........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Nr 001/2003

Strona: 1 Stron: 8

Nazwa dokumentu:

Nadzorowanie Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Opracował: .............................................

Sprawdził: ...........................................

Zatwierdził: ...........................................

Podpis:

Data:

Podpis:

Data:

Podpis:

Data:

1. Cel

Celem procedury jest określenie zasad zarządzania ryzykiem zawodowym w Zakładzie Mięsnym ........................................ Spółka Jawna a w szczególności:

• określenie charakterystyk stanowisk pracy,

• identyfikacja zagrożeń,

• ocena ryzyka zawodowego,

• ograniczanie lub eliminowanie ryzyka zawodowego,

• dokumentowanie zagrożeń i ryzyka zawodowego,

• archiwizowanie zapisów,

• informowanie o ryzyku zawodowym pracowników.

2. Zakres stosowania

2.1. Zakres podmiotowy.

Procedura obowiązuje wszystkich pracowników Zakładu Mięsnego .............. Spółka Jawna.

2.2. Zakres przedmiotowy.

Procedura dotyczy wszystkich stanowisk pracy i wszystkich zidentyfikowanych na tych stanowiskach zagrożeń.

3. Dokumenty nadrzędne

• Ustawa Kodeks pracy, dział X (Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.; art. 226; art. 227 §1;

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997vr. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwem i higieny pracy (Dz. U. Nr 129, poz. 844 z późn. zm.); §39 i §40.1.

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000vr. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 82, poz. 930).

• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 10 marca 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy uboju zwierząt i przetwórstwie mięsa (Dz. U. Nr 25, poz. 226 z 1999 r.).

• Norma PN-N-18002:2000 System zarządzania bezpieczeństwem i higiena pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego.

4. Dokumenty związane

Rejestr wypadków przy pracy,

Dokumentacja badań wypadków przy pracy,

Rejestr chorób zawodowych,

Dane dotyczące występowania schorzeń,

........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Strona 2 z 8

Dokumentacja wyników pomiarów czynników środowiska pracy,

Karty charakterystyk substancji niebezpiecznych,

Wykaz prac szczególnie niebezpiecznych,

Wykaz stanowisk pracy, na których wymagane są dodatkowe uprawnienia,

Wykaz prac, na których prace wykonywane są, przez co najmniej dwie osoby,

Wykaz prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej,

Dokumentacja techniczno ruchowa środków pracy - narzędzi, maszyn i urządzeń,

Procedury i instrukcje wykonywania pracy,

Wykaz stosowanej odzieży roboczej i ochronnej oraz środków ochronnych,

Instrukcja transportu wewnątrzzakładowego.

5. Odpowiedzialność

5.1 Współwłaściciel Zakładu Mięsnego ....................Spółka Jawna odpowiada za:

• powołanie Zespołu Oceny Ryzyka Zawodowego,

• sprawowanie nadzoru nad zarządzaniem ryzykiem zawodowym,

• udostępnienie dokumentów związanych wymienionych w pkt. 4,

• określenie potrzeb szkoleniowych i przeprowadzenie szkoleń,

• informowanie o ryzyku zawodowym pracowników.

5.2. Przewodniczący Zespołu Oceny Ryzyka Zawodowego - Współwłaściciel - odpowiada za:

• kierowanie Zespołem Oceny Ryzyka Zawodowego,

• nadzorowanie wykonania analizy zagrożeń przez zespół oceny ryzyka zawodowego,

• nadzorowanie dokumentowania oceny ryzyka zawodowego,

• współudział w opracowaniu planów ograniczania lub eliminowania ryzyka zawodowego,

• opracowanie zasad informowania o ryzyku zawodowym pracowników,

• właściwe przechowywanie zapisów,

• archiwizację zapisów.

5.3. Członkowie Zespołu Oceny Ryzyka Zawodowego - Specjalista ds. BHP - Koordynator prac Zespołu, Technolog, Specjalista spoza zakładu pracy - odpowiadają za:

• określenie charakterystyk stanowisk pracy,

• identyfikację zagrożeń,

• ocenę ryzyka zawodowego,

• ograniczanie lub eliminowanie ryzyka zawodowego,

• informowanie o ryzyku zawodowym pracowników.

