1. Zdefiniować pojęcie „technologia” i technologia robót budowlanych

Technologia-metoda wytwarzania produktów określonego rodzaju ; nauka stosowana o procesach wytwarzania produktów materiałów wyjściowych

Technologia robót budowlanych-zajmuje się metodami i systemami wykonywania poszczególnych rodzajów robót budowlanych oraz wznoszenia obiektów.

4. Klasyfikacja procesów w podstawowej produkcji budowlanej , przykłady

4.1 Ogólna klasyfikacja.

1. roboty ziemne (podstawowe, przestrzenne, wykończeniowe, odwodnieni, zagęszczenie gruntu)

2. roboty fundamentowe i uzbrojenie terenu (specjale, uzbrojenie podziemne)

3. roboty betonowe (deskowanie, zbrojenie, betonowanie)

4. roboty montażowe (montaż konstrukcji budynków, budowli specjalnych)

5. roboty wykończeniowe (tynkarskie, malarskie, tapicerskie, podłogowe, izolacyjne, osadzeniowe, stolarskie)

1. Podział w zależności od ich złożenia

1. procesy bardzo wysokiego stopnia złożoności (obejmujące wykonanie zespołu obiektów)

2. procesy bardzo wysokiego stopnia złożoności (wznoszenie całych budynków)

3. procesy średniego stopnia złożoności (wykonanie elementów konstrukcji, wyposażenie lub wykończenie obiektów)

4. procesy małego stopnia złożoności prowadzące do uzyskania półfabrykatu

5. Technologiczny model budownictwa tradycyjnego i uprzemysłowionego - różnice podstawowe.

Systemy technologii robót budowlanych w Polsce

1. system tradycyjny i częściowo uprzemysłowiony. W latach 60 oparty na tzw. technice tradycyjnej z tendencjami do częściowego przyobiektowego placu budowy, wykorzystując zaplecze techniczne do produkcji ograniczonego asortymentu wyrobów oraz funkcji zaopatrzeniowych

2. system uprzemysłowiony. Znaczny rozwój i poszerzenie funkcji zaplecza technicznego budownictwa, głównie przemysłowego. Można wyróżnić dwie wersje:

1. prefabrykowaną (zakłady przemysłowej produkcji prefabrykatów)

2. monolityczną (produkcja na skalę przemysłową półfabrykatów tj. mieszanki betonowej, zaprawy, deskowań, zbrojenia)

3. docelowy model budownictwa uprzemysłowionego na podstawie pełnej unifikacji elementów i wyrobów

6. Mechanizacja produkcji budowlanej-etapy rozwoju

Jest to forma technologii tej produkcji, wyrażająca się realizacją budowlanych procesów technologicznych za pomocą maszyn-technologia zmechanizowanych robót budowlanych. Etapy rozwoju, wnioski pkt. 5

1. wydajność maszyn

1. teoretyczna

• pełne wykorzystanie parametrów maszyny

• brak obciążenia maszyny (bieg jałowy)

• najwyższe kwalifikacje obsługi

1. techniczna

• maszyna pracuje pod obciążeniem

• najkorzystniejsze warunki pracy

• brak zakłóceń w pracy (warunki laboratoryjne)

UWAGA. Wydajność techniczne nie jest osiągalna w praktyce budowlanej

1. eksploatacyjna

1. produkcyjna

2. właściwa

7.

8. Pojęcie mechanizacji kompleksowej.

Jest ona rozszerzeniem mechanizacji na wszystkie czynności procesu produkcyjnego, zarówno główne jak i transportowe. Proces produkcyjny przebiega z reguły w sposób ciągły i równomierny: do czego przyczynia się wyeliminowanie pracy ręcznej, będące zasadniczą przeszkodą w osiągnięciu ciągłości pracy. Mechanizacja kompleksowa stanowi wyższy etap rozwoju w stosunku do mechanizacji częściowej, przy czym czynności ręczne są wyeliminowane (albo występują w minimalnym zakresie, tylko w czynnościach pomocniczych). Przy mechanizacji kompleksowej, następuje pełne zsynchronizowanie pracy, wszystkie maszyny wykonują określony proces technologiczny w zakresie wydajności miejsca i czasu pracy. Pojęcie mechanizacji kompleksowej oznacza taką metodę organizacji wykonywania robót budowlanych, w której poszczególne procesy produkcyjne w jak najwyższym, ekonomicznie uzasadnionym stopniu zmechanizowania, realizowane są w sposób ciągły równomierny (rytmicznie odpowiednim-wybrany jako optymalny-zestawem maszyn budowlanych, zharmonizowanych ze sobą pod względem możliwości, miejsca pracy, wydajności i pozostałych parametrów roboczych (zasięg, wysokość użyteczna działania, pojemność, nośność i udźwig)

9. Mechanizacja kompleksowa-ogólne zasady tworzenia zestawów maszyn

W tego typu mechanizacji zamiast pojedynczymi zestawami maszyn (dobór maszyn w zestawie powinno uwzględniać zarówno kryteria techniczne jak i ekonomiczne). Maszyny o zestawie powyższym powinny być tak dobrane, aby z jednej strony zapewniono kryteria technologiczne, techniczne możliwości jakościowo dobranego i terminowego wykonania właściwej produkcji budowlanej, z drugiej zaś uzyskano efekt gospodarczy. Powinny być również tak dobrane aby:

• aby były wykorzystane w max stopniu w danych warunkach uzasadniony ekonomicznie

• eliminowały udział pracy ręcznej w procesie produkcyjnym

Zespół maszyn powinien w sposób ciągły i równomierny zapewniać realizację całego procesu technologicznego, dla którego został dobrany (tj. równoczesne lub kolejne wykonywanie wszystkich operacji wchodzących w skład tego procesu). Podstawowe zasady tworzenia zestawów maszyn:

• podział procesu technologicznego na operacje robocze, przewidziane do wykonania oddzielnymi maszynami

