Aleksander Ronikier
Wydział Rehabilitacji
AWF Warszawa
 
Diagnostyka czynnościowa pacjentów po urazach rdzenia kręgowego.

Potrzeba diagnostyki czynnościowej u osób po urazach rdzenia kręgowego wynika z następujących przesłanek:
- zmiana trybu życia SCI związana z ciężkim urazem,
- mała aktywność ruchowa spowodowana urazem obniża wydolność fizyczną
( 1 na 4 SCI osiąga parametry VO2 max. i inne cechy funkcjonalne zbliżone do normy populacyjnej koniecznej dla tych chorych do skutecznej egzystencji,

• W wyniku hipokinezji towarzyszącej chorobie obserwujemy znacznie szybciej niż w populacji ludzi zdrowych:
  - schorzenia krążenia,
  - hiperlipidemię,
  - insulinoodporność,
  - spadek siły i wytrzymałości mięśni,
  - otyłość brzuszną i cukrzycę.
  Aby SCI żyli dłużej muszą koniecznie osiągnąć odpowiedni poziom wydolności fizycznej.

Obniżenia wydolności populacji SCI wynika z tego że:
- 40 % tych chorych ma ponad 45 lat,
- 1 na 4 żyje obecnie ponad 20 lat po urazie.
Pacjenci ci potrzebują określonego poziom wydolności do utrzymania odpowiedniej aktywności ADL. 

Im wyższy poziom uszkodzenia rdzenia tym niższa aktywność fizyczna ograniczone możliwości funkcjonalne i bardziej obniżona wydolność fizyczna ( 1 na 4 paraplegików podczas testu wydolnościowego V02 max. osiąga wynik umożliwiający w pełni aktywne życie i uczestnictwo w rekreacji fizycznej.
Osoby z SCI na skutek obniżonej aktywności fizycznej popadają w swoistą „ secondary disabilities”. 
Mark S; Nash D,- Cardiovascular Fitness after Spinal Cord Injures.
Demos Medical Pub. Inc. 2003

AktywnośĆ fizyczna SCI poprawia wydolność pacjentów;
12 tyg. ćwiczenia wytrzymałości lokomocyjnej na wózku ( 15 wysiłek maksymalny 2x dziennie) spowodował szczególnie widoczne efekty w pierwszych 2 tygodniach obniżenia parametrów krążeniowych o 10 % bez istotnych zmian w wytrzymałości tlenowej.
Mukherjee G i wsp,- Physical fitness training for wheelchair ambulation by the arm crank propulation technique.
Clinical Rehabilitaion, 15 (2), 2001.

• Zastosowanie treningu interwałowego w grupie paraplegików przez ( 3 x w tygodniu

• 30 min. wysiłek przez 1 miesiąc) spowodował wzrost tolerancji obciążeń pacjentów o 27%,

• wartość VO2 max.o18 % oraz w kolejnych fazach usprawniania fizycznego poprawę reakcji krążeniowych. 
  Tordi N; Dugue B i WSP. „Interwal training program on the wheelchair for paraplegic subjects
  Spinal Cord ,39 (10) 2001.

Zakres urazu rdzenia wpływa istotnie na parametry funkcjonalne; 37 chorych podzielono na
4 podgrupy:
1. C 5-C6 wysoka tetraplegia -10 osób.
2. C 6/7 niska tetraplegia - 9 osób.
3. Tetraplegia niecałkowita - 7 osób.
4. Paraplegia 11 osób.
Badano stan zdrowia poprzez pomiary wydolności fizycznej (VO2 max), mocy wysiłku, a także parametry psychologiczne, socjologiczne i inne cechy fizyczne w ramach zintegrowanego Sickness Impact Profile.

• Pacjenci z paraplegią najwydolniejsi, jednak poziom uszkodzenia rdzenia nie ma wpływu na pozostałe badane parametry oraz ,że stan zdrowia zależy w tej grupie w głównej mierze od stanu ich wydolności fizycznej.
  Dallmeijer A; Van der Woude L,” Healh related functional status in men with SCI; relationship with lesion level and endurance capacity”, Spinal Cord, 39 (11) 2001.

