6. Podmioty postępowania celnego, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna


Zajęcia nr 6

  1. Podmioty postępowania celnego

  2. Stona

  3. Przedstawiciel

Podmioty postępowania celnego - organy celne

Podmioty postępowania celnego to wszystkie osoby biorące udział w tym postępowaniu.

Katalog podmiotów jest bardzo szeroki i wynika przede wszystkim z przepisów: pr. cel., u. s. c., WKC, p. w. WKC oraz o.p.

Przyjmuje się, że organ celny to organ uprawniony do stoso­wania przepisów prawa celnego, posiadający uprawnienia, jakie mu przysłu­gują z mocy przepisów wspólnotowego prawa celnego oraz z przepisów prawa celnego poszczególnych krajów Wspólnoty.

W niektórych krajach Wspólnoty uprawnienia organów celnych wykraczają poza uprawnienia wypływające z przepisów prawa celnego; tak też jest w Polsce (uprawnienia organów podat­kowych oraz organów akcyzowych).

Normy prawa wspólnotowego nie narzucają państwom członkowskim żadnego modelu administracji celnej. W Polsce prawo administracyjne rozróżnia pojęcia organu celnego i urzę­du celnego.

Urząd celny jest organem pierwszej instancji, a kieruje nim naczel­nik urzędu celnego, zaś organem drugiej instancji jest dyrektor izby celnej, któ­ry kieruje izbą celną.

Czasami dyrektor izby celnej pełni rolę organu celnego pierwszej instancji.

Z ustawy z dnia 20 marca 2002 r. o przekształceniach w administracji cel­nej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 41, poz. 365 z późn. zm.) wyni­ka, że organami administracji rządowej w sprawach celnych są:

W art. 9 ust. 1 u.s.c. określone zostały organy Służby Celnej.

Ustawodawca wskazał, że organami Służby Celnej są:

  1. minister właściwy do spraw finansów publicznych;

  2. szef Służby Celnej;

  3. dyrektorzy izb celnych;

  4. naczelnicy urzędów celnych.

Minister finansów określa strategię działania Służby Celnej oraz sposób jej realizacji. Z mocy. u.s.c. minister finansów koordynuje politykę państwa w zakresie zadań Służby Celnej i współuczestniczy w jej kształtowaniu.

Szef Służby Celnej podlega ministrowi finansów, kieruje. Służbą Celną, jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy celnych i zapewnia sprawne oraz efektywne wykonywanie zadań polskiej Służby Celnej. Szef Służby Cel­nej wykonuje swoje zadania ustawowe przy pomocy naczelników urzędów celnych, dyrektorów izb celnych oraz komórek organizacyjnych w urzędzie obsługującym ministra.

Przede wszystkim jednak do jego obowiązków należą:

  1. sprawowanie nadzoru nad działalnością dyrektorów izb celnych oraz nad działalnością naczelników urzędów celnych;

  1. realizacją budżetu państwa w zakresie ustalonym dla Służby Celnej;

  2. kształtowanie polityki kadrowej i szkoleniowej w Służbie Celnej;

  1. wykonywanie zadań kierownika urzędu wobec funkcjonariuszy peł­niących służbę w komórkach organizacyjnych właściwych w spra­wach celnych, podatku akcyzowego, gier i zakładów wzajemnych;

  2. współpraca z właściwymi organami innych państw oraz z organiza­cjami międzynarodowymi,

  3. wykonywanie funkcji służby specjalnej w zakresie dotyczącym kontroli systemu finansowania przez Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji;

  4. wykonywanie zadań specjalnych w zakresie dotyczącym systemu ustanowienia zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty;

  5. wykonywanie innych zadań określonych w ustawie i w przepisach odrębnych.

Do zadań dyrektora izby celnej należy:

  1. sprawowanie nadzoru nad działalnością naczelników urzędów cel­nych;

  2. rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach należących w pierwszej instancji do naczelników urzędów celnych;

  3. rozstrzyganie w pierwszej instancji w sprawach celnych określonych w przepisach odrębnych,

  4. realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w podległych jednostkach organizacyjnych Służby Celnej;

  1. sprawowanie dozoru celnego i wykonywanie kontroli celnej;

  1. zwalczanie i ściganie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbo­wych w zakresie ustalonym kodeksem karnym skarbowym;

  2. wykonywanie innych zadań określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych.