• określenie i przydział rodzaju maszyn do odpowiadających im przydzielonych zadań

• ustalenie maszyny głównej (wiodącej w zestawie)

• dobór maszyn współpracujących w zestawie do wydajności maszyny wiodącej, oraz wg pozostałych parametrów roboczych (pojemność, nośność, udźwig, użyteczna wysokość podnoszenia)

• przyjęcie układu technologicznego maszyn zapewniającego najwyższy stopień niezawodności (szeregowy, równoległy lub szeregowo-równoległy) uzyskania min rozkładów pracy (pracochłonność) niezbędnego do ujednolicenia produkcji (pracy maszynowej i ręcznej)

• uzyskanie najkrótszego cyklu wykonania pracy

• uzyskanie najniższych kosztów produkcji

10. Klasyfikacja rodzajowa maszyn budowlanych-przykłady

1. maszyny do robót ziemnych:

• koparki jednonaczyniowe

• wielonaczyniowe

• ładowarki jednonaczyniowe

• wielonaczyniowe

• spycharki

• równiarki

• zgarniarki

• zagęszczarki gruntu (wibracyjne)

1. maszyny do robót fundamentowych:

• kafary (do pali wbijanych, do formowania pali w gruncie)

• młoty kafarowe

• wibromłoty

1. maszyny do robót betonowych:

• nożyce do prętów żebrowanych

• giętarki do prętów zbrojeniowych

• betoniarki

• betonownie

• dozowniki (wody, cementu, kruszywa)

• wibratory

• pompy do transportu mieszanki betonowej

• wywrotki wannowe

• mieszalniki (mieszalniki samochodowe)

1. maszyny do robót montażowych i transportu pionowego

• suwnice bramowe

• żurawie wieżowe stałe

• żurawie jezdniowe (kołowe, samochodowe, gąsienicowe)

• torowe żurawie wieżowe

• żurawie samo wznoszące

• boczne

• kolejowe

• wyciągi budowlane

• przenośniki taśmowe

1. maszyny do robót wykończeniowych

• rusztowania

• zacieraki do betonu

• szlifierki do parkietów

• agregaty tynkowe

• pompy do zapraw

• mieszarki do zapraw

• agregaty malarskie

• natryskiwacze lepiku

• giętarki do rur

1. maszyny do transportu budowlanego poziomego

• samochody skrzyniowe

• wywrotki

• przyczepy do przewożenia materiałów budowlanych

• naczepy

• wózki załadowcze

• unoszące podnośniki

11. Rodzaje transportu budowlanego:

1. ze względu na kierunek:

• poziomy (daleki, bliski)

• pionowy (dźwigniki, wciągniki stale, wyciągi, wciągarki)

• pionowo-poziomy (żurawie, suwnice, ładowarki, przenośniki)

1. ze względu na rodzaj dróg

• kołowy

• szynowy

• widny

1. ze względu na położenie na placu budowy

• zewnętrzny (przewóz materiału, maszyn, ziemi)

• wewnętrzny (z miejsc magazynowania do urządzeń transportu pionowego)

12. Transport poziomy-zasady postępowania przy projektowaniu i organizacji transportu.

1. transport poziomy. Podstawowym zadaniem jest dokonanie wyboru opartego na istotnych warunkach, takich jak trasa transportu, rodzaj przewożonego ładunku oraz ilość. Poziomy transport dzielimy na:

1. zewnętrzny-daleki

2. wewnętrzny-bliski

W pierwszym rzędzie przy dobieraniu i ustalaniu transportu, powinno być wykorzystanie dróg stałych. Mogą to być pojazdy bez przyczep (niewymienne). Transport ciągnikowy czy szynowy (wymiennych zestawów) musi być zsynchronizowany z pracą pozostałych maszyn

13

14. W jakim przypadku o wyborze środka transportu decyduje jego szybkość

Jeżeli zależy nam na krótkim czasie wykonania pracy, o wyborze stosowania środka transportowego decyduje możliwość stosowania środków przyczepnych (ciągnik kołowy + dwie przyczepy, w czasie kiedy ciągnik jedzie z przyczepą, druga jest załadowywana)

15. Stopień wykorzystania maszyny wiodącej współpracującej ze środkami.

Zasadniczym celem organizacji nieprzerwanego transportu, jest stworzenie takich warunków, w których byłaby osiągnięta równomierność transportu zarówno środków jak i grup roboczych lub maszyn załadowujących te środki. Celem ich byłoby osiągnięcie max wydajności (dużego wykorzystania maszyny współpracującej ze środkami transportowymi). Zalety organizacyjne i ekonomiczne takiej równomierności pracy są oczywiste.

16. Żurawie budowlane - charakterystyka i rodzaje

Żurawie są dźwignicami, które poza podnoszeniem mogą wykonywać obrót, przy przemieszczaniu ciężarów (ciężary zawiesza się na końcu ramienia żurawia zwanego wysięgnicą - wysięg stały, bądź wysięgnikiem - możliwa zmiana wysięgu. Wysięg żurawia jest to odległość między osią pionową obrotu żurawia, a równoległa do niej osią przechodzącą osią przez środek haka. Zmiana pochylenia kąta wysięgnika powoduje zmianę wysięgu.