1. Kierownicy poszczególnych komórek organizacyjnych odpowiadają, wg kompetencji, w danej komórce organizacyjnej za:

• udostępnienie dokumentacji techniczno-ruchowej środków pracy,

• udostępnienie dokumentacji procesów technologicznych,

• udostępnienie procedur i instrukcji wykonywania pracy,

• uczestniczenie w określaniu charakterystyk stanowisk pracy,

• uczestniczenie w identyfikacji zagrożeń,

• uczestniczenie w ocenie ryzyka zawodowego,

........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Strona 3 z 8

• uczestniczenie w opracowywaniu planów ograniczania lub eliminowania ryzyka zawodowego,

• informowanie o ryzyku zawodowym pracowników

6. Postępowanie

6.1. Ogólne zasady nadzorowania zarządzaniem ryzykiem zawodowym.

6.1.1. Nadzorowi podlegają działania mające związek z bezpieczeństwem pracowników na wszystkich stanowiskach pracy, a w szczególności:

• zbieranie informacji dotyczących charakterystyk stanowisk pracy,

• identyfikacja zagrożeń oraz sporządzanie ich charakterystyk,

• ocena ryzyka zawodowego,

• opracowanie planów ograniczania lub eliminowania ryzyka zawodowego,

• monitorowanie oraz ocena wyników podjętych działań,

• korygowanie niezgodności,

• zapisy wynikające z zarządzania ryzykiem zawodowym,

• informowanie pracowników o zagrożeniach i wynikającym z nich ryzyku zawodowym.

6.1.2. Zapisom podlegają wyniki wszystkich działań mających związek z zarządzaniem
ryzykiem zawodowym, a w szczególności:

• informacje dotyczące charakterystyk stanowisk pracy,

• wyniki identyfikacji zagrożeń,

• wyniki oceny ryzyka zawodowego,

• wyniki efektywności działań korygujących i zapobiegawczych.

• inne działania mające wpływ na bezpieczeństwo.

6.2. Identyfikowanie zapisów.

6.2.1.Odpowiedzialnym za określenie działań, które wymagają sporządzania zapisów jest
Współwłaściciel Spółki przy współpracy z Zespołem Oceny Ryzyka Zawodowego.

6.2.2.Wykaz zapisów prowadzi Specjalista ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (zał. B).

6.2.2.1 Wyżej wymieniony wykaz jest uaktualniany na bieżąco.

6.3. Sporządzanie zapisów.

6.3.1. Zapisy są sporządzane przez Zespół Oceny Ryzyka Zawodowego lub Specjalistę ds. BHP po zakończeniu działalności zespołu.

6.4. Nadzorowanie zapisów.

6.4.1. Skuteczność nadzorowania zapisów dotyczących Zarządzania Ryzykiem Zawodowym
jest zapewniona poprzez spełnienie następujących wymagań:

• wzory zapisów zostały przedstawione jako załączniki do Procedury Zarządzania Ryzykiem Zawodowym,

• każdy zapis jest nadzorowany poprzez jego umieszczenie w "Wykazie zapisów Zarządzania Ryzykiem Zawodowym",

6.4.1.1. Wszystkie zapisy są sporządzane przez osoby do tego upoważnione.

6.4.2. Zapisy są nadzorowane przez Przewodniczącego Zespołu Oceny Ryzyka
Zawodowego lub Specjalistę ds. BHP po zakończeniu działalności zespołu.

6.5. Wykorzystywanie zapisów do analiz.

6.5.1.Zapisy Zarządzania Ryzykiem Zawodowym są podstawą do sporządzania analiz
dotyczących skuteczności i efektywności Zarządzania Ryzykiem Zawodowym.

6.5.2.Zapisy Zarządzania Ryzykiem Zawodowym są przedmiotem analiz prowadzonych
przez kierowników poszczególnych komórek organizacyjnych oraz przez Współwłaścicieli Spółki.

........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Strona 4 z 8

6.5.3.Celem analizy zapisów jest wskazanie ewentualnych niezgodności oraz uruchomienie
procesu doskonalenia bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie.

6.6. Przechowywanie zapisów.

6.6.1. Sposób przechowywania zapisów Zarządzania Ryzykiem Zawodowym powinien
zagwarantować, że nie zostaną one uszkodzone i będą dostępne w każdej sytuacji, gdy
zaistnieje potrzeba ich wykorzystania.

6.6.2. Okres przechowywania zapisów Zarządzania Ryzykiem Zawodowym powinien uwzględniać:

• obowiązujące przepisy prawne,

• wymagania wewnętrzne.