W diagnostyce fizjologicznej o stanie zdrowia, wydolności fizycznej i zagrożeniach CHD ważne są obserwacje profilu lipidowego chorych. Zbadano profil lipidowy, insulinoodporność oraz wydolność (VO2 max) w grupach
po 6 paraplegików podczas treningu;
-1 godz., 3 x tyg. przez 2 miesiące:
- z intensywnością 70-80 HR max. i 40-50 HR max.
Trening fizyczny znacząco poprawił wydolność badanych, lecz profil lipidowy ( TC/HDL-C oraz TG ) znacząco się obniżył tylko w grupie ćwiczącej z większą intensywnością.
De Grot P: Hjeltnes N i wsp. “ Effect of training intensity on physical capacity, lipid profile and insulin sensitivityin early rehabilitation on spinal cord injury”,Spinal Cord, 41(12) 2003.
 

• Porównanie grupy paraplegików ( 5 badanych) i 7 osób zdrowych podczas treningu 12 tyg.

• Z intensywnością 65 % V02 max. nie zmienił istotnie poziomy TG, TCh, HDL-C, choć zwiększyła się frakcja HDL-C u SCI. Wartości spoczynkowe lipidów były niższe w grupie zdrowych osób.
  

• El-Sayed M; Younesian A.”Lipid profiles are influenced by arm cracing exercise and training with spinal cord injury” Spinal Cord 43(5) 2005.
  

Skuteczna lokomocja decyduje o egzystencji pacjentów z SCI. Zbadano jej zależność od poziomu uszkodzenia rdzenia u 178 pacjentów podczas 6 miesięcznej rehabilitacji. Obserwowano:
- Wolking Index for SCI (WISCI) ocena szybkości lokomocji (0-14 m/sec),
- Lower Extremity Motor Score (LEMS) -(0-10 m/sec).
Zaobserwowano istotną zależność pomiędzy skuteczną lokomocją a poziomem uszkodzenia rdzenia kręgowego. W zmianach tych ważną rolę odgrywała osobnicza wydolność badanych.
Wirz M, van Hedel H I wsp. „ Musce force and gait performance: relationships after spinal cord injury” Arch.Phys.Med.Reh. 67(9) 2006.

 

Przegląd 65 prac opisujących wpływ aktywności fizycznej na wydolność SCI wskazuje, że ćwiczenia fizyczne powodują: poprawę profilu lipidowego, adaptację nerwową i krążeniową do wysiłku, wzrost oporu naczyniowego TPR, skuteczniejsze wypełnianie lewej komory, regulację wydzielania katecholamin, obniżenie zagrożenia osteoporozą, poprawę siły mięśni i WPM.
Jednak trening kończyn górnych fizjologicznie to:
- obniżone SV i CD o 10-30 % do normy zdrowia
- wzrost HR i BP
- V02 max. niższe o 30 % w stosunku do normy populacyjnej
 Devillard X; Rimond D i wsp; “Effects of training programs for spinal cord injury”Ann.Readapt.Med.Phys. 5(6) 2007.
 

Zgodnie z International Standarts for Classification of SCI opublikowaną przez Neurological Standards Committee w zakresie badań wydolności i diagnostyki tej grupy chorych musimy pamiętać, że występuje:
- obniżone BP, HR i CD na skutek ograniczenia kontroli parasympatycznej,
- wzrasta wydzielanie katecholamin,
- przepływ krwi w kończynach dolnych spada o 50-67% na skutek zaburzeń pracy układu autonomicznego,
-  wzrasta TC, LDL-C a spada wartość HDL-C,
-  zaburzenia termoregulacyjne,
-  zredukowana gęstość kości poniżej uszkodzenia rdzenia.Jacols P, Nash M; ”Exercise recommendations for individuals with SCI”, Sports Med.34(11) 2004.

