Pomysły na bieg harcerski

Wiedza harcerska

1. Harcerze mają poukładać we właściwej kolejności punkty Prawa Harcerskiego napisanego wcześniej na tekturce i pociętego na części. Dla utrudnienia można dodać dodatkowe (fałszywe) punkty Prawa, pociąć całość na więcej niż 10 elementów albo nie wypisać jednego z punktów.

2. Harcerze otrzymują tekst Hymnu ZHP. Brakuje w nim jednak wielu słów. Zadanie jest proste: należy w miejsca wykropkowane wpisać właściwe słowa.

3. Z powycinanych elementów harcerze mają ułożyć Krzyż Harcerski, a w trakcie układania powiedzieć, co symbolizują poszczególne części. Oczywiście im więcej kawałków damy do wyboru (również zbędnych) - tym zadanie jest trudniejsze.

4. Zadaniem harcerzy jest wskazać błędy w umundurowaniu przedstawionego modela (modelki), np. sznur funkcyjny nie na tym ramieniu, rogatywka bez lilijki, plakietka hufca nad kieszenią. Przy okazji mają wyjaśnić, co poszczególne elementy umundurowania oznaczaj ą (funkcja, stopnie).

5. Na papierze w jednej kolumnie spisane są chronologicznie daty, a w drugiej - fakty z historii harcerstwa. Przy części dat nie ma faktów i odwrotnie - przy części faktów nie ma dat. Zadaniem harcerzy jest uzupełnić brakujące miejsca. Arkusz do tego zadania może wyglądać na przykład tak:

maj 1911 r.
	Zlot w Birmingham
listopad 1918 r.
	Śmierć A. Małkowskiego
	Zlot Jubileuszowy w Spalę
	Powstanie "Szarych Szeregów"
1 lutego 1944 r.
1 sierpnia 1944 r.
1956
	XXIX Zjazd ZHP w Warszawie

6. Harcerze wy słuchają nagranej lub wygłaszanej przez instruktora na punkcie opowieści o bohaterze drużyny/szczepu. Niestety niektóre fakty zostały poprzekręcane, inne zmyślone, a kilka istotnych zostało pominiętych. Harcerze mają wykazać się znajomością swego bohatera i sprostować błędy w usłyszanej biografii.

7. Patrol otrzymuje zestaw klocków z literkami na wierzchu (lub kartoników, płytek itp.). Z nich należy ułożyć nazwiska: Naczelnika ZHP, komendanta chorągwi, hufca, szczepu oraz drużynowego. Tradycyjnie zadanie można utrudnić, dając do dyspozycji więcej liter niż potrzeba.

8. Harcerze otrzymują kilka schematów przedstawiających ramki połączone w różny sposób. Z nich mają wybrać jeden - odpowiadający strukturze ZHP, a następnie wpisać w okienka nazwy odpowiednich władz i szczebli Związku.

9. Ktoś nierozważnie pociął na wiele części kilka zdjęć, portretów postaci z historii harcerstwa oraz zdjęcie ... drużynowego. Jak najszybciej należy złożyć wszystkie portrety. Teraz już nie będzie chyba kłopotów z odgadnięciem, kogo one przedstawiają.

10. Patrol otrzymuje komplet kamieni domina. Zamiast oczek znajdują się na nich hasła z wiedzy harcerskiej oraz ich krótkie definicje. Zadaniem harcerzy jest ułożenie poprawnie wszystkich kamieni tego "harcerskiego domina".

11. Zadaniem harcerzy jest rozwiązanie logogryfu, krzyżówki z hasłami dotyczącymi wiedzy harcerskiej. Oto przykład małego logogryfu:




Objaśnienia haseł:

1. Tworzą go gromady, drużyny, szczepy i kręgi.

2. Twórca ruchu zuchowego.

3. Harcerskie nakrycie głowy.

4. Pierwszy stopień harcerki.

5. Przewodniczący ZHP.

6. Najbardziej harcerskie góry.

7. Miejsce śmierci "Zośki".

8. Zdobywa go zuch, harcerz i instruktor.

9. Pseudonim Jana Bytnara.

10. Oznacza pełnioną funkcję.

Sprawność zaradność, życiowa

1. Zabawa typu "KIM". Przygotowujemy zestaw 15-20 różnych przedmiotów, np. latarka, ulotka o AIDS, ołówek, kubeczek, zegarek, szczoteczka do zębów, mydło, książka, spinka do włosów, marchewka, zdjęcie ładnej dziewczyny, dyskietka, nożyczki, puszka Coli, pudełko zapałek. Pozwalamy go oglądać harcerzom przez pewien czas (zależny od ilości elementów). Następnie zakrywamy wszystkie przedmioty i polecamy wypisać jak najwięcej zapamiętanych rzeczy. Zadanie można urozmaicić ograniczając do przedmiotów metalowych, artykułów codziennego użytku itp.

