vaginalis cervicis uteri występuje fornix vaginae- sklepienie pochwy
U Eq występuje fornix dorsalis et ventralis
U su nie ma fornix
Ściana
-tunica mucosa która posiada poprzeczne rugae vaginales- marszczki pochwowe oraz liczne lymphonoduli vaginales
-tunica muscularis:
-fbrae longitudinalis- włókna podłużne
-fibrae circulares- włókna okrężne
-tunica adventitia
-w miejscu gdzie jest fornix vaginae występuje tela subserosa i tunica serosa
36. Powrózek nasienny
Łączy jądro z jamą brzuszną. W jego skład wchodzą:
Proccesus vaginalis peritonei- wyrostek pochwowy otrzewnej
M.cremaster externus- mięsień dźwigacz jądra
Ductus defferens- nasieniowód
Naczynia i nerwy
Fałdy nasieniowodu:
Fałd naczyniowy- Plica vasculosa
-arteria testicularis
-vena testicularis
-plexus testicularis
Fałd nasieniowodu- plica ductus deferentis
-ductus deferens
-plexus ductus deferentis
-a. et v. Ductus defernetis
37.Srom i łechtaczka
Srom
Tworzą go symetryczne wargi sromowe- labium pudendi dexter et sinister, które łączą się ze sobą po stronie górnej spoidłem warg dogrzbietowym - comissura labiorum dorsalis, a po stronie dolnej- comissura labiorum ventralis. W spoidłach powstają kąty angulus dorsalis et ventralis. U Eq kąt dogrzbietowy jest ostry a dobrzuszny zaokrąglony, u pozostałych gatunków domowych odwrotnie. W kącie dobrzusznym znajduje się łechtaczka- clitoris Między obiema wargami rysuje się w płaszczyźnie pośrodkowej rima pudendi- szpara sromowa.
Łechtaczka- Clitoris
Posiada ona:
Crus clitoridis- odnogę łechtaczki
Corpus clitoridis- trzon łechtaczki
Glans clitoridis- żołądź łęchtaczki
Łechtaczka składa się z dwóch ciał jamistych łęchtaczki-corpora cavernosa clitoridis. Łechtaczka pokryta jest fałdem skórnym tworzącym napletek łechtaczki-preputium clitoridis
38.Cewka moczowa ♀ i ♂
cewka moczowa męska
Biegnie od szyjki pęcherza ku tyłowi po dnie jamy miednicznej, następnie zagina się wokół łuku kulszowego ku przodowi i wchodzi w skład prącia
Pars pelvina
-pars preprostatica
krótki odcinek między cervix vesicae a colliculus seminalis,połączona z pęcherzem przez ostium uretrae internum
-pars prostatica
docodzi do cieśni cewki- isthmus urethrae
Pars penialis
-pars bulbalis
rozszerzona część cewki w miejscu połączenia z corpus penis -powstaje bulbus penis
-pars spongiosum
et pars glandis
biegną w rowku cewkowym- sulcus uretralis na brzusznej powierzchni corpus et glandis penis
-pars glandis
cewka rozszerza się w dół łódkowaty- fossa navicularis urethrae. Kończy się jako processus urethrae w fossa glandis na dnie corona glandis przez ostium urethrae externum
cewka moczowa żeńska
Zaczyna się w ostium urethrae internum i wychodzi z szyjki pęcherza moczowego
Biegnie dobrzusznie od pochwy i uchodzi do vestibulum vaginae za pomocą ostium urethrae externum
W ostium urethrae externum u Bo i u Su mamy ślepy zachyłek zwany diverticulum suburethrale
39. Nerka (Bo i małych Ru) (wbrew pozorom nie są takie same:) nerkę unerwia,/ ganglion aorticorenale/ (pamiętajcie, że nerka należy do ukł. moczotwórczego!)