Zdolność eksploatacyjna żurawia jest określana w tonometrach. Moment ten jest iloczynem wysięgu żurawia i udźwigu. Rozróżniamy zasadniczo 4-ry grupy żurawi:

• żuraw z wysięgnicami o stałym kącie nachylenia wysięgnicy, a więc o stałym udźwigu

• żuraw z wysięgnikiem nastawnym

• żuraw z wysięgnikiem zaopatrzonym w wózki

• żuraw z hydraulicznym mechanizmem umożliwiającym zmianę kąta wysięgnika

Parametry pracy:

• wysokość podnoszenia

• wydajność żurawia

• wydajność eksploatacyjna żurawia

Rodzaje żurawi:

• stałe:

• przyścienne lub okienne

• wolnostojące: niskie, masztowo - utwierdzone, wieżowe

• przesuwne:

- masztowe kołowe

- słupowe niskie

- masztowe

• przejezdne szynowo - wieżowe

• wieżowo - samo wznoszące

• przejezdne szynowe:

- wieżowe

- bramowe

- kolejowe

• jezdniowe:

- samojezdne

- wózkowe

- samochodowe

- gąsienicowe

20. Wymień elementy i podzespoły transportu pionowego stosowanego w budownictwie

Krążki, wielokrążki, liny stalowe, haki do urządzeń transportowych, kotwienia lin, wciągniki, wciągarki mechaniczne, maszty montażowe, żurawie budowlane, suwnice i dźwignice budowlane, maszyny transportu ciągłego jako przenośniki: taśmowe, członkowe, kubełkowe.

21. Liny stalowe stosowane w budownictwie.

21.1 liny jednożyłowe - wykonane z drutów jednakowej średnicy, splecione spiralnie jako jedno lub wielowarstwowe wokół drutu centralnego. Ze względu na sztywność nie odpowiednie do maszyn budowlanych, mogą być stosowane jako odciąg do masztów czy żurawi.

21.2 liny dwuzwite - składają się z żył spiralnych drutów o4,5 - 1,5mm. Żyły składają się z jednej lub kilku warstw dookoła rdzenie konopnego lub stalowego. Jednowarstwowe mogą być stosowane do podnoszenia swobodnie zawieszonych ciężarów.

21.3 liny dwuzwite - przeciwzwite - druty w żyłach skręcane w jednym kierunku, żyły w przeciwnym. Jednowarstwowe stosowane w transporcie i montażu.

21.4 liny o przekroju zamkniętym - pojedyncza warstwa zewnętrzna składająca się z drutów profilowanych, dających gładką zewnętrzną powierzchnię. Stosowane jako liny nośne transportu linowego.

22. Wyciągi budowlane.

Służą do przemieszczania ładunku pionowo lub wzdłuż liny o nieznacznym odchyleniu od pionu. Niezmienne położenie platform lub pojemników z materiałami zapewniają prowadnice (kształtowniki lub liny). Zastosowanie przy wznoszeniu budynków metodą tradycyjną, a także w okresie wykonywanych robót wykończeniowych, w budynku uprzemysłowionym wyciągi jednosłupowe przyścienne, dwusłupowe wolnostojące z pomostem i masztowe, towarowo - osobowe, szczytowe.

23. Jakie pozycje powinien zawierać projekt robót ziemnych

23.1 orientacyjny plan sytuacyjny 1:25000

23.2 plan sytuacyjny warstwicowy terenu z wniesionymi budowlami zimnymi i wykopami w skali 1:2000, 1:1000 a czasami 1:500 z nawiązanymi reperami

23.3 Przekroje charakterystyczne terenu z wniesionymi przekrojami projektowanych brył ; powiązanie z planem sytuacyjnym warstwicowym w skali 1:200 i 1:100

23.4 Wyniki badań geotechnicznych lub wyniki uzupełniające badań kontrolnych , obliczeń statycznych , opis techniczny, warunki techniczne ukończonych budowli.

23.5 Inne dodatkowe rysunki i przekroje dla wyraźnego i jednoznacznego określenia przewidzianych do wykonywania budowli.

23.6 Obliczenie mas ziemnych.

23.7 Bilans i rozdział mas ziemnych.

23.8 Obliczenie i zestawienie transportu mas ziemnych.

23.9 Opis metody wykonywania poszczególnych rozdziałów robót.

23.10 Wyznaczenie trasy transportu mas ziemnych dla różnych środków transportu.

23.11 Obliczenie i zestawienie robocizny oraz rodzajów środków niezbędnych do wykonania poszczególnych robót.

23.12 Plan pracy maszyn z uwzględnieniem czasu zainstalowania, próbnej ich eksploatacji, planowanych postojów na konserwację i remonty z rezerwą awaryjną.

23.13 Harmonogramy robót, plan zagospodarowania i uzbrojenia budowy.

23.14 Projekt odwodnienia wykopów.

24. Wymień jakie prace wchodzą w skład robót ziemnych przygotowawczych.

Roboty przygotowawcze:

-usuwanie drzew, korzeni i krzewów

-tyczenie konturów budynków

-odwodnienie, obniżenie pozycji wody gruntowej

-zdjęcie warstwy roślinnej ziemi

-rozluźnienie gruntu

-usunięcie kamieni, rozkruszenie skał i starych fundamentów

-zabezpieczenie terenów urwiskowych

-zaschodkowanie pochyłych powierzchni pod nasyp gdy przekracza ona dopuszczalne

-usunięcie gruntów ściśliwych jak torfy

-pobudować drogi do transportu mas ziemnych, zaplecze techniczne, sieci zasilające w wodę i energię elektryczną

25.Podaj przykłady robót ziemnych skupionych i liniowych.

28.Ogólna charakterystyka podziału gruntów ze względu na trudności ich odspajania.

29.Spulchnienie początkowe i końcowe gruntów-podaj podział przyjmowanych wartości, znaczenie w obliczeniach.

30.Wpływ wilgoci gruntu na odspajanie i efekty zagęszczenia.

31.Od jakich czynników zależy pochylanie skarp wykopów i nasypów.

32.W jakiej odległości od skarpy wykopu(o bezpiecznym pochyleniu skarp) powinny być ustawione środki transportowe.

33.Jaka powinna być minimalna odległość podnóża skarpy odkładu(gruntu przeznaczonego do zasypywania wykopu) od górnej krawędzi wykopu. Jakie znaczenie ma w tym przypadku przepuszczalność gruntu, na którym złożono odkład.

37.Na jakim etapie realizacji robót ziemnych(przekopy, wykopy, nasypy) powinny być wykonane urządzenia odwadniające.