Prowadzenia diagnostyki czynnościowej u pacjentów z SCI powinno być prowadzone zgodne z ICF ( International Classification of Functioning) wg. przedstawionego schematu:

Obciążenia wysiłkowe u pacjentów
z SCI nie powinny być stosowane jeśli:
-  Htc 25% poniżej normy,
-  Hb 8-10 g/Dl,
-  obniżone BPs spoczynkowe o więcej niż 20 mmHg,
-  wzrost wysiłkowy BPS > 250 mmHg
a BPd > 120 mmHg,
-  różnica HR w spoczynku i po zakończeniu ćwiczeń nie przekracza 20 ud/min.,
-  gorączka >37,7 ^o C,

• -  glikemia < 40 mg/dL lub >500 mg/dL,
  -  częstość oddechów > 30/min.,
  -  zaburzenia elektrolitowe,
  -  spadek temperatury ciała, nadmierne pocenie, sinica obwodowa, nudności, bóle głowy,
  -  choroba wieńcowa, kardiomiopatie, wady zastawek, arytmie, obniżenie frakcji wyrzutowej o 30%, zwężenie tętnic wieńcowych, podwyższona leukocytoza, choroby zakaźne,
  - analiza działania stosowanych leków.

DIAGNOSTYKA WYDOLNOŚCI PACJENTA
Ocena możliwości funkcjonalnych pacjenta w oparciu o badania wydolności.
1 MET (3.5 ml tlenu \ kg\ min)
STAN PO OKRESIE HIPOKINEZJI .
BMR MIERZONA W POZYCJI LEŻĄCEJ. KONIECZNE ĆWICZENIA IZOMETRYCZNE, PRZYŁÓŻKOWE ZAPOBIEGAJĄCE NIEDOWŁADOM I ODLEŻYNOM. 2 MET ( 7 ml tlenu \ kg \ min)
POCZĄTKI REHABILITACJI SZPITALNEJ. ĆWICZENIA PRZYŁÓŻKOWE , WSPOMAGANA PIONIZACJA I KONTROLOWANA LOKOMOCJA W OBRĘBIE POKOJU.

• 4 MET (14 ml 02 \kg \ min )
  GRANICZNY POZIOM WYDOLNOŚCI UZYSKANY PODCZAS REHABILITACJI SZPITALNEJ POZWALAJĄCY OPUŚCIĆ

SZPITAL. AKTYWNOŚĆ REKREACYJNA,

PROSTE ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE I OGÓLNOKONDYCYJNE.
6 MET lub mniej ( 21 ml O2 \ kg \min )
GRANICA MOŻLIWOŚCI WYDOLNOŚCIOWYCH PACJENTÓW KARDIOLOGICZNYCH . PONIŻEJ TEGO PROGU MOGĄ WYSTĄPIĆ OBJAWY NIEWYDOLNOŚCI KRĄŻENIA, BÓLE W KLATCE PIERSIOWEJ,

DUSZNOŚĆ WYSIŁKOWA.

4 - 7 MET (14-25 ml tlenu \ kg\ min)
PROGRAM REHABILITACJI DOMOWEJ Z OKRESOWĄ KONTROLĄ FIZJOTERAPEUTY. MOŻLIWOŚĆ PODJĘCIA PRACY
ZAWODOWEJ BEZ ZNACZĄCEJ
KOMPONENTY PRACY FIZYCZNEJ.

8 -10 MET( 28-35 ml tlenu \ kg \min)
PEŁNE MOŻLIWOŚCI ADL I PRACY ZAWODOWEJ BEZ OBAW O NAWRÓT NIEWYDOLNOŚCI KRĄŻENIOWEJ.
STAN WYDOLNOŚCI FIZYCZNEJ
POZWALAJĄCY NA UMIARKOWANY
WYSIŁEK FIZYCZNY.

• 10 -15 MET ( 35-52 ml O2\ kg \ min )
  NORMA WYSOKIEJ WYDOLNOŚCI FIZYCZNEJ. PACJENCI W PEŁNI WYDOLNI MOGĄCY PODEJMOWAĆ PROGRAM BARDZO INTENSYWNEJ REHABILITACJI FIZYCZNEJ. MOŻLIWOŚCI PROWADZENIA DZIAŁALNOŚĆI ZAWODOWEJ LUB REKREACYJNO-SPORTOWEJ O DUŻEJ KOMPONENCIE PRACY FIZYCZNEJ.