Do zadań naczelnika urzędu celnego należą:

  1. nadawanie towarom przeznaczenia celnego oraz wykonywanie in­nych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego;

  1. dokonywanie wymiaru i poboru należności celnych;

  2. dokonywanie wymiaru i poboru podatku akcyzowego;

4) dokonywanie wymiaru i poboru podatku od towarów i usług z tytułu
importu towarów;

5) sprawowanie dozoru celnego i wykonywanie kontroli celnej; 6) sprawowanie szczególnego nadzoru podatkowego;

7) zwalczanie i ściganie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych w zakresie ustalonym kodeksem karnym skarbowym;

8) wykonywanie innych zadań zleconych w przepisach odrębnych.

Postępowania celne prowadzone są przez naczelnika urzędu celnego, dyrektora izby celnej i ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Utrzymana została dotychczasowa zasada instancyjności, tzn. naczelnik urzę­du celnego w dalszym ciągu jest organem pierwszej instancji.

Organem odwoławczym od decyzji wydanej przez naczelnika urzędu celnego jest dyrektor izby celnej, Dyrektor izby celnej jest także organem pierwszej instancji w sprawach określonych w przepisach prawa celnego oraz przepisach odrębnych i orga­nem odwoławczym w tych sprawach, w których wydawał decyzje jako organ pierwszej instancji.

Z mocy pr. ceł. dyrektor izby celnej jest organem właściwym w przedmio­cie wydawania pozwoleń na stosowanie procedur uproszczonych, pozwoleń na stosowanie gwarancji generalnych lub zwolnień z obowiązku ich składania, pozwoleń na prowadzenie składu celnego, określenia wejść i wyjść do wolnego obszaru celnego łub składu wolnocłowego, a także ustalania rodzajów działalności, które są zakazane lub ograniczone w tych miejscach, odroczenia płat­ności lub przyznania innych ułatwień płatniczych i wydawania pojedynczych pozwoleń na korzystanie z gospodarczych procedur celnych, w sytuacji, gdy procedura taka stosowana będzie w więcej niż w jednym państwie członkow­skim Wspólnoty Europejskiej oraz wydawania pozwoleń na dokonywanie czynności przewidzianych w przepisach prawa celnego w miejscach uznanych lub wyznaczonych i dokonywania sprzedaży towaru.

Z ustawy wynika, iż dyrektor lub dyrektorzy izb celnych wyznaczeni przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych są:

właściwi do wydawania pozwoleń na korzystanie z procedury TIR, wiążącej informacji ta­ryfowej i wiążącej informacji o pochodzeniu towaru oraz decyzji w sprawach ochrony praw własności intelektualnej, a także prowadzą listę agentów cel­nych, wydają decyzje w sprawach wpisu osoby na listę agentów celnych oraz skreślenia z listy agentów celnych i zawieszenia w działalności agenta celnego.

Niezależnie od powyższego, minister właściwy do spraw finansów publicz­nych może w drodze rozporządzenia wyznaczyć dyrektora lub dyrektorów izb celnych właściwych do prowadzenia spraw innych niż określone w art 70 ust. 2 pr. cel.

Rozporządzenie takie powinno szczegółowo określać zakres spraw, któ­re może prowadzić wyznaczony dyrektor izby celnej, uwzględniając potrzebę sprawnego wykonywania zadań oraz jednolitości postępowania.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem pierwszej instancji w postępowaniu celnym, w sprawach stwierdzenia z urzędu nie­
ważności decyzji ostatecznych wydanych przez dyrektora izby celnej, a ponad­
to jest organem odwoławczym od wydanych przez siebie decyzji w pierwszej
instancji, jak również wydanej w pierwszej instancji przez dyrektora izby celnej w zakresie dotyczącym wiążącej informacji taryfowej i wiążącej informacji
o pochodzeniu towaru.

Powyższe regulacje ujednolicają większość stosowanych przez organy celne zasad postępowania celnego z podstawowymi zasadami postępowania podatkowego.

Zgodnie z treścią art. 143 § 1 o.p., organ celny może (i faktycznie po­wszechnie korzysta z tej możliwości) upoważnić w formie pisemnej funkcjo­nariusza celnego kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego imieniu i w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decy­zji, postanowień i zaświadczeń.

Ponadto przepisy ustawy określają zakres działania i ustalają kompeten­cje organów celnych, przy czym należy odróżnić kompetencje organu celnego od jego zakresu działania.

Kompetencje organu w doktrynie przyjęto określać jako zbiór uprawnień organu państwa, dotyczących określonego zakresu spraw, w których organ ma prawo i obowiązek działania, przy czym do podjęcia określonego działania władczego, oprócz normy określającej zadania, niezbędny jest skonkretyzowa­ny przepis kompetencyjny upoważniający do takiego działania.

Właściwość organu przyjęło się określać jako zdolność prawną organu administracji do rozpoznawania i rozstrzygania spraw.