38.Do jakiej głębokości poniżej poziomu wody gruntowej jest dopuszczalne wykonanie wykopów w gruntach spoistych i piaszczystych bez odwodnienia wgłębnego(odprowadzenie wody gruntowej powierzchniowymi drenażami roboczymi lub rowkami).

39.Jak należy postąpić jeśli wskutek niewłaściwie przeprowadzonego odwodnienia gruntu, grunt w poziomie posadowienia budynku lub budowli został nawodniony i stał się nie przydatny do posadowienia obiektu lub wykonywania robót ziemnych.

40.Jak należy postąpić jeśli wymagane obniżenie wód gruntowych w wykopie może spowodować naruszenie struktury gruntu w podłożu wykonywanej budowli lub w podłożu budowli sąsiednich.

41.Jak należy postąpić w przypadku gdy na podłożu na którym ma być posadowiony obiekt budowlany , występują grunty wysadzinowe :istnieje zagrożenie ich przemarznięcia (np.w okresie robót bud.)

W takich wypadkach powinno się spód fundamentu , pod którym grunt może być narażony na przemarzanie, powinien znajdować się poniżej strefy przemarzania.

42. Czym można wyrównać podłoże do projektowanego poziomu posadowienia jeśli konieczność taka zachodzi np. wskutek przekopani albo usunięcia słabego gruntu . Czy taką warstwę można zagęszczać?

W celu wyrównania podłoża do projektowanego poziomu posadowienia , można stosować podsypkę piaskowo-żwirową lub chudy beton (warstwa betonu nie powinna być grubsza niż ¼ szerokości fundamentu )

W razie konieczności zastosowani grubszej warstwy należy sprawdzić czy nie spowoduje ona nadmiernych różnic w osiadaniu poszczególnych fragmentów fundamentów.

43. Czy można wykonywać fundamenty bezpośrednie na gruntach spoistych w stanie miękkoplastycznym i plastycznym?

Niedopuszczalne jest wykonanie fundamentów bezpośrednich na gruntach o dużej ściśliwości (np.torfy,

namuły , grunty spoiste w stanie miękkoplastycznym ) jeżeli projekt nie przewiduje inaczej.

44. W jakich przypadkach gruntowych spód fundamentu może być usytuowany na głębokości mniejszej niż granica przemarzania gruntu?

Można wykonywać na :

• gruntach spoistych , znajdujących się w stanie półzwartym , przy czym głębokość posadowienia nie mniejsza niż 0.5 m poniżej terenu,

• na skałach oraz zwietrzelinach skalnych i piaskach nie nawodnionych zawierających mniej

niż 10% ziaren pyłowych i iłowych lecz nie mniej niż 0.5 m.

45. Co należy wykonać w przypadku sytuowania fundamentów na podłożu gruntowym plastycznym?

Należy górną warstwę podłoża o gr. 10cm usunąć i zastąpić podsypką lub betonem jednofrakcyjnym , które ułatwiają zespolenie i usztywnienie podłoże pod fundamentem.

46. Sposób przygotowania podłoża pod fundament w przypadku gruntów lessowych o strukturze nietrwałej.

Należy podłoże zwilżyć i wtłoczyć w nie warstwę żwiru lub tłucznia na grubości 10-15 cm , na niej ułożyć warstwę chudego betonu o gr. 10-15 cm .ponadto podłoże to należy zabezpieczyć na całej pow. dna wykopu

przed napływem wód opadowych i powierzchniowych.

47. Czy można wykonywać zasypkę fundamentów gruntem (wnęki przy ścianach fundamentowych )przed wykonaniem stropu nad pomieszczeniami podziemnymi ?

Zasypkę fundamentową , gruntem można wykonywać po osiągnięciu przez konstrukcję fundamentu nośności wymaganej projektem . Zaleca się ,aby zasypywanie fundamentu nastąpiło po wykonaniu stropu nad pomieszczeniem podziemnym.

48. Czy rozpoczęcie robót fundamentowych musi być poprzedzone dokonaniem komisyjnego odbioru podłoża?

Na jakich etapach przygotowania podłoża pod fundament dokonywane są ewentualne odbiory?

Rozpoczęcie robót fundamentowych możne nastąpić dopiero po odbiorze podłoża . Odbioru dokonuje się bezpośrednio przed wykonaniem fundamentu , aby w okresie pomiędzy odbiorem a wykonaniem nie nastąpiło jego zmiany . Odbiór przeprowadza się przed ułożeniem podsypki . -np.: piaski -żwiry , chudy beton lub innych.

49. Czy możliwe jest składowanie gruntu w postaci odkładów przy wykopie w granicach prawdopodobnego klina odłamu gruntu?

Niedozwolone jest składowanie gruntu w postaci odkładów w granicach klina odłamu gruntu , jeżeli ściany wykopu nie są bardzo dobrze umocnione.

50. Wykopy w ścianach obudowanych - rodzaje obudów , ogólna charakterystyka i zakres zastosowań.

Deskowanie poziome , pionowe , ścianki szczelne , ścianki zakładkowe.

Deskowanie poziome - stosuje się w słabych gruntach . Są to dyle stalowe o specjalnym profilu rozpierane rozpórkami stalowymi.

Deskowanie pionowe - stosuje się w gruntach piaszczystych , nasyconych wodą.

Ścianki szczelne - w gruntach podmokłych , bagnistych , gdy pogłębienie wykopu bez zabezpieczenia ścian jest niemożliwe .

51. Ogólna charakterystyka obudowy rozpieranej w metodzie górniczej , warunki stosowania.

52. Ogólna charakterystyka i rodzaje ścianek szczelnych stosowanych do obudowy wykopów.

Ścianki szczelne z brusów.

Dolne końca brusów powinny być zaostrzone i w zależności od rodzaju gruntu okuta blachą . Brusy z jednej strony mają wpust a z drugiej pióro.

Ścianki szczelne stalowe płaskie , korytkowe , zetowe , skrzynkowe.

