1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI

Nazwa substancji: Glin - sproszkowany, powlekany

Symbol chemiczny: Al

Producent:

Dostawca:

Użytkownik:

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Substancja stwarzająca zagrożenie:

Nazwa chemiczna	% wag.	Nr CAS	Nr EINECS	Symbol ostrzegawczy	Symbole zagrożenia (R)
glin sproszkowany	100	7429-90-5	231-072-3	F	15

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

Substancja jest niebezpieczna w myśl dyrektywy 1999/45/EEG.

Zagrożenie pożarowe: Glin sproszkowany może spontanicznie zapalać się w kontakcie z powietrzem lub wilgocią.

Zagrożenie toksykologiczne: Pył glinu jest szczególnie szkodliwy, jeżeli przedostanie się do układu oddechowego człowieka. W kontakcie ze skórą wystąpią oparzenia.

Zagrożenie ekotoksykologiczne: Glin sproszkowany działa słabo szkodliwie na organizmy wodne i lądowe.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego pyłem glinu środowiska. Ułożyć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Skontaktować się z lekarzem.

Zatrucie inhalacyjne:
1.	W przypadku wystąpienia takiej potrzeby - wykonać sztuczne oddychanie lub podać tlen - najlepiej, jeśli tego dokona osoba przeszkolona.
2.	Zapewnić pomoc lekarską.
Połknięcie:
1.	W razie połknięcia przepłukać usta wodą, dać do wypicia 2-3 szklanki wody i skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym. Podać osobie przytomnej środki wymiotne, o ile nie upłynęło zbyt wiele czasu od momentu zatrucia. Natychmiast przepłukać żołądek wodą.
2.	Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leżenie i ciepło.
Skażenie oczu:
1.	Oczy należy przemywać tylko zimną wodą, starając się wywijać powieki. Wpuścić 1-2 krople oleju rycynowego. Oczy osłonić gazą.
2.	Zapewnić pomoc okulisty.
Skażenie skóry:
1.	Skażoną powierzchnię ciała zmywać obficie wodą, a następnie przesmarować maścią borną lub zwilżyć 6% roztworem taniny.
2.	W przypadku gdy podrażnienie skóry nie mija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU

Szczególne zagrożenia:	Cząsteczki glinu ulegają zapaleniu pod wpływem ognia lub działania wysokiej temperatury. Szczególnym zagrożeniem jest wzbijający się pył.
Środki gaśnicze:	Gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym metale.
Zalecenia szczegółowe:	Unikać wzbijania pyłu.
Środki ochrony strażaków:	Kombinezony ochronne, niezależne aparaty oddechowe. Pył strącać rozproszonymi strumieniami piany.

6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA

Zalecenia ogólne:	W przypadku wydostania się większej ilości glinu w postaci proszku lub pyłu do środowiska, skażony teren należy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skażenia środowiska. W razie potrzeby wezwać ekipy ratownicze. Unikać wzbijania pyłu.
Środki ochrony osobistej:	Unikać kontaktu z uwalniającym się glinem. Stosować ubrania ochronne z tkanin powlekanych, rękawice ochronne, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłem. Należy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2).
Zalecenia szczegółowe:	Wzbijający się pył strącać rozproszoną pianą. Rozsypaną substancję ostrożnie, mechanicznie zebrać do szczelnego pojemnika. Zebrać również skażoną glebę.
Zabezpieczenie środowiska:	Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skażenia wód powiadomić odpowiednie władze. Skażony grunt podlega wymianie.

7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE

Zapobieganie zatruciom:	Podczas stosowania sproszkowanego glinu nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z barem?, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu.
Magazynowanie:	W oryginalnych, właściwie oznakowanych, zamkniętych opakowaniach, w magazynie substancji palnych, wyposażonym w instalację wentylacyjną. Opakowaniami są beczki stalowe, butelki szklane lub plastikowe.

8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania sproszkowanego glinu. Sprawna wentylacja.

Najwyższe dopuszczalne stężenie w środowisku pracy:

NDS - 10 mg/m³ - jak dla nietrujących pyłów przemysłowych

NDSCh - -

Ochrony osobiste:

Drogi oddechowe:	W razie potrzeby - maski ochronne z filtrami pyłów P2.
Ręce:	Rękawice ochronne z tworzywa sztucznego.
Oczy:	Okulary ochronne w szczelnej obudowie.
Skóra i ciało:	Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.
Inne informacje:	Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z pyłem glinu. Nie wdychać pyłów. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy dokładnie wymyć powierzchnię ciała. Nie jeść, nie pić podczas pracy. Natychmiast usuwać wszelkie rozsypy baru.