Nerka (małych Ru i Su)
Bo
Pobrużdżona, wielobrodawkowa
Obecne pyramides renales- piramidy nerkowe, calices renales- kielichy nerkowe
Lewa ma położenie extraperitonealne między intra a extrathoracalnym
Zawieszona na krezce mesoren
Lewa ma położenie zmienne- ren migrans
Małe Ru
Gładka, jednobrodawkowa jak u Ca
Brak kielichów
Obecna miedniczka
Położenie względem cavum peritonei jak u bydła
Su
Gładka, wielobrodawkowa
Są pyramides renales, calices minores et majores
Pelvis renalis
Położenie retroperitonealne, extrathoracalne
Ca
Gładka, jednobrodawkowa
Brak kielichów
Jest miedniczka
Położenie extraperitonealne
Eq
Pojedyncze gładkie, jednobrodawkowe
Obie położone retroperitonealnie
Brak kielichów
Występuje miedniczka z recessus terminales i gr. Śluzowymi
Lewa jest dłuższa niż szersza o kształcie fasolowatym, a prawa jest trójkątna, sercowata i spłaszczona
Na brzegu przyśrodkowym występuje hilus renalis przechodząca w sinus renalis
Środkowe piramidy są zrośnięte i tworzą foramina papillaria na szczycie , a przybiegunowe części piramid istoty rdzennej uchodzą do recessus terminales
40.opisz krezke jadra
jądro zawieszone jest na krezce mesorchium, która tworzą:
-lig.testis proprium
-lig caudae epididymidis
41. Krążenie płodowe
Od A.illiaca interna odchodzi a.umbilicalis,która doprowadza do łożyska krew z ciała płodu
V. umbilicalis sinistra odprowadza krew z łożyska do ciała płodu poprzez wątrobę i ewentualnie jeszcze ductus venosus bezpośrednio do vena cava caudalis
Między przedsionkiem prawym a lewym występuje drożny foramen ovale i dzięki temu do płuc dostaje się bardzo mała ilość krwi pełniąca funkcję tylko odżywczą
Między a. pulmonalis sinistraa aortą występuje ductus arteriosus dzięki czemu również krew przeznaczona później dla płuc nie dochodzi do nich lecz do aorty
42. wymień elementy lobuli renis
43. Napletek Preputium
Skóra prącia przechodzi w fałd- napletek- preputium
W prąciu ustalonym znaczna jego część przechodzi w skórę brzucha.
Napletek posiada:
-lamina interna- śluzowa, przechodzi w błonę śluzową żołędzi
-lamina externa- skórna
-raphe preputi- przechodzi w raphe penis i raphe scroti
Między blaszkami znajduje się cavum preputiale, do której wejściem jest ostium preputiale
U Su po stronie grzbietowej występuje diverticulum preputiale , do której wejściem jest ostium preputiale
U Eq napletek jest bardzo duży i wyrózniamy tu:
-preputium externum- obie warstwy skórne
-preputium internum- błona wew śluzowa, bł.zewnętrzna skórna
44. elementy żołądzi z uwzględnieniem różnic gatunkowych
Glans penis należy do corpus spongiosum- ciała gąbczastego otaczającego cewkę
Eq
Tworzy u konia pars libera penis, razem z częścią trzonu wysuwającą się z napletka podczas wzwodu
Dalej jest dorsum penis, w którym biegną a. v. n dorsalis penis
Na żołądzi wyróżniamy:
-collum glandis
-corona glandis
-processus dorsalis glandis
-fossa glandis
-sinus urethralis
Ru
Galans penis przedstawia się w postaci galea glandis- czepca żołędzi
Su
Glans penis w kształcie świderka
Ca
Glans penis posiada dwie części:
-bulbus glandis
-pars longa glandis
Fe
Na żołędzi są kolczaste wypustki
45. Prącie (Su i Bo), pytał o flexura sigmoidea u knura i buhaja czym się różni, napletki, zachyłki, czemu knur ma świdrowate prącie (bo świnia nie ma fornix w pochwie)
Su
Afixus, rigidus- ustalone, sztywne
Występuje canalis urethralis
Flexura sigmoidea umieszczona doczaszkowo od moszny
Glans penis w kształcie świderka
Ru
Afixus, rigidus- ustalone, sztywne
Na facies urethralis brak jest sulcus urethralis
Ciało gąbczaste obejmuje cewkę moczową tworząc canalis urethralis
Prącie posiada flexura sigmoidea umieszczone doogonowo od moszny
Galans penis przedstawia się w postaci galea glandis- czepca żołędzi
Ca
Afixus,flacidus- ustalone, wiotkie
Wyatępuje sulcus urethralis
Glans penis posiada dwie części:
-bulbus glandis
-pars longa glandis
Występuje os penis
46. Podaj skladowe pars abdominis tubae uterinae.
Ampulla uterina - bańka jajowodu
Rozpoczyna się lejkiem infundibulum tubae uterinae, na dnie której jest ostium abdominale tubae uterinae
Brzegi lejka posiadają fimbriae tubae uterinae, z których jeden większy łączy się z jajnikiem i nazywa się fimbria ovarica