Każdy owad składa się z 21 segmentów

Głowa 6-segmentów (stała)

Tułów 3-segmenty (stała)

Odwłok 12-segmentów (ruchoma)

Rozwój embrionalny (jajo), później następuje cefalizacja (proces powstawania głowy polegający na skupianiu się otworu gębowego narządów zmysłu i węzła mózgowego w przednim odcinku ciała), powstaje puszka głowowa, na której jest 5 par przysadek:

• czułki

• oczy złożone

• żuwaczki

• żuchwy

• warga dolna

APARATY GĘBOWE

Aparat gębowy gryzącychrząszcze prostoskrzydłe i u niektórych błonkówek. Warga górnafałd skórny; żuchwa 5 segmentów (kotwiczka, pieniek, żówka wew, żuwka zew, głaszczek, żuchwa, warga dolnapodbródek, bródka, języczek, głaszczka wargowa.

Aparat kłująco ssącypluskwiaki równoskrzydłe, różnoskrzydłe, przylżeńce, niektóre muchówki. Żuwaczki i szczęki formują kłujkę u komara, poruszającą wewnątrz ssawki utworzonej przez wargę górną. Warga dolna pełni rolę pochwy dla całego aparatu (warga górna, warga dolna przekształcona w rynienkę, wew jej szczeciny I i II pary żuwaczki i żuchwy).

Aparat ssącywyst u motyli. Końcowo zmodyfikowane szczęki tworzą długą, ruchliwą rurkę ssącą (trąbkę) zwiniętą w stanie spoczynku. Pozostałe części aparatu gębowego są poważnie zredukowane nie biorą udziału w pobieraniu pokarmu.

Aparat liżąco-ssący wyst u muchy domowej. Głównym elementem jest silnie rozwinięta warga dolna tworząca ryjek zakończony ruchomą tarczką. Pozostałe części są zredukowane.

Aparat liżącymchówki

Aparat gryząco-liżący--.pozostałych błonkoskrzydłych

Budowa czułki:

Trzonek, nóżka, wić

ZMYSŁ WZROKU:

Oczy złożone, zbudowane z wielu podstawowych jednostek -omatidiów. Obraz odbierany przez takie oko jest sumą obrazów punktowych powst.w poszczególnych omatidiach. Dzieki dużej wypukłości oczu kąt widzenia jest bardzo duży. Zmysł ten jest słabo rozwinięty widza na odległość ok. 1 metra występuje częściowy daltonizm (widzą biało i czarno, żółto i niebiesko)

ZMYSŁ WĘCHU

Zmysł węchu jest bardzo dobrze rozwinięty mogą wyczuwać pokarm czy też przeciwnika lub samicę na odległość o 3 km

TUŁÓW:

Zbudowany (przedtułów, śródtułów, zatułów), każdy składa się z 4 płytek grzbietowa, brzuszna i 2 bocznych. Każdy segment ma 1 parę odnóży, tylko na drugim segmencie i trzecim segmencie skrzydła

TYPY ODNUŻY:

Budowa: biodro, krętarz, udo, goleń, członowa stopka

• krocznemotyle, chrząszcze

• skoczne pchła, pasikonik

• grzebneturkuć podjadek

• czepnewszy, wszyła

• pływnepływak żółtobrzerzek

• chwytnemodliszka

• z koszyczkiempszczoły

SKRZYDŁA

Rozpoznajemy po twardości

• Pokrywyu chrząszczy I para skrzydeł jest shitynizowana nie bierze udziału w locie, półpokrywyI od nasady jest w 2/3 shitynizowana 1/3 błoniasta biorą udział w lociepluskwiaki różnoskrzydłe

• Pergaminowe skórzaste prostoskrzydłe

Błoniaste

• Motyle-pokryte łuskami, a każda łuska ma inny kształt, kolor, wielkość

• Pluskwiaki równoskrzydłe-I para większa od drugiej

• Przylżeńce-wąziutkie błoniaste I i II para z charakterystyczną strzępinką

• Muchówki dwuskrzydłe

I-para normalnie rozwinięta

II- para na nóżce balonik (zredukowana do tzw.przezmianek) pomaga przy sterowaniu

• Błonkówki-skrzydła wąskie stosunkowo słabo urzyłkowane w czasie lotu zczepione haczykiem

• Siatkoskrzydłe-mocno urzyłkowane

ODWŁOK

Na odwłoku występują przydaski:

• pokładełko-służy do składania jaj - prostoskrzydłe

• wąsy czuciowe

• żądło

• cęgi (węgorze, skorek)

• pygydium (chrząszcze)

BIOLOGIA ROZWOJU OWADÓW

• Rozmnażanie bezpłciowedzieworudztwo rozwój kom.jajowej bez zapłodnienia wystepuje u jajorodnych jajorodnych żyworodnych wewnątrz samicy

• Rozmnażanie płcioweowady u których występuje jajorodność

Poliembrionia- z jednego zapłodnionego jaja może powstać kilka zarodków (zachodzą liczne podziały) występuje u owadów pasożytniczych (błonkówki, muchówki)

Pedogeneza- 3w1 samica ma w swoim ciele jajo tworzy się nowy organizm a wewnątrz tego organizmu rozwija się kolejny.

Generacja- zbiór osobników, które pochodzą od jednej pary rodziców

Pokolenie- cały cykl rozwojowy jajaolarwadorosłoścśmierć

Polimorfizm- wiele postaci tego smego gatunku

Rozwój

• prosty występuje u pierwotnych bezskrzydłych

• zlożony występuje u owadów uskrzydlonych ( przeobrażenie zupełne i niezupełne

Przeobrażenie niezupełnepluskwiaki równoskrzydłe, różnoskrzydłe, przylżeńce prostoskrzydłe

Jajolarwaowad dorosły

Jajochorion-osłonka zew na szczycie są mikropyle przez nie wnika gameta męska, osłonka żółtkowa pod horionem, wnętrze jaja wypełnia żółtko wewnątrz żółtka jądro i ciało kierunkowe. Kształt: owalny, beczułkowaty, stożkowaty. Mogą być składane pojedynczo lub w złożach mogą być pokryte włoskami lub wydzieliną.

