OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO

NA STANOWISKU

MONTER RUSZTOWAŃ

1. CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA PRACY

1. Miejsce pracy

Budownictwo (w tym konserwacje, naprawy, remonty), różne gałęzie przemysłu, konstrukcje wolnostojące (np. reklamy, konserwacja kominów).

2. Opis zawodu

Monter rusztowania montuje i ustawia rusztowania w celu umożliwienia pracy na pomostach, na budowach, w zakładach przemysłowych i w innych miejscach. Są to tymczasowe konstrukcje o charakterze rusztowań metalowych, drewnianych i pomostów, które mogą być wykorzystywane do malowania, naprawy i wprowadzenia zmian w obrębie fasady budynków.

Montaż rusztowania odbywa się na podstawie rysunków i pisemnej instrukcji. Monter dobiera elementy do wykonania rusztowania, sprawdza ich jakość oraz przygotowuje teren pod rusztowanie. Łączy metalowe rury i elementy ramowe przy pomocy klamer i złączek tworzy części rusztowania, które podnosi i łączy ze sobą oraz umacnia jako całość. Następnie układa pomosty robocze i zabezpiecza je oraz sprawdza poszczególne poziomy konstrukcji. Monter montuje również rusztowania wewnątrz budynku, na wieżach i kopułach, kominach.

Monter wykonuje również rusztowania nietypowe. Może też montować rusztowania w halach wystawowych dla celów reklamowych, wolnostojące do ekspozycji reklam oraz tymczasowe wiaty z elementów rusztowań. Po zakończeniu pracy zajmuje się demontażem rusztowań.

3. Podstawowe czynności na stanowisku pracy

Montuje, demontuje, docina, dopasowuje, formuje, gwintuje, instaluje, łączy, maluje, mocuje, nakrywa, podnosi, przymierza, skręca, spawa, sprawdza, stempluje, szlifuje, tworzy konstrukcję, tworzy zadaszenia, układa, wiąże, wzmacnia.

4. Sprzęt stosowany na stanowisku pracy w tym sprzęt ochronny.

Łomy, ręczne narzędzia - szczypce, młotki, noże, wiertła, pilniki, klucze nasadowe; drabiny, urządzenia podnoszące (kołowrotki, dźwigi, wyciągi, lewarki, łańcuchy, liny, sznury), taśma miernicza, urządzenia zabezpieczające (pasy, siatki, balustrady), szczotki druciane, szlifierki, żurawie łańcuchowe (wciągarki), drut giętki, imadła.

5. Wykaz zagrożeń na stanowisku pracy

• Monter rusztowań zazwyczaj pracuje na wysokości co wiąże się z ryzykiem urazów w wyniku  upadku z wysokości, w tym śmiertelnych.

• Monterzy rusztowań mogą ulec urazom w wyniku stosowania ręcznych narzędzi oraz podczas podnoszenia lub przenoszeniu ciężkich elementów konstrukcyjnych (drewnianych, metalowych).

• W pracy montera rusztowań istnieje niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym w przypadku kontaktu ze źle zabezpieczonymi przewodami.

• Monter pracuje zazwyczaj na zewnątrz budynków, narażony jest więc na różne czynniki atmosferyczne (niska, wysoka temperatura, promieniowanie UV, wiatr, opady).

6. Wymagania prawne na ocenianym stanowisku pracy

• Rozporządzenie MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (t.j. Dz. U. 2003 nr 169 poz. 1650).

• Rozporządzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. nr 69, poz.332).

• Rozporządzenie MPiPS z 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. nr 26, poz. 313), wraz z późniejszymi zmianami. (Dz. U. Nr 82, poz. 930 obowiązuje od 1 stycznia 2002 r.).

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. 2004 nr 265 poz. 2644)

7. Uwagi dodatkowe

• Pracownik zajmujący się montażem rusztowań powinien być pełnoletni i mieć odpowiednie uprawnienia, zezwalające m.in. do pracy na wysokości. Powinien charakteryzować się dobrym stanem zdrowia, dobrą sprawnością fizyczną i dobrym refleksem. Przeciwwskazaniem są zaburzenia równowagi.

• Upadki z rusztowań należą do częstych wypadków przy pracy i są przyczyną ciężkich, w tym także śmiertelnych urazów.

• Zabroniony jest montaż rusztowań podczas dużego wiatru i deszczu oraz w pobliżu wznoszonych w tym samym czasie innych konstrukcji.

2. Metoda oceny ryzyka zawodowego.

Metodą przyjętą do oceny ryzyka zawodowego jest metoda określona w normie PN-N-18002.