Właściwość rzeczową organu określa się na podstawie norm dotyczących zakresu działania tego or­ganu i to te normy przesądzają o właściwości tego organu.

Na właściwość rzeczową organu celnego składają się dwa podstawowe elementy po pierwsze jest to element, który obejmuje właściwość resortową wskazującą pion organów powołanych do rozpatrywania i rozstrzygania spraw określonego rodzaju, po drugie jest to element właściwości instancyjnej, którą należy rozumieć jako zdolność prawną organu administracji do wyda­wania decyzji w pierwszej instancji lub do przeprowadzenia weryfikacji tej decyzji.

Właściwość rzeczowa określa zatem, który z organów w hierarchii pio­nowego usytuowania jest właściwy jako organ pierwszej instancji, a który jest właściwy jako organ drugiej instancji.

Właściwość miejscową należy rozumieć jako zdolność prawną organu do rozpatrywania i załatwiania spraw danego rodzaju na obszarze określonej jed­nostki wynikającej z podziału terytorialnego kraju.

Organy administracji celnej, jak wszystkie inne organy administracji pań­stwowej, mają obowiązek z urzędu przestrzegać swojej właściwości ustawowej.

Jak wynika z przepisu art. 9 ust. 3 u.s.c, minister finansów został zobo­wiązany do określenia, w drodze rozporządzenia, właściwości miejscowej or­ganów Służby Celnej - dyrektorów izb celnych i naczelników urzędów celnych, ale tylko w zakresie, w jakim właściwość ta nie wynika z przepisów regulują­cych zadania organów celnych i organów podatkowych.

Na gruncie pr. cel. w istocie jest tylko jeden przepis dotyczący właściwości miejscowej organów celnych, jest to art. 71 pr. cel, który stanowi, że minister właściwy do spraw finansów publicznych określi/ w drodze rozporządzenia, właści­wość miejscową organów celnych/ mając na uwadze, w szczególności, zakres zadań wykonywanych przez te organy, a także rodzaje procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary.

Rozporządzenie powinno uwzględniać możliwość spra­wowania dozoru celnego i kontroli celnej, a także gospodarcze potrzeby przedsię­biorców.

Na mocy rozporządzenia ministra finansów, w sprawach, w których nor­my prawa celnego krajowego i wspólnotowego przewidują podejmowanie roz­strzygnięć przez; organy celne, właściwy rzeczowo i miejscowo jest naczelnik urzędu celnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Strona

Strona jest centralną osobą postępowania celnego i między innymi z tego właśnie powodu jest szczególnym uczestnikiem tego postępowania, bowiem według norm prawa materialnego może stać się podmiotem praw i obowiąz­ków wynikających z przepisów tego prawa.

Regulacje dotyczące strony postępowania celnego i administracyjnego zawierają przepisy o.p., pr. cel., WKC oraz p.w.WKC.

Zadaniem organów celnych jest ustalenie już we wstępnej fazie postępo­wania celnego istnienia interesu prawnego, bowiem cecha ta nadaje podmio­towi przymiot strony. '

O udziale w postępowaniu celnym może zadecydować sam zainteresowa­ny, bowiem wniesienie żądania powoduje, że podmiot, który wniósł żądanie, staje się stroną postępowania niezależnie ód podstawy wynikającej z prawa materialnego.

W postępowaniu celnym organ celny orzeka o prawach i obowiązkach strony.

Definicję strony zawiera przepis art. 133 o.p., stanowiąc, że stroną w postę­powaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca praw­ny, a także osoby trzecie, o których mowa w art. Il0-117a o.p., które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czyn­ność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy.

W świetle powyższego stroną postępowania może być rozwiedziony małżonek, który z mocy przepisów art. 110 § 1 ó.p. odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z byłym małżonkiem za zaległości z tytułu zobowiązań podatkowych i celnych, powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej, jednakże tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym.

Przesłankami do uznania, osoby za stronę w tym stanie jest wykazanie, że małżonkowie są rozwiedzeni, ale zobowiązanie powstało w okresie, gdy jeszcze korzystali ze wspólności majątkowej i zobowiązanie to nie może prze­wyższać kwoty stanowiącej wysokość udziałów rozwiedzionego małżonka w majątku wspólnym.

Zwrócić należy uwagę na przesłankę stanowiącą wspólność majątkową, bowiem w przypadku trwania małżeństwa ale w sytuacji gdy małżonkowie korzystają z intercyzy, nie odpowiadają za zobowiązania drugiego małżonka powstałe w okresie/ gdy wspólność majątkowa była zniesiona, bez względu na to, czy zniesienie tej wspólności nastąpiło przez sąd, czy też w formie umowy zawartej przed notariuszem.