2. Zadaniem harcerzy jest podejście następnego punktu. Od instruktora na punkcie otrzymuj ą informację o kierunku, w którym należy iść oraz o orientacyjnej odległości (ciekawiej wychodzi to podczas biegu nocnego).

3. Na trasie biegu znajduje się przeszkoda wodna. Zadaniem patrolu jest przeprawić się przez nią i być możliwie najmniej zmoczonym (uwaga na bezpieczeństwo!).

4. Harcerze otrzymują informację, że do następnego punktu poprowadzi ich dźwięk gwizdka, dzwoneczka lub migające światełko (nocą).

5. Harcerze kolejno pokonują na czas tor przeszkód. Oto przykładowa trasa:

• przebiec 20 m tyłem

• strącić szyszkami stojącą, w pewnej odległości puszkę

• przeskoczyć przez kilka płotków

• przejść 15 m na czworakach

• wspiąć się po linie na drzewo

• spuścić się po linie z drzewa do dołu o głębokości 2 m

• w dowolny sposób wyjść z dołu

• zawiązać sobie nogi i skacząc przebyć odcinek 20 m

• trafić do kwadratu l x l m z odległości 5 m dużym kamieniem

• przebyć odcinek kilku metrów, skacząc z pieńka na pieniek.

Oczywiście stopień trudności toru przeszkód zależy od wieku uczestników biegu.

6. Zadaniem harcerzy jest przyszycie do munduru np. plakietki Akcji Letniej (jeżeli bieg odbywa się na obozie). Każdy wykonuje zadanie, wykorzystując oczywiście własne nici i igłę.

7. Zadaniem patrolu jest znalezienie (za pomocą rozkładów jazdy PKP i PKS oraz tabeli odpowiednich taryf) połączeń między dwiema miejscowościami, np. obozem i miejscem zamieszkania, takich by:

• dojechać do celu jak najszybciej

• jak najmniej zapłacić za podróż

• dojechać z jak najmniejszą ilością przesiadek.

Wiedząc, że jest coś do załatwienia w trzech, czterech instytucjach, harcerze mają znaleźć ich adresy (np. za pomocą książki telefonicznej) oraz według planu miasta najdogodniejsze połączenia komunikacyjne, takie aby:

• dotrzeć wszędzie jak najszybciej

• skasować jak najmniej biletów (czyli mało przesiadek)

• nie być zmuszonym do przechodzenia dużych odległości.

• Zadaniem harcerzy jest wyznaczyć według danych otrzymanych od instruktora boisko do ringo, kometki, korzystając jedynie z wymiarów własnego ciała (wysokość, długość stopy itp.).

• Zadaniem patrolu jest w ciągu trwania biegu (jeżeli jest odpowiednio długi, np. dwudniowy) zarobić uczciwie jak najwięcej pieniędzy.

• W ciągu określonego czasu (np. 30 min) harcerze mają odnaleźć sklepy, w których dane artykuły (np. proszek do prania, dżem śliwkowy, blok techniczny) są najtańsze.

• Zadaniem harcerzy jest uzyskać w dowolny sposób informacje, gdzie można najkorzystniej ubezpieczyć trzydniowy rajd drużyny, biwak itp.

Łączność

1. Zadaniem harcerzy jest złamać szyfr, np. co to znaczy: RWPN DYDTA DKB ? Dla ułatwienia zdradzę, że zostały tu użyte dwa proste sposoby szyfrowania.

2. Każdy z harcerzy ma wypełnić poprawnie druki: telegramu, przesyłki poleconej, przekazu pocztowego.

3. Patrol ma za zadanie odczytać depeszę alfabetem Morse'a (zapisaną na kartce lub nadaną), a następnie odpowiedzieć na nią przy użyciu chorągiewek.