Metody oceny narażenia w środowisku pracy:

PN-86/Z-04050.01 - Ochrona czystości powietrza. Przyrządy i zestawy do pobierania próbek. Postanowienia ogólne.

PN-89/Z-04008.07 - Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Postanowienia ogólne. Zasady pobierania próbek w środowisku pracy i interpretacja wyników.

Ocena narażenia: Zgodnie z normami polskimi pyłów glinu.

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

9.1	Masa atomowa: 26,98 g/mol
9.2	Postać fizyczna, barwa, zapach, inne: Glin jest pierwiastkiem chemicznym należącym do grupy 13 (III głównej) układu okresowego (borowce). Posiada jeden izotop trwały^27Al. Zawartość glinu w skorupie ziemskiej wynosi 8,13%. W warunkach normalnych glin jest srebrzystobiałym metalem, tracącym połysk na powietrzu wskutek reagowania z parą wodną i tworzenia się warstewki tlenku glinu Al2O3. Glin krystalizuje w układzie regularnym. Bardzo dobrze przewodzi prąd elektryczny i ciepło.
9.3	Temperatura topnienia: 630,37oC
9.4	Temperatura wrzenia: 2467oC
9.5	Gęstość: 2,702 g/cm^3(20oC)
9.6	Temperatura zapłonu: Pierwiastek w postaci sproszkowanej wysoce łatwo palny.
9.7	Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach: Glin w wodzie nie rozpuszcza się. Wchodzi w reakcję.
9.8	Stopień zagrożenia wód: Minimalny
9.9	Inne: Glin występuje w wielu związkach. Do najważniejszych minerałów należy gibbsyt Al(OH)3, diaspor AlO(OH) i korund Al2O3. Glin występuje również w postaci glinokrzemianów i krzemianów.

10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Reaktywność i stabilność:	W warunkach normalnych, właściwie przechowywany glin sproszkowany jest chemicznie stabilnym pierwiastkiem. Gwałtownie reaguje z silnymi utleniaczami.
Właściwości korozyjne:	brak

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Drogi narażenia człowieka:

Informacja ogólna: Pył glinu jest szczególnie szkodliwy, jeżeli przedostanie się do układu oddechowego człowieka. W kontakcie ze skórą wystąpią oparzenia.

Działanie miejscowe:

Wdychanie pyłów i dymów: Wdychanie pyłów i dymów zawierających glin może być przyczyną wystąpienia chorób dróg oddechowych, w tym bronchitu, zapalenia oskrzeli, zapalenia płuc. Wdychanie dymów może spowodować wystąpienie tzw. gorączki metalowców.

Spożycie: Wystąpią nudności, wymioty, biegunka, dezorientacja. Może nastąpić uszkodzenie elementów układu trawiennego.

Kontakt ze skórą: Pojawia się podrażnienie z zaczerwienieniem, a nawet oparzenia. W groźnych przypadkach mogą powstać pęcherze.

Kontakt z oczami: Może pojawić się silne podrażnienie, zaczerwienienie, ból, oparzenie chemiczne.

Zapobieganie:

Ze względu na zagrożenie niekorzystnymi następstwami kontaktów z glinem, konieczne jest stosowanie urządzeń odpylających. Pracownicy powinni być przeszkoleni w zakresie higieny i uświadomieni o grożącym niebezpieczeństwie. Konieczna jest stała kontrola lekarska.

12. INFORMACJE EKOLOGICZNE

Stopień zagrożenia wód: mały.

13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

Metody unieszkodliwiania:

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

Zawartość opakowania wg:

rodzaju 06 13 99 - inne, niewymienione odpady.

Sposób likwidacji A1(A3): „Procesy spalania odpadów niebezpiecznych niezawierających związków chlorowcoorganicznych..., w obrotowych piecach do produkcji cementu lub wapna” (po rozładowaniu opakowań).

Opakowania wg:

rodzaju 15 01 02 - opakowania z tworzyw sztucznych,

rodzaju 15 01 04 - opakowania z metali,

rodzaju 15 01 07 - opakowania ze szkła.

14. INFORMACJE O TRANSPORCIE

14.1	Numer ONZ:	1309
14.2	Klasa RID/ADR/IMO:	4.1
14.3	Kod klasyfikacyjny:	F3
14.4	Ilości ograniczone:	LQ9
14.5	Klasa transportowa:	3
14.6	Grupa pakowania:	III
14.7	Numer rozpoznawczy zagrożenia:	40
14.8	Symbole zagrożenia (R):	15-15
14.9	Symbole bezpieczeństwa (S):	2-8-24/25-43
14.10	Nalepka ostrzegawcza Nr 4.1 wg RID/ADR:

15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Kartę wykonano zgodnie z:

• Karta sporządzona zgodnie z dyrektywami UE Nr 67/548 EEC oraz 88/379/EEC.

• Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11 stycznia 2001 r. (Dz. U. Nr 11, poz.84; Nr 100, poz. 1085; Nr 123, poz. 1350; Nr 125, poz. 1367 ze zmianą z dnia 5 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 142, poz. 1187).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. Nr 140, poz. 1171).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - Załącznik (Dz. U. Nr 129, poz. 1110).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 11 lipca 2002 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 140, poz. 1173).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 11 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 140, poz. 1172).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 15 lipca 2002 r. w sprawie substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych, których opakowania należy zaopatrywać w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie (Dz. U. Nr 140, poz. 1174).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 14 lipca 2002 r. w sprawie obowiązku dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów nie zaklasyfikowanych jako niebezpieczne (Dz. U. Nr 142, poz. 1194).

• Normą PN-ISO 11014-1:1998 „Bezpieczeństwo chemiczne - Karta charakterystyki bezpieczeństwa produktów chemicznych”.

• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. (Dz. U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

• Rozporządzeniem MZiOS z dnia 11 września 1996 r. (Dz. U. Nr 121, poz. 571) w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy oraz nadzoru nad stanem zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki.

• Rozporządzeniem MOŚZNL z dnia 28 kwietnia 1998 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 355) w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu.

• Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 października 1998 r. (Dz. U. Nr 145, poz. 942) i zmianą z 5 marca 2001 r. (Dz. U. Nr 22, poz. 251) w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych.

• Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

• Klasyfikacją materiałów niebezpiecznych według Umowy Europejskiej dotyczącej Międzynarodowego Przewozu Materiałów Niebezpiecznych ADR (ważnej od 1 lipca 2001 r.).

• Niniejsza karta charakterystyki substancji niebezpiecznej jest bezpośrednio przekazywana użytkownikowi glinu sproszkowanego, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości odnośnie do wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.

• Niniejsza karta nie jest żadną podstawą zobowiązującą do jakiejkolwiek odpowiedzialności jakiegokolwiek rodzaju ze strony dostawcy glinu sproszkowanego. Przedsiębiorstwo nie będzie odpowiedzialne za jakiekolwiek zejście śmiertelne, chorobę lub uszczerbek na zdrowiu jakiejkolwiek natury, będący następstwem zastosowania lub niewłaściwego wykorzystania karty charakterystyki substancji niebezpiecznej lub materiału, którego karta dotyczy.

• Informacje zawarte w niniejszej karcie przedstawiają aktualny stan naszej wiedzy i doświadczeń dotyczących bezpiecznego stosowania wyrobu.

Na etykietach należy umieścić następujące informacje:

Symbol ostrzegawczy na opakowaniu jednostkowym:
Napis ostrzegawczy na opakowaniu jednostkowym:		„Substancja wysoce łatwo palna.”
Symbole zagrożenia
R 15	W kontakcie z wodą uwalnia skrajnie łatwo palne gazy.
R 17	Samorzutnie zapala się w powietrzu.
Symbole bezpieczeństwa
S 2	Chronić przed dziećmi.
S 8	Przechowywać pojemnik w suchym pomieszczeniu.
S 24/25	Unikać zanieczyszczenia skóry i oczu.
S 43	W przypadku pożaru używać gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym metale.

16. INNE INFORMACJE

Chemiczne określenie produktu: Glin sproszkowany, powlekany
16.2 Znaczenie symboli:
Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych
F	Substancja wysoce łatwo palna.
Numer rozpoznawczy zagrożenia
40	Materiał stały zapalny.
Znaczenie oznaczeń transportowych
Klasa RID/ADR: 4.1-II		Materiał stały zapalny - niebezpieczny.
Numer ONZ: 1309		Glin powlekany.
Telefon awaryjny: (042) 631 47 24 (informacja toksykologiczna w Polsce)

Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacje zawarte w powyższej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania substancji. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyki nie może być traktowana jako gwarancja właściwości substancji.

Według rozporządzenia MZ z dnia 3 lipca 2002 r., PN-ISO 11014-1 i Dyrektywy 91/155/EEC

Przedsiębiorstwo EKOS s.c.	KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ	Wydanie: I Data wydania: 20.04.03 Strona/stron 7/6
Nazwa:	GLIN - SPROSZKOWANY POWLEKANY

Przedsiębiorstwo EKOS s.c.

---