Również stroną postępowania może być członek rodziny zobowiązanego, który z mocy art.lll § 1 o.p. odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze zobowiązanym prowadzącym działalność gospodarczą za zaległości wynika­jące z tytułu prowadzenia tej działalności i powstałe w okresie, w którym sta­le współdziałał z tym zobowiązanym w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z prowadzonej przez niego działalności.

By zatem móc w tym przypadku korzystać ze statusu strony, należy być przede wszystkim członkiem rodziny, ale ponadto należy wykazać, że ten czło­nek rodziny stale współdziałał ze zobowiązanym i to nie w innym czasie, lecz w czasie, gdy osiągał korzyści z prowadzonej przez tego zobowiązanego dzia­łalności gospodarczej, czyli - reasumując - należy wskazać na przesłanki, ja­kimi są powiązania rodzinne i osiąganie korzyści z prowadzonej przez innego członka, rodziny działalności gospodarczej.

Za członków rodziny uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, mał­żonków zstępnych, a ponadto osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz osobę pozostającą ze zobowiązanym w faktycznym pożyciu.

Na podstawie art. 112 § 1 o.p. stroną postępowania może być nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nabywca skład­ników majątku, jeżeli składniki te związane są z prowadzoną działalnością go­spodarczą i stanowią aktywa trwałe , jeżeli wartość ich w dniu zbycia wynosi co najmniej 15 000 zł, z wyłączeniem należności długoterminowych, udzielonych pożyczek oraz długoterminowych rozliczeń międzyokresowych, który odpowiada całym swoim majątkiem soli­darnie ze zobowiązanym za powstałe do dnia nabycia zobowiązania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zakres odpowiedzialności nabywcy ograniczony został do wysokości wartości nabytego przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub składni­ków majątku.

Z mocy o.p. nabywca nie odpowiada za zobowiązania nieuregulowane przez płatników lub inkasentów, nie jest zobowiązany również do uregulo­wania odsetek za zwłokę od zobowiązań oraz uzyskania oprocentowania od niezwróconych w terminie zaliczek naliczonego podatku od towarów i usług i oprocentowania tych zaliczek powstałych po dniu nabycia, jednak możliwo­ści te nie odnoszą się do nabywców będących małżonkami lub członkami ro­dziny zobowiązanego.

Za członków rodziny uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, mał­żonków zstępnych, osoby pozostające w stosunku przysposobienia oraz pozo­stające ze zobowiązanym w faktycznym pożyciu.

Ze statusu strony w postępowaniu celnym i podatkowym może korzystać osoba, która w celu zatajenia prowadzenia przez zobowiązanego
działalności gospodarczej lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności
pozwala zobowiązanemu na posługiwanie się jej imieniem i nazwiskiem,
nazwą lub firmą tej osoby (art. 113 o.p.).

Osoba taka wraz ze zobowiązanym ponosi odpowiedzialność solidarną za powstałe zobowiązanie całym swo­im majątkiem.

W doktrynie opisany stan nazwany został „firmanctwem", a .odpowie­dzialność z tego tytułu usankcjonowana została w przepisach k.k. i k.k.s.

Przesłankami koniecznymi do uznania osoby za stronę postępowania jest świadome działanie osoby polegające na wyrażeniu zgody, by zobowiązany mógł korzystać z jej danych osobowych, z nazwy firmy lub z, jego, firmy, ale wyłącznie w celu zatajenia prowadzonej przez zobowiązanego działalności gospodarczej lub w celu zatajenia rzeczywistych rozmiarów tej działalności.

Artykuł 114 § 1 o.p. stanowi, że za stronę postępowania uważa się właś­ciciela, samoistnego posiadacza lub użytkownika wieczystego rzeczy lub pra­wa majątkowego pozostającego w związku z użytkownikiem danej rzeczy lub prawa majątkowego.

Odpowiedzialność ta ustawowo ograniczona została do równowartości rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem użyt­kowania, bez względu na formę i status prawny tego użytkowania, bowiem odnosi się ona zarówno do najmu, jak również dzierżawy leasingu i innych umów o podobnym charakterze.

Również za stronę postępowania może być uznany wspólnik spółki cy­wilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, niebędący akcjonariuszem oraz były wspólnik za zo­bowiązania spółki powstałe w czasie, gdy był on wspólnikiem; który z mocy prawa odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozosta­łymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki i wspólników, wynikające z działalności spółki.