4. Zadaniem patrolu jest połączyć się za pomocą telefonu polowego jedno- i dwuprzewodowe. W trakcie działania okazuje się, że nie jest podłączona bateria, wkładka jest wyjęta. Zatem trzeba doprowadzić telefon do stanu używalności.

5. Patrol otrzymuje informację, że dalsze instrukcje dotyczące biegu można uzyskać na jednym z kilku podanych kanałów CB, podając odpowiednie hasło, np. "Ciotka Zuzanna przesyła świeże kasztany". Przed tym jednak trzeba przygotować sprzęt do pracy - włożyć akumulatory, zamontować antenę.

Turystyka wycieczkowanie

1. Pokazujemy harcerzom wiele przedmiotów, z których mają wybrać te, które będą przydatne na wycieczce jednodniowej, trzydniowym rajdzie, kilkudniowej górskiej wędrówce. Najlepiej jeżeli harcerze będą mieli duży wybór ubrań, przedmiotów osobistych, ekwipunku turystycznego i innych zbędnych, nieprzydatnych rzeczy.

2. Pokazujemy patrolowi fatalnie spakowany plecak na wycieczkę trzydniową (wystające getry, wiszący koc, menażka uwierająca w plecy, wypadające spod klapy buty). Zadaniem jest odrzucenie tego, co na rajdzie jest niepotrzebne, oraz właściwe spakowanie plecaka, zrolowanie i przytroczenie koca.

3. Robi się ciemno. Zadaniem patrolu jest przygotować sobie nocleg w warunkach terenowych - ułożyć legowisko oraz (gdy jest więcej czasu) zbudować szałas.

Pionierka obozownictwo

1. Należy rozbić namiot 2-, 3-, 4-osobowy (w zależności od wielkości patrolu). Dla utrudnienia może się okazać, że brakuje śledzi, masztów i odciągów. Harcerze muszą je w jakiś sposób zastąpić. Mogą w tym celu użyć wszystkiego, co mają ze sobą oraz tego, co znajdą w okolicznym lesie.

2. Zadaniem harcerzy jest sprawne rozpalenie ogniska, a przed tym wybranie właściwego miejsca i odpowiednie jego zabezpieczenie. Oczywiście uczestnicy biegu posługują się własnymi zapałkami. Dla utrudnienia może okazać się, że niedawno padał deszcz i całe drewno w okolicy jest zamoczone.

3. Patrol ma za zadanie ugotować zupę (np. w czasie przerwy obiadowej na biegu). Harcerze muszą więc bezpiecznie zbudować kuchnię polową, ugotować na niej posiłek, a następnie dokładnie zamaskować miejsce po kuchni.

4. Z dostępnych na punkcie żerdzi, gwoździ, linek i przy użyciu odpowiednich narzędzi harcerze maj ą zbudować proste urządzenie obozowe np. wieszak, stołek, stojak na sprzęt turystyczny. Dla utrudnienia zadania można ograniczyć harcerzom ilość gwoździ.

5. Zadaniem patrolu jest rozbicie namiotu dziesięcioosobowego. To zadanie ma największy sens na biegu dla zastępów, ponieważ możemy wtedy sprawdzić ich sprawność, organizację pracy itd.

6. Harcerze mają wykonać drobne naprawy, konserwacje sprzętu pionierskiego i obozowego, np. przyszyć troczki, naostrzyć siekierę, oczyścić z rdzy saperkę, wymienić płótno w kanadyjce.

7. Z żerdzi znajdujących się na punkcie harcerze mają zrobić pryczę, a następnie ją wypleść. Wielkość musi być dostosowana do wymiarów materaca. Gdy praca ta zostanie wykonana, należy wzorowo posłać łóżko (materac, śpiwór, 2 koce). Dla utrudnienia może się okazać, że na punkcie biegu nie ma już gwoździ.

8. Ten punkt biegu znajduje się przy jarze, wąwozie itp. Zadaniem patrolu jest wykonać most linowy i zorganizować przez niego przeprawę.

Terenoznawstwo

1. Zadaniem każdego z harcerzy jest narysować z pamięci szkic sytuacyjny obozu, biwaku. Ważne są takie szczegóły jak: właściwe proporcje, określona skala, zaznaczone kierunki świata, dokładna legenda i oczywiście zgodność z rzeczywistością.