Larwaokreślana jest mianem pierwotnej (charakteryzuje się tym, że przypomina dorosłego mają ten sam typ aparatu gębowego, pobierają ten sam pkarm, ten sam typ uszkodzen, żyje w tym samym środowisku co dorosły larwa może być jaśniejsza larwa mniejsza jak owad dorosły nie posiada wykształconych skrzydeł lub ma zaczątki nie ma zdolności rozrodu. Larwy silnie wzrastają. Ostatnie stadium larwalne to Nimfa. Po kolejnych lśnieniach powstają zaczątki skrzydeł aż do końca

Przeobrażenie zupełnechrząszcze, motyle, błonkówki, muchówki

Jajolarwapoczwarkaowad dorosły

Jajo jak u niezupełnych

Larwalarwa wtórna inny aparat gębowy, inny sposób odżywiania, inne środowisko, inne uszkodzenia, intensywnie jedzą wzrastają poprzez lnienie L₁-….itd.

I Larwy polipodialne- (wielonożne)w części tułowia mają 3 pary odnóży, a odwłokowej 2 lub5 par (motylez r miernikowcowatych); błonkówki z podrzędu rośliniarek wtedy larwy polipodialne mają 3 odnuży tułowiowych tułowiowych 6-8 na odwłoku

II Larwy oligopodialne-mają 3 pary odnóży tułowiowych występujących u chrząszczy tylko z przodu maja 3 pary odnóży

III Larwyapodialne-larwy bez odnóży z wyodrębnionym odcinkiem głowowym(chrząszcze z r ryjkowcowate, stronkowcowate, kominkowate).Larwy alodialne bez wyodrębnionego odcinka głowowego występują u mchuwek tzw.czerw, błonkówki z podrzedu żądłówek owadziarek. Haki gębowe. Larwa szuka miejsca aby się przepoczwarczyć nie pobiera pokarmu i nie przemieszcza się I histoliza II histogeneza (powstawanie organów charakterystycznych dla owada dorosłego)

Poczwarka-I poczwarka wolna charakteryzuje się tym, że przydatki imaginalne (czułki skrzydła odnóża) są przytwierdzone do korpusu ciała podstawami występują u chrząszczy i błonkówek

II poczwarka zamknięta charakteryzuje się tym że przydatki imaginalne są przytwierdzone do ciała na całej swej długości z zewnatrz. Poczwark może być pokryta twardym oskórkiem wyst.u motyli bobówka-jest to typ poczwarki wolnej otoczona ostatnią nie odrzuconą wylinką wyst.u muchówek

OWADY WIELOŻERNE UPRAW GRUNTOWYCH

• Węgorek niszczyk R.Węgorkowate (Aphelenchidae)

Robaki obłe mają obły kształt ciała otoczony worem skórnym. W jamie gębowej ma wysuwany sztylecik. Środkowe rozszerzenie gardzielowe, pierścień nerwowy. Małe rozmiary ciała kształt robakowaty. Ogon stożkowaty z 3 parami brodawek. Występuje partenogeneza, spotykana jest diapauza (brak pokarmu).

Węgorek niszczyk jest wielożerny. Formą zimującą są larwy występujące w materiale siewnym. Po przeniknięciu do rośliny przenikają do wiązek przewodzących, po to aby przeniknąć do organów generatywnych. Liczba pokoleń zależy od warunków pogodowych. Rozprzestrzeniają się z materiałem siewnym i resztkami pożniwnymi. Zaatakowane rośliny słabo rosnąmoże nastąpić niekontrolowane powst kom.roślinnych

• Mątwik burakowy R.Mątwikowate (Heterodeidae)

Samica ma kształt cytrynkowaty. Początkowo jest biała, później-zamierając-ciemnieje. Cysta może zawierać do 650 jaj. Samiec kształt robakowaty ze sztylecikiem..

Zimują jaja w cystach w glebie. Pod wpływem wzrostu wilgotności gleby i wydzielin korzeniowych roślin larwy opuszczają cysty i wnikaja do korzeni ich rozwój temp 19⁰C trwa miesiąc. W okresie wegetacji mątwik daje 2/365.

Wystepuje niemal w całej Europie Europie tam gdzie uprawiane SA buraki. Atakuje rośliny z rodziny komosowate i krzyżowe. Zaatakowane buraki mają zahamowany wzrost, żółknięcie liści, nadmiernie rozwinięty system korzeniowy tzw.brode. niska zawartość cukrów.

• Guzaki podrodzina Guzakowate (Meloidogyninae)

Zimują jaja w naroślach korzeniowych lub w galaretowatych woreczkach. Wiosną larwy L₂ wychodzą do gleby, a stąd dostają się do korzeni i tam odbywa się ich rozwój. Żerowanie larw prowadzi do tworzenia się w roślinie komórek olbrzymich i następnie narośli. Występuje 2/365.Żeruje na korzeniach roślin w wyniku tego tworzą się korzenie przybyszowe a na korzeniach liczne guzy.

Guzak północnyznosi niskie temp, żeruje w gruncie i w szklarniach;

Guzak arachidowy i południowyżeruje tylko w szklarni

• Stawonogi i pajęczaki

Głowotułów i odwłok, 4 pary odnóży.

Pajęczaki z rzędu roztoczy.-Roztocza mają małe rozmiary ciała ok. 1mm. Ciało jest owalne wydłużone na ciele występują włoski. Roztocza mogą mieć różny aparat gębowy składa się ze szczękorożypara, nagogłaszczekpara. Te które odżywiają się płynami szczękoroża mają 2 sztyleciki nimi nacinają i wysysają soki. Te które odżywiają się pokarmem szczękoroża mają szczypce, kleszcze, którymi miażdżą. Nogogłaszczki służą do przytrzymywania pokarmu

• Przędziorek Chmielowiec i owocowiec R.Przędziorkowate (Tetranychidae)

Przędziorek chmilelowiec-szkodnik kosmopolityczny pospolity w polu i szklarni.Samica zielonkawa z 2 ciemnymi plamami po bokach, z wiekiem zmienia zabarwienie na czerwone. Samiec zielonkawy o proporcjonalnych długich nogach. Zimują diapauzujące karminowe samice w konstrukcji szklarnii, w matach, w resztkach roślinnych na polu pojedynczo lub w zgrupowaniach. Samice wychodzą ze szklarni już w marcu, w polu puźniej, żerują i składają jaja. 4-5/365, w szklarni kilkanaście. Żerują głównie na dolnej stronie liści pod oprzędem. Nakłuwają liście i wysysają komórki miękiszu, powstają brązowiejące plamki. Obficie przędzą nić.

Przędziorek owocowiec-Zimują jaka na korze gałęzi, najliczniej w pobliżu pąków i na granicy 2-letnich przyrostów. Około połowy kwietnia lęgną się larwy, co przypada na okres różowego pąka jabłoni. Larwy przechodzą na liście i tam następuje ich rozwój 5/365. szkodnik jabłoni i śliw uszkadzają miękisz palisadowy, niszczą miękisz gąbczasty wysysają komórki, tworzą plamy.