Wbija się ją zawsze parami rozpoczynając od narożnika . O szczelności ścianki decyduje szczelina w zamku pomiędzy profilami.

53.Jakie czynniki należy brać pod uwagę przy doborze maszyn do robót ziemnych (maszyny do odspajania i przemieszczania gruntu ).

• wielkość i zakres robót ziemnych,

• metody wykonywania poszczególnych robót,

• ekonomiczne wykorzystanie maszyn i środków transportu,

• zapewnienie odpowiedniego frontu robót.

54. Rodzaje i przeznaczenie koparek jednonaczyniowych .

• koparki przedsiębierne - głębokie , duże i suche wykopy ,

• koparki podsiębierne- wykopy średnich wielkości przy wysokim poziomie wód gruntowych , rowy,

• koparki chwytakowe- głębokie wykopy o małych powierzchniach i pionowych ścianach,

• koparki zbierakowe- głębokie wykopy w tym i zawodnione kanały , zbiorniki wodne.

55. Kryteria doboru środków transportowych współpracujących z koparką jednonaczyniową.

Stosunek nośności samochodu [t] do pojemności naczynia roboczego [m³] 7:1-10:1.

Im większa jest odległość transportu tym większą pojemność powinny mieć środki transportowe.

56. Spycharki - ogólna charakterystyka ,zakres zastosowań.

Spycharki są maszynami o płaskim torze skrawania . Ich praca polega na odspajaniu i przemieszczaniu urobku na określoną odległość . Są ekonomiczne w pracy , a ich zaletą jest zwrotność , prosta konstrukcja i łatwa obsługa . Podstawę kwalifikacji spycharek stanowią takie cechy konstrukcyjne jak : moc silnika , rodzaj ciągnika, na którym zamontowano osprzęt spychający , ustawienie lemiesza i sposób sterowania lemieszem .

Z uwagi na moc silnika , spycharki dzielimy na

-małe (do 60 kW),

-średnie (80-150 kW ),

-duże (powyżej 150 kW ),

Najlepszą grupą spycharek w budownictwie krajowym stanowią spycharki średniej mocy . Z uwagi na rodzaj ciągnika rozróżniamy spycharki kołowe i gąsienicowe .

Prawie 90% światowej produkcji spycharek stanowią spycharki gąsienicowe . Podyktowane jest to dążeniem do uzyskiwania maksymalnej siły dzięki dużej przyczepności gąsienicy do podłoża . Zaletą spycharek kołowych , mimo mniejszej siły uciągu , jest ich duża mobilność umożliwiająca szybką zmianę miejsca pracy oraz przemieszczanie na dużą odległość . Prędkość spycharek kołowych dochodzi do 50km/h zaś gąsienicowych poniżej

15-20km/h . Ze względu na ustawienie lemiesza spycharki można podzielić na:

• czołowe o niezmiennym położeniu lemiesza w stosunku do wzdłużnej osi silnika ,

• uniwersalne zwane także skośnymi

Lemiesze spycharek uniwersalnych mogą być również pochylone w płaszczyżnie pionowej .

Ze względu na system sterowania lemieszem rozróżnimy :

• spycharki ze sterowaniem mechanicznym ,

• spycharki ze sterowaniem hydraulicznym .

Praca spycharek polega na odspajaniu gruntu i przemieszczaniu urobku do 60 m ( spycharki małe ) oraz do

100 m ( spycharki średnie i duże ).

Ten charakter pracy pozwala na stosowanie spycharek do takich robót jak :

-zdejmowanie i hałdowanie ziemi,

-plantowanie terenu ,

- wykonywanie wykopów pod budynki głębokości 1.5 m i inne .

57. Spycharki-wpływ odległości przemieszczania na wydajność przy dużych odległościach przemieszczania gruntu.

Spycharki służą do odspajania i przemieszczania gruntów na nieznaczne odległości . prawidłowo powinno stosować się do 50 m przy przepychaniu w poziomie i do 100m przy przepychaniu ze spadkiem .Szczególnie

Maleje wydajność spycharki przy pracy na wzniesieniach .Ponieważ w miarę przemieszczania spycharka traci grunt z lemiesza więc stosuje się metody zwiększające wydajność pracy spycharek :

1. zastosowanie spycharek pracujących parami (wzrost wydajności spycharek czołowych o 20%) spycharki jadą ściśle obok siebie ,

2. zastosowanie sposobu terenowego lub łożyskowego w pracy spycharki .Pierwsza polega na przepychaniu gruntu między wałami ziemnymi , które tworzą się po kilkukrotnym przejściu spycharki .Sposób terenowy polega na przepychaniu urobku w zagłębienia (ok..0.8m),

3. przyjęcie odpowiedniego schematu pracy dla spycharki .

58. Zgarniarki - ogólna charakterystyka , zakres zastosowań .

Zgarniarki są jednymi z najbardziej uniwersalnych maszyn do robót ziemnych .Konstrukcja zgarniarki

pozwala na wykonanie następujących operacji:

• skrawanie gruntu z jednoczesnym napełnianiem skrzyni ,

• przewóz gruntu ,

• warstwowe , równe rozścielanie przywiezionego gruntu na miejsce kszałtowania nasypu.

Wielkością charakterystyczną zgarniarek jest pojemność geometryczna ich skrzyni .W budownictwie miejskim najwłaściwsze są zgarniarki 2.4 - 4.0 m³ .W bud. przemysłowym 4.0 - 6.0 m³ .Zgarniarki służą przede wszystkim do robót niwelecyjnych oraz drogowych .Są też wysoko efektywne przy wykopach fundamentowych o głębokości 3.0m , nawet przy niezbyt dużej ich objętości .Są najbardziej ekonomicznymi maszynami przy wykonywaniu wykopów po budynki mieszkalne pod warunkiem , że będą ciągnione przez odpowiednie ciągniki szybkobieżne .Poza bud. drogowym stosuje się je przy dużych zadaniach niwelacyjnych .Największy zakres zastosowania znajdują one w bud. przy wykopach fundamentowych.