WARTOŚĆ VO2 max. ml / kg / min. PARAPLEGIA (DAVIS)
kobiety mężczyźni
I NISKA < 5.4 <10.5 II< ŚREDNIA 5.4 - 16.2 10.5 - 21.9
III ŚREDNIA 16.7.1 - 27 22.0 - 33.4
IV > ŚREDNIEJ 27.2- 38.0 33.5 - 44.9
V WYSOKA > 38.0 >45.0

WSKAŹNIKI FIZJOLOGICZNE TESTU WYSIŁKOWEGO PARAPLEGIKÓW
O RÓŻNYM STOPNIU AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
PARAMETR AKTYWNI NIEAKTYWNI
MOC PRACY(W) 97,1 61,7
CZAS WYS. min 13,3 9,9
HR max (w 6min) 181 183
VO2 max l/min 2,24 1,56
VE max l/min 105,6 68,8

Zużycie O2 ml /kg/metr-OEI

REAKCJA FIZJOLOGICZNE U PACJENTÓW Z URAZAMI RDZENIA KRĘGOWEGO
POCZĄTKOWY SPADEK MASY CIAŁA, POTEM WZROST I ZASTĘPOWANIE ATROFII MIEŚNI POPRZEZ ROZWÓJ TKANKI ŁĄCZNEJ, TŁUSZCZOWEJ I WODY
URAZ > Th-5 UPOŚLEDZA UNERWIENIE- SYMPATYCZNE I SKURCZ ŻYŁ GÓRNEJ CZEŚCI CIAŁA,
ZUŻYCIE W SPOCZYNKU V02 (TLEN) 2.8 ml /kg / min (n-3.5)
WZROST ILOŚCI WODY POZAKOMÓRKOWEJ.
SPADEK HDL-C RYZYKO CHD
UTRUDNIONY POWRÓT ŻYLNY

WYSOKOŚĆ USZKODZENIA RDZENIA DECYDUJE O MOTORYCZNYCH CZYNNOŚCIACH LOKOMOCYJNYCH PACJENTÓW Z SCI
PACJENCI Z C6 (TETRAPLEGIA) PORUSZAJĄ SIE WOLNIEJ:
---O 25% NIŻ PACJENCI Z C 7-8
---O 46% NIŻ CHORZY Z Th 2-8
---O 48% NIŻ PARAPLEGICY Z Th 10-L1
C6 (TETRAPLEGIA) SZYBKOŚĆ LOKOMOCJI STANOWI 50%(41 m / min) NORMY LOKOMOCYJNEJ PORUSZANIA SIĘ NA WÓZKU LUB ZDROWEGO CHODU.

• LOKOMOCJA W POZYCJI SPIONIZOWANEJ
  6-KROTNIE FIZJOLOGICZNIE
  CIĘŻSZA NIŻ JAZDA NA WÓZKU JEDNAK SKUTECZNIE POPRAWIA WYDOLNOŚĆ
  ---UŻYCIE WÓZKA PRZY WYDATKU ENERGETYCZNYM 11-14 ml O2 kg / min ZBLIŻONA DO NORMY CHODU OSOBY ZDROWEJ
  ( PRĘDKOŚĆ 70-80 m /min)
  --- SPOCZYNEK 3.5 ml O2 kg/min. - 1 MET
  ---W TRAKCIE TRENINGU PARAPLEGICY MOGĄ UZYSKAĆ WARTOŚĆ VO2 max.
  DO 1400 ml O2 / min.(norma 3000 ml)

DIAGNOSTYKA KLINICZNA 
1. Określić pełny obraz kliniczny pacjenta(stan upośledzenia funkcji, metody leczenia i rehabilitacji, stosowane leki itp.).
2. Informacje o zwyczajach żywieniowych (sposobie życia, aktywność zawodowa, warunki rodzinne i domowe, stan materialny, stan sprawności i zwyczaje ruchowe przed chorobą).

• 3. Wydolność fizyczna (tlenowa jak i beztlenowa ), w zależności od możliwości może być mierzona różnymi testami-w tym pośrednimi. Odniesienie tych danych do wskazań Towarzystwa Kardiologicznego kwalifikującego możliwości krążeniowe chorego.
  

• 4. E.K.G. wysiłkowe i badania morfologiczne krwi wskazują na brak przeciwwskazań do wykonywania pracy fizycznej.
  

• 5. Siłę i wytrzymałość mięśniową zarówno w skurczu izotonicznym jak i izometrycznym (MVC).
  