• Rozkruszek korzeniowy

Gatunek kosmopolityczny. Występuje w glebie oraz na roślinach które są przechowywane w magazynach. Atakuje cebule, cebule roślin ozdobnych, marchew, ziemniaki buraki żerują pod łuskami cebuli uszkadzają je i infekują.

SZKODNIKI WIELOŻERNE REKRUTUJĄCE SIĘ Z OWADOW

• Turkuć podjadekrz.prostoskrzydłe

• Chrabąszcz majowychrząszcz z r. Żukowate (Scarabeidae)

Chrząszcze o średniej wielkości, o dziennej aktywności z silnie zaznaczonym dymorfizmem płciowym. Zimują chrząszcze i pędraki na gł20-50cm. Chrząszcze pojawiają się w maju. Po krótkim okresie żerowania na drzewach liściastych samice składają jaja w bliskiej odległości od drzew do gleby. Samice zamierają w czerwcu po złożeniu ok.80 jaj. Po 3 tyg.lęgną się larwy, początkowo zjadaja korzenie obumarłych roślin na polu. Starsze larwy podgryzają zywe rośliny. Rozwój trwa 3 lata. Chrząszcze lęgna się w październiku i wychodza na powierzchnię dopiero w maju. Szkodliwość larw w I i II roku jest mała najbardziej szkodliwe są larwy w 3 roku, a w 4 ma miejsce żer uzupełniający. Podgryzają korzenie roślin zielnych, krzewów i drzew. W korzeniach buraków i bulwach ziemniaka wygryzają dziury. Chrząszcze zjadaja liście drzew owocowych, wierzb, buków dębów. Masowy wylot chrząszczy Rójka

• Chrabąszcz kasztanowiec

Cykl rozwojowy 5/365 podobny ja u majowego

• Guniak czerwczyk

Cykl rozwojowy 2-3 lat. Samica do składania jaj wybiera sobie trawniki, gleby lekkie, piaszczyste. Szkodliwość na uprawach polowych, korzenie drzew i krzewów.

• Naganek kłosieć

Cykl rozwojowy 2 lata owad dorosły lubi ziarniaki zbóż ozimych, trawy, chrząszcze zjadaja ziarna w kłosach.

• Ogrodnica niszczylistka

Cykl rozwojowy 1 rok owady dorosłe lubią odżywiać się na liściach (krzewy owocowe, lubi płatki róż. Pędraki są polifagami.

• Chrząszcze z R.Sprężykowatych (Elateridae)

Owad dorosły ciemno zabarwiony o małej wielkości, posiadają aparat skokowy, między śród- i przedpleczem. Umożliwia on chrząszczom podskakiwanie wrazie wywrotki. Zimują chrząszcze i drutowce w glebie. Lot chrząszczy ma miejsce w marcu do października. Żyją kilka tygodni. Jaja składają do gleby na gł.ok5cm, pojedynczo lub małymi grupkami. Rozwój larwy trwa 2-4 lat zachodzi w glebie. Młode larwy zjadaja resztki roślinne, starsze żywią się głównie roślinami. Chrząszcze są cieniolubne. Młode chrząszcze tylko wyjątkowo wychodzą na powierzchnię większość zimuje zatem rozwój pokolenia trwa 3-6 lat. Larwy podgryzaja korzenie roślin tuż pod powierzchnią gleby powodują ich obumieranie. Na korzeniach buraków i bulwach ziemniaków obsewuje się wyżerki zewnętrzne i kanały wewnętrzne. Żeruje na zbożach trawach roślinach okopowych i tytoniu.

• Motyle R.Sówkowate (Noctuidae)

Motyle są średniej wielkości, mają duże oczy, głowę niezbyt dużą z długimi czułkami stopy z 5-członowe z 2 mocnymi pazurami. Przepaski na przednich skrzydłach. Przednie skrzydła są szarobrunatne, tylne jaśniejsze. Zimują głównie wyrośnięte gąsienice w glebie na gł ok. 25cm. Wiosną wychodzą i żerują do połowy maja, a następnie przepoczwarczają się glebie na gł 5-10cm. Motyle pojawiają się w końcu maja i w czerwcu. Latają o zmierzchu. Młode gąsienice w dzień zeskrobują tkanki liści, starsze żerują tylko nocą. Gąsienica 5-krotnie lnieje. Zwykle jest 1/365 u niektórych gatunków 2/365. motyle żywią się nektarem kwiatów, rosą miodową i sokiem z roślin. Gąsienice są polifagami żywią się roślinami warzywnymi, zbożowymi, okopowymi, ozdobnymi, tytonie. Wygryzają korytarze w bulwach, korzeniach, obgryzają szyjki korzeniowe, wciągaja do ziemi liście lub młode rośliny i nocą zjadają je.

• Muchówki R Leniowate (Bibionidae)

Muchówki o dł 6-9mm, ciemne, o bezbarwnych skrzydłach. Zimują larwy w glebie na gł5-10cm. Wiosną następuje przepoczwarczenie i w maju-czerwcu pojawiają się muchówki. Które składają jaja do gleby. Występuje 1/365. młode larwy początkowo żywią się resztkami roślinymi w glebie, później niszcza korzenie, bulwy, cebule kiełki. Największe uszkodzenia powodują starsze larwy na przedwiośniu.

• Muchówki z R.Komarnicowate (Tipulidae)

Muchówki są duże wyglądem podobne do komara. Szkodliwe są larwy, beznogie, szare, żyjące w glebie. Podgryzają korzenie tuż pod powierzchnią gleby. Komornica składa jaja późną jesienią. Zimują jaja, larwy pojawiają się wiosną i żeruja do późnego lata 1/365.

WIELOŻERNE WYSTĘPUJĄCE POD OSŁONAMI

• Przędziorek Chmielowiec i szklarniowiec R.Przędziorkowate (Tetranychidae)

Przędziorek chmilelowiec-szkodnik kosmopolityczny pospolity w polu i szklarni.Samica zielonkawa z 2 ciemnymi plamami po bokach, z wiekiem zmienia zabarwienie na czerwone. Samiec zielonkawy o proporcjonalnych długich nogach. Zimują diapauzujące karminowe samice w konstrukcji szklarnii, w matach, w resztkach roślinnych na polu pojedynczo lub w zgrupowaniach. Samice wychodzą ze szklarni już w marcu, w polu puźniej, żerują i składają jaja. 4-5/365, w szklarni kilkanaście. Żerują głównie na dolnej stronie liści pod oprzędem. Nakłuwają liście i wysysają komórki miękiszu, powstają brązowiejące plamki. Obficie przędzą nić.