59.Ładowarki - ogólna charakterystyka , zakres zastosowań.

Klasyfikacja ładowarek przeprowadza się biorąc pod uwagę pojemność geometryczną łyżki i rodzaj podwozia .Z uwagi na pojemność mamy ładowarki małe , średnie , duże i bardzo duże .

Ze względu na rodzaj podwozia mamy ładowarki kołowe i gąsienicowe . Podwozie gąsienicowe stosowane jest tam gdzie podwozie kołowe ulega szybkiemu zużyci np. przy załadunku skruszanych skał.

Ze względu na sposób wyładowania mamy ładowarki czołowe , obrotowe , przerzutowe oraz z wysięgiem bocznym .Najlepsze do robót ziemnych są ładowarki jednonaczyniowe czołowe na podwoziu kołowym.

Roboty ziemne wykonane przy pomocy ładowarek to:

• urabianie gruntu kat. I - II i transport urobku na odległość do 200m,

• wykonanie wykopów o gł. do 2m ,

• spychanie urobku gruntowego i innych materiałów sypkich na środki transportu ,

• załadowanie skruszonych skał w kamieniołomach .

59. Podaj grubość warstwy gruntu , którą należy pozostawić ponad projektowaną rzędną wykopu przy wykonywaniu robót spycharkami oraz koparkami jednonaczyniowymi .

Wykonywanie wykopów powinno wykonywać się bez naruszenia naturalnej struktury dna wykopu , dlatego przy zmechanizowanym wykonywaniu robót należy pozostawić warstwę gruntu ponad założoną rzędną .

Grubość pozostawionej warstwy wynosi:

• 15cm - przy pracy spycharkami , zgarniarkami , koparkami wielonaczyniowymi ,

• 20cm - przy pracy koparkami jednonaczyniowymi.

Pozostałą warstwę należy usunąć bezpośrednio przed wykonaniem fundamentów sposobem ręcznym.

60. Metody sztucznego zagęszczania gruntów.

Zależnie od rodzaju przyłożonej siły zewnętrznej maszyny lub urządzenia zagęszczającego grunt, rozróżnia się trzy podstawowe mechaniczne metody sztucznego zagęszczania gruntów:

1. wałowanie - maszyny o działaniu statycznym , a więc wałowania walcami .Wałowanie za pomocą walców gładkich posiada wadę występuje podczas ruchu walca powstanie fal . stosuje się więc walce gładkie wyposażone w 2 , 3 walce robocze .Walców gładkich należy używać głównie do gruntów spoistych , szczególnie zaś kamienistych .Walcowanie gruntów piaszczystych jest nieskuteczne .

2. Ubijanie - do podstawowych urządzeń stosowanych do zagęszczania gruntu ubijakiem służą :

• ubijaki silnikowe -działające przez uderzenie oraz ubijaki silnikowe zagęszczające pod działaniem masy własnej,

• ubijaki samobieżne młotowe,

• ubijaki płytowe.

3. wibrowanie - jest to metoda skuteczna w gruntach sypkich i ziarnistych , gorzej w piaszczystych i gliniastych . Urządzenia:

• ubijaki wibracyjne - stosowane ręcznie , do małych ilości gruntu,

• zagęszczarki wibracyjne - elementem zagęszczającym jest płyta wibracyjna z wibratorem,

• walce wibracyjne - sterowane ręcznie , przyczepne samojezdne .

61. Maszyny stosowane do zagęszczania gruntów - zasady doboru.

Do zagęszczania stosowane są :

1. walce gładkie - samobieżne i przyczepne ,

2. walce ogumione - samobieżne i przyczepne ,

3. walce okołkowane - przyczepne ,

4. walce wibracyjne - samojezdne i przyczepne ,

5. ubijaki - płytowe i koparkowe ,

6. zagęszczarki - kroczące i wibracyjne .

Zasady doboru :

- walce gładkie - do gruntów spoistych , tłucznia , nawierzchni drogowych ,

• walce ogumione - do gruntów piaszczystych i spoistych ,

• walce okołkowane - do gruntów spoistych ,

• walce wibracyjne - do gruntów piaszczystych tłucznia , nawierzchni bitumicznych.

(Dopisać brakujące pytania)

*w płytach - w linii prostopadłej do belek lub żeber na których wspiera się płyta, przy betonowaniu płyt w kierunkach równoległych do podciągu, dopuszcza się przerwę roboczą w środkowej części przęsła płyty równolegle do żeber na których wspiera się płyta; ponadto w osi ścian podporowych podciągów lub w odległości 1/5 rozpiętości płyty do podpory.

101. Po jakiej przerwie do chwili zabetonowania ścian należy betonować związane z nimi monolityczne belki płyty.

Belki i płyty związane monolitycznie ze słupami i ścianami można betonować nie wcześniej niż po upływie 2-3godzin (1-2) od chwili zabetonowania ścian i słupów.

102. Podaj przykłady zastosowania domieszek opóźniających wiązanie i twardnienia mieszanki betonowej.

102.1 do betonu transportowanego na znaczne odległości

102.2 betonów wykonywanych w warunkach podwyższonej temp.(żeby nie dopuścić do naprężeń zewnętrznych)

102.3 w betonowniach hydrotechnicznych

102.4 do betonów fakturowych mieszanych betonowych pompowanych na znaczne odległości????

104. Metody zagęszczania mieszanki betonowej.

104.1 zagęszczanie masy betonowej za pomocą wibratorów

104.2 zagęszczanie przez odwadnianie (wykonuje się specjalnymi urządzeniami próżniowymi)

104.3 zagęszczanie ręczne (wykonuje się za pomocą sztychowania prętami stalowymi każdej warstwy ułożonej )

105. Rodzaje wibratorów stosowanych do zagęszczania mieszanki betonowej zakres i zastosowanie.

105.1 wibratory pogrążalne (oddziałują bezpośrednio na mieszankę w wyniku zanurzenia ich w mieszance, promień skutecznego działania zależy od rodzaju wibratora i średnicy końcówki roboczej). Są one stosowane w praktyce budowlanej do wszystkich rodzajów elementów.