2. Zadaniem harcerzy jest wyznaczenie północy według gwiazd oraz wskazanie na niebie kilku gwiazdozbiorów (jest to oczywiście propozycja na bieg nocny).

3. Pokazujemy harcerzom mapę terenu, na którym odbywa się bieg. Niech ją zorientują, a następnie wskażą, gdzie się znajdują oraz którędy dotychczas przebiegała trasa biegu.

4. Harcerze otrzymują zadanie narysowania szkicu drogi pomiędzy punktem biegu, na którym się znajdują, a następnym. Ważne przy ocenianiu będą: określenie skali szkicu, zaznaczenie kierunków świata, zauważenie i oznaczenie na szkicu jak największej ilości punktów charakterystycznych oraz oczywiście zgodność szkicu ze stanem faktycznym.

5. Harcerze otrzymują kserokopię mapy topograficznej. Jednak nie odbił się fragment mapy (w rzeczywistości został przed odbiciem zasłonięty). Zadaniem patrolu jest dotrzeć w odpowiednie miejsce i, obserwując teren, uzupełnić brakującą część mapy.

6. Zadaniem harcerzy jest zmierzyć dowolną metodą wymiary niedostępnych obiektów terenowych, np. wysokość drzewa, szerokość rzeki. To zadanie może być połączone z wykonywaniem szkicu terenu.

7. Patrol otrzymuje ciąg azymutowy. Podane azymuty i odległości w paro krokach mają zaprowadzić harcerzy do następnego punktu biegu. Zadanie można utrudnić prowadząc trasę nie ścieżkami, przecinkami leśnymi, a w dowolny sposób przez las, bądź informując harcerzy, iż odległości muszą odpowiednio przeliczyć, ponieważ były one mierzone przez 8-letnie dziecko, biegnącego, wysokiego mężczyznę itp.

8. Harcerze otrzymują mapę o znanej skali. Ich zadaniem jest przy użyciu linijki obliczyć odległości między zaznaczonymi na tej mapie punktami.

9. Harcerze otrzymują mapę terenu górskiego oraz informację, że widoczność z góry "X" wynosi np. 20 km. Zadanie polega na sprawdzeniu, jakie obiekty, góry, miejscowości można zobaczyć przy takiej widoczności patrząc z góry "X" w kierunku na azymut 110°. Aby osiągnąć ten cel, harcerze muszą: wyznaczyć azymut na mapie, sprawdzając skalę narysować linię w kierunku wyznaczonego azymutu o długości odpowiadającej 20 km i na koniec, śledząc poziomice, określić, co widać, a co zasłaniaj ą inne góry.

10. Instruktor pokazuje harcerzom oryginał mapy oraz jej kserokopie. Ponieważ kserokopiarka była niezbyt sprawna - odbitki okazały się różnymi zmniejszeniami i powiększeniami. Korzystając z oryginału harcerze mają wyznaczyć skalę każdej z kserokopii.

11. Patrol otrzymuje mapę topograficzną. Zadanie polega na dorobieniu do niej legendy. Im więcej znaków topograficznych harcerze poprawnie rozpoznają-tym lepiej.

12. Harcerze mają ułożyć poprawnie kamienie domina. Oczka zostały zastąpione znakami topograficznymi oraz - z drugiej strony - ich nazwami (patrz domino w "Wiedzy harcerskiej").

13. Patrol otrzymuje mapę topograficzną. Na niej został zaznaczony punkt, z którego ruszył bohater naszego opowiadania. Harcerze, słuchając opowieści instruktora, starają się odtworzyć trasę jego przemarszu. Oto mały, przykładowy fragment takiego opowiadania:
    
    Dzielna druhna Małgosia pamiętała, że ze stacji kolejowej należy ruszyć drogą w kierunku południowo-wschodnim. Szła około 3 minut, aż spostrzegła po prawej stronie paśnik. Skręciła więc w prawo, a gdy minęła trzeci słup, wyjęła mapę, popatrzyła chwilę i stwierdziła, że teraz musi iść około trzystu metrów na azymut 200°. Następnie zaczęła się wspinać pod stromą górę, która teraz zasłaniała jej słońce. Spojrzała na zegarek - właśnie mijało południe. Wreszcie dotarła na szczyt. Rozejrzała się wkoło. Gdzieś w oddali - w odległości 4, a może 5 kilometrów, lśnił w słońcu olbrzymi, brzozowy krzyż. Wiedziała, że tam czeka na nią zastęp.