• Guzaki podrodzina Guzakowate (Meloidogyninae)

Zimują jaja w naroślach korzeniowych lub w galaretowatych woreczkach. Wiosną larwy L₂ wychodzą do gleby, a stąd dostają się do korzeni i tam odbywa się ich rozwój. Żerowanie larw prowadzi do tworzenia się w roślinie komórek olbrzymich i następnie narośli. Występuje 2/365.Żeruje na korzeniach roślin w wyniku tego tworzą się korzenie przybyszowe a na korzeniach liczne guzy.

Guzak północnyznosi niskie temp, żeruje w gruncie i w szklarniach;

Guzak arachidowy i południowyżeruje tylko w szklarni

• Wciornastek zachodni, szklarniowiec, R.Wciornastkowate (Thysanoptera)

Wciornastek zachodni- sprowadzony w 1987 roku. Ciepłolubny, był gatunkiem kwarantannowym, 6-7/365, lubi ciepło, gatunek polifagiczny. Może żerować na liściach i kwiatach, wysysa soki powstają srebrzyste plamy zmniejszenie plonów.

Wciornastek szklarniowiec, atakuje azalie, paprocie fuksje, gerbery, do 10/365, występuje partenogeneza.

• Mącznik szklarniowy R.Mączlikowate (Aleurodidae)

Wielkość 1-2mm skrzydła ułożone dachówkowato wzdłuż ciała, charakterystyczne wys na ciele puch biały nalot służy do ochrony przed utratą wilgoci. 9-10/365. samica posiada pokładełko nacina nimi liście i składa jaja. Larwy mogą być ruchliwe L₁ po I lnieniu L₂ staje się nieruchome, tracą oczy odnóża, czułki pobierają tylko pokarm L₂L₃L₄

L₃ nie odrzuca skórki wycinkowej tylko pod nią pojawia się nimfa która ma zaczątki skrzydeł tzw. Pseudopoczwarka. Przez wysysanie soków powoduje przebarwienia tkanek rośliny wydalają bardzo dużo spadzi rośliny są lepkie rozwijają się grzyby sadzakowe.

• Mszyca brzoskwiniowa i szklarniowa

• Miniarka ciepłolubka R.Miniarkowate (Agromyzidae)

Za pomocą pokładełka składa jaja wewnątrz liści. Larwy żerują wewnątrz liści zjadają miękisz tzw.minowanie liści 2/365

• Wełnowiec szklarniowiec R.Wełnowcowate

Dymorfizm płciowy, samice wytwarzaja tarczki, tracą odnóża czółki. Samce uskrzydlone jest ich mało dlatego występuje partenogeneza. Małe rozmiary, spłaszczone, segmentowane, pokryte puchem woskowym. Bardzo łatwo je zaobserwować. Wysysaja soki, wydalaja spadź, mogą żerować na roślinach ozdobnych.

• Misecznik oliwkowiec, szklarniowy, mirtowy R.Misecznikowate

Misecznik oliwkowiec 2-3/365

Misecznik szklarniowy 4-5/365

Misecznik mirtowy 6-7/365

Samice pokryte tarczką uformowana z wylinek i wydzielin pod tarczką samica skłda jaja i zamiera. Wydzielaja spadź.

• Tarcznik oleandrowiec R.Tarcznikowate

Ciało z tarczką jaja pod tarczką, nie spadziują, 4/365. atakująrośliny o twardszych taknkach

Szkodniki warzyw kapustnych

• Pluskwiaki róznoskrzydłe R.Tarczówkowate warzywnica ozdobna i kapustna

Ciała owalne spłaszczone, I para skrzydeł shitynizowanabłoniasta, występuje tarczka. Zachodzi przeobrażenie niezupełne, larwa pierwotna. Formą zimującą jest owad dorosły. W maju wychodzą z kryjówek gromadzą się na roślinach i chwastach z rodziny krzyżowych. Po kopulacji samica składa jaja na spodniej stronie liści, maja kształt beczułkowaty. Żerują larwy jak i owady dorosłe. Aparat kłująco-ssący powoduje plamy nekrotyczne. Występuj 1/365. warzywnica ozdobna jest czerwona, kapusna żółto-zielona.

• Mszyca kapuściana R. Mszycowate

Żeruje na róznych roślinach z rodziny krzyżowych, łatwo ją zauważyc ponieważ żeruje na bardzo dużych koloniach. Ma zabarwienie szaro-zielone pokryte woskowym nalotem, jest jednodomna. Zimują jaja na głąbach zapustnych. Liczne kolonie wysysają soki liście żółkną brązowieją, skręcają się. Groźny szkodnik na plantacjach nasiennych.

• Tantniś krzyżowiaczek motyl z R.Tantnisiowate

Drobny motyl, przednia para skrzydeł ma falistą smugę na przedniej parze skrzydła złożone dachówkowato. Zimuje poczwarka w białym siateczkowatym kokonie/ wylot motyli następuje w maju, po kopulacji samica składa jaja na spodzie wzdłuż nerwów. Ok. 4 jaj. Wylęgłe gąsienice początkowo wgryzają się do wnętrza liścia powoduje minowanie liści. Dorosły owad zeskrobuje miękisz i dolną skórkę liściową i tworzą się tzw.okienka w miarę wzrostu rośliny skórka pęka i tworzą się liczne otwory na liściach 3/365, 1 pokolenie najbardziej szkodliwe gąsienice(minuje wierzchołek wzrostu)

• Piętnówka kapustnica motyl z R.Sówkowate

Na skrzydłach rysunek rysunek kształcie „w”. w ciągu dnia chowają się wieczorem są aktywne. Zimuje poczwarka dość dużo zimuje w wierzchniej warstwie gleby. Na przełomie maja i czerwca ukazują się motyle które po kopulacji składają jaja na spodniej stronie roślin żywicielskich. Jaja składa w złożach około 40 sztuk. Larwy żerują na liściach okrywowych wyjadają liczne otworki. Gąsienice wgryzają się do wnętrza tworzą liczne chodniki wypełnione odchodami, ściany chodników mają kolor czarny.