105.2 wibratory przyczepne (wibratory te działają na mieszankę pośrednio przez deskowanie , wywołując drgania deskowania). Stosowane są na budowie przy zagęszczaniu mieszanki w słupach i ścianach o grubości nie większej niż 25 cm; gdyż w grubszych elementach dochodzi do nierównomiernego zagęszczenia.

105.3 wibratory powierzchniowe (zestawia się je bezpośrednio na powierzchni mieszanki , po włączeniu wibratora następuje współdziałanie wibracji z naciskiem wywołanym masą wibratora). Stosuje się go do zagęszczania mieszanki betonowej w elementach poziomych o małej grubości i rzadkim zbrojeniu.

106. Przedstaw typowy zestaw maszyn do wytwarzania transportu i układania mieszanki betonowej o dużej i małej wydajności.

106.1 zestaw o małej wydajności: (produkcja mieszanki na placu budowy)

106.1.1 betoniarki (naczyniowe lub przeciwbieżne)

106.1.2 wózek do przewożenia mieszanki (dwukołowy)

106.1.3 pojemnik do transportu i rozprowadzania mieszanki

106.1.4 żuraw

UWAGI:

• max wydajność zestawu to ciągła praca żurawiem

• zamiast wózka mogą być stosowane taczki lub japonki (przy opróżnieniu bezpośrednio do deskowania)

106.2 zestaw o dużej wydajności: (dowóz mieszanki z wyjątkiem betonu)

106.2.1 wytwórnia betonu (betoniarnia)

106.2.2 mieszalnik samochodowy,

106.2.3 pompa do betonu (samojezdna , na podwoziu samochodu)

Uwagi:

• max wydajność zestawu - pompa pracuje w ruchu ciągłym z maksymalną wydajnością.

• ilość betonomieszarek samochodowych określana poprzez zachowanie ciągłości dostaw mieszanki betonowej.

• konsystencja mieszanki podawanej powinna być plastyczna lub półciekła.

107. Jakie dane są niezbędne do ustalenia minimalnej i maksymalnej ilości betonomieszarek samochodowych dostarczających mieszankę betonową na plac budowy i rozprowadzana za pomocą pompy do betonu?

Założenie: czy pompa pracuje bez przerwy czy z przerwami

Jeżeli pracuje z przerwami to ile wynosi maksymalna przerwa pracy pompy

• czas podstawienia i manewrowania samochodu w wytwórni i na placu budowy,

• czas napełnienia betonomieszarki w wytwórni betonu czas jazdy mieszarki załadowane i pustej,

• odległość budowy od wytwórni,

• kategoria drogi (średnia prędkość jazdy)

• czas opróżnienia betonomieszarki na placu budowy.

108. Jaką konsystencję powinna mieć mieszanka betonowa przeznaczona do wykonywania betonów konstrukcyjnych i zagęszczana sposobem ręcznym?

Ręczne zagęszczanie może być stosowane do mieszanek betonowych o konsystencji ciekłej i półciekłej, ewentualnie plastycznej.

109. W jakich przypadkach dopuszczalne jest ręczne ubijanie lub zagęszczanie mieszanki betonowej o konsystencji wilgotnej lub gęsto plastycznej?

Gdy zbrojenie jest zbyt gęsto rozstawione i nie pozwala na użycie wibratorów pogrążalnych.

110. Jaka powinna być konsystencja mieszanki betonowej transportowanej za pomocą podnośników taśmowych?

Powinna być co najmniej plastyczna (tj. może być jeszcze gęstoplastyczna, wilgotna)

111. Przez ile dni powinna być prowadzona pielęgnacja wilgotnościowa świeżo ułożonego betonu przy zastosowaniu cementów portlandzkich oraz hutniczych? Jakie są skutki zaniechania pielęgnacji? Przy jakiej temp.( w okresie wymaganej pielęgnacji) nie należy polewać wodą świeżo ułożonego betonu?

111.1 polewanie wodą:

• świeży beton powinien być utrzymywany w dużej wilgotności przez czas co najmniej:

• 7 dni przy zastosowaniu cementów portlandzkich

• 14 dni przy zastosowaniu cementów hutniczych i innych

111.2 brak wilgotności:

• skutki zaniechania pielęgnacji:

• obniżenie wytrzymałości betonu

• uszkodzenie betonu (rysy i spękania)

Nie należy polewać wodą świeżo ułożonego betonu przy temp poniżej 15 °C

Polewania nie stosuje się podczas mrozów

112. Montaż rozdzielczy i kompleksowa ogólna charakterystyka metod.

Montaż rozdzielczy - montaż konstrukcji metodą rozdzielczą polega na kolejnym ustawianiu poszczególnych elementów jednego typu np. najpierw słupów, potem podciągów, belek, płyt itd.. Metoda ta pozwala na równoległy montaż elementów za pomocą dwóch i więcej żurawi np. pierwszy żuraw zajęty jest przy montażu słupów, drugi za nim przy montażu belek itd.

Montaż kompleksowy - metoda ta polega na wbudowywaniu wszystkich elementów tworzących segment poziomy

lub pionowy montowanej konstrukcji przy jednym przejściu roboczym maszyny montażowej. Przy montażu metodą kompleksową ważne jest dostarczanie prefabrykatów we właściwej kolejności każdy brak elementu powoduje przestoje maszyny

113. Podstawowe maszyny montażowe- ogólna charakterystyka

113.1 dźwigniki i podnośniki

113.1.1 dźwigniki stosowane są w budownictwie do podnoszenia i opuszczania ciężkich przedmiotów.