14. Patrol spotyka instruktora, a z nim płaczącą kobietę, której porwano córkę. Terroryści, nic nie podejrzewając, pozwolili jej napisać list do mamy. Okazuje się, że w liście tym dziewczynka dość dokładnie opisała, co widzi z kryjówki terrorystów. Harcerze - mając do dyspozycji dokładną mapę terenu - mają pomóc zrozpaczonej kobiecie i z listu wywnioskować, gdzie jest przetrzymywana jej córka. Oto przykładowy fragment listu:
    
    Kochana Mamusiu!
    
    Ci panowie 5q dla mnie dobrzy. Mogę nawet wychodzić nad rzeczkę. Lubię tak siedzieć i patrzeć na samoloty. One tak nisko latają. Jestem trochę głodna. Dój q mi tylko chleb. Dobrze, źe jest przynajmniej ciepły. Przywożą go z pobliskiej piekarni. Dziś rano przyszli niebieskim szlakiem turyści. Kogoś na skałach ukąsiła żmija, więc szli po lekarza do przychodni. Mówili, że zostało im jeszcze pół godziny marszu...

Pierwsza pomoc

1. Harcerze mają za zadanie zaradzić w przypadkach: drobnego skaleczenia, otarcia nogi, stłuczenia, krwotoku z nosa, wykorzystując środki z apteczki patrolu.

2. Harcerze mają się wykazać umiejętnościami pomocy w trudniejszych przypadkach, np. założenie opatrunku na ranę, bandażowanie kończyn, głowy, tułowia.

3. Patrol ma za zadanie zaradzić w przypadku złamania nogi chłopca, który właśnie spadł z drzewa. Do jej unieruchomienia harcerze mogą użyć apteczki patrolu, wszystkiego, co mają ze sobą, oraz tego, co znajdą w okolicy. Istotna jest sprawność działania, pomysłowość, a także sposób obchodzenia się harcerzy z rannym, który oczywiście jęczy z bólu, mdleje itp.

4. W wyniku wypadku, który zdarzył się podczas zajęć terenowych, chłopiec dostał krwotoku. Zadaniem harcerzy jest zatamować krwotok, opatrzyć inne drobniejsze skaleczenia i zabezpieczyć rannego w ten sposób, by można było spokojnie czekać na lekarza.

5. Patrol napotyka ofiarę wypadku, która ma: złamaną nogę, krwotok, złamane żebro itp. Harcerze mają zająć się poszkodowanym unieruchomić złamanie, zatamować krwotok, opatrzyć rany, podać środki przeciwbólowe oraz przetransportować rannego na prowizorycznych noszach w określone miejsce. Harcerze mogą korzystać z apteczki patrolu, własnego wyposażenia i wszystkiego, co znajdą w lesie. Szczególnie istotne są: współdziałanie wszystkich członków patrolu, dobra organizacja pracy, szybkość i pewność udzielanej pomocy, pomysłowość, jakość wykonanych noszy, "bezbolesność" transportu, sposób pokonywania przeszkód terenowych oraz właściwe obchodzenie się z rannym.

6. Harcerze mają za zadanie wybrać z pokazanych leków, środków opatrunkowych te, które według nich powinny się znaleźć w apteczce zastępu na wycieczce. Ważne jest, by każdy znał dobrze działanie wybranych leków.

7. Instruktor opowiada krótką historyjkę, której bohaterem jest bardzo pechowy człowiek - co krok robiący sobie jakąś krzywdę. Po wysłuchaniu opowieści harcerze otrzymują zadanie wybrania ze znajdującej się na punkcie apteczki wszystkich leków i środków opatrunkowych, które sprawią, że nasz bohater jakoś przeżyje. Oczywiście każdy wybór powinien być solidnie uzasadniony.

8. Dzielimy patrol na dwie grupy. Instruktor kolejno opisuje różne dolegliwości, bóle, przypadki urazów itp. Zadaniem pierwszej grupy jest postawić właściwą diagnozę, a drugiej wybrać leki i środki opatrunkowe niezbędne w danym przypadku oraz określić kolejność działań. Instruktor może opisać na przykład: udar słoneczny, zatrucie, krwotok, oparzenie, porażenie prądem.