6.6.2.1. Zapisy są przechowywane przez Specjalistę ds. BHP firmy w dokumentach z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy przez okres ustalony w przepisach wewnętrznych lub instrukcjach oceny ryzyka zawodowego.

6.6.3. Po wymaganym okresie przechowywania zapisy Zarządzania Ryzykiem Zawodowym są przekazywane do archiwum.

7. Wybór metody oceny ryzyka zawodowego i uzasadnienie wyboru.

Do oceny ryzyka zawodowego w Zakładzie Mięsnym .................... Spółka Jawna, ze względu na małą złożoność wykonywanych zadań, wybrano metodę „RISC SCORE” dla zagrożeń czynnikami niebezpiecznymi i metodę z PN-N18002:2000 dla zagrożeń, dla których zmierzono ich wartości w odniesieniu do NDN i NDS.

Dla metody RISC SCORE:

R = S x E x P

gdzie:

R - ryzyko,

S - potencjalne skutki zagrożenia (strata ludzka lub materialna),

E - ekspozycja tzn. czas przebywania w narażeniu,

P - prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia.

W wyniku wyliczenia iloczynu R = S x E x P uzyskuje się wartość liczbową, której odpowiada kategoria ryzyka i wymagania do działań prewencyjnych. Sposób określenia parametrów S, E, P oraz jakościowego R pokazano w tabelach nr 1, 2, 3, 4.

Wartościowanie ryzyka zawodowego prowadzi się w skali 5 punktowej, którą uznano za najbardziej optymalną. Metoda ta należy do jednej z prostszych metod, ale jest wystarczająca do szacowania ryzyka zawodowego w małych i średnich zakładach pracy, w tym także w ww. firmie, gdzie nie występują skomplikowane procesy pracy oraz częste zdarzenia wypadkowe.

........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Strona 5 z 8

Ocena ryzyka zawodowego możliwa jest do przeprowadzenia w dogodnym czasie i bez zakłóceń w prowadzeniu podstawowej działalności firmy, jaką jest sprzedaż artykułów mięsnych w szerokim asortymencie.

Tabela 1. RISC SCORE - szacowanie skutków zdarzenia

Wartość „S”	Szacowanie straty	Opis
				Straty ludzkie	Straty materialne
100	Poważna katastrofa	Wiele ofiar śmiertelnych	> 30 mln zł
40	Katastrofa	Kilka ofiar śmiertelnych	10 ÷ 30 mln zł
15	Bardzo duża	Ofiara śmiertelna	0,3 ÷ 1 mln zł
7	Duża	Ciężkie uszkodzenie ciała	30 ÷ 300 tys. zł
3	Średnia	Absencja	3 ÷ 30 tys. zł
1	Mała	Najwyżej udzielenie pierwszej pomocy	< 3 tys. zł

Tabela 2. RISC SCORE - szacowanie ekspozycji na zagrożenie

Wartość „E”	Opis ekspozycji
10	Stała
6	Częsta (codziennie)
3	Sporadyczna (raz na tydzień)
2	Okazjonalna (raz na miesiąc)
1	Minimalna (kilka razy w roku)
0,5	Znikoma (raz w roku)

Tabela 3. RISC SCORE - szacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia

Wartość „P”	Opis	Szansa w %
10	Bardzo prawdopodobne	50 (1 na 2)
6	Całkiem prawdopodobne	10 (1 na 10)
3	Mało prawdopodobne ale możliwe	1 (1 na 100)
1	Tylko sporadycznie możliwe	0,1 (1 na 1 000)
0,5	Możliwe do pomyślenia	0,01 (1 na 10 000)
0,2	Praktycznie niemożliwe	0,001 (1 na 100 000)
0,1	Tylko teoretycznie możliwe	0,0001 (1 na 1 000 000)

........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Strona 6 z 8

Tabela 4. RISC SCORE - wartościowanie ryzyka

Wartość ryzyka „R”	Kategoria ryzyka	Działanie zapobiegawcze
R < 20	Akceptowalne	Wskazana kontrola
20 < R < 70	Małe	Potrzebna kontrola
70 < R < 200	Istotne	Potrzebna poprawa
200 < R < = 400	Duże	Potrzebna natychmiastowa poprawa
R > 400	Bardzo duże	Wskazane wstrzymanie pracy

Szacowanie wartości ryzyka według PN-N-18002:1999 wykonane zostanie na podstawie tabeli nr 3 z Polskiej Normy:

Tab. 3 - Ogólne zasady oszacowania ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej na podstawie wartości wielkości charakteryzującej narażenie.

