03.11.2008 Mikroekonomia

Efekt substytucyjny i dochodowy można wyjaśnić odwołując się do dwóch koncepcji:
1. HICKSA, w której zakłada się, że konsument dąży do osiągnięcia określonego poziomu użytecznośći U przy możliwie najmniejszym wydatku; problem wyboru konsumenta zapisujemy jako:

Przy ograniczeniu

2. SŁUTSKIEGO, w której zakłada się, że konsument dąży do max użyteczności konsumpcji U przy danym ograniczeniu budżetowym, co można zapisać jako:

Przy ograniczeniu

Zasady racjonalnego gospodarowania:
1) efekt/nakład dany jest efekt, to minimalizuje się nakłady
2)maksymalny efekt/dany nakładmaksymalizuje się efekt przy danym nakładzie

Tożsamość SŁUCKIEGO

∆x^s - zmiana wywołania efektem substytucyjnym
∆xⁿ - zmiana wywołana efektem dochodowym

Przyjmijmy założenie że spada cena dobra X przy stałej cenie dobra Y

Efekt substytucyjny i dochodowy (dobro X - dobrem normalnym)

Działanie efektu substytucyjnego jest zawsze niedodatnie (ujemne) znaczy to, że zmiana ceny i spowodowana nią zmiana popytu są różnokierunkowe (cena spada popyt rośnie). Efekt substytucyjny jest niedodatni to całkowita zmiana popytu to całkowita zmiana popytu (∆x) zależy od kierunku i siły efektu dochodowego. W przypadku dóbr normalnych oba efekty (substytucyjny i dochodowy) działają w tym samym kierunku. Spadek ceny dobra powoduje wzrost popytu na to dobro zarówno pod wpływem efektu substytucyjnego jak i efektu dochodowego.

Efekty a dobro podrzędne

TEORIA PRODUKCJI

Teoria produkcji analizuje rzeczową stronę procesów wytwórczych. Jej podstawową kategorią jest funkcja produkcji. Wyróżnia się funkcje w okresie krótkim oraz długim. Gdy zmienia się technologia to uznaje się że jest to okres długi.

W funkcji produkcji bada się zależności pomiędzy wielkością produkcji a rozmiarami nakładów czynników produkcji. Wielkość produkcji jest wyrażana w jednostkach fizycznych. Podobnie wyrażane są nakłady rozumiane jako fizyczne zużycie czynników wytwórczych w określonych ilościach i danym czasie.
Metody wytwarzanie mogą być efektywne pod względem technicznym i ekonomicznym. Jeżeli pod względem technicznym do wytwarzania tej samej wielkości produkcji zużywa się co najmniej jednego czynnika mniej a pozostałych tyle samo w porównaniu do innych metod wytwarzania pozwalających osiągnąć tą samą wielkość produkcji.

W analizie funkcji produkcji w okresie krótkim przyjmuje się następujących 5 założeń:
1) Jeden czynnik wytwórczy jest stały - kapitał oznaczany jest symbolem (K)
2) Jeden czynnik wytwórczy jest zmienny - siła robocza (L) wyrażany w jednostkach fizycznych
3) Możliwe są różne kombinacje tych dwóch czynników
4) Produkt jest jednorodny
5) Technologia jest dana

Przyjmuje się, że kapitał jest stały a siła robocza jest zmienna to całkowity produkt pracy jest zdeterminowany od rozmiarów siły roboczej.

W analizie produkcji w okresie krótkim posługuje się dwiema kategoriami produktu pracy: przeciętny oraz marginalny (krańcowy).

Przeciętny produkt pracy (AP_L)

AP_L - avarage prodouct

Jest to wielkość produkcji przypadająca na 1 zatrudnionego

Marginalny (krańcowy) produkt pracy (MP_L) - jest to stosunek przyrostu wielkości produkcji całkowitej do przyrostu zatrudnienia o 1 jednostkę

Przebieg krzywych produktu całkowitego, przeciętnego i marginalnego ma związek z 3 etapami produkcji.

Etap I
Charakteryzuje się że produkt całkowity (TP) rośnie, również rośnie produkt przeciętny (AP), natomiast produkt marginalny (MP) najpierw rośnie, a następnie maleje. W etapie pierwszym produkt marginalny pracy jest większy od produktu przeciętnego (to znaczy że każdy następny zatrudniony pracownik daje większe efekty w postaci zwiększenia produkcji niż poprzedni pracownik, to oznacza). Opłaca się zwiększać zatrudnienie aby zwiększać produkcję.
Na początku

a


to

Etap II
Charakteryzuje się tym, że TP rośnie wolniej. AP i MP maleje, przy czym produkt marginalny maleje szybciej niż AP. Każdy kolejny pracownik daje coraz mniejsze przyrosty produkcji.

Prawo malejącego produktu marginalnego (prawo malejących przychodów) - zwiększając nakład czynnika zmiennego (przy założeniu, że pozostałe czynniki są stałe) osiągnięty zostaje punkt po przekroczeniu, którego każda dodatkowa jednostka czynnika zmiennego przy coraz mniejsze przyrosty produkcji.
Etap III
Charakteryzuje się tym, że wszystkie kategorie maleją, a MP jest mniejsze od 0.

---