9. Instruktor informuje harcerzy, że w wyniku wpadnięcia do wody apteczki drużyny z kilku jednakowych buteleczek poodklejały się etykietki. Zadanie polega na rozpoznaniu zawartości wszystkich buteleczek i dobranie do nich odpowiednich etykietek. Harcerze mogą rozpoznawać ciecze w dowolny sposób (w niektórych przypadkach warto jednak ograniczyć chęć sprawdzania smaku). W buteleczkach mogą się znaleźć na przykład: gencjana, jodyna, spirytus salicylowy, woda utleniona, syrop, krople żołądkowe, krople miętowe, olejek kamforowy, zwykła woda.

Ekologia - człowiek i przyroda

1. Harcerze otrzymują konturową mapę Polski. Ich zadaniem jest wypisanie nazw wszystkich parków narodowych oraz orientacyjne zaznaczenie ich położenia.

2. Zadaniem patrolu jest sporządzenie mapy zagrożenia środowiska naturalnego:

• hałasem

• zanieczyszczeniami wody i gleby

• zanieczyszczeniami powietrza

oraz zaznaczenie na niej głównych źródeł tych zagrożeń. Do tego zadania mogą być wykorzystane na przykład szkice wykonane na punkcie z terenoznawstwa.

3. Harcerze maj ą za zadanie umyć brudne menażki w napotkanej na trasie biegu rzeczce. Ukryty obserwator (instruktor) ocenia "ekologiczność" postępowania patrolu. Oczywiście najlepiej umieścić to zadanie po punkcie z gotowaniem w warunkach polowych.

4. Patrol ma za zadanie wykonać dowolną techniką jak najciekawsze plakaty zachęcające mieszkańców do segregowania śmieci, a następnie rozwiesić je na osiedlu - przed sklepami, na tablicach informacyjnych, słupach ogłoszeniowych i w innych ruchliwych miejscach.

5. Zadaniem patrolu jest na odcinku między dwoma punktami zaobserwować jak najwięcej "dziwów natury", np. liście na drzewie iglastym, muchomor rosnący na krzewie, kamyki ułożone w rozetkę. W razie potrzeby należy wspomóc naturę i wykonać kilka "dziwów". Jest to dobre zadanie na spostrzegawczość.

6. Instruktor pokazuje harcerzom dużą tablicę poglądową pt. "Liście drzew". Niestety, okazuje się, że liście oderwały się. Zadaniem patrolu jest naprawienie tablicy - czyli dobranie liści do odpowiednich podpisów na planszy.

7. Zabawa typu "KIM". Harcerze maj ą z zawiązanymi oczami (czyli dotykiem, po zapachu, po smaku) rozpoznać kilka pospolitych roślin leśnych, owoców, warzyw-na przy kład: jagoda, pokrzywa, cebula, malina, kasztan.

8. Harcerze mają położyć się na trawie lub usiąść wygodnie, zamknąć oczy i przez ok. 5 minut wsłuchać się w odgłosy przyrody. Po otwarciu oczu otrzymuj ą polecenie sporządzenia "mapy dźwięków", na której zaznaczą dźwięki bliższe i dalsze, głośniejsze i cichsze, przyjemne i nieprzyjemne. Forma mapy zależy tylko od inwencji i wyobraźni harcerzy. To właśnie oraz zdolność wsłuchania się w dźwięki świata przyrody stanowi podstawę oceny.

Dla zastępowych

1. Na punkcie oprócz instruktora znajduje się nieznana osoba. Jest to niespodziewany gość przybyły na zbiórkę zastępu. Zadaniem harcerza jest opowiedzieć krótką gawędę - przedstawić swój zastęp.

2. Zastępowy przychodzi na punkt. Tu czekają na niego harcerze. Macie kilka minut czasu. Należy ten czas zagospodarować proponując kilka zabaw, pląsów itp.

3. Zadaniem uczestnika biegu jest poprowadzenie musztry zastępu, w tym takich elementów, jak: odliczanie, marsz i zmiana kierunku marszu, zbiórki.

4. Harcerz losuje kartkę, na której znajduje się przykładowa nazwa zastępu. Zadanie polega na wymyśleniu w określonym czasie jak największej liczby elementów obrzędowości zastępu pasujących do tej nazwy, np. projektu proporca, szyfru, zawołania, znaku, godła, hasła, pseudonimów, barwy, szyku, maskotki, strój ów obrzędowych, piosenki.