PROBLEMY BADAWCZE Z ZAKRESU FIZJOLOGII WYSIŁKU W REHABILITACJI.
1. Sprecyzować pojęcie wydolności fizycznej w odniesieniu do rehabilitacji (tolerancja wysiłku).
2. Określić, jakie wskaźniki wydolności są najbardziej diagnostyczne dla procesu rehabilitacji. Wykorzystać w diagnostyce
bardziej precyzyjne wskaźniki wydolności (progi metaboliczne, Próg AT, zmiany równowagi kwasowo-zasadowej, poziom substratów, zmiany elektrolitowe wykorzystywane współcześnie w diagnostyce wydolności w sporcie).

• 3. Dokonać próby określenia norm wydolności fizycznej dla różnych schorzeń, wieku pacjentów, miejsca i okresu rehabilitacji.

• 4. Określić dolny stopień wydolności jako stan graniczny oddzielający stan zdrowie -choroba.
  5. Opracować zakres korelacji pomiędzy wskaźnikami wydolności a skalą ADL I IADL dla osobniczej egzystencji i aktywności zawodowej po powrocie do pracy. Ważne kryterium w procesie przezawodowania pacjenta po przebytej chorobie i rehabilitacji.
  

6. Ocenić, w jakim zakresie choroba lub upośledzenie danej funkcji wpływa na wydolność. Wpływ różnych okresów hipokinezji na stan wydolności.
7. Zbadać, jaki rodzaj ćwiczeń fizycznych w rehabilitacji najskuteczniej poprawia WF.
8. Zbadać, czy szpitalne badania kliniczne i laboratoryjne mogą być wykorzystane do prognozowania wydolności pacjenta (korelacje pomiędzy wskaźnikami fizjologicznymi a biochemicznymi).

• 9. Badać wnikliwiej, fizjologię zjawisk odmiennych od norm populacyjnych występujących w rehabilitacji, takich jak: wysoka aktywność - niskie V02max; wysoka aktywność fizyczna - schorzenia układu krążenia; wysoki LDL-C - brak CHD; nieodpowiednia dieta - niski poziom cholesterolu; poprawa koordynacji mięśniowej - pogarszanie wartości WPM.
  10. Obserwować zależności pomiędzy: długością życia a stanem wydolności; hipokinezja -wydolność; rodzaj choroby - stan wydolności; czas rehabilitacji - stopień wydolności.
  

Dziękuję za uwagę.

DIAGNOSTYKA KARDIOLOGICZNA

• 1.METODY NIEIWAZYJNE

• (EKG-HOLTER, HR, BP)

• 2.METODY INWAZYJNE (KORONAROGRAFIA)

• EKG - 12 ODPROWADZEŃ:

• ---3 KOŃCZYNOWYCH DWUBIEGUNOWYCH

• ---3 KOŃCZYNOWYCH JEDNOBIEGUNOWYCH

• ---6 PRZEDSERCOWYCH JEDNOBIEGUNOWYCH

SKŁADOWE ELEKTROKARDIOGRAMU

• ODCHYLENIA OD LINII IZOELEKTRYCZNEJ

• == ZAŁAMKI ( P, Q, R, S, T ) - OCENIAMY AMPLITUDĘ, WYSOKOŚĆ WYCHYLENIA, CZAS TRWANIA, CZĘSTOŚC WYSTĘPOWANIA, MORFOLOGIĘ

• == NP. ZAŁAMEK P - POBUDZENIA Z WĘZŁA ZATOKOWEGO

• == ZAŁAMKI Q,R,S(ZESPÓŁ QRS)- DEPOLARYZACJA KOMÓR SERCA

• == ZAŁAMEK T - REPOLARYZACJA KOMÓR SERCA

WSKAZANIA DO BADANIA ELEKROFIZJOLOGICZNEGO
WERYFIKACJA OBJAWÓW MOGĄCYCH BYĆ SKUTKIEM ZABURZEŃ RYTMU ( OMDLENIA, KOŁATANIE SERCA)
POSZERZENIA DIAGNOSTYKI ARYTMII SERCA
OCENA RYZYKA NAGŁEGO ZGONU I ARYTMII W ROZNYCH CHOROBACH SERCA
OCENA SKUTECZNOŚCI STOSOWANYCH LEKÓW PRZECIW ARYTMICZNYCH

ODCINKI- SĄ TO FRAGMENTY LINII IZOELEKTRYCZNEJ POMIĘDZY ZAŁAMKAMI (PQ, ST, TP)

• NP. ODCINEK P-Q -

REPOLARYZACJA PRZEDSIONKÓW

ODCINEK S-T - FAZA REPOLARYZACJI

KOMÓR, W PRZYPADKU NIEDOKRWIENIA SERCA PRZEMIESZCZA SIĘ W DÓŁ, UNIESIENIE OZNACZA ŚWIEŻY ZAWAŁ SERCA.