Ze statusu strony skorzysta ponadto członek zarządu spółki z ograniczo­ną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organiza­cji, spółki akcyjnej oraz spółki akcyjnej w organizacji.

Osoba taka odpowiada całym swoim majątkiem, jeżeli egzekucja zobowiązań spółki okaże się w ca­łości lub w części bezskuteczna, a ona sama nie wykaże, że we właściwym czasie zgłoszony został wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęte zostało postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości albo niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogło­szeniu upadłości nastąpiło bez jego winy, zaś zobowiązanie powstało w czasie pełnienia przez tę osobę funkcji członka zarządu.

Odpowiedzialność dotyczy również byłych członków zarządu.

Status strony przysługuje również osobie prawnej powstałej w wyniku podziału innej osoby prawnej oraz osobie przejmującej majątek innej osoby prawnej w wyniku jej podziału za zobowiązania powstałe do dnia podziału.

Stroną w postępowaniu podatkowym może być również osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej inna niż wymieniona w art.: 133 § 1 o.p., jeżeli zgodnie z przepisami prawa podat­kowego przed powstaniem obowiązku podatkowego ciążą na niej-szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z tego prawa.

W przypadku gdy małżonkowie są wspólnie opodatkowani na podsta­wie odrębnych przepisów, ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiąza­nia podatkowe oraz solidarna jest ich wierzytelność o zwrot nadpłaty podatku; każdy z nich jest uprawniony do działania w imieniu obojga (art. 92 § 3 w zw. z art. 133 § 3 o.p.).

Doktryna zajmuje się pojęciem strony, analizując dwie koncepcje legity­macji strony postępowania, rozważając, czy ma ona charakter subiektywny -procesowy, czy też obiektywny - materialnoprawny.

W świetle art. 4 WKC brak jest definicji strony, jednak z pojęciem tym będziemy mieli do czynienia wielokrotnie - w przypadku definicji osoby (pkt 1), dłużnika (pkt 12), zgłaszającego (pkt 18), osoby uprawnionej do ko­rzystania z procedury (pkt 21) oraz w przypadku posiadacza pozwolenia (pkt 22). Niezależnie od tego zakres definicji strony wynika z wielu przepi­sów WKC

Stosunek procesowy w postępowaniu celnym może zostać nawiązany w oderwaniu od prawa materialnego, bowiem samo wszczęcie i prowadzenie tego postępowania winno nastąpić na skutek każdego żądania podmiotu, któ­ry jest gotów wykazać swój własny interes prawny.

Dopiero przeprowadzenie postępowania, zakończone wydaniem decyzji, pozwoli na rozstrzygnięcie, czy ten interes prawny ma źródło w przepisach prawa materialnego.

W postępowaniu celnym lub podatkowym wszczynanym z urzędu lub na żądanie zrezygnowano z pojęcia interesu prawnego, wskazując, że interes prawny musi wykazać osoba trzecia, której działania organu celnego dotyczą chociażby pośrednio.

By wykazać interes prawny, należy wskazać przepis obowiązującego pra­wa, na podstawie którego można żądać czynności organu celnego.

Przepisy prawa nie określają, w jakiej formie należy rozstrzygać o tym, kto jest, a kto nie jest stroną postępowania.

Problem ten rozstrzygnięty został w orzecznictwie. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 30 czerwca 1986 r., III SA 97/86, ONSA 1987, nr 2, poz. 46, orzekł, że: „przepisy k.p.a. nie dają podstawy do wydania odrębnego aktu administracyjnego, orzekającego o tym, czy konkretna osoba jest stroną, czy nie.

Podstawy takiej nie dają rów­nież przepisy prawa celnego, określające pojęcie osoby uprawnionej do zgło­szenia towaru do odprawy celnej.

Ustalenie, czy żądanie pochodzi od strony, powinno nastąpić w decyzji rozstrzygającej sprawę co do jej istoty lub w inny sposób kończącej sprawę (art. 104 § 2)".

Pojęciem strony nie posługuje się WKC, stosując pojęcie osoby, lecz jest to pojęcie odmiennie definiowane niż przyzwyczailiśmy się, realizując w tym zakresie normy prawa krajowego.

W art. 4 WKC zdefiniowane są niektóre terminy stosowane we Wspólno­towym Kodeksie Celnym i w przepisach wykonawczych.

Wśród tych terminów zdefiniowane zostało pojęcie osoby, które oznacza osobę fizyczną lub osobę prawną oraz, o ile obowiązujące przepisy przewidu­ją taką możliwość, stowarzyszenie osób uznane za zdolne do podejmowania czynności prawnych, a nieposiadające przy tym osobowości prawnej.