5. Korzystając z flamastrów, farb, kartonu, papieru kolorowego, węgla itp. zastępowy ma wykonać kartkę do kroniki zastępu. Tematyka i forma dowolna.

6. Z kilku propozycji zadań do wykonania zastępowy wybiera jednał zaplanowuje przeprowadzenie zadania zespołowego określając: co jest do zrobienia, kiedy to zostanie wykonane, kto to zrobi i kto będzie kierował.

7. Harcerz na punkcie spotyka trzech instruktorów. Jeden z nich jest hipotetycznym drużynowym, a pozostali jego przybocznymi. Zastępowy ma sprawdzić swe umiejętności przekonywania i negocjacji - zadanie polega na przekonaniu drużynowego i przybocznych, że druh Iksiński z jego zastępu powinien jednak mieć przyznaną sprawność np. "Obserwatora". Liczy się w tym zadaniu siła argumentów, jak również zaangażowanie zastępowego w obronę swego harcerza.

8. Instruktor daje do dyspozycji zastępowego wielką polanę i kawałek lasu. Jego zadaniem jest rozplanowanie w tym terenie biwaku kilku zastępów, tzn.: gdzie będą stały namioty, gdzie będzie dół na śmieci (i czy w ogóle będzie), a gdzie miejsce na ognisko itd.

9. Zastępowy otrzymuje do dyspozycji zastęp (kilku harcerzy). Jego zadaniem jest sprawne pokierowanie gotowaniem na kuchni polowej kiślu - podzielenie pracy: od wyboru i zabezpieczenia miejsca, poprzez rozrabianie zawartości torebki, aż po umycie kociołka i zamaskowanie miejsca paleniska.

Wiedza obywatelska

1. Zadaniem harcerzy jest zaznaczenie na konturowej mapie Polski największych miast, rzek, krain geograficznych, gór. Można też przedstawić spis miast, gór itd., które maj ą być zaznaczone, albo odwrotnie - polecić nazwać zaznaczone już obiekty na mapie.

2. Harcerze otrzymuj ą karteczki z datami oraz wydarzeniami z historii Polski. Ich zadaniem jest przyporządkowanie dat odpowiednim zdarzeniom z naszych dziejów. Dla utrudnienia można umieścić także karteczki, które nie będą miały pary. Oto przykład: daty 1939     1525     1025    1410     1830    1791    1364     966     1863     1683
   wydarzenia
   Chrzest Polski      początek II wojny światowej
   Konstytucja 3 Maja      Bitwa pod Grunwaldem
   Hołd Pruski      koronacja Bolesława Chrobrego
   Powstanie Listopadowe      Odsiecz Wiedeńska
   Powstanie Styczniowe      założenie Akademii Krakowskiej.

3. Zadaniem harcerzy jest rozpoznanie sławnych Polaków po faktach z ich życia. Im więcej zostanie ich podanych - tym mniej patrol (harcerz) otrzyma punktów. Fragmenty biografii mogą być spisane na kartkach, puszczane z kasety lub wygłaszane przez instruktora na punkcie.

4. Harcerze otrzymują wiele kartoników, kartek z wypisanymi kompetencjami władz RP. Ich zadaniem jest posegregowanie tych kartek i powrzucanie do pudełek, koszyczków itp. z napisami: Prezydent, Rząd, Sejm, Senat. Oto kilka przykładów napisów na kartonikach: występowanie z wnioskami do Trybunału Konstytucyjnego, inicjatywa ustawodawcza, udzielanie absolutorium Radzie Ministrów, stosowanie prawa łaski, uchwalanie budżetu. W związku z tym, że pewne kompetencje się powtarzają- może być kilka takich samych napisów. W razie kłopotów harcerze mogą posłużyć się Dziennikiem Ustaw z tekstem "Małej Konstytucji" (Dz. U. Nr 84 z 1992 r.) - lecz odbije się to niekorzystnie na ich punktacji.

5. Na przedstawionych zdjęciach harcerze mają rozpoznać zabytki, pomniki, tablice pamiątkowe i inne charakterystyczne obiekty swej miejscowości.

6. Na podstawie małego (5x10 cm) szkicu z zarysami ulic harcerze mają rozpoznać fragment swojej miejscowości, osiedla, a następnie wpisać nazwy ulic, zaznaczyć pocztę, szkołę, ośrodek zdrowia, komendę hufca, harcówkę itp.