Prawdopodobieństwo	Ciężkość następstw
		Mała	Średnia	Duża
Mało prawdopodobne	Małe	Małe	Średnie
Prawdopodobne	Małe	Średnie	Duże
Wysoce prawdopodobne	Średnie	Duże	Duże

Przy oszacowaniu ryzyka zawodowego zgodnie ze skalą trójstopniową ciężkość szkodliwych następstw zagrożenia i prawdopodobieństwo ich wystąpienia określa się
w oparciu o niżej wymienione wskazówki:

• Prawdopodobieństwo następstw (P):

• do mało prawdopodobnych (MP) zalicza się te następstwa zagrożeń, które nie powinny wystąpić podczas całego okresu aktywności zawodowej pracownika;

• do prawdopodobnych (P) zalicza się te następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas okresu aktywności zawodowej pracownika;

• do wysoce prawdopodobnych (WP) zalicza się te następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić wielokrotnie podczas okresu aktywności zawodowej pracownika.

• Ciężkość następstw (N):

• do następstw o małej szkodliwości (MN) zalicza się te urazy i choroby, które nie powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy (czasowa niezdolność do pracy do 28 dni); są to czasowe pogorszenie stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenie
  i zranienia, podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy itp.;

• do następstw o średniej szkodliwości (ŚN) zalicza się te urazy i choroby, które powodują niewielkie ale długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są związane z okresami absencji powyżej 28 dni; są to np.: zranienia, oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo-szkieletowego (np.: zapalenie ścięgna) itp.;

• do następstw o dużej szkodliwości (DN) zalicza się te urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć; są to np.: oparzenia III stopnia, oparzenia II stopnia dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowane złamania z następową dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych
  i układu nerwowego w wyniku narażenia na czynniki chemiczne, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma itp.

Ocena ryzyka zawodowego związanego z obciążeniem fizycznym została przeprowadzona w oparciu o poniższe wytyczne

Ocena przeprowadzana jest w oparciu o dwa czynniki:

• ­­stopień obciążenia monotypowością ruchów

Liczba punktów	Liczba powtórzeń stereotypowych ruchów na zmianę roboczą
		z obciążeniem poniżej 10 kg	z obciążeniem powyżej 10 kg
		A	B
1	poniżej 800	poniżej 300
2	800-1600	300-800
4	1600-3200	800-1600
6	powyżej 3200	powyżej 1600

• stopień obciążenia statycznego

Liczba punktów	Pozycja ciała przy pracy	Przykłady
1	siedząca niewymuszona	praca biurowa
		stojąca niewymuszona, z możliwością okresowej zmiany na siedzącą	ślusarz, stolarz
		siedząca lub stojąca na przemian z chodzeniem	nadzór techniczny
	2	siedząca wymuszona, nie pochylona bądź nieznacznie pochylona	pisanie na maszynie, obsługa pras mechanicznych,
		stojąca nie wymuszona bez możliwości okresowej zmiany pozycji na siedzącą	obsługa niektórych obrabiarek, malowanie
		stojąca wymuszona z możliwością zmiany pozycji na siedzącą	motorniczy, suwnicowy
	4	siedząca wymuszona bardzo pochylona	dokładne prace ślusarskie, przy produkcji narzędzi
		stojąca wymuszona nie pochylona bez możliwości okresowej zmiany pozycji na siedzącą	piaskowanie, obsługa niektórych obrabiarek
		stojąca wymuszona pochylona, niezależnie od możliwości zmieniania pozycji, klęcząca, w przysiadzie i inne nienaturalne pozycje	obróbka drewna, spawanie, formowanie ręczne, ślusarz samochodowy

Końcowa ocena ryzyka zawodowego związanego z obciążeniem fizycznym jest wynikiem sumy punktów wynikających ze stopnia obciążenia statycznego i stopnia obciążenia monotypowością wykonywanych przez pracownika ruchów.

Suma punktów	Ryzyko
powyżej 4	duże
3 - 4	średnie
2	małe

W przypadku określenia ośmiogodzinnej ekspozycji na czynniki szkodliwe stosowana będzie ocena

Wartość wielkości charakteryzującej narażenie	Oszacowanie ryzyka zawodowego
Pmax < P	duże
Pmax ≥ P ≥ 0,5 Pmax	średnie
P < 0,5 Pmax	małe