Ponadto w artykule tym zdefiniowane zostało pojęcie osoby mającej swo­ją siedzibę we Wspólnocie, które w przypadku osoby fizycznej, oznacza każ­dą osobę, która na stałe zamieszkuje we Wspólnocie, jeżeli zaś chodzi o osobę prawną lub stowarzyszenie osób, oznacza każdą osobę, której siedziba statuto­wa, siedziba główna lub inna stała siedziba znajdują się na terenie Wspólnoty:

Prawo celne również nie posługuje się pojęciem strony, jest zresztą w tym zakresie dalece niekonsekwentne i używa różnych określeń osoby dla w. grun­cie rzeczy tego samego, z punktu widzenia: prawa, podmiotu.

Ustawa ta po­sługuje się następującymi pojęciami:

Wydaje się, że tak wiele określeń w jednej tylko ustawie dla tej samej w istocie osoby jest nieporozumieniem i za przykładem WKC powinno się dą­żyć do uregulowania tego stanu rzeczy w sposób jednolity.

Aktualne orzecznictwo sądów administracyjnych

Wyrok WSA w Krakowie z dnia 9 lipca 2008 r., I SA/Kr 241/08, LEX nr 485339:

„1. Normy z art. 133 § 1 Ordynacji podatkowej nie można wykładać w ten sposób, by podatnik i osoba trzecia albo inne wymienione w tym przepisie osoby były równocześnie stroną w postępowaniu określającym zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług, gdyż oznaczałoby to pominięcie przesłanek wymienionych w części końcowej przepisu (wykazanie interesu prawnego), bądź uznanie, że strony czerpią swoje uprawnienia do uczestni­ctwa w takim postępowaniu z różnych podstaw prawnych.

Każdy z tych pod­miotów nabywa status strony w postępowaniu, w którym wobec niej konkre­tyzują się prawa lub obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego.

2. Skoro zgodnie z przepisami prawa materialnego podatnikiem podatku od towarów i usług jest spółka jawna, to w momencie jej likwidacji, wykre­ślenia z KRS wspólnicy tracą legitymację do występowania w;

postępowaniu dotyczącym zobowiązań spółki, w tym do składania odwołań od decyzji kie­rowanych do spółki,

jak również nie nabywają automatycznie statusu strony jako byli wspólnicy zlikwidowanej spółki, gdyż nie są następcami prawnymi spółki jawnej, a jedynie osobami trzecimi w rozumieniu Ordynacji podatko­wej, w stosunku do których może zostać ewentualnie wydana - w odrębnym postępowaniu - decyzja o odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki".

Wyrok WSA w Warszawie z. dnia 30 czerwca 2008 r., III SA/Wa 517/08, LEXnr478651:

„1. Artykuł 110 do art. 117 lit. a Ordynacji podatkowej dają wymienionym w nich osobom legitymację materialno-prawną do bycia stroną, ale wyłącznie w postępowaniu zmierzającym do orzeczenia ich odpowiedzialności jako oso­by trzeciej na podstawie przepisów art. 107 do art. 118 Ordynacji podatkowej.

Nie dają one natomiast uprawnienia do występowania jako strona w postę­powaniach dotyczących określenia zobowiązań podatkowych podmiotom, za których zobowiązania osoby te mogą odpowiadać.

2. Z faktu, że w art. 133 § 1 Ordynacji podatkowej wymieniono - jako potencjalne strony postępowania podatkowego - podatników, płatników, inkasentów lub ich następców prawnych, a także osoby trzecie, o których mowa w art. 110 do art. 117 lit. a Ordynacji podatkowej, nie można wyprowadzać wniosku, że w każ­dym z postępowań podatkowych prowadzonych wobec jednej kategorii pod­miotów w tym przepisie wymienionych mogą brać udział osoby lub jednostki zaliczane do innej grupy.

Każda z tych osób lub jednostek nabywa status strony w tym postępowaniu, w którym wobec niej konkretyzują się prawa lub obowiąz­ki wynikające z przepisów materialnego prawa podatkowego".

Przedstawiciel

Instytucja ta przede wszystkim ma swoje uregulowanie w przepisach kodeksu cywilnego, ale jest również uregulowana w rozdziale 6 pr. ceł. oraz w art. 5 WKC.

Przedstawicielstwo polega na tym, że jedna osoba - przedstawiciel, doko­nuje w imieniu drugiej osoby - reprezentowanego, czynności prawnej, która to czynność mieści się w granicach upoważnienia przedstawiciela do działania w imieniu reprezentowanego.

Takie umocowanie pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezento­wanego.