• ODCINEK T-P - POLARYZACJA MIĘSNIA SERCOWEGO ( ROZKURCZ SERCA)

GRANICZNE WARTOŚĆI HR PRZY WYSIŁKU SUBMAKSYMALNYM W DIAGNOSTYCE KARDIOLOGICZNEJ

• ( 85 % HR.max/min)

WIEK (lata )

30 35 40 45 50 55 60 65

M 164 162 161 159 156 155 153 151

K 162 157 154 150 146 143 139 135

Wskazania do badania metodą Holtera

• kardiomiopatie

• ocenę zakresu niedokrwienia serca

• weryfikacja dolegliwośći mogących wynikać z zaburzeń rytmu serca, kołatanie, omdlenia.

• ocenę ryzyka groźnych dla życia arytmii u osób ze zmianami w układzie krążenia- (zawały)

Diagnostyka inwazyjna serca

• 1. elektrogramy wewnątrzsercowe

( cewnikowanie serca specjalną elektrodą)

• wprowadzanie cewnika do naczyń obwodowych -

• pomiar ciśnienia czujnikiem wewnątrznaczyniowym

• Lewa komora -12-18.7kPa lub

• 90 - 140mmHg zgodnie z jednostkami)

( 1 kPa=7.5006 mm Hg )

• ocena skuteczności i objawów niepożądanych leczenia przeciwrytmiczne,

• ocena czynności rozrusznika serca.

• pomiary oksymetryczne

(wysycenia krwi tlenem pO2)

• badanie oporów obwodowych

• metody angiograficzne

• (podanie środka cieniującego

pochłania promienie rengenowskie -

i umożliwia ocenę morfologiczną

• poszczególnych części układu krążenia.

• Badania czynnościowe

( hemodynamika krążenia)

• Testy wysiłkowe

obciążające ( dymaniczne, statyczne)

• Testy stymulacyjne (elektryczna stymulacja funkcji krążenia)

• Reakcje organiczne (zblednięcie, zaburzenia świadomości, pocenie)

DIAGNOSTYKA UKŁADU ODDECHOWEGO

• POJEMNOŚĆ ŻYCIOWA PŁUC ZMNIEJSZA SIĘ:

• CHOROBACH OGRANICZAJĄCYCH WDECH:

• ZWŁÓKNIENIE ŚRÓDMIĄŻSZOWE, UBYTKI PŁUCNE,

• RESEKCJE, GUZY, STANY ZAPALNE, OGRANICZENIA RUCHOMOŚĆI KLATKI PIERSIOWEJ,

• OSŁABIENIE MIĘŚNI WDECHOWYCH.

• CHOROBACH OGRANICZAJĄCYCH WYDECH ( MUKOWISCYDOZIE)

• PRZEPUKLINIE PRZEPONOWEJ i BRZUSZNEJ

== CIĄŻY, OTYŁOŚCI,

== OSŁABIENIU MIĘŚNI WYDECHOWYCH,

== WZROŚCIE OBJĘTOŚCI ZALEGAJĄCEJ;

• ROZEDMIE LUB ROZDĘCIU PŁUC

WSKAŹNIKI FUNKCJI PŁUC

PULS TLENOWY V02 / HR

( ml tlenu/ jeden skurcz serca)

ZALEŻY OD: - SV, BP, AVD, FUNKCJI Układu Krążenia (x= 13-15 ml)

• WENTYLACJI PŁUC( VT)

zmiany na skutek narastania kwasicy metabolicznej czy oddechowej.

• WENTYLACYJNY RÓWNOWAŻNIK ZUŻYCIA TLENU (VE / V02) ( 20 - 30 ) PONIŻEJ A.T.