3. Ocena ryzyka zawodowego

Czynnik	Zagrożenie / skutki	Profilaktyka	P	CN	OCENA
Czynniki mogące powodować wypadki	Praca na wysokości - możliwość urazów w wyniku upadku z drabiny lub rusztowania podczas jego montowania lub demontażu [patrz: uwagi 1,2,3]		MP	DN	Ś
		Spadające elementy rusztowania, pasy, gruz, materiały budowlane, narzędzia - możliwość urazów		MP	ŚN	M
		Zawalenie rusztowania spowodowane nieprawidłowym montażem lub użyciem niewłaściwych elementów do montażu, przeciążenie rusztowania lub nieprawidłowy rozkład obciążenia, nieprawidłowy demontaż, uszkodzenie rusztowania przez poruszające się po placu budowy pojazdy takie jak wózki widłowe - możliwość urazów		MP	DN	Ś
		Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu elektrycznego		MP	DN	Ś
		Ręczne narzędzia - możliwość urazów w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia		MP	MN	M
	Czynniki fizyczne	Promieniowanie ultrafioletowe - możliwość uszkodzenia skóry i oczu		MP	MN	M
		Nadmierny hałas spowodowany użyciem mechanicznego sprzętu i ręcznych narzędzi (wiertarki, młotki, pilniki) - możliwość uszkodzenia słuchu		P	ŚN	Ś
		Zmienne warunki atmosferyczne (niska lub wysoka temperatura, opady, wiatr) - możliwość udaru cieplnego, odmrożeń, przeziębień, chorób reumatycznych		MP	ŚN	M
	Czynniki chemiczne i pyły	Farby, rozpuszczalniki podczas malowania elewacji budynków, zbiorników - możliwość reakcji uczuleniowych, w tym astmy oraz przewlekłego zatrucia		MP	ŚN	M
		Związki chemiczne typowe dla określonej grupy przemysłowej przy montowaniu rusztowań przemysłowych - możliwość ostrych i przewlekłych zatruć i reakcji uczuleniowych		MP	ŚN	M
Czynniki biologiczne	Ptasie odchody, pasożyty znajdujące się w ptasich gniazdach, gryzonie, komary i inne owady - możliwość zakażenia chorobami przenoszonymi przez zwierzęta		MP	MN	M

Czynnik	Zagrożenie / skutki	Profilaktyka	P	CN	OCENA
Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy	Wymuszona pozycja ciała w tym długotrwałe prace na jednym kolanie, w pochyleniu do przodu, z uniesionymi do góry ramionami - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego		P	ŚN	Ś
		Nadmierny wysiłek podczas przenoszenia ciężkich i nieporęcznych przedmiotów zwłaszcza elementów rusztowania (np. stelaży, barierek, pomostów) oraz ciężkich narzędzi - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo - szkieletowego		P	ŚN	Ś
		Przedłużający się lęk wynikający z obawy przed upadkiem z wysokości - możliwość stresu psychicznego		MP	ŚN	M

4. Działania profilaktyczne

	Należy sprawdzić drabinę przed wejściem na nią. Nigdy nie należy wchodzić na niestabilnie ustawioną drabinę lub drabinę o śliskich szczeblach.
	Należy sprawdzić elementy rusztowania przed ich montażem oraz prawidłowość montażu. Należy używać tylko specjalnie przygotowane pomosty. Demontaż rusztowań powinien odbywać się w tym samym porządku co montaż. Po demontażu należy sprawdzić uszkodzone elementy rusztowania. Nie należy rzucać elementów rusztowania i innych materiałów na niższe poziomy (ziemię, siatkę zabezpieczającą).
	Należy stosować sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości (pasy, szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa i urządzeniem samohamownym).
	Należy stosować bezpieczne metody podnoszenia i przenoszenia ciężkich lub nieporęcznych ładunków oraz stosować urządzenia mechanicznych ułatwiające podnoszenie i przenoszenie.
	Należy stosować odpowiednie środki ochrony indywidualnej podczas pracy na rusztowaniu - hełmy, obuwie ochronne ze spodami przeciwpoślizgowymi, nakolanniki, okulary, środki ochrony układu oddechowego.
	Należy sprawdzić stan techniczny urządzeń elektrycznych przed pracą oraz zlecać uprawnionemu pracownikowi naprawę ewentualnych uszkodzeń i okresowy przegląd urządzeń.
	Należy stosować odzież ochronną podczas pracy w niekorzystnych warunkach atmosferycznych.
	Nie należy dopuścić do niekontrolowanego poruszania się pojazdów, w tym wózków widłowych po placu budowy.

Data przeprowadzenia oceny:

Skład zespołu ds. oceny ryzyka zawodowego:

1. …………………………

2. …………………………

3. …………………………

WYKAZ PRACOWNIKÓW KTÓRZY WYKONUJĄ PRACĘ MONTER RUSZTOWAŃ ORAZ KTÓRZY ZOSTALI ZAPOZNANI Z WYSTĘPUJĄCYMI NA TYM STANOWISKU ZAGROŻENIAMI I OCENĄ RYZYKA ZAWODOWEGO

Lp.	Nazwisko i imię	Nr ewidencyjny	Data zapoznania się pracownika z oceną ryzyka zawodowego	Czytelny podpis pracownika
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

---