Ustawodawca w art. 75 pr. cel. określił, że - z zastrzeżeniem art. 78 pr. cel. - przedstawicielem może być każda osoba, o której mowa w art. 4 pkt 1 WKC, przy czym przedstawicielem może być w szczególności agencja celna, spedy­tor, przewoźnik.

Skoro jednak ustawodawca już w pierwszym zdaniu normy prawnej określa, że przedstawicielem może być każda osoba, o której mowa w art. 4 pkt 1 WKC, to bezcelowe jest konkretne wskazywanie na agencję celną, spedytora i przewoźnika, bowiem te trzy podmioty mieszczą się w regulacji zawartej w art. 4 pkt 1 WKC.

Zgodnie z postanowieniami prawa krajowego, czynność dokonana przez przedstawiciela w granicach upoważnienia pociąga za sobą skutki bezpośred­nio dla osoby, która go ustanowiła, czyli dla reprezentowanego.

Z normy tej jednoznacznie wynika, że przedstawiciel -powinien posiadać pisemne upo­ważnienie, w którym reprezentowany wskaże na rodzaj udzielonego przed­stawicielstwa - czy jest to przedstawicielstwo pośrednie, czy też bezpośrednie; a także powinien z dokumentu tego wynikać zakres czynności do których przedstawiciel jest upoważniony.

Na żądanie organu celnego przedstawiciel jest zobowiązany okazać lub
przedstawić posiadane upoważnienie w oryginale lub w urzędowo poświad
czonym odpisie.

Odpis upoważnienia może sam sobie uwierzytelnić adwokat, radca prawny i doradca podatkowy

Wskazać należy na to; że czynności dokonane przez, przedstawiciela;
w granicach udzielonego mu upoważnienia,
pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla osoby, która ustanowiła przedstawiciela.

Dla odmiany osoby, które podejmują i dokonują czynności bez upoważ­nienia, uważa się za działające we własnym imieniu i na swoją rzecz.

W art. 77 pr. cel. zawarta jest delegacja, na mocy której przedstawiciel może udzielić dalszego upoważnienia do wykonania określonych czynności, za zgodą osoby udzielającej upoważnienia.

Wynika z tego, że by udzielić substytucji, przedstawiciel musi być w upo­ważnieniu umocowany przez reprezentowanego do dokonania tej czynności, bowiem brak zapisu o możliwości dokonania substytucji może spowodować, że czynność pociągnie ewentualne negatywne skutki działania wyłącznie dla przedstawiciela.

Jednym z istotnych elementów ułatwiających obrót towarowy z zagranicą jest możliwość korzystania przez podmioty gospodarcze - osoby uprawnione do korzystania z procedury celnej z przedstawiciela w kontaktach z admini­stracją celną.

Prawo do ustanowienia przedstawiciela ma każda osoba. Artykuł 5 WKC stanowi, że na warunkach określonych w art. 64 ust. 2 WKC i z zastrzeżeniem przepisu określonego w art. 243 ust. 2 lit. b WKC, każda osoba ma prawo do działania przez przedstawiciela reprezentującego ją przed organami celnymi celem spełnienia wszelkich czynności i formalności przewi­dzianych przepisami prawa celnego.

W przepisie tym określony został podział przedstawicielstwa na bezpo­średnie i pośrednie.

WKC w tym zakresie stanowi, że przedstawicielstwo bez­pośrednie polega na tym, że przedstawiciel działa w imieniu i na rzecz innej osoby, zaś z przedstawicielstwem pośrednim mamy do czynienia, gdy przed­stawiciel działa we własnym imieniu, lecz na rzecz innej osoby.

Niezależnie od tego, normy wspólnotowe w art. 5 WKC wskazały na upraw­nienie, zgodnie z którym państwa członkowskie mogą sobie zastrzec prawo do dokonywania na swoim obszarze zgłoszenia celnego przez przedstawiciela po­średniego lub przedstawiciela bezpośredniego, którym to przedstawicielem jest agent celny wykonujący swój zawód na terytorium Wspólnoty.

Tak więc jest to istotne odstępstwo od zasada swobody dysponowania własnością przez pod­mioty gospodarcze, ą na bazie tej regulacji dopuszczono, w Polsce do zmonopoli­zowania przedstawicielstwa przez agentów celnych i agencje: celne.

WKC wskazuje również na to, że przedstawicielem może być osoba mają­ca swoją siedzibę we Wspólnocie.

Ograniczenie to nie dotyczy; osób, które dokonują, zgłoszenia do proce­dury tranzytu, lub odprawy czasowej oraz osób, które zgłaszają towary spo­radycznie, pod warunkiem jednak, że organy celne uznają to.za uzasadnione (art 64 ust. 2 lit. b WKC). .