• Bielinek kapustniki rzepik R.Bielinikowate

Bielinek kapustnik, formą zimującą jest poczwarka żółto-zielona, zimuje przymocowana do murów, słupów, płotów. W maju I pokolenie motyli. Samica składa jaja na chwastach zz rodziny krzyżowych po przepoczwarczeniu w VII pojawiają się motyle II pokolenia. Składają jaja na krzyżowych uprawnych. Samica składa jaja na spodniej stronie liści ok. 40 sztuk, pomarszczone, żeberkowane, postać ściętych stożków. Wylęgnięte żerują gromadnie potem się rozpełzają i żeruje osobno zjadają tkanki miękiszowe „szkieletowanie liści”. Ograniczaniebaryłkarz bieliniak (błonkówka za pomocą pokładełka składa do wewnątrz gąsienicy jaja „mumia”.

Bielinek rzepik wiosną wcześniej niż kapustnik samice składają jaja pojedynczo jest mniejszy. Gąsienica zielona po bokach(zielone pasy).

• Muchówki Śmietka kapuściana RŚmietkowate

Przypomina muchę domową, zimuje bobówka w glebie. Wiosną wylot much samica skł.jaja na szyjce korzeniowej roślin z R.krzyżowych. larwy dostaja się do szyjki korzeniowej, a potem schodzi w dół korzenia palowego(widoczne kręte korytarze czarne), wypełnione odchodami, zaatakowane rośliny słabiej rosną. 2-3/365, 1 najbardziej szkodliwe.

• Śmietka brukwiana

1/365. lot much na przełomie sierpnia i września. Larwy żerują na korzeniach roślin krzyżowych mogą powodować szkody nawet na starszych roślinach. Atakuje brukiew, larwy powodują gnicie.

• Pryszczarek kapustnik muchówka R.Pryszczarkowate

Przypomina komara ma czerwony odwłok, zimuje bobówka w glebie.3/365. groźny szkodnik plantacji nasiennych roślin krzyżowych. Samica składa jaja w łuszczyny uszkodzone przez chowacza podobnika. Żółknie, pęka, osypuje się, duże straty w plonie.

• Chowacz czterozębny Chrząszcz z R.Ryjkowcowate

Aparat gryzący, larwa apodialna znany jako łodygowy. formą zimującą jest owad dorosły. Wiosną wychodzą z zimowisk i po kopulacji składa jaja, robi otworek w ogonku liśliowym lub do nerwu przy nasadzie liści. Larwy które się wylęgają żerują w łodygach roślin. W 1 łodydze może żerować kilkadziesiąt larw wyjadaja wnętrze rośliny. Rośliny stają się łamliwe. Występuje 1/365. przepoczwarczenie następuje w glebie i chrząszcze zimują w ziemi w kryjówkach. Groźny żer dla młodych roślin.

• Chowacz brukwiaczek

Zimuje owad dorosły a samica składa jaja do pędów w miejscu gdzie składa jaja tworzy się ciemna plama, a wokół niej jaśniejsza. Pękają łodygi, zniekształca brzegi powoduje tzw.taśmienie. wystepuje 1/365

• Chowacz galasówek

Występuje dwa pnie tego szkodnika różni się terminem rozwoju i występuje:

I rośliny ozimepóźne lato samica składa jaja na szyjce korzeniowej rzepaku ozimego. Larwy, które pochodzą z tych jaj przebywają zimę w korzeniu w tkankach. Zachodzi przepoczwarczenie następuje wiosną w glebie.

II rośliny jarew maju/czerwcu samica składa jaja na jarych roślinach krzyżowych, larwy z tego pnia kończą jesienią i zimują dorosłe chrząszcze w glebie. Szkodliwa jest larwa, która żeruje na roślinach wyżera w korzeniu komorę. Kiedy samica składa jaja wydziela się substancja która powoduje namnażanie się komórek roślinnych tworzą się Galasy.

• Chowacz podobnik

Zimuje owad dorosły w wierzchniej warstwie gleby, ściółce. Wiosną samice dostają się na zielone łuszczyny roślin krzyżowych. Samice ryjkiem przebijają ściany drążą otworek i składają jaja, a larwy żerują w łuszczynach. Żeruje na nasionach obraz żerowania nie jest widoczny na zewnątrz 1/365 przepoczwarczenie w glebie.

• Pchełki ziemne Chrząszcze z R.Stonkowate

Pchełka smuszkowana, falistosmuga, czarna, czarnonoga.

Zerują na roślinach krzyżowych występują na wschodach jarych rzepaku, rzepiku, rzodkiewce, na rozsadach kapusty i kalafiora. Mają skoczne nóżki zimują owady dorosłe w glebie wierzchniej warstwie lub ściółce. Wiosną samice składają jaja na dolnej stronie blaszek liściowych a larwy minują liście-(pchełka smużkowata). Reszta natomiast składa jaja do gleby, a larwy żerują na korzeniach roślin. Szkodliwe są larwy i owady dorosłe, które żerują na liściach i robią otworki.

SZKODNIKI WARZYW KORZENIOWYCH

• Mszyca głogowo-marchwiana

Dwudomna. W wyniku żerowania tworzą się bordowe uwypuklenia i pęcherze na marchwi, mogą żerować na korzeniu spichrzowym 28 sztuk. Mogą one spowodować spadek cukru.

• Mszyca trzmielinowo-burakowa

Dwudomna, polifag-występuje na burakach, groźna dla bobu i bobiku. Zimowy żywiciel, trzmielina, kalina, jaśminowiec, barwa ciemno brunatna liczne kolonie, mogą żerować na pędach kwiatostanowych.

• Mietka ćwiklanka muchówka R.Muchowate

Żywiciele szpinak, burak cukrowy, i ćwikłowy. Formą zimującą jest bobówka zimująca w glebie. Obserwujemy na przełomie IV/V. samice składają jaja na liściach na dolnej stronie pojedynczo bądź w grupach. Larwy które się wylęgają dostają się do wnętrza i minują. Zaczynając od brzegów liści 3/365 I IV/V; II- p.k VI do poł VII; III-VIII/IX. Szkodliwy jest żer I pokolenia na początku wegetacji.

• Połyśnica marchwiana muchówka z R.Połysnicowate

Szkodnik marchwi, formą zimującą jest bobówka w glebie wiosną w maju wylot much. Samica składa jaja do ziemi obok roślin żywicielskich. Larwy żerują na korzeniach marchwi wgryzają się do korzenia tworzą liczne korytarze. Po I może wystąpić II gorzej się przechowuje łatwiej gnije.

SZKODNIKI WARZYW STRĄCZKOWYCH

• Mietka kiełkówka muchówka z R.Śmietkowate

Szkodnik warzyw o dużych nasionach (strąki), 2/365. poczwarki zimują w glebie wiosną wylot samice skł. Jaja w pobliżu roślin larwy I pokolenia. Żerują w nabrzmiałych nasionach ogórków, dyni, grochu. Niszczą wnętrza.