• WENTYLACYJNY RÓWNOWAŻNIK WYDALENEGO CO2 (VE / CO2)

• WSKAŹNIK TEN JEST WYŻSZY OD VE / VO2

REZERWA ODDECHOWA ( MVV_/ VE. max. podczas wysiłku)

• Norma 38 litrów/min. POMIAR POŚREDNI

(28 x FEV1+ 18)

• W NORMIE WSKAŹNIK „MVV / MAKSYMALNA VENTYLACJA WYSIŁEKOWA ” WYNOSI 70 %

• MAŁA REZERWA ODDECHOWA < 10% WSKAZUJE NA OGRANICZENIA REZERW WENTYLACYJNYCH (OBTURACJA PŁUC)

• NATOMIAST DUŻA WARTOŚĆ REZERWY NA OGRANICZENIE WYDOLNOŚCI SERCA.

• CIŚNIENIA PARCJALNE TLENU I CO2 (PaO2) I PaCO2)

• PaO2 -- KREW TĘTNICZA -

10-13kPa 80-100mmHg

• PaCO2 -- KREW TĘTNICZA-

4,9-5,7 kPa 37-43mmHg

10------- ZASAD POSTĘPOWANIA W DIAGNOSTYCE REHABILITACYJNEJ

1. RÓŻNICA W POSTĘPOWANIU REHABILITACYJNYM W ZALEŻNOŚĆI OD RODZAJU SCHORZENIA

2.Postępowanie zgodne ze stanem funkcjonalnym pacjenta

I-OCENA WSTĘPNA

II- LECZENIE

III- FIZJOTERAPIA)

3. WIELOASPEKTOWA OCENA PRZYCZYN CHOROBY CZY URAZU

(UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE).

4. OKREŚLENIE UPOŚLEDZENIA FUNKCJI W STOSUNKU DO PRZEDCHOROBOWEJ AKTYWNOŚCI.

5.WŁASCIWE LECZENIE PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH SKUTKÓW CHOROBY.

6. ZACHOWANIE WŁAŚCIWEGO POSTĘPOWANIA ETAPOWEGO-

I-WCZESNY-MINIMUM AKTYWNOŚCI

II--POŚREDNI- WZRASTAJĄCA AKTYWNOŚĆ

III--PÓŹNY- PEŁNA AKTYWNOŚĆ.

7. LECZENIE I FIZJOTERAPIA SPECYFICZNE DO PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH OBJAWÓW CHOROBY.

8. NIE PRZYSPIESZAĆ PRZEBIEGU REGENERACJI TKANEK I FUNCJI NARZĄDÓW.

9. OBSERWOWAĆ CZY NIE MA SKUTKÓW UBOCZNYCH STOSOWANYCH METOD REHABILITACJI

10. NA KAŻDYM ETAPIE REHABILITACJI STOSOWAĆ SPECYFICZNE TESTY CZYNNOŚCIOWE DOSTOSOWANE DO STANU CHOREGO I WŁAŚCIWIE DIAGNOZUJĄCE POSTĘP USPRAWNIANIA.

CZYNNOŚCIOWA DIAGNOSTYKA REHABILITACYJNA

SWOISTA ADAPTACJA DO NAKŁADANYCH

OBCIĄŻEŃ FIZYCZNYCH

(SAID-Specific Adaptation to Imposed Demands)

ZASADY DIAGNOSTYKI CZYNNOŚCIOWEJ

1.=OCENA SPRAWNOŚCI I WYDOLNOŚCI PACJENTA PRZED ROZPOCZĘCIEM USPRAWNIANIA

2.= POCZĄTKOWA OCENA PACJENTA POD WZGLĘDEM KLINICZNYM

3.= LECZENIE SKUTKÓW PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH CHOROBY LUB URAZU

4.=WYKONANIE TESTÓW FUNKCJONALNYCH- PORÓWNUJĄC NORMA ZDROWIA- STAN PACJENTA

5.=WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA SKUTKÓW CHOROBY

6.=OKREŚLENIE MIEJSCA I PRZYCZYNY USZKODZEŃ I ZAKRESU UPOŚLEDZENIA FUNKCJI MOTORYCZNYCH

7.=WERYFIKACJA KLINICZNA I FUNKCJONALNA NA KAŻDYM ETAPIE USPRAWNIANIA

8.=ETAPOWA OCENA USPRAWNIANIA

== WCZESNA- MINIMALNA AKTYWNOŚĆ-ORTOSTATYKA

== POŚREDNIA-WZROST AKTYWNOŚCI -PIERWSZE OBCIĄŻENIA FIZYCZNE

== PÓŹNA- PEŁNA AKTYWNOŚĆ I PEŁNE OBCIĄŻENIE PRACĄ FIZYCZNĄ

9.=OCENA PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH METOD REHABILITACJI

10.= OCENA SKURCZU MIĘŚNI ZGODNIE Z KIERUNKIEM PRZEBIEGU WŁÓKIEN I KOLAGENU.