W art. 64 ust. 3 WKC zawarta jest dyspozycja odnosząca się do art. 64 ust. 2 lit. b, zgodnie z którą przepis ten nie stanowi przeszkody dla stosowania przez państwa członkowskie postanowień umów dwustronnych zawartych z pań­stwami trzecimi lub stosowania zwyczajowych praktyk o podobnym skutku pozwalających osobom z. wymienionych państw dokonywać zgłoszenia celne­go na obszarze tych państw członkowskich, z; zastrzeżeniem wzajemności.

Przepisy wspólnotowe stanowią, że przedstawiciel jest zobowiązany po­siadać pełnomocnictwo do reprezentowania osoby, a ponadto ma obowiązek zgłosić fakt wykonywania działalności na rzecz osoby reprezentowanej i okre­ślić rodzaj tego przedstawicielstwa, wskazując, czy jest to przedstawicielstwo pośrednie, czy też bezpośrednie, bowiem z mocy art. 5 ust. 4 WKC osoba, która nie zadeklaruje faktu wykonywania działalności w imieniu lub na rzecz innej osoby, lub taka, która zadeklaruje, że działa w imieniu lub na rzecz innej osoby, nie posiadając pełnomocnictwa do reprezentowania, jest traktowana jako dzia­łająca we własnym imieniu i na własną rzecz.

Ponadto organy celne mogą zażądać od każdej osoby, która oświadcza, że działa w imieniu lub na rzecz innej osoby, przedstawienia dowodów potwier­dzających jej prawo do występowania w charakterze przedstawiciela.

Aktualne orzecznictwo sądów administracyjnych

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 11 marca 2008 r., I SA/Gd 935/07, LEX nr 357665:

„1. Pojęcie «otrzymania dokumentu celnego» w rozumieniu art. 86 ust. 10 pkt 1 i ust. 11 ustawy z 2004 r. o podatku od towarów i usług nie obejmuje otrzymania dokumentu SAD przez podmiot inny niż podatnik, nawet gdy jest to przedstawiciel podatnika.

Otrzymanie dokumentu celnego w rozumieniu art. 86 ust. 10 pkt 1 i ust. 11 ww. ustawy jest elementem z zakresu prawa podat­kowego w ramach samoobliczenia tego podatku, którego to procesu nie może wykonywać agencja celna upoważniona do działania jedynie w postępowaniu celnym.

  1. Instytucja przedstawicielstwa uregulowana na gruncie przepisów pra­wa celnego prawnie «nie rozciąga się» na postępowanie w sprawie wymiaru podatku VAT w imporcie przed organami celnymi.

  1. Prostowanie błędu rachunkowego jest w istocie rzeczy w decyzji po­datkowej rozstrzygnięciem o wysokości zobowiązania podatkowego, a zatem rozstrzygnięciem co do. istoty sprawy, rozstrzygnięcia co do istoty sprawy po­datkowej winny zapadać w formie decyzji.

  1. Tryb rektyfikacji decyzji podatko­wej ustanowiony postanowieniami w trybie art. 215 § 1 Ordynacji podatkowej przewidziany jest do usuwania drobnych nieistotnych wadliwości"

18



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
7. Podmioty postępowania cd, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
2. Zasada praw. zaufania, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
4. Zasada, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
3. Zasada, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
5. Zasada, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
10. Wezwania, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
8. Załatwianie spraw, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
9. Załatwianie spraw c.d, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
ArsLege-oglne-zasady-postpowania-administracyjnego (1), Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu seme
2. Zasada praw. zaufania, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, postepowanie celna
cwiczenia plan, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, konflikty wspólczesnego świata
Spór o Kaszmir, Notatki SM, Notatki SM, SMobsługa ruchu semestr V, konflikty wspólczesnego świata
PODMIOTY PRAWA CYWILNEGO, Notatki zaocznych
T6. Uczeń jako podmiot oddziaływań wychowawczych, notatki, Wstęp do pedagogiki
Notatki, Akademia Morska (Szczecin), Semestr IV, Zarządzanie Statkiem
UCZENIE SIe notatki, Psychologia - WSFiZ, III semestr, WPP - wyższe procesy poznawcze, ćwiczenia
EKONOMIA- kilka testów, Prawo UMK notatki, Prawo - cały I rok, SEMESTR I, PODSTAWY EKONOMII (MIKRO I
KIEROWANIE PROCESAMI INWESTYCYJNYMI - Notatki z wykładów - WODZU, STUDIA, semestr 5, Kierowanie Proc

więcej podobnych podstron