• Oprzędziki chrząszcze z R.Ryjkowcowate

Oprzędzie szary, wielożerny, żółtonogi, koniczynowy, groszkowy, pręgowany.

Ryjek krótki i szeroki żerują również na roślinach motylkowych. Zimują owady dorosłe zimują na miejscu ostatniego żerowania. Wiosną wychodzą na zewnątrz z zimowisk. Po kopulacji samice składa jaja na ziemi lub lekko nad pwierzchnią ziemi. Larwy z deszczem dostają się pod ziemię i żerują na brodawkach roślin z rodziny motylkowych. Starsze larwy jedzą też nawet korzonki. Przepoczwarczenie w glebie. Po przepoczwarczeniu wychodzą żerują jeszcze. Szkodliwe larwa i owad dorosły.

• Pachówka stąkóweczka motyl R.Zwójkowate

Groźny szkodnik peluszki, grochu zimuje gasienica w glebie w kolepce. Wiosną przed przepoczwarczeniem opuszczają kolebkę i przemieszcza się pod powierzchnią gleby. Gdzie się przepoczwarcza. Wylot motyli V/Vi samice składają jaja na działkach kielicha bądź na dolnej stronie liści. Gąsienice z jaj przechodzą na strąki, na szwie tworzą mały oprzęd i pod oprzędem wgryzają się do środka strąka i żerują. Żerując wewnątrz strąka obgryzają ziarna. Strąk wypełniony jest odchodami mogą nasiona być oprzędzone. Gdy gąsienica już przejdzie rozwój wychodzi ze strąka spada na ziemię i robi kokon ważna jest wilgotność gleby.

• Styrakowiec fasolowy, bobowy, grochowy chrząszcze R.Srąkowcowate

Owady małe, pokrywy zaokrąglone nie osłaniają odwłoka, barwa szara, mogą mieć włoski, które układają się w desenie. Larwy wyjdą z jaj mają 3 pary odnóży, zatracają po 1 wylince i staje się z wyodrębnionym odcinkiem głowowym. Żeruje tylko na roślinach motylkowych.

Strakowieć fasolowy-pochodzi z AM Pół. Jest ciepłolubny może przezimować tylko w magazynach. Zimują tylko owady dorosłe. Rozwój ten może przebiegać w magazynie lub na polu. Wiosną rozpoczyna rozwój w magazynie. Samica składa jaja w dojrzałe strąki fasoli na szwie strąka lub do wewnątrz. Młode larwy wgryzają się do nasienia i tam żeruje. Gdy larwa przejdzie rozwój przepoczwarczenie również w nasionach. Po przepoczwarczeniu wypycha wieczko i wychodzi. Jeżeli w magazynach spełnione są odpowiednie warunki może być kilka pokoleń natomiast na polu tylko jedno. Szkodliwość- Szkodliwość 1 nasionku może żerować kilkanaście larw. Zdolność kiełkowania ograniczona i do spożycia się nie nadaje

Stąkowieć bobowy-żeruje na bobie i bobiku. Żeruje owad dorosły może zimować w magazynach i w polu w kryjówkach. Owady dorosłe po kopulacji samica składa jaja do młodych strąków, larwy wgryzaja się do ziaren tam też następuje przepoczwarczenie. Wylot może nastapić przed zbiorem i chowają się do kryjówek lub trafiaja do magazynów. Szkodliwość taka jak u strak.fasol. w 1 ziarnku żeruje kilka larw.

Strakowiec grochowy-zimuke owad dorosły na polu lub pod ściólką lub w magazynie. Na wiosnę nalatuje na plon. Owady dorosłe mogą żywić się zielonymi częśiami roślin. Osiągaja dojrzałość kiedy tworzą się strąki i samica po kopulacji składa jaja na strąki. Larwa wgryza się do wnętrza i tam żeruje w 1 ziarnie żeruje tylko 1 larwa. Przepoczwarczenie też w ziarnie. Szkodliwość ja u tamtych.

SZKODNIKI WARZYW CEBULOWYCH

• Wgryzka szczypiórka motyl R.Tantnisiowate

Żeruje na cebuli, czosnku i porach. Mały ciemnobrunatny. Poczwarki są brunatne i w siatkowatym kokonie. Formą zimującą jest owad dorosły, wylatują wcześnie wiosną samice składają jaja na liściach cebuli czosnku i pora. Wylęgłe gąsienice żerują na powierzchni liści, a potem wgryzają się do wew i minują je. Miny przebiegają wzdłuż tych liści. Starsze larwy mogą schodzić w dół docierać nawet do cebul. Występuje 2/365. I pokolenie gąsienice żerują V-Vi, II pokolenie na przełomie VIII/IX. Większe znaczenie gospodarcze ma 2 pokolenie bo uszkodzona cebulażle się przechowuje. Mogą żerować na pędach nasiennych, mogą przechodzić na kwiaty i nasiona. Szkodliwość żerowania na szczypiorze zmniejsza wartość konsumpcyjną, łatwo gniją

• Mietka cebulanka muchówka R.Śmietkowate

Zimują poczwarki i bobówki w glebie. Z poczwarek wylatują muchy przeł V/VI. Samica składa jaja do gleby w pobliżu roślin żywicielskich bądź teżu nasady liści cebuli. Larwy żerują wewnątrz cebul w wyniku żerowania obserwujemy więdnięcie, przewracanie z czasem obumieranie. Występują 2/365. może żerować na cebulkach roślin ozdobnych.

• Rudnica cebulówka muchówka R.Bzygowate

Szkodnik wtórny (atakuje cebulę uszkodzoną). Formą zimującą jest larwa zimuje wew cebul. Przepoczwarczenie wiosną wylot w V. samice składa jaja na cebulach bądź na ziemi w pobliżu. Rozwój i żer larwa odbywa wewnątrz cebuli, wygryzając korytarze. . wnętrze cebuli jest zniszczone. Na zewnątrz obserwujemy więdnięcie, żółknięcie szczypioru. Występuje 2/365. może żerować na cebulach roślin ozdobnych.

• Poskrzypka cebulowa Chrząszcz R.Stonkowate

Atakuje cebule na polu i gat z r.liliowate. owad dorosły ma barwę czerwono-ceglastą z połyskiem, połyskiem larwy pokryte brunatnym śluzem. Zimują chrząszcze oraz poczwarki w glebie lub w ściółce. Wiosną samica składa jaja w niewielkich złozach na liściach roślin żywicielskich. Wylęgłe larwy wyżerają w liściach otwory. Przepoczwarczenie w glebie, żyje przez dwa lata, żeruje i składa jaja. Szkodliwość, wyjadanie otworów powoduje zmniejszenie pow asymilacyjnej, szczypior może się nadłamywać pod wpływem wyjadania.