Wartość wielkości charakteryzującej narażenie (P)	Oszacowanie ryzyka zawodowego
P>Pmax	duże
Pmax ≥ P ≥ 0,5 Pmax	średnie
P < 0,5 Pmax	małe
UWAGA - Pmax - wartość dopuszczalna wielkości charakteryzującej narażenie, ustalana na ogół na podstawie odpowiednich przepisów (może to być odpowiednia wartość NDS - najwyższego dopuszczalnego stężenia lub NDN - najwyższego dopuszczalnego natężenia). W przypadku braku ustalonych wymagań przy jej ustalaniu można wykorzystać opinie ekspertów i/lub wziąć pod uwagę opinie pracowników.

Podane w tablicy nr 3 ogólne zasady oszacowania ryzyka zawodowego nie uwzględniają zmniejszenia narażenia przez zastosowanie środków ochrony indywidualnej. W przypadku zastosowania i prawidłowego doboru tych środków oszacowanie ryzyka zawodowego może ulec zmianie (np. Z dużego na średnie). Zasadę tę można zastosować po wyczerpaniu możliwości ograniczenia ryzyka zawodowego za pomocą innych środków ochronnych.




7. Załączniki

Załącznik A

Załącznik B

Schemat blokowy procesu nadzorowania Zarządzania Ryzykiem Zawodowym,

Formularz: Wykaz zapisów Zarządzania Ryzykiem Zawodowym.




........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Strona 7 z 8

8. Zmiany

Nr zmiany	Data	Opis

9. Słownik

Analiza ryzyka - badanie ryzyka obejmujące określenie granic obiektu, identyfikację zagrożeń i szacowanie ryzyka.




Choroba zawodowa - choroba spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia
występujących w środowisku pracy, określona w prawnie obowiązującym wykazie chorób zawodowych.

Działania korygujące - działania podjęte w celu usunięcia istotnej niezgodności lub innej
niepożądanej sytuacji w celu niedopuszczenia do ich ponownego wystąpienia.

Działania zapobiegawcze - działania podjęte w celu usunięcia przyczyn potencjalnej niezgodności
lub innej niepożądanej sytuacji w celu niedopuszczenia do ich wystąpienia.

Identyfikacja zagrożenia - proces rozpoznawania tego czy zagrożenie istnieje oraz definiowania
jego charakterystyk.

Narażenie (ekspozycja) - podleganie oddziaływaniu czynników niebezpiecznych, szkodliwych lub uciążliwych związanych z wykonywaniem pracy.

Narażenie jest wyrażanym ilościowo lub jakościowo pojęciem charakteryzującym zagrożenie na stanowisku pracy.

Niezgodność - niespełnienie wyspecyfikowanego wymagania.

Ocena ryzyka.- proces analizowania ryzyka i wyznaczania dopuszczalności ryzyka.

Ryzyko zawodowe - prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych
z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.

Ryzyko resztkowe - ryzyko, jakie pozostaje po zastosowaniu (wprowadzeniu) środka
ochronnego.

Stanowisko pracy - przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w
której pracownik lub zespół pracowników wykonują pracę.

........................ (nazwa zakładu)

Procedura Zarządzania Ryzykiem Zawodowym

Strona 8 z 8

Środowisko pracy - warunki środowiska materialnego, określone czynnikami fizycznymi,
chemicznymi i biologicznymi, w którym odbywa się proces pracy.

Środki ochronne:

• środki (sposoby) do zlikwidowania zagrożenia lub zmniejszenia ryzyka.

• środki ochrony zbiorowej, środki ochrony indywidualnej lub inne środki (techniczne lub organizacyjne), stosowane w celu ograniczenia ryzyka zawodowego.

Zagrożenie stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę.

Załącznik B
Wykaz zapisów Zarządzania Ryzykiem Zawodowym
Lp.	Rodzaj zapisu/nr identyfikacyjny	Miejsce przechowywania	Czas przechowywania	Odpowiedzialny za przechowywanie




.........................................................

..................................

PROCEDURA ZARZĄDZANIA

RYZYKIEM ZAWODOWYM

.......................... grudzień 2003.

.........................................................

..................................

PROCEDURA OCENY

RYZYKA ZAWODOWEGO

.......................... grudzień 2003.

---