11.=OCENA STANU ZAPALNEGO TKANEK

TESTY CZYNNOŚCIOWE

1. SPECYFICZNE DLA POMIARU,

2. ŁATWE DO WYKONANIA,

3. POWTARZALNE METODYCZNIE,

4. METODYCZNIE ZWERYFIKOWANE,

5. ZGODNE Z BADANĄ FUNKCJĄ.

RZETELNOŚĆ TESTU- POWTÓRZYĆ PO 2 TYG.

OSOBY STARSZE - TESTY IZOMETRYCZNE

SKALA WAŻNOŚĆI DIAGNOSTYCZNEJ

TESTU

(GRADACJA CECH)

1.WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA (TOLERANCJA)

2.GIBKOŚĆ STAWOWA

3.WYTRZYMAŁOŚĆ MIĘŚNI

4. SIŁA MIĘŚNI

5.KOORDYNACJA N-M

6. MOC PRACY

7.CZAS REAKCJI

HARMONOGRAM BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH

>Przed rozpoczęciem programu usprawniania,

>Po zakończeniu określonego cyklu ćwiczeń i

programu motorycznego,

>Po okresie przerw w opiece terapeutycznej

( np. po wypisaniu na pewien okres do domu)

>Przed operacją lub innymi zabiegami

klinicznymi określając możliwości

funkcjonalne chorego.

>Po okresie hipokinezji.

DIAGNOZA FUNKCJONALNA I USPRAWNIANIE

CHOROBA ( DISEASE)

Manifestuje się klinicznie patologicznymi

zmianami w organizmie ujawnionymi

określonymi objawami wg. schematu:

Etiologia—Patologia-Objawy(symptomy)

SCHORZENIE (ILLNESS)

Manifestuje się zarówno zmianami patologicznymi jak i całym zachowaniem się chorego oraz jego relacjami z otoczeniem domowym czy zawodowym.

OBJAWY FIZYCZNE( PHYSICAL SIGNS)

Obserwowane bezpośrednie zmiany w

narządach lub organach ustroju

(Np.wzrost HR lub BP.)

SYMPTOMY CHOROBY (SYMPTOMS)

REAKCJE ORGANIZMU NA TE ZMIANY

CZASAMI SUBIEKTYWNE

( NP. ZŁE SAMOPOCZucie) nadmierna męczliwość ,

odmowa usprawniania, nadmierna drażliwość itp.)

USZKODZENIE URAZ-IMPAIRMENT

KONSEKWANCJE CHOROBY LUB URAZU

POWODUJĄCE UTRATĘ

FUNKCJI LUB ODCHYLENIE OD NORMY FIZJOLOGICZNEJ

O CHARAKTERZE:

1. ANATOMICZNYM,

2. MORFOLOGICZNYM,

3. FIZJOLOGICZNYM

4. PSYCHOLOGICZNYM.

O CHARAKTERZE:

CZASOWYM, STAŁYM, Z OBJAWAMI ZEWNĘTRZNYMI

LUB WEWNĘTRZNYMI.

NAJWAŻNIEJSZE ;

SZKIELETOWO — MIĘŚNIOWE.

NERWOWO --- MIĘŚNIOWE.

KRĄŻENIOWO --ODDECHOWE.

Warunki wykonywania testu

1--- bez zmęczenia,

2--ze szczegółowym wyjaśnianiem zasad diagnostycznych, testów i prób klinicznych,

3-z prowadzeniem właściwej dokumentacji,

4- z pełnym zabezpieczeniem medycznym,

5--- z interpretacją wraz z badanymi uzyskanych wyników.

Kryteria testów diagnostycznych

1----- opisowe - procentowe

2----- punktowe ( unikać oceny „0” )

3---- wskaźnikowe ( np. czas, wartość pracy)

4---- objawowe (subiektywne i obiektywne)

---