• Chowacz Szczypiorniak Chrząszcz z R.Ryjkowcowate

Owady dorosłe barwy ciemnej, a w zdłuż lini biały pasek. Zimuje owad dorosły, zimują na miedzach w ściółce. Kiedy znajdzie się na roślinie żywicielskiej tworzą małe ranki. Samica składa jaja pojedynczo larwy pow. Minowanie liści. Przepoczwarczenie w glebie późnym latem. Młode chrząszcze udają się na spoczynek 1/365. szkodliwość na szczypiorze podłużne minyi wzdłuż szczypiora tworzy się przebarwienie. Zmniejszenie powierzchni asymilacyjnej ma to wpływ na plonowanie

SZKODNIKI SZPARAGA

• Trzep szparagówka muchówka R>Nasiennicowate

Zimuje bobówka w glebie u podstawy pędów szparaga. W okresie kiedy pęd się wybija następuje wylot owadów dorosłych. Po kopulacji samica składa jaja do pędów tuż pod wierzchołkiem. Wylęgłe larwy minują pęd pod skórką, a następnie wędruje do środka pędu i tam żeruje i przemieszcza się ku dołowi. Przepoczwarczenie tuż pod powierzchnią gleby. 1/365. szkodliwość larwy powodują deformacje pędów szparaga, pęd powybijany przybiera kształt „pastorału”, wierzchołki pędów często żółkną.

• Poskrzypka szparagowa i dwunastokropka chrząszcze z R.Stonkowate

Poskrzypka szparagowa-barwa niebieska, zielona, zimują owady dorosłe w glebie . wiosną wychodzą żywią się młodymi pędami. Samice składają jaja gdy ukazują się pedy kwitowe. Składa jaja na wszystkich organach w pędach wylęgłe larwy żywią się zieloną masą roślin. Przepoczwarczenie w glebie 3/365. szkodliwość zmniejszenie powierzchni asymilacyjnej, osłabienie roślin, zmniejszenie plonów.

Dwunastokropka-ceglasto-czerwona i na każdej pokrywie 6 kropek. Składa jaja pojedynczo na pędach kwiatowych lub owocowych larwy żywią się owocami szparaga. Przepoczwarczenie w glebie. 2/365. zmniejszenie plonów.

SZKODNIKI SADÓW USZKADZAJACE RÓŻNE GATUNKI DRZEW I KRZEWÓW OWOCOWYCH

• Przędziorek chmielowiec i owocowiec

• Skorupik jabłoniowy i Cerwce pluskwiaki równoskrzydłe R.Tarcznikowate

Gatunek wielożerny, szkodnik szczególnie dla miodnych drzew jabłoni. Może żerować również na porzeczkach, gruszach, morelach, brzoskwiniach.

Czerwce-maja bardzo silny dymorfizm płciowy. Gdy z jaj wylęgną się larwy, mogą być ruchliwe, wbijają kłujkę w odpowiednim do żerowania miejscu. Zatracają odnóża, oczy, czółki. W ciągu swojego rozwoju lawa wytwarza tarczkę (kształt przecinka), gdy larwa przejdzie swój rozwój ukazują się uskrzydlone samice, a samce są nadal pod tarczką. Samce bardzo rzadko się ujawniają. Zdolność do partenogenezy. Formą zimującą są jaja które zimują pod tarczką zamarłych samic. Wiosną V-VI larwy rozpełzają się po drzewach. W gładką korę wbijają. Kłujkę przechodzą pełny rozwój. Pojawiają się samce i samice bądź same samice. 1/365. wpływ zerowania to silnie zaatakowane drzewa mają mniejszy przyrost, szczególnie gałęzie mogą zasychać, plon bardzo maleje, drzewa mają zmniejszona mrozoodporność, są bardziej podatne na atak szkodników innych i na choroby, liście wcześniej opadają

• Misecznik śliwowy R.Misecznikowate

Polifag-owad wielożerny najczęściej atakuje śliwy może wyst.na agreście, winorośli, porzeczce .

Tarczka samic jest ciemno-brunatna, formą zimującą jest larwa L₂ bez żadnej specjalnej osłony gromadzą się na dolnej stronie gałęzi, często gdy włoski na larwach. Łączą się ze sobą i tworzą się puchowe osłony. Wiosną wbijają kłujkę głęboko w tkanki pędów i po kolejnym lnieniu nieruchomieją, zatracają czułki, odnóża oczy, tworzy się tarczka początkowo jest biała z czasem brunatnieje. Samice składają jaja pod tarczką po złozeniu jaj obumierają. Z jaj larwy wychodzą z pod tarczki, wychodzą na liście i nie zdrewniałe pędy i po lnieniu są przygotowane do zimowania. Wysysają soki co powoduje zmniejszenie owocowania. Może dochodzić do śmierci drzew. Występuje dużo rosy miodowej występuje partenogeneza.

• Zwójki liściowe Motyle R.Zwójkowate

Charakterystyczny wygląd w czasie spoczynku skrzydełka wzdłuż lini ciała dachówkowato. I para skrzydeł prostokątna (trapezowa). Na przedniej parze brunatne, popielate wzory. II para skrzydeł jednobarwna, kremowa lub brązowa. Są to małe motyle 15-30mm. Żerują na liściach zjadają je zwijają je mogą pąk kwiatowy złożyć z liśćmi. Jeżeli liść przylega do owocu to zwójki zeskrobują z owocu skórkę. Gąsienice zielone, żółto-zielone, brunatne w zależności od gatunku. Gatunek polifagiczny, żerownie również na drzewach ozdobnych

Gatunki zwójek:

Wydłużka oczateczka-zimują jaja 1.365, gąsienica brunatna zwija po kilka liści żeruje aż jest żywa tkanka

Płtkówka pstrocineczka-zimuje gąsienica na rozwidleniach pędów 1/365, może oprócz liści również pąki kwiatowe

Zwójka różuweczka-formą zimującą są jaja na korze drzew, pędach na pniach, może żerować na krzewach roślin uprawowych uprawowych dziko rosnących. 1/365. gąsienica żeruje V-VI. Zwija liście wzdłuż nerwu głównego, może zeskrobywać skórkę z owoców.

Zwójka porzeczkuweczka-2/365, 1 pokolenie na liściach, 2 pokolenie może już zeskrobywać z rozwiniętych owoców Skórkę. Zwalcza się ja kompleksowo. Stosuje się pałki feromonowe.