113.1.2 podnośniki - umieszcza się je ponad podnoszonym ewentualnie opuszczanym elementem. Do pracy podnośników niezbędne są słupy. Służą do ponoszenia zintegrowanych struktur budowlanych.

113.2 wciągarki - urządzeniami do pionowego , poziomego lub pochyłego przemieszczania przedmiotów. Najczęściej stanowią części składowe maszyn transportu pionowego :koparek, spycharek, i innych maszyn o sterowaniu linowym

113.3 wciągarki budowlane - są urządzeniami do pionowego przemieszczania ładunków.

113.4 żurawie budowlane - są dźwignikami , które poza podnoszeniem mogą wykonywać ruchy obrotowe przy przenoszeniu elementów.

113.5 suwnice budowlane - są maszynami transportu pionowo-poziomego szeroko stosowane w zakładach przemysłowych. Znajdują zastosowanie przy robotach ładunkowych, przy montażu stalowych konstrukcji ,mostów. Stosuje się je nieraz do montażu budynków z elementów wielkopłytowych i przestrzennych.

113.6 transport liniowy - urządzenia te znajdują zastosowanie przy realizacji konstrukcji o wydłużonym

kształcie jak: zapory wodne, wiadukty, mosty.

113.7 maszyny do transportu ciągłego- są urządzeniami służącymi do transportu pochyłego materiałów sypkich, plastycznych lub mających charakter jednorodnej drobnicy.

114. Układ sił i momentów działających na żuraw:

• moment wywracający wywierany przez ciężar podnoszonego elementu

• siły bezwładności powstające przy uruchamianiu i zatrzymywaniu mechanizmów żurawia

• obciążenie wiatrem

• odchylanie wieży żurawia od pionu.

115. Sposobów ustalania niezbędnych parametrów roboczych maszyn montażowych.

• kształt i wymiary montowanego obiektu,

• kształt wymiary i ciężar przewidzianych do montażu elementów konstrukcji,

• warunki terenowe (rodzaj terenu, wielkość placu budowy),

• sposób dostawy elementów do montażu,

• wymagane tempo budowy,

• wysięg , wysokość podnoszenia i udźwig będących w dyspozycji maszyn montażowych.

116. Montaż słupów sposobem zawieszania, nasuwania, obrotu - charakterystyka ogólna.

Sposób zawieszania - jest to metoda najprostsza i najczęściej stosowana. Polega na tym, że po założeniu zawiesia i osprzętu, słup jest unoszony do położenia pionowego , przetransportowany nad miejsce ustawienia i opuszczany do gniazda bloku fundamentowego. Słupy ze wspornikami wymagają przedtem obrócenia, a dopiero potem zakładane jest zawiesie i słup jest unoszony.

Sposób nasuwania - Słupy układa się głowicą przy fundamencie tak aby żuraw ustawiony nad fundamentem unosił górny koniec słupa pionowo nie odchylając liny z hakami i stopą słupa umieszcza się na wózku , który w miarę jak głowica unoszona jest do góry, przesuwa się po szynach lub utwardzonej nawierzchni ku fundamentowi , ciągnięty przez wciągarkę.

Sposób obrotu - montaż ten polega na wstępnym ułożenia dolnego końca słupa tak , aby po postawieniu znalazł się na właściwym miejscu na stopie fundamentowej. Po podniesieniu słupa reguluje się jego ustawienie przez obrót żurawia.

117. Metody montażu masztów i konstrukcji wieżowych - ogólna charakterystyka

Metoda montażu obiektu w całości - stosowana przy montażu wież i masztów o wysokości nie przekraczającej 100m. Polega na początkowym scaleniu całej konstrukcji w pozycji poziomej w miejscu jej ustawienia, a następnie jej i maszty o niezbyt dużej wysokości (do17m). Podnosi się za pomocą żurawi kołowych lub gąsienicowych. Wieże i maszty o wysokości do 60m podnosić można stosując metodę obrotu za pomocą masztu ruchomego.

Metoda narastania - stosowana przy montażu wież i masztów ponad 100m , polega na montażu całej konstrukcji w projektowym położeniu za pomocą żurawi samopodnośnych lub pomocniczych masztów montażowych przymocowanych do konstrukcji. Montaż może odbywać się częściami tj. elementami scalonymi lub pojedynczymi elementami.

118. Metody montażu zbiorników stalowych cylindrycznych.

Zbiorniki cylindryczne mogą być wykonane przez montaż pojedynczych elementów lub elementów scalonych w postaci całych pierścieni. Montaż elementami scalonymi polega na montażu całych pierścieni płaszcza w poziomie terenu i stopniowym posuwaniu ich pod zmontowaną już konstrukcję zbiornika. W pierwszej kolejności montuje się w poziomie terenu kopułę zbiornika , którą następnie podwiesza się za pomocą wielokrążków zawieszonych na belce wspartej na masztach montażowych. Podwieszoną część konstrukcji podnosi się na wysokość następnego członu zbiornika montowanego w poziomie terenu. Człon ten łączony jest następnie do uniesionej nad nim kopuły i podnoszony razem z nią na wyższy poziom oswobadzając miejsce dla następnego poziomu.

119. Metody montażu stalowych konstrukcji mostów i wiaduktów.

Metoda montażu na rusztowaniach ciągłych - na rusztowaniach tych oparta jest cała konstrukcja przęseł podczas montażu .Montaż konstrukcji przęseł może być wykonany za pomocą suwnic ramowych lub żurawi kolejowych. Tory żurawi oraz tory do dowozu elementów do montażu układane są zwykle na rusztowaniach ciągłych podtrzymujących całą konstrukcję. Przy niedużych wysokościach przęseł może być używany też żuraw pływający. Przy montażu przęseł częściami ,rusztowania mogą podpierać konstrukcję tylko w miejscach styku tych członów. Człony mostów opiera się na rusztowaniu za pośrednictwem dźwigników , aby.........

---