7. Zadaniem harcerzy jest rozpoznanie fragmentów z literatury polskiej, np. Inwokacja z "Pana Tadeusza", fraszka "Na zdrowie", "Pani Twardowska", "Krzyżacy", "Pieśń o żołnierzach z Westerplatte", "Testament mój".

8. Na konturową mapę Europy harcerze mają poprzyklejać małe karteczki z nazwami państw europejskich. Dla utrudnienia można dołączyć nazwy naszych niedawnych sąsiadów - ZSRR, Czechosłowacji, NRD.

9. Instruktor pokazuje kilka reprodukcji słynnych obrazów polskich malarzy. Fragment każdego obrazu został zaklejony białą kartką. Zadaniem harcerzy jest dorysować z pamięci zasłonięte części i podać nazwisko autora oraz tytuł obrazu. Jeżeli chcemy połączyć ten punkt z historią Polski - idealne wręcz będą dzieła Jana Matejki.

10. Harcerze słuchają fragmentów nagrań kilku bardzo słynnych utworów polskich kompozytorów, np.: "Etiuda Rewolucyjna" Chopina, Mazur z "Halki" i "Strasznego Dworu" Moniuszki, Polonez "Pożegnanie Ojczyzny" Ogińskiego itp. W razie potrzeby można pokazać spis z kilkunastoma tytułami utworów.

Inne propozycje

1. Zadaniem patrolu jest zaśpiewanie jak najwięcej fragmentów piosenek, w których pojawia się określone słowo, na przykład: las, góry, rzeka itp.

2. Deszcz zmył kilka linijek różnych piosenek w śpiewniku. Zadaniem harcerzy jest odtworzenie brakujących miejsc w tych piosenkach, a następnie zaśpiewanie jednej z nich.

3. Patrol otrzymuje zadanie wybrania jednego z punktów Prawa Harcerskiego i zainscenizowania go. Dlaczego harcerze wybrali akurat ten punkt ? Jak go rozumieją ?

4. Wykorzystując wszystko, co jest pod ręką, harcerze maj ą wykonać dowolny instrument muzyczny. Po zakończeniu pracy przez wszystkich, mają oni zaśpiewać wybraną przez siebie piosenkę wzbogacając wartość artystyczną swego występu własnoręcznie wykonanymi instrumentami.

5. Z dostępnych materiałów (papier kolorowy, tektura, krepina, kordonek) harcerze mają wykonać prezent (np. na Mikołajki), ozdobę (np. na choinkę) lub inny element dekoracyjny.

6. Zadaniem harcerzy jest zareklamować swoją drużynę - przekonać instruktora na punkcie, że ich drużyna jest świetna i że warto do niej wstąpić. (Wysuwane przez harcerzy argumenty mogą czasem dać wiele do myślenia drużynowemu).

7. Harcerze otrzymują prosty, krótki tekst napisany w kilku językach, np. angielskim, francuskim, niemieckim, włoskim i rosyjskim. Jeżeli okaże się, że znają języki innych Europejczyków i dadzą sobie radę z przetłumaczeniem tekstu na język polski - to zdobędą maksymalną liczbę punktów.

8. Harcerze otrzymują następującą instrukcję:
   W gazecie "XYZ" znajdźcie ogłoszenie o treści: "Instruktor udzieli pomocy harcerzom ??-??-?? (tu numer telefonu)". Zadzwońcie pod ten numer, a dowiecie się, co macie robić dalej.
   Zadanie jest chyba jasne.

9. Patrol otrzymuje polecenie pójścia do biblioteki publicznej i wyszukania za pomocą odpowiedniego katalogu książek na interesujący nas temat (najlepiej związany z bieżącą działalnością drużyny).

10. Harcerze maj ą za zadanie uruchomić komputer, znaleźć na dysku twardym plik o podanej nazwie (np. co_dalej. txf) oraz go wydrukować. Wydruk będzie niezbędną pomocą w dotarciu do następnego punktu biegu.

11. Harcerze otrzymują następujące informacje: notowania giełdowe z poprzedniego tygodnia, oprocentowanie lokat dewizowych i złotowych w kilku największych bankach oraz wartości kilku walut w kantorach na początku poprzedniego i obecnego tygodnia. Zadanie polega na wskazaniu operacji finansowych, które przyniosłyby największy dochód w ciągu ostatniego tygodnia.

---