• Motyle duże

• Piędzik przedimek przedimek.Mirnikowcowate

Występuje dymorfizm płciowy. Samica ma długie odnóża i skrócone skrzydła (nie może latać). Samiec jest uskrzydlony.

Zimują jaja na krótkopędach przy pąkach śpiących. Gąsienice wylęgają się w kwietniu, a ich rozwój i żerowanie trwa aż do czerwca. Następnie zagrzebują się w ziemi ( diapauza letnia), gdzie pozostają aż do października. Po przepoczwarczeniu, w okresie pierwszych przymrozków, motyle wydostają się na powierzchnie. Samica wchodzi po pniu i składa pojedyncze jajo. 1 pokolenie

Walka: Prześwietlanie koron drzew, zakładanie opasek lepowych i chwytnych. W okresie letnim przekopać ziemie wokół pnia

• Brudnica nieparka R.Brudnicowate

Duży, nocny motyl, skrzydła samicy są brudnobiałe, a u samców-oliwkowobrązowe, ma lepszy zmysł węchu. Złoża jaj mają wygląd brązowej „filcowatej” poduszeczki.

Zimują jaja składane na pniach, konarach, płotach. Gąsienice wylęgają się w drugiej połowie kwietnia. Są silnie owłosione, włoski są wypełnione są powietrzem( są bardzo lekkie więc są łatwo przenoszone przez wiatr). Zjadają liście. Przepoczwarczenie odbywa się w koronie drzew. Motyle pojawiają się w lipcu. Po złożeniu jaj giną.

• Przątka pierścienica R.Pierścienicowate

Samica większa jaśniejsza od samca. Jaja w koloniach na korze. Młode gąsienice małe, duże gąsienice owłosione. Zjada liście. Zimują jaja na pniach drzew i grubszych konarach. Zjada zwinięte liście jabłoni powoduje gołożery.

• Kuprówka rudnica R.Brudnicowate

Kuprówka rudnica

Motyle o śnieżnobiałych skrzydłach. Odwłok samicy zakończony „pędzlem” rudych włosków( pokryte są substancją parzącą), maja lepszy węch od samców. Jaja pokryte są włoskami.

Zimują gąsienice drugiego stadium rozwojowego w gniazdach zimowych wykonanych z kilkunastu liści. Wiosną, w okresie pękania pąków gąsienice opuszczają kryjówki. Powodują gołożery, zjadają liście. Żerują aż do końca czerwca, po czym przepoczwarczają się wewnątrz oplecionych przędzą liści. Samice składają jaja w lipcu. W sierpniu wylęgają się gąsienice. Po żerowaniu, polegającym na szkieletowaniu liści, budują gniazda zimowe.1 pokolenie

• Znamiennówka tarniówka R.Brudnicowate

Duży motyl, forma zimującą są jaja na pniach i gałęziach różnych drzew gąsienice z tych jaj żerują na liściach owocowych owocowych leśnych. Przepoczwarczenie na pniach, spękaniach kory. 2/365. gatunek wielożerny, może powodować gołożery na różnych drzewach owocowych. Gąsienica tuż za głową posiada pędzelki żółto-cerwone.

• Wznosik doparek R.Wznosikowate

Zimuje owad dorosły, w szczelinach kory pod zeschłymi liśćmi, żeruje na jabłonii gruszach. Motyle na wiosnę V wylatują z zimowisk. Jaja na liśicach, gąsienice powodują szkieletowanie liści od góry. To miejsce gdzie żeruje gąsienica brunatnieje liść wygląda jakby by l spalony. 2/365. gąsienice 2 pokolenia zeskrobują skórkę z owoców.

• Motyle minujące

Bardzo małej rozpiętości, skrzydeł gąsienice żerują wewnątrz liścią wyjadają miękisz-tworzą się miny. Gąsienice-ciało bardzo mocno spłaszczone, odnóża zredukowane.

Pochwik plameczek-R.Pochwikowate

Gasienice wykształcają pochewkę w kształcie cygara wewnątrz której żeruje. Cykl rozwojowy trwa dwa lata. Gąsienica żeruje wewnątrz pochewki i na około jak się skończy tkanka i zmienia miejsce. Motyle od V do końca VIII. Jaja na dolnej stronie liści wzdłuż nerwów. Gąsienice najpierw najpierw minach, a później tworzy futeralik i tam żeruje. Formą zimującą jest gąsienica w futeralikach.

Wystrój wężowiaczek R.Wystrojowate

Rozpiętość skrzydeł 9mm na zakończeniach przednich skrzydeł ma pędzelki. Zimują owady dorosłe w szczelinach kory. Jaja na lisciach przy głównym nerwie. Gąsienice wewnątrz liścia żerują powodując wąskie wężowe miny. 3/365.

Szrotuwek białaczek R.Kibitnikowate. zimuje poczwarka w minach opadłych liściach wylot motli w IV. Samica składa jaja na dolnej stronie liści 2 pokolenie w VI a 3 w VIII, występuje najczęściej na jabłoniach. Charakterystyczne miny-na górnej stronie blaszki liściowej powstają uwypuklenia z jaśniejszymi punktami, a na dolnej miekisz odstaja od skórki i liść jest pofalowany występuje w sadach intensywnie chronionych

Szkodniki drzew ziarnkowych

• Gromada pajęczaki rzad roztocze Nadr.Szpecielowate

Pordzewiacz jabłoniowy ciało wydłużone walcowate; składa się z pierścieni 2 pary odnóży i sztyleciki. Występuje partenogeneza. 5/365. ciało składa się z 30 pierścieni zimuje samica w szczelinach kory i pod łuskami pąków jabłoni. Rozwój w IV-IX i w tym czasie jest 5 pokoleń, żeuje na dolnej stronie liści między włoskami. Na liściach tworzą się jasne plamy, które z czasem brązowieją, powoduje to zmniejszenie plonowania, suche liście opadają i brązowieją. Występują na odmianach które mają owłosione liście jest ich wtedy więcej

Podskórnik gruszowy-zbudowany z 80 pierścieni zimują samice w pąkach gruszy w III rozpoczyna się składanie jaj. 3/365. rozwój 3i3 pokolenia zachodzi już w tkankach liści. Samice na zimowanie schodzą już pod koniec VII. Żerowanie tego gatunku powoduje opóźniony rozwój, na wiosne nabrzmiałe pąki, na liściach pęcherzyki, które są zielone potem brązowieją. Mogą żerować na skórce owoców

• Mszyce

Mszyca jabłoniowa- zimują zapłodnione jaja

1

---